نسبت مالی چیست؟

نسبت مالی در یک تقسیم­بندی به 5 گروه اصلی تقسیم می­‌شود:

نسبت های مالی چیست

نسبت های مالی اعدادی هستند که برای یک سری اطلاعات معنادار از صورت های مالی یک شرکت خارج می شود. هدف آن هم بدست آوردن اطلاعات معنادار می باشد. در واقع نسبت های مالی ارتباط بین رقم های صورت های مالی شرکت را به صورت نسبت ریاضی مطرح می کند.

هدف از نسبت های مالی، پیدا کردن راه های موثر برای پیشرفت یک شرکت یا موسسه می باشد. به طور مثال بالا بودن میزان بدهی نسبت به دارایی شرکت، علائمی از تحت فشار بودن یک شرکت و خطر ورشکستگی می باشد.

یکی از رایج ترین راه های بدست آوردن صورت های مالی محاسبه و بررسی نسبت ها مالی می باشد. این نسبت ها مانند: ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان نقدینگی، آنالیزهای مقداری و ارزیابی نقدینگی، رشد، حاشیه سود، سودآوری، نرخ بازگشت، ارزش گذاری و… می باشند.

مقایسه نسبت های مالی:

نسبت های مالی نشان دهنده رقابت شرکت با شرکت های هم نوع خودش می باشد و عملکرد خوب یا بد شرکت نسبت به آن رقبا را نشان می دهد. در این مقایسه مشخص می شود که یک شرکت استفاده بهینه در جهت افزایش سودآوری داشته است یا نداشته است. استفاده کنندگان نسبت های مالی به دو دسته، استفاده کنندگان داخلی و خارجی تقسیم می شوند:

استفادگنندگان داخلی:

این استفاده کنندگان تیم مدیران، کارمندان و مالکان سهام می باشد.

استفادکنندگان خارجی:

این استفاده کننده گان تحلیلگران مالی، سرمایه گذاران، خرده فروشان، اعتبار دهنگان، رقبا، مقامات مالیاتی و نظارتی و در نهایت ناظران صنعت می باشند.

دسته بندی نسبت های مالی:

در شرکت ها یک سری محاسبات بر روی صورت های مالی شرکت انجام می شود و وضعیت شرکت در مورد قیمت سهام مورد بررسی قرار می گیرد. با در نظر گرفتن این صورت های مالی بدست آمده می توان سلامت مالی یک شرکت را تایید کرد. این نسبت ها به شرح زیر می باشند:

• نسبت‌های نقدینگی
• نسبت‌های اهرمی و پوششی
• نسبت‌های فعالیت
• نسبت‌های سودآوری
• نسبت‌های ارزش بازار

برای مطالعه مقاله مالیات خرید و فروش ارز می توانید از این لینک استفاده نمایید.

در ذیل به بررسی هر یک از این نسبت ها می پردازیم:

نسبت های نقدینگی:

مقدار توانایی شرکت در پرداخت بدهی های کوتاه مدت می باشد. محاسبه نقدینگی شرکت برای بررسی توانایی آن در برابر پرداخت بدهی های کوتاه مدت می باشد. هر شرکتی که نقدینگی مالی نداشته باشد در برابر قرار گرفتن با بحران اقتصادی، افزایش قیمت مواد اولیه و قطعات مصرفی با مشکل مالی مواجه می شود.

در محاسبه نسبت های نقدینگی، می توان بررسی کرد که کدام قسمت از دارایی ها شرکت دارای ارزش تبدیل شدن به وجه نقد می باشد. این محاسبات برای یک سال جاری شرکت می باشد. هرچقدر که مقدار و اعداد این محاسبه بالاتر باشد به همان نسبت هم شرکت دارای ارزش و اعتبار بالاتری می باشد. نسبت های نقدینگی شامل موارد ذیل می باشد:

1. نسبت جاری: هرگاه شرکت بدهی های کوتاه مدت را به وسیله دارایی های جاری پرداخت کند به آن نسبت جاری میگویند.

نسبت جاری: دارایی‌های جاری/ بدهی‌های جاری

2. نسبت آنی: هرگاه یک شرکت بدهی های کوتاه مدت را از دارایی های نقدی خود پرداخت کند، به آن نسبت آنی می گویند.

نسبت آنی (سریع) = دارایی‌های جاری – موجودی مواد و کالا / بدهی‌های جاری

3. نسبت وجه نقد: هرگاه یک شرکت بدهی های کوتاه مدت را از وجوه نقدی آن شرکت پرداخت کند به آن نسبت وجه نقد می گویند. این روش مطمئن ترین می باشد و حساب های دریافتنی در آن محاسبه نمی شود.

نسبت وجه نقد = موجودی نقدی+ سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت / بدهی‌های جاری

برای مطالعه مقاله طبقه بندی مشاغل می توانید از این لینک استفاده نمایید.

نسبت اهرمی و پوششی:

این نسبت میزان دریافت شده از بدهی را محاسبه می کند و برای ازریابی سطح بدهی های کوتاه مدت و بلند مدت شرکت می باشد. در محاسبه نسبت اهرمی و پوششی مشخص می شود که شرکت چگونه می تواند نیازهای مالی را از منابع مالی خارج از شرکت تامین کند. حال ممکن است که این نیاز پرداخت بدهی های شرکت باشد. این نسبت مالی چیست؟ نسبت های مالی و محاسبه آن ها بدهی های کوتاه مدت و بلند مدت شرکت را هم بررسی می کند. نسبت های اهرمی شامل موارد ذیل می باشند:

نسبت بدهی:

در این محاسبه توانایی شرکت برای پرداخت بدهی های بلند مدت به سر رسیده، مشخص می شود. در نمودار بدست آمده از نسبت بدهی، عملکرد شرکت در دراز مدت، میزان سود و توانایی پرداخت بدهی مشخص می شود.

در این نمودار بدست آمده از نسبت ها مالی، کل دارایی های شرکت در برابر بدهی های آن مشخص می شود. حال هرچقدر که میزان عدد بدست آمده در این نسبت کمتر باشد، وضعیت شرکت مطلوب تر می باشد. حتی اگر که شرکت هم دچار ورشکستگی باشد، احتمال پرداخت بدهی به طلبکاران بالاتر است. در این نمودار نسبت مالی نسبت های بدهی شرکت هم مشخص می شود.

نسبت بدهی به ارزش ویژه:

شرکت هایی که دارای بدهی های بالا می باشند، ممکن است که سرمایه آن ها با خطر مواجه شود و بازپرداخت بدهی با مشکل مواجه شود. در این نمودار نسبت، این بدهی ها و بازپرداخت آن را مشخص می کند.

نسبت پوشش هزینه بهره:

این نمودار، توانایی شرکت را برای پرداخت هزینه های مالی، مثلا پرداخت سود را مشخص می کند. در واقع معلوم می کند که این شرکت چقدر می تواند کاهش سود را تحمل کند و هزینه ها را هم پرداخت کند.

برای مطالعه مقاله مالیات عملکرد چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.

نسبت های فعالیت:

در نسبت های فعالیت بدست آمده از یک شرکت، می توان متوجه شد که چه اقلامی در شرکت در سریع ترین زمان و با راحتی نقد می شوند. این اقلام می تواند وجوه نقد، موجودی حساب بانکی و اسناد دریافتنی می باشند. دیگر موجودی های شرکت مانند پیش پرداخت ها در این نمودار محاسبات قرار نمی گیرد، زیرا برای نقد شدن به زمان بیشتری احتیاج دارند. برای بدست آوردن این نمودار موارد نقد شونده شرکت بر بدهی ها تقسیم می شود.

نسبت های سودآوری:

در این نمودار میزان سود شرکت مشخص می شود. در واقع تفاوت میزان سود فروش یک ساله شرکت مشخص می شود و هرچقدر که این نسبت عددی بالاتر باشد، نشان دهنده سود بالای شرکت می باشد.

برای مطالعه مقاله صورت مغایرت بانکی چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.

نسبت های ارزش بازار:

بازار سهام برای سرمایه گذاران بسیار اهمیت دارد. در این بازار سهام بر اساس ارزش واقعی آن ارزش گذاری می شود. این ارزش ممکن است که پایین تر و یا بالاتر از ارزش فعلی آن سهام باشد. در نمودار نسبت مالی ارزش بازار، عملکرد شرکت و نمودار رشد آن در سال آینده، برای سهام داران و تحلیل گران بازار سرمایه مشخص می شود. این نسبت به دست آمده ارزش و قیمت هر سهم با سود خودش را مشخص می کند. حالا اگر نسبت های مالی دیگر که شامل نسبت نقدینگی، نسبت سودآوری، فعالیت و اهرمی دارای شرایط و نمودار بسیار خوبی باشند، نمودار این نسبت ارزش بازار هم مسلما روند رو به رشد و بالایی را نشان می دهد.

دیگر اینکه با این نمودار روند رشد شرکت در سال آینده مشخص می شود و به همان نسبت قیمت سهام و سود پرداختی آن هم مشخص می شود. این نسبت شامل موارد ذیل می باشد:

نسبت قیمت به سود:

این نسبت برای سهامداران و تحلیل گران بسیار پراهمیت می باشد. در این نمودار رابطه میان قیمت پرداختی برای سهام و آینده شرکت مشخص می شود.

در این نمودار، گران شدن و ارزان شدن یک سهم از سهام مشخص می شود. برای مثال اگر نسبت قیمت به سود پایین باشد، نشان دهنده سهام زیر قیمت می باشد.

برای مطالعه مقاله تفاوت شخص حقیقی و حقوقی می توانید از این لینک استفاده نمایید.

درآمد هر سهم:

در هر سال مالی با توجه به تصمیم مدیریت و مجمع عمومی عادی سالانه، بخشی از سود خالص شرکت و سود سال های گذشته، در بین سهام دارای به عنوان سود سهام تقسیم می گردد، به آن نسبت پرداخت سود سهام نیز می گویند.

این سود دریافتی باعث انگیزه برای خرید سهام به وسیله سهام داران می شود. در این رابطه بدست آمده هم نسبت سود سهام پرداختی شرکت مشخص می شود. علاه بر آن نسبت درآمد هر سهم و سود حاصل شده برای هر سهم از شرکت را مشخص می کند.

ارزش دفتری هر سهم:

این ارزش هر سهم از تقسیم ارزش یک شرکت بر تعداد سهام عادی آن به دست می آید. در واقع ارزش دفتری هر سهم با قیمت بازار آن شاخص آن سهم، مورد توجه سرمایه گذاران شرکت می باشد. در واقع در این نمودار ارزش سهام بر اساس تاریخ آن سهم برای سرمایه گذاران مشخص می شود.

نسبت بازده سود سهام:

در زمان خرید هر سهم از سهام یک شرکت از طریق نمودار نسبت سود سهام می توانید، سود نقدی در برابر قیمت پرداخت شده را بدست آورید و اطمینان از خرید آن سهام را داشته باشید. نشان دهنده بازده بالای یک سهم برای خریداران دنبال سود بسیار مفید می باشد و برای آن ها ارزش طولانی سهام مهم نمی باشد.

نسبت جاری:

در نمودار نسبت جاری تقسیم دارایی های شرکت بر بدهی های آن مشخص می شود و شرکت از توانایی پرداخت بدهی های آن شرکت را از دارایی های جاری مطلع می شود. نسبت جاری پایین هم نشان دهنده ناتوانی شرکت در برابر پرداخت بدهی آن می باشد. در این نمودار هم ساکن ماندن و بدون استفاده بودن سرمایه شرکت هم مشخص می شود.

برای مطالعه مقاله اعتراضات مالیاتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.

معرفی نسبت‌های فعالیت:

این نسبت برای میزان ارزش یابی دارایی های شرکت می باشد و از ارزیابی مقدار فروش بر تاثیر دارایی مورد سنجش قرار می گیرد. در واقع حجم فروش شرکت با سرمایه گذاری در دارایی مانند موجودی کالا و یا دارایی ثابت مورد بررسی قرار می گیرد.

آشنایی با انواع نسبت مالی در حسابداری

یکی از مهم­‌ترین و اصلی­‌ترین وظایف حسابداران، محاسبه و بررسی نسبت مالی شرکت‌ها و ادارات است. تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی، شیوه‌­های مختلفی دارد و استفاده از نسبت‌های مالی در این تجزیه و تحلیل‌ها، از روش‌های مطلوب و رایج در میان حسابداران به شمار می‌­آید.
هدف از این تحلیل پیگیری عملکرد شرکت‌ها و همچنین فراهم کردن زمین‌ه­ای برای امکان مقایسۀ عملکرد آنها در سال‌های مالی است. نسبت‌های مالی را براساس آن چیزی که قرار است بسنجند، به 5 دستۀ اصلی تقسیم بندی می­‌کنند.

نسبت مالی چیست؟

وقتی مدیران شرکت‌ها از حسابدارانشان دربارۀ وضعیت شرکت سؤال می­‌کنند، انتظار دریافت پاسخی تخصصی، کارشناسی و شفاف را دربارۀ وضعیت مالی دارند و معمولاً نمی‌­توان با گفتن جمله­‌هایی مثل اوضاع روبراه است یا وضعیت مالی مناسبی داریم، آنها را راضی کرد. در چنین شرایطی نسبت مالی ابزاری است که حسابداران با استناد به آمار و ارقام آن می­‌توانند وضعیت اقتصادی و مالی شرکت‌ها را به دقت بررسی و گزارش کنند. به نسبت­‌هایی که از صورت‌های مالی شرکت‌ها و به منظور آگاهی از وضعیت کلی شرکت و قیمت‌های سهام آن استخراج می‌­شود، نسبت مالی می­‌گویند.
بنابراین نسبت‌های مالی ابزاری هستند که با استناد به آنها می­‌توان دربارۀ سلامت و پیشرفت یا رکود مالی و اقتصادی شرکت‌ها تصمیم‌­گیری کرد.

انواع نسبتهای مالی چیست؟

نسبت مالی در یک تقسیم­بندی به 5 گروه اصلی تقسیم می­‌شود:

نسبت‌های نقدینگی

نقدینگی در اصطلاح به ارزیابی توانایی­ های شرکت نسبت به تعهدات کوتاه مدت آن گفته می‌­شود. از سوی دیگر، نقدینگی ­نوعی پس‌­انداز برای روز مبادا و مشکلات مالی غیرقابل پیش­بینی است. حسابداران می­‌توانند با در نظر داشتن نسبت مالی در حوزه ی نقدینگی، توانایی شرکت ها را در بازپرداخت بدهی­‌هایشان برآورد کنند. نسبت نقدینگی به دو دسته ی اصلی تقسیم می‌­شود: نسبت جاری و نسبت آنی

نسبت جاری

نسبت جاری ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ در گردش ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه می‌شود که از تقسیم دارایی‌های ﺟﺎری ﺑﻪ بدهی‌های ﺟﺎری به دست می‌آید. این نسبت نشان‌ ­دهندۀ توان بازپرداخت بدهی­‌های جاری از دارایی‌­های جاری مؤسسه است و بالاتر بودن این نسبت نشان‌دهنده وضعیت نقدینگی بهتر است. فرمول محاسبه آن به شرح زیر است:

نسبت آنی:

موجودی کالا و پیش­‌پرداخت‌ها به دلیل قابلیت اندک شوندگی، بالاتر بودن این نسبت از عدد یک، نشانه‌ای از وضعیت مناسب نقدینگی شرکت است. در فرمول این نسبت جزو دارایی­های جاری محسوب نمی‌­شوند.

در صورتی که رقم نهایی این نسبت بیش از 1 باشد، شرکت توانایی بازپرداخت بدهی­‌های جاری­ اش را خواهد داشت.

نسبت وجه نقد

این نسبت محافظه‌کارانه ‌ترین نسبت نقدینگی است، زیرا نسبت موجودی نقدی و سرمایه‌ گذاری کوتاه‌مدت را به بدهی جاری نشان می‌دهد. بالا بودن این نسبت نشان‌دهنده عدم استفاده از منابع نقد است و پایین بودن آن می‌تواند منجر به ایجاد مشکل در بازپرداخت بدهی‌ها شود.

نسبت‌های سودآوری

دومین نسبت مالی، نسبت سودآوری است که براساس نتایج آن دربارۀ میزان موفقیت مالی و سوددهی شرکت تصمیم­گیری خواهد شد. سود خالص بهترین ابزار برای تعیین عملکرد مدیریت در دستیابی به این هدف است مهم­ترین نسبتهای سودآوری عبارت است از:

نسبت سود ناخالص

از تقسیم سود ناخالص به فروش به دست می‌آید. به کمک این نسبت، سود ناخالص تولید شده ارزیابی خواهد شد:

به کمک این نسبت، سود ناخالص تولید شده ارزیابی خواهد شد:

بازده فروش

نام‌های دیگر این نسبت، نسبت سود خالص و حاشیۀ سود خالص است و درصد درآمدهای حاصل از فروش را می­‌سنجد. هرچه عدد به­‌دست آمده از این نسبت بزرگتر باشد، بازده آن نیز بیشتر است.

بازده دارایی‌­ها

با این نسبت مالی هم می‌­توان بازده سرمایه‌­گذاری را اندازه­‌گیری کرد و هم میزان کارآمدی مدیریت شرکت در استفاده از دارایی‌­ها به منظور درآمدزایی را سنجید.

بازده حقوق صاحبان سهام

این نسبت درصد درآمدهای حاصل از هر ریال حقوق صاحبان سهام را می‌­سنجد.

نسبتهای پوششی و اهرمی

سومین نسبت مالی است و با استناد به آن می‌­توان میزان تأمین مالی مورد نیاز در چرخۀ کسب­‌و‌کار شرکت را برآورد کرد. حاصل این نسبت‌ها نشان ­دهندۀ این خواهد بود که چه میزان از نیازهای مالی شرکت، از منابع دیگری تأمین شده است.

نسبت بدهی

این نسبت، بدهی‌­های شرکت را که با بدهی­‌هایی مثل تعهد به شخص ثالث سرمایه­‌گذاری شده است می­‌سنجد.

توان پرداخت بهره

این نسبت تعداد تبدیل هزینه­‌های بهره به درآمد را می‌­سنجد و از این طریق می‌­توان متوجه شد که شرکت می‌­تواند با سود حاصل ­شده هزینه های بهره را بپردازد یا نه.

نسبت سرمایه

این نسبت مالی تعیین کنندۀ کل دارایی های شرکت است که به واسطۀ سرمایۀ اولیه حاصل شده است.

نسبت بدهی- سرمایه

نشان ­دهندۀ ساختار سرمایه در شرکت‌هاست. اگر عدد این نسبت بزرگتر از 1 باشد، یعنی شرکت بدهی­‌های سنگین دارد و اگر کمتر از 1 باشد، یعنی توازن نسبی مالی برقرار است.

نسبت‌های ارزش بازار

این نسبت مالی نشان­‌دهندۀ دیدگاه تحلیلگران بازار و سهامداران دربارۀ عملکرد گذشته و آیندۀ شرکت است.

ارزش دفتری

بیانگر ارزش خالص دارایی­‌های شرکت بر مبنای هر واحد از سهم.

نسبت قیمت به درآمد

تعیین کنندۀ نظر تحلیلگران بازار سرمایه دربارۀ سودآوری­‌های آیندۀ شرکت است.

نسبت قیمت به فروش

نسبت‌های فعالیت

این نسبت‌ها ابزارهایی برای سنجیدن کارکرد دارایی­‌های شرکت است و میزان استفادۀ مؤثر از منابع شرکت را در دوره‌­های مشخص ارزیابی می‌­کند.

دورۀ گردش موجودی کالا

که به آن میانگین سنی کالا هم گفته می‌­شود. نشان‌دهنده مدت‌زمانی است که طول می‌کشد تا مواد اولیه به کالا تبدیل ‌شود و گردش موجودی کالاها را در بازه­‌های زمانی مختلف نشان می­‌دهد.

دوره وصول مطالبات

نشان­دهندۀ فواصل زمانی تحویل اجناس به مشتری تا هنگام دریافت وجوه نقد از آن‌هاست.

برای محاسبه این نسبت از فروش به‌جای فروش نسیه استفاده می‌شود

مزایای مقایسه نسبت‌های مالی

از مزایای مقایسه‌ نسبت های مالی این است که مشخص می‌کند کدام قسمت شرکت عملکرد بهتر یا بدتری نسبت به میانگین صنعت مربوط به خودش دارد. مقایسه بازده دارایی بین شرکت‌ها مشخص کننده این امر است که کدام شرکت‌ها در جهت افزایش سودآوری، استفاده بهینه‌تری از دارایی‌شان داشته‌اند.

استفاده‌ کنندگان نسبت های مالی به دو گروه تقسیم می‌شوند:

استفاده‌ کنندگان خارجی: سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی ،تحلیلگران مالی، مقامات نظارتی و ناظران صنعت، اعتباردهندگان، رقبا، مقامات مالیاتی، استفاده‌ کنندگان داخلی: مدیر تیم، کارمندان و مالکان

محدودیت نسبتهای مالی چیست؟

تحلیل نسبت‌های مالی به‌ طور گسترده‌ای توسط تحلیل‌گران مالی، سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان به کار می‌رود. در واقع این نسبت‌ها وضعیت اقتصادی واحد تجاری را در مقایسه با صورت‌های مالی به شکل بهتری انعکاس می‌دهند. از سوی دیگر، نسبت های مالی در مدل‌های پیش‌بینی به‌ طور موفقیت‌آمیزی به کار می‌روند. اما با وجود استفاده وسیع از نسبت‌ های مالی این تکنیک‌ها با برخی از محدودیت‌ها روبه‌رو هستند که تفسیرها را با پاره‌ای از ابهام مواجه می‌کنند.

نسبتهای مالی با استفاده از صورتهای مالی یک شرکت میتواند به تحلیلگران مالی و سرمایه گذاران دید بهتری از وضعیت اقتصادی یک سازمان بدهد تا بتوانند بهتر تصمیم گیری انجام دهند. اما از سوی دیگر با اینکه نسبتهای مالی پیش بینی را برای ما آسان تر میکنند، اما دارای محدودیت هایی نیز هستند که ممکن از باعث ایجاد ابهام شوند.

بعضی محدودیتها شامل:

1. نسبته های مالی تنها یک دید کلی به گذشته است.
2. اگر داده ها بر اساس بهای تمام‌ شده تاریخی باشند قادر به انعکاس سطح عمومی قیمت‌ها و ارزش‌های جاری نخواهند بود.
3. به دلیل استاندارد نبودن روش محاسبه هر نسبت مالی، بنابراین نمی‌توان تاثیر نفوذ اطلاعات گزینش‌ شده را در محاسبات نادیده گرفت.
4. ممکن است در روشهای مختلف حسابداری، نسبتهای مالی دچار تغییر شوند. همچنین تغییر در اصول و برآوردهای حسابداری نیز در تغییر نسبت های مالی تأثیرگذار هستند.
5. با استفاده از نسبت های مالی عملا مقایسه بین سازمانی غیر ممکن است.

نتیجه ­گیری:
نسبت مالی به کمک اقلام صورت‌های مالی محاسبه می­‌شود و انواع مختلفی دارد. این نسبت‌ها معیاری است که از آن‌ها برای سنجش توان واحدهای تجاری در پرداخت تعهدات کوتاه مدتشان استفاده می­‌شود. با اینکه فرمول‌های مورد استفاده برای انواع نسبت مالی، بسیار دقیق و حساب­شده هستند، توصیۀ ما این است که در استفاده از نتایج آنها عوامل و متغیرهای دیگرِ تأثیرگذار بر روند مالی شرکت را نیز مد نظر قرار بدهید.
شرکت خود را به بهترین شکل مدیریت کنید
هر مدیر خوب نیازمند ابزاری قدرتمند است تا بتواند مجموعه خود را به بهترین شکل مدیریت کند. مجموعه نرم افزار مالی و منابع انسانی فینتو ابزاری قدرتمند است که می تواند به مدیران در کنترل کارمندان و محاسبه حقوق و دستمزد آنها کمک کند.
شما همیشه یک مدیر لایق هستید و باید بهترین ها برای شما باشد. با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین فینتو کار مدیریت خود را بسیار آسان تر کنید.

منظور از نسبت های مالی چیست؟ معرفی کامل انواع نسبت های مالی

نسبت‌های مالی مقادیر عددی هستند که با هدف به دست آوردن اطلاعات معنادار از صورت‌های مالی یک شرکت استخراج می‌شوند. اعداد استخراج‌ شده از صورت‌های مالی شرکت مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان نقدینگی، در مواردی هم چون آنالیزهای مقداری و ارزیابی نقدینگی، رشد، حاشیه سود، سودآوری، نرخ بازگشت، ارزش‌گذاری و غیره استفاده می‌شوند. یکی از متداول‌ترین راه‌های تحلیل مالی، محاسبه و بررسی نسبت های مالی است. این نسبت‌ها در چندین گروه تعریف شده‌اند و هر کدام به یکی از جنبه‌های وضعیت مالی شرکت‌ها می‌پردازند. نسبت های مالی به دسته‌بندی‌های اصلی زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

نگاهی به کاربردها و کاربران تحلیل نسبت های مالی

تحلیل نسبت‌ های مالی دو هدف اساسی را دنبال می‌کند:

تعیین نسبت‌ های مالی در هر دوره و پیگیری تغییر مقادیر آن‌ها در طول دوره، با هدف کشف سرنخ‌هایی است که موجب پیشرفت موسسه می‌شوند. مثلا افزایش نرخ بدهی نسبت به دارایی می‌تواند نشان‌ دهنده‌ این باشد که شرکت تحت‌ فشار بدهی است و در نهایت آن موسسه را با خطر ورشکستگی مواجه کند.

مقایسه‌ نسبت های مالی با رقبای اصلی به این منظور صورت می‌گیرد که مشخص شود کدام قسمت شرکت عملکرد بهتر یا بدتری نسبت به میانگین صنعت مربوط به خودش دارد. مقایسه بازده دارایی بین شرکت‌ها به یک تحلیلگر یا سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا تشخیص دهد کدام شرکت‌ها در جهت افزایش سودآوری، استفاده بهینه‌تری از دارایی‌شان داشته‌اند. استفاده‌ کنندگان نسبت های مالی به دو گروه استفاده ‌کنندگان داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند:

• استفاده‌ کنندگان خارجی: شامل تحلیلگران مالی، سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی، اعتباردهندگان، رقبا، مقامات مالیاتی، مقامات نظارتی و ناظران صنعت می‌شوند.
• استفاده‌ کنندگان داخلی: شامل مدیر تیم، کارمندان و مالکان می‌شوند.

منظور از نسبت‌‌های نقدینگی چیست؟

نقدینگی را می‌توان این طور تعریف کرد: «میزان توانایی شرکت در بازپرداخت دیون کوتاه‌مدت خود.» بنابراین نسبت‌های نقدینگی اطلاعاتی در مورد توانایی شرکت‌ها در پرداخت دیون کوتاه‌مدت یا عمل به تعهدات کوتاه‌مدتشان فراهم می‌آورند.

نسبت‌های نقدینگی متداول شامل موارد زیر می‌شوند:

• نسبت جاری: توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت با دارایی‌های جاری

نسبت جاری: دارایی‌های جاری/ بدهی‌های جاری

• نسبت آنی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود از محل دارایی‌های نقدی

نسبت آنی (سریع) = دارایی‌های جاری – موجودی مواد و کالا / بدهی‌های جار

• نسبت وجه نقد: توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود از محل وجوه نقد. این نسبت محافظه­ کارانه‌ترین نسبت نقدینگی است که حساب‌های دریافتنی نیز در آن لحاظ نمی‌شود.

نسبت وجه نقد = موجودی نقدی+ سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت / بدهی‌های جاری

بررسی نسبت‌‌های اهرمی یا ساختار سرمایه

نسبت‌های اهرمی مقدار منابع دریافت شده از بدهی را اندازه‌گیری می‌کنند. در واقع، از نسبت‌های اهرمی برای ارزیابی سطح بدهی‌های کوتاه و بلندمدت شرکت استفاده می‌شود. نسبت‌های اهرمی شامل موارد زیر می‌شوند:

• نسبت بدهی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه و بلندمدت با کل دارایی‌های موجود

نسبت بدهی = مجموع بدهی‌ها / مجموع دارایی‌ها

• نسبت تسهیلات به سرمایه: میزان اتکای شرکت به استقراض از بانک و حقوق صاحبان سهام برای تامین مالی خود

نسبت تسهیلات به سرمایه = مجموع تسهیلات / مجموع تسهیلات + حقوق صاحبان سهام

• نسبت پوشش بهره: نشان‌ دهنده توان شرکت در پرداخت هزینه‌های مالی مثلا بهره وام­‌های دریافتنی از محل سود عملیاتی

نسبت پوشش بهره = سود عملیاتی/ هزینه‌های مالی

معرفی نسبت‌های فعالیت

نسبت‌های فعالیت یا کارایی ابزارهایی هستند که برای سنجش کاربرد دارایی‌های شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرند و از طریق ارزیابی میزان فروش و تاثیر دارایی‌ها بر آن اندازه‌گیری می‌شوند. این گروه از نسبت‌ها، حجم فروش شرکت را با سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف مانند موجودی کالا، دارایی ثابت و … مقایسه کرده و میزان به‌ کارگیری موثر منابع شرکت و راندمان عملیات آن را در دوره عملیات ارزیابی می‌کنند.

• دوره گردش موجودی کالا یا میانگین سنی کالا: دوره گردش موجودی کالا، بازه زمانی را نشان می‌دهد که در آن دفعات گردش کالا اتفاق افتاده است. گردش موجودی کالا بیانگر این است که موجودی کالا و مواد اولیه شرکت در یک بازه زمانی مشخص – مثلا یک سال مالی – چند بار به فروش رسیده و جایگزین شده است.

دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی مواد و کالا *۳۶۵ / بهای تمام‌ شده کالای فروش رفته

• دوره وصول مطالبات: نشان‌ دهنده فاصله زمانی تحویل کالا به مشتری تا دریافت وجه نقد از مشتری است. به بیان دیگر، مدت‌ زمانی است که طول می­‌کشد تا شرکت مطالبات خود را از مشتریان دریافت کند. با بررسی این نسبت درمی‌یابیم که شرکت درآمد فروش خود را در چه بازه زمانی به چرخه عملیاتی بازمی‌گرداند.

دوره وصول مطالبات = متوسط حساب­‌های دریافتنی *۳۶۵ / فروش نسیه

• دوره گردش عملیات: به دوره‌ای گفته می‌شود که در طول آن، یک شرکت، مراحل خریداری مواد اولیه، تولید کالا، ارسال به دست مشتری و در نهایت دریافت وجه نقد را سپری می‌کند.

دوره گردش عملیات = دوره وصول مطالبات + دوره گردش موجودی کالا

• گردش دارایی: این نسبت، میزان تأثیرگذاری گردش دارایی‌ها را در کسب درآمد شرکت نشان می‌دهد و بیانگر این است که چگونه دارایی‌های شرکت برای ایجاد درآمد به کار گرفته می‌شوند. با مقایسه این نسبت در دوره‌های گذشته می‌توان به این نتیجه رسید که افزایش دارایی‌ها در کسب درآمد بیشتر توسط شرکت، تأثیرگذار بوده است یا خیر.

گردش دارایی = فروش خالص / میانگین جمع دارایی­‌ها

• گردش دارایی‌های ثابت: این نسبت، بیانگر میزان تأثیرگذاری دارایی‌های ثابت شرکت بر کسب درآمد آن است.

گردش دارایی‌های ثابت = فروش خالص / میانگین دارایی­‌های ثابت

• دوره پرداخت بدهی‌­ها: نشان­ دهنده مدت‌ زمانی است که طول می­‌کشد تا شرکت بدهی خود را با تامین‌ کنندگان – بدهی بابت خرید مواد اولیه به‌صورت نسیه – تسویه کند.

دوره پرداخت بدهی‌­ها = متوسط حساب­‌های پرداختنی *۳۶۵ / خرید نسیه

• نسبت گردش سرمایه جاری: سرمایه در گردش، تفاوت دارایی جاری از بدهی جاری شرکت است. این سرمایه، بخشی از خالص دارایی‌های جاری است که مستقیم یا غیرمستقیم تسهیلاتی را در چرخه تولید ایجاد می‌کند.

گردش سرمایه جاری = نسبت مالی چیست؟ فروش / سرمایه در گردش

• نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش: با توجه به اینکه یکی از اجزای تشکیل‌ دهنده دارایی جاری، موجودی کالا است، نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش نشان‌ دهنده آن است که چه مقدار از سرمایه در گردش شرکت را موجودی کالا تشکیل داده است.

موجودی کالا به سرمایه در گردش = موجودی کالا / سرمایه در گردش

منظور از نسبت‌های سودآوری چیست؟

نسبت‌های سودآوری، توانایی شرکت برای تولید درآمد مرتبط با عملکرد و سود سهام، دارایی‌های ترازنامه، هزینه‌های عملیاتی و سهام را اندازه‌گیری می‌کند. مهم‌ترین نسبت های مالی سودآوری شامل موارد زیر می‌شوند:

• بازده دارایی‌­ها: نسبت بازده دارایی‌ها نشان‌ دهنده آن است که شرکت چگونه از منابع و دارایی تحت اختیار خود برای کسب سود بهره برده و برای سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان خود بازدهی ایجاد کرده است. نسبت بازده دارایی‌ها می‌تواند شاخص نهایی برای ارزیابی کفایت و کارایی مدیریت شرکت نسبت مالی چیست؟ باشد.

بازده دارایی = سود خالص / میانگین جمع دارایی­‌ها

• بازده حقوق صاحبان سهام: شیوه‌ای برای اندازه‌گیری میزان سودآوری شرکت است که روش ایجاد سود با استفاده از سرمایه سهامداران را روشن می‌کند.

بازده حقوق صاحبان سهام = سود خالص / حقوق صاحبان سهام

• حاشیه سود ناخالص: این نسبت، عملیات اجرایی و کسب درآمد شرکت را ارزیابی می‌کند و همچنین توانایی شرکت در کنترل بهای تمام‌ شده کالای فروش رفته را بررسی کرده و رابطه‌ بین فروش و هزینه‌های تولید کالای فروخته‌ شده را نشان می‌دهد.

حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / فروش

• حاشیه سود عملیاتی: نسبت سود عملیاتی نشان‌ دهنده این است که هر یک ریال فروش محصولات یا خدمات چه تأثیری در سود عملیاتی شرکت دارد.

حاشیه سود عملیاتی = سود عملیاتی / فروش

• حاشیه سود خالص: درصد حاشیه سود خالص شرکت نشان‌ دهنده این است که از هر ۱ تومان فروش شرکت چه مقدار آن به سود خالص تبدیل‌ شده است.

حاشیه سود خالص = سود خالص / فروش

آشنایی با نسبت‌های ارزش بازار

این نسبت‌ها منعکس‌ کننده نگرش سهامداران و تحلیل گران بازار سرمایه در خصوص عملکرد گذشته و پیش‌ بینی روند آتی شرکت هستند. انواع متداول نسبت‌های ارزش بازار عبارت‌اند از:

• نسبت ارزش دفتری (P/BV): این نسبت بیانگر ارزش ثبت‌ شده خالص دارایی‌ها بر مبنای هر سهم از سهام عادی هستند.

P/B = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / حقوق صاحبان سهام

• نسبت قیمت به درآمد (P/E): این نسبت، دیدگاه تحلیل گران بازار سرمایه را در خصوص سودآوری آتی شرکت تعیین می‌کند و از تقسیم قیمت بازار هر سهم عادی در یک دوره زمانی خاص و سود سالانه آن به دست می‌آید.

P/E = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی

• نسبت قیمت به فروش (P/S): این نسبت که از حاصل تقسیم ارزش بازار شرکت بر کل فروش ۱۲ ماهه ایجاد می‌شود، به شما می‌گوید برای هر یک ریال فروش سالانه چقدر هزینه می‌کنید.

P/ S = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / کل فروش ۱۲ ماه اخیر شرکت

• قیمت به جریان نقدینگی (P/CF): این نسبت از توان قابل ملاحظه‌­ای برای پیش ­بینی بازده سهام برخوردار است و معمولا به‌ وسیله سرمایه‌گذاران نهادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نسبت قیمت به جریان نقدینگی، مواردی از قبیل استهلاک، تخفیف درآمد و مواردی از نقدینگی را که توسط کسب و کار ایجاد شده حذف می‌کند.

P/ CF = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / جریان نقدی هر سهم

جریان نقدی هر سهم = سود هر سهم + (استهلاک دارایی‌های مشهود و نامشهود / تعداد سهام شرکت) نسبت مالی چیست؟

• نسبتPEG: نسبتی است که برای تعیین ارزش سود هر سهم تا زمانی که نرخ رشد سود سهام شرکت در نظر گرفته شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نسبت مبتنی بر نسبت P/E است و چشم‌انداز رشد یک سهم را در نظر می­‌گیرد. محاسبه بدین شکل است که نسبت P/E را به نرخ رشد سالانه درآمد بر مبنای ارزش ۵ سال آینده تقسیم می‌کنیم. اگر نتیجه کمتر از یک باشد بیانگر آن است که بازار به‌طور کامل چشم‌اندازی در خصوص این سهم ندارد.

PEG = (قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی) / نرخ رشد سالانه درآمد

محدودیت نسبت های مالی چیست؟

تحلیل نسبت‌های صورت‌های مالی به‌ طور گسترده‌ای توسط تحلیل‌گران مالی، سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان به کار می‌رود. در واقع این نسبت‌ها وضعیت اقتصادی واحد تجاری را در مقایسه با صورت‌های مالی به شکل بهتری انعکاس می‌دهند. از سوی دیگر، نسبت های مالی در مدل‌های پیش‌بینی به‌ طور موفقیت‌آمیزی به کار می‌روند. اما با وجود استفاده وسیع از نسبت‌ های مالی این تکنیک‌ها با برخی از محدودیت‌ها روبه‌رو هستند که تفسیرها را با پاره‌ای از ابهام مواجه می‌کنند.

نمونه‌هایی از محدودیت‌های نسبت های مالی

1. با توجه به اینکه نسبت‌ها بر مبنای اطلاعات تاریخی هستند، میانگینی از شرایط موجود در گذشته به شمار می‌روند.
2. هنگامی‌ که اطلاعات بر مبنای بهای تمام‌ شده تاریخی باشند قادر به انعکاس سطح نسبت مالی چیست؟ عمومی قیمت‌ها و ارزش‌های جاری نخواهند بود.
3. از آنجایی که روش محاسبه هر نسبت استاندارد نیست، بنابراین نمی‌توان تاثیر نفوذ اطلاعات گزینش‌ شده را در محاسبات نادیده گرفت.
4. استفاده از روش‌های مختلف حسابداری می‌تواند بر نسبت‌ها اثرگذار باشد. مثلا استفاده از روش‌ «فایفو» نتیجه‌ متفاوتی نسبت به استفاده از روش «لایفو» ایجاد می‌کند.
5. همچنین تغییرات در اصول و برآوردهای حسابداری – مثلا تغییر از روش فایفو به لایفو – نیز در تغییر نسبت های مالی تأثیرگذار هستند. علاوه بر این، برای استفاده از اطلاعات در روندهای درازمدت، ممکن است نیازمند تبدیل اطلاعات با هدف حذف رویدادهای غیرعادی و غیرمترقبه باشیم.
6. با توجه به تفاوت‌های موجود در ویژگی‌های عملیاتی شرکت‌های مختلف مانند خطوط تولید، روش عملیات، نحوه تامین مالی و منطقه جغرافیایی شرکت‌ها مقایسه بین شرکتی دشوار است.

به هنگام استفاده از نسبت های مالی، محتاط باشید!

اگرچه محدودیت‌های صورت‌های مالی بسیار با اهمیت هستند. اما با این حال، تحلیل نسبت‌ها از تکنیک‌های مهم تفسیر صورت‌های مالی به شمار می‌رود. زیرا نسبت‌ها نشانگر ارتباط‌هایی میان عناصر اساسی صورت‌های مالی شرکت‌ها هستند. در هر صورت، نتایج حاصل از نسبت های مالی باید با احتیاط بیشتری مورد استفاده قرار گیرند.

نسبت های مالی

نسبت های مالی در بر گیرنده اقلام موجود در صورت های مالی هستند که با بررسی آنها نسبت را از ریالی به نسبت قابل مقایسه تغییر می دهد. این نسبت ها باعث ایجاد ارتباط معنادار بین عوامل موثر صورت های مالی و اطلاعات موجود در گزارش های مالی می شوند که باعث قدرت تحلیل شوندگی برای استفاده کنندگان از این نسبت ها می گردد.

نسبت مالی:

نسبت مالی به یک ارتباط منطقی و ریاضی بین اقلام موجود در صورت ‌های مالی گفته می شود که به‌ صورت نسبت بیان می ‌گردد و می توان از آن به عنوان یک سیگنال خبری در کنار سایر نسبت ها استفاده نمود.

همچنین این نسبت های مالی ایجاد شده می توانند نتایج عملیات و وضعیت مالی سازمان را در طی دوره های مختلف بیان کنند. لذا نباید در تصمیم ‌گیری ها فقط یک نسبت مالی را به‌ عنوان ملاک تصمیم‌ گیری قرار داد.

نسبت ‌های نقدینگی:

نسبت های نقدینگی در واقع نشان دهنده میزان توان شرکت در باز پرداخت دیون کوتاه مدت و یا عمل به تعهدات کوتاه مدت می باشند که در آن، نسبت‌ جاری، نسبت آنی و سرمایه در گردش به شرح زیر قرار دارند.

نسبت جاری:

یکی از نسبت ‌های نقدینگی است که میزان قدرت باز پرداخت بدهی جاری را نشان می ‌دهد و به صورت زیر محاسبه می گردد.

بدهی جاری/ دارایی جاری = نسبت جاری

نسبت جاری باید از عدد 1 بزرگ تر باشد، زیرا اگر از 1 کمتر باشد یعنی، شرکت توانایی پرداخت بدهی های خود را ندارد. بنابراین نسبت جاری نباید از مقدار مشخصی (معمولا عدد 2) بیشتر گردد، زیرا زیاد بودن نسبت جاری، یعنی بدون استفاده ماندن دارایی های شرکت و یا خوابیدن سرمایه شرکت.

نسبت آنی:

یکی از اقلام دارایی جاری که در محاسبه نسبت های جاری استفاده می شود، نسبت آنی می باشد که موجودی مواد و کالاهایی را نشان می دهد که از قابلیت نقد شوندگی کم تری برخوردار هستند. بنابراین برای دقیق تر شدن مقدار نسبت نقدینگی، از نسبت آنی به صورت زیر استفاده می گردد:

بدهی جاری/ (موجودی مواد و کالا – دارایی های جاری) = نسبت آنی

نسبت بازده دارایی ها:

این نسبت نشان دهنده این است که شرکت در ازای دارایی های مورد استفاده خود تا چه میزان سودآوری داشته است که این نسبت از طریق رابطه زیر قابل محاسبه می باشد:

میانگین جمع دارایی ها/ سود خالص = بازده دارایی

نسبت ‌های اهرمی:

به نسبت ‌هایی گفته می شود که نشان دهنده توانایی سازمان برای باز پرداخت نسبت مالی چیست؟ بدهی ‌‌های خود می باشد. این نسبت ها به حجم کل بدهی های واحد تاکید دارد که توان واحد را برای انجام تعهدات کوتاه مدت و بلند مدت خود منعکس می سازند.

نسبت بدهی به سرمایه:

این نسبت توانایی شرکت را برای تعهد به دیون خود نشان می دهد که با استفاده از رابطه زیر قابل محاسبه می باشد.

مجموع دارایی ‌ها/ مجموع بدهی ‌ها = نسبت بدهی

نسبت مالکانه:

این نسبت، نشان دهنده میزان سهم نسبت صاحبان سهام از کل دارایی‌ های شرکت است که ازرابطه زیر محاسبه می گردد.

مجموع دارایی ‌ها/ مجموع حقوق صاحبان سهام = نسبت مالکانه

نسبت پوشش بهره:

در واقع نشان دهنده توان شرکت برای پرداخت هزینه های مالی (مثلا بهره وام های دریافتی) از محل سود عملیاتی می باشد که با استفاده از رابطه زیر قابل محاسبه خواهد بود:

هزینه مالی/ سود عملیاتی = پوشش بهره

اگر نسبت پوشش برابر عدد 4 باشد یعنی این واحد قادر است تا 4 برابر هزینه های عملیاتی را از محل سود عملیاتی خود پرداخت نماید. همچنین منفی بودن درصد پوشش بهره، یعنی این شرکت متحمل زیان عملیاتی شده است.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله کشف تقلب یا تخلف اداری را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.

نسبت ‌های نقدینگی

نسبت های فعالیت:

این نسبت، کاربرد منابع مالی یا دارایی هایی که در اختیار مدیران است و همچنین میزان کارایی مدیریت سازمان را نشان می دهد.

نسبت گردش موجودی کالا :

این نسبت شامل دوره گردش موجودی کالا، فاصله زمانی، دریافت مواد اولیه و تبدیل آن به کالای فروخته شده می باشد. در واقع به مدت زمانی گفته می شود که طول می کشد تا مواد اولیه به کالا تبدیل شوند و به فروش برسند که از طریق رابطه زیر محاسبه می گردد.

میانگین موجودی مواد و کالا/ بهای تمام شده کالا فروش رفته = گردش موجودی کالا

گردش موجودی کالا/ ۱ = دوره گردش موجودی کالا

نسبت گردش جمع دارایی:

نسبت گردش جمع دارایی ها، میزان کسب درآمد و دارایی های یک شرکت را نمایش می دهد، در واقع هر چه این نسبت بالاتر باشد، نشان دهنده کسب درآمد بیشتر و بهره وری بالاتر شرکت است که با توجه به رابطه زیر محاسبه می گردد.

میانگین جمع دارایی/ فروش = نسبت گردش جمع دارایی

نسبت های سودآوری:

نسبت های سودآوری به طور مشخصی میزان سودآوری شرکت مورد نظر را محاسبه می نمایند و در فرمت های مختلف آنها را نمایش می دهد.

نسبت بازده حقوق صاحبان سهام:

حقوق صاحبان سهام از کسر نمودن بدهی ها از کل دارایی های حاصل می گردد. بازده حقوق صاحبان سهام، نتایج سرمایه گذاری صاحبان سهام را نشان می دهد که رابطه زیر این بازده را محاسبه می کند.

حقوق صاحبان سهام/ سود خالص = بازده حقوق صاحبان سهام

نسبت حاشیه سود ناخالص:

حاشیه سود ناخالص، اثر بخشی قیمت گذاری و کارایی تولید را منعکس می نماید که از طریق رابطه زیر محاسبه می گردد.

فروش/ سود ناخالص = حاشیه سود ناخالص

نسبت حاشیه سود عملیاتی:

این نسبت، تمامی هزینه های عملیاتی را در نظر می گیرد و حاشیه سود عملیاتی میزان سود عملیاتی را از طریق رابطه زیر محاسبه می کند.

فروش/ سود عملیاتی = حاشیه سود عملیاتی

نسبت حاشیه سود خالص:

نسبت سوددهی پس از کسر مالیات را برای هر شرکت مشخص می کند که از رابطه زیر قابل محاسبه خواهد بود:

فروش/ سود خالص = حاشیه سود خالص

نسبت نرخ بازده دارایی:

نرخ بازده دارایی، نسبت دیگریست که از ضرب حاشیه سود خالص در نسبت گردش دارایی حاصل می گردد.

پرسش و پاسخ متداول در مورد نسبت های مالی:

آیا برای تصمیم گیری های یک سازمان، فقط یک نسبت مورد نظر می باشد؟

خیر، در تصمیم گیری یک سازمان فقط یک نسبت مورد نظر نمی باشد، زیرا این تمام نسبت های مالی، نتایج عملیات و وضع مالی شرکت را در دوره های مختلف بیان می کند.

نسبت های مالی شامل چه چیزهایی می شود؟

این نسبت های مالی، اقلام موجود در صورت های مالی را خود جای می دهند و با بررسی آن ها می توان نسبت ریالی را به نسبت قابل مقایسه تغییر داد. این نسبت ها بین صورت های مالی و اطلاعات موجود ارتباط معناداری به وجود می آورند و استفاده کنندگان می توانند قدرت تحلیل داشته باشند.

نسبت نقدینگی چیست؟

نسبت نقدینگی توانایی شرکت در باز پرداخت قرض های کوتاه مدت و بلند مدت را نشان می دهد و نسبت جاری، نسبت آنی و سرمایه در گردش هم در آن قرار دارد.

نسبت جاری جزء نسبت های نقدینگی می باشد و مقیاس توان بازپرداخت بدهی را مشخص می کند.

نسبت آنی جزء اقلام دارایی جاری می باشد و در محاسبه نسبت مالی چیست؟ نسبت های جاری مورد استفاده قرار می گیرد. این نسبت موجودی مواد و کالاهای را که می توان آن ها را نقد کرد نشان می دهد.

نسبت بازده دارایی چیست؟

نسبت بازده دارایی، میزان سوددهی شرکت را در برابر دارایی ها نشان می دهد. این نسبت نشان می دهد که این دارایی ها تا چه میزان سودآوری داشته اند.

نسبت اهرمی چیست؟

نسبت اهرمی، توانایی سازمان را برای بازپرداخت بدهی نشان می دهد. این نسبت توان واحد اقتصادی مربوطه را برای حجم کل بدهی های بلند مدت و کوتاه مدت بررسی می کند.

نسبت بدهی به سرمایه چیست؟

نسبت بدهی به سرمایه، توانایی شرکت را برای تعهد به قرض هایش نشان می دهد.

نسبت پوشش بهره چیست؟

نسبت پوشش بهره، نشان دهنده توانایی واحد اقتصادی مربوطه برای پرداخت هزینه های مالی وام های دریافتی از سود عملیاتی می باشد.

نسبت فعالیت چیست؟

نسبت فعالیت، میزان دارایی مدیران و کاربرد منابع مالی و دارایی های در اختیار را نشان می دهد.

نسبت گردش موجودی کالا چیست؟

نسبت گردش موجودی کالا، دوره گردش موجودی کالا، فاصله زمانی، دریافت مواد اولیه و تبدیل آن به کالای فروخته شده را نشان می دهد. در واقع نشان می دهد که چه مدت زمانی طول می کشد که مواد اولیه به کالا تبدیل بشود.

نسبت گردش جمع دارایی چیست؟

نسبت گردش جمع دارایی مقدار درآمد به دست آمده و میزان دارایی شرکت را نشان می دهد و بالا رفتن این نسبت، نشان دهنده درآمد بیشتر و بهره وری بهتر می باشد.

نسبت سودآوری چیست؟

نسبت سودآوری، میزان سودآوری شرکت را محاسبه می کند و در حالت های مختلف نشان می دهد.

نسبت بازده حقوق صاحبان سهام چیست؟

نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، نتیجه سرمایه گذاری صاحبان سهام را نشان می دهد و از کم کردن بدهی از دارایی به دست می آید.

نسبت حاشیه سود ناخالص چیست؟

نسبت حاشیه سود ناخالص، در واقع نشان دهنده تاثیر قیمت و کارایی تولید را مشخص می کند.

نسبت حاشیه سود عملیاتی چیست؟

نسبت حاشیه سود عملیاتی، کلیه هزینه های عملیاتی را مشخص می کند.

نسبت حاشیه سود خالص چیست؟

نسبت حاشیه سود خالص، سود به دست آمده بعد از کسر مالیات می باشد.

نسبت نرخ بازده دارایی چیست؟

نسبت نرخ بازده دارایی، حالص ضرب حاشیه سود خالص نسبت به گردش دارایی می باشد.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله معاملات تجاری را به نسبت مالی چیست؟ شما پیشنهاد می کنیم.

نسبت‌های مالی چیست؟

همان طور که در مقاله « تحلیل بنیادی چیست؟ » توضیح دادیم به نسبت‌های به‌دست آمده از تحلیل صورت‌های مالی، نسبت‌های مالی می‌گویند. نسبت‌های مالی اطلاعات فراوانی در خصوص وضعیت یک شرکت به ما می‌دهد که در تحلیل بنیادی برای تحلیلگران و معامله‌گران اهمیت بالایی دارد. در ادامه درباره نسبت‌های مالی بیشتر توضیح خواهیم داد.

نسبت‌های مالی

نسبت‌های مالی اعدادی هستند که از صورت‌های مالی یک شرکت مانند ترازنامه و صورت سود و زیان برای کسب اطلاعات با معنی به دست می‌آیند. از این اعداد برای بررسی وضعیت شرکت‌ها و عملکرد آن‌ها استفاده می‌شود تا مشخص شود که شرکت هم اکنون چه وضعیتی دارد و نسبت به قبل چه تغییراتی داشته است. این نسبت‌ها در ارزش‌گذاری شرکت‌ها نیز استفاده می‌شود. در ادامه به مهم‌ترین نسبت‌های مالی اشاره خواهیم کرد.

انواع نسبت‌های مالی

متداول‌ترین نسبت‌های مالی که در تحلیل‌ها استفاده می‌شود عبارتند از:

نسبت‌های نقدینگی

نسبت‌های نقدینگی اطلاعاتی به ما می‌دهد که بدانیم یک شرکت در پرداخت دیون کوتاه‌مدت یا عمل به تعهدهای کوتاه‌مدت خود چگونه عمل خواهد کرد. همان طور که می‌دانید نقدینگی میزان توانایی یک شرکت در بازپرداخت دیون کوتاه مدت خود است و اینکه شرکت چه میزان این توانایی را دارد، با این نسبت‌ها به دست می‌آید.

نسبت جاری

نسبت جاری عبارت است از میزان توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدت با دارایی‌های جاری.

نسبت جاری = دارایی‌های جاری / بدهی‌های جاری

نسبت نسبت مالی چیست؟ آنی

نسبت آنی عبارت است از میزان توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدت از محل دارایی‌های نقدی.

نسبت آنی = دارایی‌های جاری – موجودی مواد و کالا / بدهی‌های جاری

نسبت وجه نقد

نسبت وجه نقد عبارت است از توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدت از محل وجوه نقد. در این نسبت، حساب‌های دریافتنی لحاظ نمی‌شود.

نسبت وجوه نقد = موجودی نقد + سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت / بدهی‌های جاری

نسبت‌های سودآوری

نسبت‌های سودآوری تونایی یک شرکت در ایجاد درآمد مربوط به عملکرد و سود سهام، دارایی‌های ترازنامه، هزینه‌های عملیاتی و سهام را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر این نسبت‌ها نشان می‌دهد که میزان سودآوری شرکت چقدر است.

نسبت بازده حقوق صاحبان سهام

نسبت بازده حقوق صاحبان سهام نشان می‌دهد در ازای یک ریال حقوق صاحبان سهام، شرکت چه میزان سود کرده است.

نسبت بازده حقوق صاحبان سهم = سود خالص / حقوق صاحبان سهام

نسبت حاشیه سود ناخالص

نسبت حاشیه سود ناخالص، سودآوری شرکت پس از کسر مالیات را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر این نسبت کسب درآمد شرکت و رابطه میان فروش و هزینه‌های تولید محصول فروخته شده را ارزیابی می‌کند و نشان می‌دهد پس از پرداخت قیمت تمام‌شده کالای فروخته شد، شرکت چه میزان سود کسب کرده است.

حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / فروش خالص

نسبت حاشیه سود خالص

نسبت حاشیه سود خالص نشان می‌دهد سود شرکت از درآمد آن چقدر است.

حاشیه سود خالص = سود خالص / فروش خالص

نسبت حاشیه سود عملیاتی

نسبت حاشیه سود عملیاتی نشان می‌دهد میزان فروش محصولات یا خدمات شرکت در میزان سود عملیاتی آن چه تأثیری داشته است.

حاشیه سود عملیاتی = سود عملیاتی / فروش خالص

نسبت بازده دارایی‌ها

نسبت بازده دارایی‌ها نشان می‌دهد شرکت چقدر از دارایی‌های خود در جهت کسب سود بهره برده است. کارایی مدیریت با این نسبت قابل تشخیص است.

بازده دارایی‌ها = سود خالص / میانگین مجموع دارایی‌ها

نسبت‌های پوششی و اهرمی

نسبت‌های اهرمی، سطح بدهی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت یک شرکت را ارزیابی کرده و میزان تأمین مالی مورد نیاز شرکت را محاسبه می‌کند.

نسبت بدهی

نسبت بدهی توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت را با همه دارایی‌های موجود آن نشان می‌دهد.

نسبت بدهی = مجموع بدهی‌ها / مجموع دارایی‌ها

نسبت تسهیلات به سرمایه

نسبت تسهیلات به سرمایه میزان اتکای یک شرکت به استقراض از بانک و حقوق صاحبان سهام برای تأمین مالی را نشان می‌دهد.

نسبت تسهیلات به سرمایه = مجموع تسهیلات / مجموع تسهیلات + حقوق صاحبان سهام

نسبت پوشش بدهی

نسبت پوشش بدهی توانایی شرکت در بازپرداخت هزینه‌های مالی از محل سود عملیاتی را نشان می‌دهد.

نسبت پوشش بهره = سود عملیاتی / هزینه‌های مالی

نسبت‌های ارزش بازار

نسبت‌های ارزش بازار نشان‌ می‌دهد سهامداران و تحلیل‌گران بازار درباره عملکرد گذشته و آینده شرکت چه دیدگاهی دارند.

نسبت ارزش دفتری

نسبت ارزش دفتری نشان‌دهنده ارزش ثبت شده خالص دارایی‌ها بر مبنای هر سهم از سهام عادی شرکت است.

نسبت ارزش دفتری = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / حقوق صاحبان سهام

نسبت قیمت به درآمد

نسبت قیمت به درآمد نشان می‌دهد سهامداران درباره سودآوری آینده شرکت چه تحلیلی دارند.

نسبت قیمت به درآمد = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی

نسبت قیمت به فروش

نسبت قیمت به فروش نشان می‌دهد شرکت برای هر ریال فروش سالانه چه میزان هزینه کرده است.

نسبت قیمت به فروش = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / همه فروش یک سال اخیر

نسبت‌های فعالیت

نسبت‌های فعالیت میزان کاربرد دارایی‌های شرکت را نشان می‌دهد. این نسبت‌ها میزان فروش شرکت را در برابر سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف مقایسه کرده و کارایی عملیات را بررسی می‌کند.

دوره گردش موجودی کالا

نسبت دوره گردش موجودی کالا نشان می‌دهد چه تعداد گردش کالا در شرکت اتفاق افتاده است.

دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی کالا و مواد * 365 / بهای تمام شده کالای فروش رفته

دوره وصول مطالبات

نسبت دوره وصول مصالبات نشان می‌دهد فاصله زمانی فروش تا دریافت مطالبات شرکت چقدر است.

دوره وصول مطالبات = متوسط حساب‌های دریافتنی * 365 / فروش نسیه

کلام آخر

برای محاسبه نسبت‌های مالی کافی است صورت‌های مالی شرکت مورد نظر خود را از سایت کدال جستجو کرده و سپس مواردی که در بالا بیان شد را در معادلات قرار دهید. اعدادی که به دست می‌آید به خوبی نشان‌دهنده وضعیت گذشته، اکنون و آینده شرکت است و درباره انتخاب سهم برای خرید و نگهدار ی آن به شما کمک خواهد کرد. نسبت‌های بسیار دیگر نیز وجود دارد که اطلاعات دیگری را به ما نشان‌می‌دهد. ما در این مقاله سعی کردیم با اهمیت‌ترین نسبت‌های مالی را در اختیار شما بگذاریم. شایان ذکر است که برای تحلیل یک شرکت نباید تنها به نسبت‌های مالی آن اکتفا کرد و باید سایر جنبه‌ها نیز مد نظر قرار گیرد.