مزایای ارز فیات

رمز ارزها علاوه بر مبادلات کریپتو و اندوختن ثروت، می‌توانند در تعداد زیادی از امور مورد استفاده قرار گرفته و هر روز هم به شیوه‌های نوین استفاده از رمز ارزها افزوده می‌شود.

مقایسه ارز فیات و رمز ارز ؛ مزایا و معایب

با وجود اینکه بسیاری از افراد از ابتدا وارد بازار کریپتو و دنیای پرهیاهوی رمز ارزها شده و از آن استقبال کردند، برای برخی دیگر سوال پیش می‌آید که رمز ارزها چه فایده‌ای دارند؟ من نمی‌توانم آن را در بانک بگذارم، از بیشتر فروشگاه‌ها نمی‌توانم خرید کنم، دقیقا چه کاری با رمز ارز می‌توانم انجام بدهم؟ پیش از بررسی زیر و بم رمز ارزها و نحوه استفاده از آن‌ها، ابتدا نگاهی به شباهت‌ها و اختلاف‌های ارز فیات و رمز ارز می‌اندازیم.

مقایسه ارز فیات و رمز ارز

ارز فیات

ارز فیات نوعی ارز است که توسط دولت قانونی اعلام شده ولی پشتوانه کالای فیزیکی را ندارد. ارز فیات نوعی پول است که بیشتر مردم جهان به طور روزمره از آن استفاده می‌کنند. با این حال، چون ارز فیات مثل گذشته پشتوانه فیزیکی مانند طلا یا نقره ندارد، ارزش آن تنها وابسته به باور و اعتبار، و استانداردی برای بازپرداخت قروض اعلام شده توسط دولت کشور است. ارز فیات از قرن بیستم که تقاضا برای ارز افزایش یافت و منابع ثابت مثل طلا و نقره کمیاب و ناپایدار تلقی شده‌اند، محبوبیت یافت.

مزایا:

• چون ارز فیات پشتیبانی منابع ثابت را ندارد، بانک‌های مرکزی می‌توانند ذخیره آن را مدیریت کنند، که به آن‌ها قدرت اقتصادی برای مدیریت مسائلی چون اعتبار، نرخ بهره و نقدینگی را می‌دهد.
• جبران رکود. ارز فیات‌ها با چاپ شدن یا نگه داشته شدن می‌توانند علیه رکودهای داخلی ضربه‌گیری کرده و به مدیریت بحران کمک کنند. اما این راه حل برای رکود در ابعاد زیاد یا رکود جهانی مؤثر نخواهد بود.
• پایداری نسبی. برخلاف طلا یا رمز ارز که ارزش‌شان با توجه به بازار متغیر است، قدرت ارز فیات نسبتا مزایای ارز فیات پایدار بوده ولی به قدرت دولت مربوطه، وابسته است.

معایب:

• بخاطر عرضه بی‌انتهای ارز فیات، تورم تبدیل به یک معضل می‌شود. ارزهای وابسته به منابع ثابت در طولانی‌مدت بخاطر ذخیره محدود این منابع، مثل طلا یا نقره، ثبات بیشتری خواهند داشت.

• با توجه به اندوخته ثروت و مکان در معرض مالیات بالا است.
• قابل بازخرید نیست چون پشتوانه کالای فیزیکی را ندارد.
• بسته به وضعیت دولت، در معرض ناپایداری قرار دارد. زمانی که کشوری به خوبی اداره می‌شود، بانک‌ها و ارز فیات هم عملکرد خوبی دارند. ولی اگر کشوری ضعف مدیریتی داشته یا به دلایل دیگر دچار مشکل شود، ارز فیات هم دچار مشکل شده که یعنی جمعیت وابسته به آن هم مشکلاتی خواهند داشت.
• تراکنش کند. با وجود نوآوری‌های اینترنت و تراکنش‌های سریع‌تر، تراکنش‌های الکترونیکی پول روزها طول کشیده و در معرض کارمزدهای بانک یا تأخیر بخاطر برنامه زمانی بانک‌ها هستند.
• امکان جعل و تقلب. ارز فیات‌های چاپی و چک‌ها به راحتی قابلیت جعل شدن دارند.

رمز ارز

رمز ارزها، ارزهای دیجیتالی هستند که مبتنی بر تکنولوژی بلاک چین بوده و برای حفظ امنیت از رمزنگاری استفاده می‌کنند. این شیوه حفظ امنیت، امکان کنترل و تولید واحدهای مازاد و شناسایی انتقال امن دارایی‌ها را فراهم می‌کند. برخلاف ارز فیات که توسط بانک‌های مرکزی و دولت کنترل می‌شود، رمز ارزها غیرمتمرکز هستند. بیت کوین نخستین رمز ارز غیرمتمرکز موفق است که در سال ٢٠٠٩ ظهور کرد و تعداد زیادی کتاب آموزش بیت کوین در سرتاسر جهان به چاپ رسید. با پیشرفت و گسترش خرید و فروش بیت کوین ، هزاران رمز ارز دیگر که آلتکوین نامیده می‌شوند و توکن های دیگر ساخته شدند.

مزایا:

• رمز ارزها به تعداد و حجم مشخصی ایجاد می‌شوند که مقدار پول را کم کرده و از تورم جلوگیری می‌کند. بانک‌های مرکزی یا دولت امکان چاپ و تولید پول به مقدار دلخواه دارند که ممکن است منجر به تورم شدید بشود.
• دسترسی جهانی. چون رمز ارزها غیرمتمرکز هستند، در هر جایی در جهان قابل دسترس هستند و محدود به افرادی که به بانک ها دسترسی دارند، نیستند.
• تراکنش شفاف. یکی از اصلی‌ترین مزایای رمز ارزها این است که زمانی که تراکنشی رخ می‌دهد، به لطف دفترکل یا لجر باز بلاک چین، این تراکنش ثبت، شناسایی، غیر قابل بازگشت و غیر قابل تغییر می‌شود.
• به راحتی قابل مالیات‌گذاری نیستند.
• انتقال ساده. میزان ارزی که فرد می‌خواهد انتقال بدهد بی‌انتهاست و تقریبا در لحظه انجام می‌شود.
• غیرقابل جعل. توکن‌ها و سکه‌های دیجیتالی بخاطر ذات غیرمتمرکزشان، در بلاک چین شناسایی شده و قابل جعل نیستند.
• نبود کارمزد بانک. بانک‌ها کارمزدهای مختلفی برای کارهای گوناگون مانند کارمزد انتقال، نگهداری ماهیانه، هزینه انصراف، کارمزدهای بانک‌های جهانی و جریمه برداشت مازاد، دریافت می‌کنند. رمز ارزها گاهی کارمزدهای کمی برای انتقال برای هزینه‌های شبکه دریافت می‌کنند.

معایب:

• ارزش رمز ارز مستقیما وابسته به میزان تقاضای آن است و قابل کنترل نیست.
• هنوز شهرت ندارد. چون هنوز بیشتر مردم متوجه نحوه استفاده از رمز ارزها نیستند، بنابراین تعداد زیادی از مردم با آن کار نمی‌کنند و بیشتر کسب و کار‌ها هم آن را برای پرداخت قبول نمی‌کنند. بنابراین استفاده از آن هنوز محدود است.
• در معرض فعالیت‌های مجرمانه قرار دارد. با وجود تازگی رمز ارز ها، قوانین و مقررات برای جلوگیری از اقدامات مجرمانه در این بازار در حال شکل‌گیری هستند. پیش از اضافه شدن قوانین KYC (مشتری‌ات را بشناس) به صرافی‌های رمز ارز، فرار از دستگیری برای مجرمان متقلبان آسان بود چون انتقال‌ها قابل پیگیری یا متصل به هویت واقعی نبودند.
• ارزش انتزاعی. رمز ارزها چون توسط بانک مرکزی یا دولت کنترل نمی‌شوند، ناپایدار بوده و ارزش آن‌ها به شدت متغیر است. بعضی از افراد این جنبه از رمز ارزها را دوست دارند چون امکان تجارت پرمخاطره، پربازده را فراهم می‌کند، درحالی که دیگران دارایی‌های باثبات را ترجیح می‌دهند.
• در معرض دستکاری بازار هستند. طرح‌های “پامپ و دامپ” و مبادلات داخلی، بخاطر ذات مخفی و پرایوت انتقال‌های رمز ارزها به سختی قابل پیگیری هستند.

چگونه از رمز ارز ها می‌توان استفاده کرد؟

رمز ارزها علاوه بر مبادلات کریپتو و اندوختن ثروت، می‌توانند در تعداد زیادی از امور مورد استفاده قرار گرفته و هر روز هم به شیوه‌های نوین استفاده از رمز ارزها افزوده می‌شود.

کنید. سرمایه گذاری در مراحل اولیه استارتاپ‌ها با وجود رمز ارزها راحت‌تر شده و موانع را برای ورود سرمایه‌گذاران جدید کمتر می‌کند.
• پول را بدون بانک و کارمزدهای جهانی در دنیا بفرستید. روزانه پیشرفت‌های جدیدی ایجاد می‌شود که به میلیون‌ها نفر امکان دسترسی به دارایی را بدون مراجعه به بانک می‌دهد. این مسئله، راه حل مهمی برای بیشتر جمعیت فقیر یا حاشیه‌ای در جهان است.
• برای سفر برنامه‌ریزی کنید. صنعت گردشگری بخاطر ذات غیرمتمرکز جهانی رمز ارزها، یکی از بزرگترین متحدهای این بازار است. شرکت‌های مستقل گردشگری زیادی مثل CheapAir، Destina و Crytorcibs رمز ارزها را برای پرداخت می‌پذیرند، که امکان رزرو مکان به گردشگران می‌دهد. شما حتی می‌توانید برای سفر به فضا هم برنامه‌ریزی کنید!

• فرصت‌های بازاریابی. با وجود شرکت‌های تازه زیاد، تولید محتوا و صنعت بازاریابی بیشتر وابسته بازار رمز ارز می‌شود. شرکت در برنامه‌های Airdrop یا Bounty به مردم فرصت درآمدزایی در فعالیت‌های بازاریابی مشترک را می‌دهد.
• خرید کنید. فروشگاه‌های آنلاین شروع به پذیرش رمز ارز برای پرداخت کرده و برخی فروشگاه‌های بلاک چین در قبال کالا و خدمات، فقط رمز ارز می‌پذیرند.
• بازی کنید. بازی‌های آنلاینی که از رمز ارز استفاده می‌کنند در اوج هستند، برخی حتی به بازیکنان امکان تبدیل پول بازی به ارز فیات یا انواع دیگر پول را می‌دهند.
• خانه بخرید. معاملات املاک یکی دیگر از صنایع پیشرو در همکاری با بازار رمز ارز است. شراکت و بهسازی هم دیگر گزینه‌های موجود برای بسیاری از شرکت‌های توکن هستند.

برداشت آخر

ارز فیات و رمز ارز هردو به یک اندازه کاربرد دارند. هردو برای تبادل، خرید کالا و خدمات، اعتبار، ذخیره و انتقال به کار می‌روند. هردو وابسته به فاکتورهای اقتصادی بوده و با توجه به این فاکتورها، افزایش یا کاهش می‌یابند. هیچکدام پشتوانه کالای فیزیکی ندارند، بلکه ارزش آن‌ها وابسته به مقدار و اعتباری است که در عرضه و تقاضا دریافت می‌کنند. هیچکدام مدت زیادی از حضورشان نمی‌گذرد.

همانطور که برای ارز فیات زمان برد تا پایدار شده و شناخته شود، رمز ارزها هم در مرحله جنینی بوده و با یادگیری نحوه کارکرد آن‌ها توسط مردم، انتظار می‌رود که رواج بیشتری پیدا کنند. هرکدام مزایا و معایبی دارند ولی میزان فرصت‌های ایجاد شده توسط سیستم مالی غیر متمرکز، کم نیستند. کریپتوکارنسی شاید انقلابی است که جهان آماده آن نیست، ولی به آن احتیاج دارد.

با سیستم ارز فیات یا پول بی پشتوانه آشنا شوید

ارز فیات یک نوع ارز یا یک نوع سیستم ارزی می باشد که در قرن ها پیش در کشور چین پایه گذاری شد و از آن موقع تا کنون بسیاری از کشور ها مانند کشور های اروپایی و ایالت متحده آمریکا آن را مورد استفاده قرار دادند ولی بعد از مدتی آن را به صورت کامل کنار گذاشتند.

ارز فیات یا پول بی پشتوانه همانند خیلی از ارزهای واقعی مانند دلار آمریکا یک پول قانونی می باشد ولی بر خلاف پول کالایی ارزش و بهای آن به یک کالای فیزیکی هیچگونه وابستگی ندارد و به موارد دیگر هم وابستگی دارد.

اگر می خواهید در رابطه با ارز فیات یا همان پول بی پشتوانه اطلاعات کاملی به دست آورید می توانید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

چگونگی به وجود آمدن ارز فیات

اگر بخواهیم به صورت دقیق چگونگی پیدایش ارز فیات را مورد بررسی قرار دهیم می‌توانیم بگوییم شکل گیری ارز فیات به چند قرن پیش و در کشور چین باز می‌گردد و در زمانیکه استان سی چوان این تصمیم را گرفت تا پول های کاغذی خود را چاپ نماید.

در ابتدا که این نوع ارز تولید می گردید به صورت ابریشم، طلا و یا نقره تولید می‌شد. اما پس از اینکه فردی به نام قوبلای خان به قدرت رسید توانست سیستم ارز فیات را در قرن سیزدهم میلادی راه اندازی نماید.

سیستم ارز فیات برای امپراتوری مغول بسیار گران در آمد به طوری که بسیاری از تاریخ شناسان هزینه کردن های بی رویه این ارز و همچنین تورم بسیار بزرگ و قدرتمند این ارز یکی از مهمترین دلایل سقوط امپراتوری مغول می دانند.

در قرن هفدهم میلادی در اروپا و همچنین در بسیاری از کشورها مانند کشور اسپانیا، هلند و سوئد استفاده گردید. سیستم ارزی فیات در کشور سوئد سقوط نمود و دولت کشور سوئد استاندارد نقره را به جای آن قرار داد.

در دو قرن گذشته فرانسه و همچنین مستعمرات ۱۳ گانه که در آمریکای شمالی می باشند نیز این سیستم ارزی را مورد استفاده قرار دادند و همچنین بعد ها نیز دولت فدرال ایالت متحده امریکا نیز از این سیستم ارزی استفاده نمود.

در قرن بیستم میلادی دولت کشور امریکا مجددا به سیستم پول کالایی یا همان ارز های امروزی تغییر جهت داد و از سال ۱۹۳۳ میلادی دولت امریکا مبادله پول های کاغذی با طلا را به صورت کامل متوقف نمود.

در سال ۱۹۷۲ به دستور رئیس‌جمهور آن زمان ایالات متحده یعنی ریچارد نیکسون استاندارد طلا را به صورت کامل کنار گذاشت.

ارز فیات یا همان پول های بی پشتوانه و استاندارد طلا

استاندارد طلا استانداردی می باشد که این اجازه را به اسکناس های کاغذی می دهد تا آنها بتوانند به طلا تبدیل شوند. اگر بخواهیم این موضوع را به طور دیگری بیان کنیم می‌توانیم بگوییم که پشتوانه تمامی پول های کاغذی یا همان ارز های کالایی منابع محدود طلا بودند که این منابع توسط دولت ها نگهداری می شدند.

با استفاده از سیستم ارزی با پشتوانه طلا دولت ها می توانستند در صورتی که ذخایر طلای بالایی داشته باشند مقدار جدیدی از ارز را به بازار معرفی نمایند. نوع سیستم ارزی نمی‌گذاشت تا دولت‌ها بتوانند پول تولید بنمایند.

از طرف دیگر در صورت استفاده از سیستم ارز فیات پول دیگر این قابلیت را نداشت تا به دارایی یا کالای بخصوصی تبدیل شود.

همچنین مقام های کشور می توانستند با استفاده از ارز فیات بر روی ارزش ارزها و پول های ملی تأثیر گذاشته و آن را به شرایط اقتصادی کشور متصل نمایند. در این نوع سیستم ارزی، دولت ها و بانک های مرکزی هر کشور مهم ترین نقش را در مقابله با رویدادهای مالی مختلف داشتند.

افرادی که طرفدار استاندارد طلا هستند به این موضوع معتقد می باشند که سیستم ارزی فیات به دلیل اینکه از یک دارایی فیزیکی و با ارزش پشتیبانی می‌شود از ثبات و پایداری بسیار بیشتری نسبت به سایر سیستم های ارزی برخوردار می باشند.

از سوی دیگر افرادی که طرفدار سیستم ارزی فیات یا همان پول های بی پشتوانه بودند این عقیده را داشتند مزایای ارز فیات که قیمت ‌طلا خود به تنهایی از ثبات و پایداری چندانی برخوردار نمی ‌باشد.

در حالت کلی هر دو نوع سیستم ارزی دارای نوسانات مختلفی می باشند، اما در سیستم ارز فیات دولت در هنگام مشکلات اقتصادی این قابلیت را دارد که اقدامات بیشتر و بهتری را انجام دهد.

بررسی مزایا و معایب ارز فیات یا همان پول بی پشتوانه

در حالت کلی ارز فیات دارای مزایا و معایب مختلفی می باشد که در ادامه به بررسی برخی از آنها می پردازیم. یکی از مزایای ارز فیات این می باشد که هیچ گونه تاثیری از کسری کالا یا دارایی های فیزیکی مانند دارایی طلا نمی پذیرد.

یکی دیگر از مزایای ارز فیات این می باشد که برای تولید ارز فیات نسبت به تولید ارز کالایی از نظر اقتصادی هزینه برمی‌دارد. یکی دیگر از مزایای ارز فیات که در قبل هم به آن اشاره نمودیم این است که به دولت ها و بانک های مرکزی این اجازه را می دهد تا بتوانند در بحران ها و مشکلات اقتصادی انعطاف بیشتری داشته باشند.

یکی دیگر از مزایای ارزشیابی این می باشد که با استفاده از ارزشیابی توسط بسیاری از کشورها مبادلات بین المللی بسیار آسان تر و راحت تر می شود.

از دیگر مزایای ارز فیات می‌توان به این موضوع اشاره نمود که ارز فیات برخلاف طلا نیازمند نگهداری و محافظت نمی باشد و همچنین هزینه کمتری را در بر دارد.

یکی از معایب ارز فیات این می باشد که فاقد ارزش ذاتی هستند در واقع این نوع ارز ها به دولت ها این امکان را می دهند تا از هیچ چیز پول تولید نمایند و به همین دلیل باعث می‌شود تا در کشورها تورم ‌های بسیار زیادی رخ دهد و در نهایت منجر به سقوط و از بین رفتن سیستم اقتصادی یک کشور شود.

در حالت کلی با توجه به نمونه‌ های تاریخی می ‌توان گفت که ارز فیات و به کار گرفتن آن معمولاً باعث می‌شود تا نظام ها و سیستم های اقتصادی کشورها سقوط نمایند و آن کشور دچار بحران اقتصادی بسیار شدیدی شود.

مقایسه ارز فیات و ارز دیجیتال

ارز فیات و ارز دیجیتال دارای یک نوع تفاوت می باشند و آن این است که ارز فیات تا حدودی توسط دولت ها و بانک های مرکزی هر کشور قابل کنترل و پیگیری می باشد.

ولی ارز های دیجیتال توسط هیچ دولت و یا ارگانی و یا بانکی قابل کنترل و پیگیری نمی باشند.

ارز فیات یا پول فیات چیست؟ 15 ارز فیات مشهور

ارز فیات (currency Fiat) یکی از مهم‌ترین مفاهیم در حوزه پول و بانکداری است. این عبارت امروزه اصطلاحا به پول‌های مرسوم کاغذی در کشورهای مختلف گفته می‌شود. این مفهوم در واقع انقلابی در عرصه تجارت و خرید و فروش کالا در دنیا بوده است. تاریخچه پول و انواع مختلف آن در تاریخ بشر نشان داده است که انسان همواره به دنبال بهبود این ابزار برای تسهیل مبادلات تجاری، کالایی و خدماتی خود بوده است.

در روند تاریخی تغییر ابزار مورد استفاده بشر به عنوان پول، عوامل زیادی از جمله دسترس‌پذیری، کم‌هزینه‌بودن تولید، اعتبار با توجه به موقعیت مکانی و ارزش مالی پول تأثیر زیادی داشته‌اند. همچنین محدودیت‌های فیزیکی و کمبود برخی منابع مانند طلا و نقره نیز نقش جدی در تغییر شکل پول داشته‌اند.

در این مقاله ابتدا معنا و مفهوم پول فیات بررسی می‌شود. سپس تاریخچه پول فیات و پیدایش آن‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد. در ادامه مطلب نیز به مزایا و معایب مدل از پول پرداخته می‌شود. کاربردها و تفاوت‌های نوع مذکور از ارز نیز در قیاس با ارزهای دیجیتال بررسی خواهد شد.

فهرست عناوین مقاله

ارز فیات چیست؟

پول فیات یا پول بدون پشتوانه نوعی ارز کاغذی است که پشتوانه فیزیکی مانند طلا یا نقره ندارد. تمام ارزش و اعتبار این پول به قدرت، اعتبار و سیاست‌های صادرکننده آن مربوط می‌شود. بنابراین هرچه کشور صادرکننده ارز اعتبار و قدرت بیشتری داشته باشد، ارزش ارز آن نیز بیشتر خواهد بود. مثلا پول فیات کشور ایالات متحده آمریکا، دلار آمریکا است که با نماد USD شناخته می‌شود. این ارز تمام اعتبار و قدرت خود را مدیون نفوذ و قدرت صادرکننده‌اش است؛ ابرقدرتی به نام آمریکا!

پول فیات چیست؟

در پاسخ باید بیان کنیم که پول و ارز فیات در کاربرد بازار مفهوم مشابهی دارند و بیانگر پول‌های کاغذی هر کشور هستند که با پشتوانه سیاسی کشورها ایجاد حمایت می‌شوند. تفاوت پول و ارز فیات در واقع یک مسئله علمی در اقتصاد است که در میان عموم مردم جایگاهی ندارد. در تعریف علم اقتصاد پول یک مفهوم عددی، شمارشی و غیرقابل‌لمس است. اما ارز به همین پول‌های سکه‌ای و کاغذی قابل‌لمس گفته می‌شود.

عموم مردم پول را از ارز جدا نمی‌دانند. آن‌ها تصور می‌کنند که هرنوع پول خارجی ارز است. این درحالی است که پول رایج و رسمی کشور ایران نیز یک ارز به حساب می‌آید. در واقع هر پول رسمی یک کشور به نوعی یک ارز است.

البته نکته مهمی درباره ارزش برخی ارزهای فیات در جهان وجود دارد. بعضی کشورها مانند چین، با وجود قدرت بسیار بالا از نظر اقتصادی و سیاسی، اما در مقایسه با دلار فیات آمریکا، یورو یا پوند، ارز کم‌ارزشی دارند. دلیل اصلی این امر سیاست‌های اقتصادی و پولی کشور چین است. چینی‌ها با نگه‌داشتن ارزش یوان (پول فیات چین) در یک محدوده پایین در مقایسه با ارزهای معتبر جهانی، به دنبال جذب سرمایه‌گذاران بین‌المللی هستند.

بنابراین ارزهای فیات انواعی از پول هستند که ارزش دستوری و وابسته به صادرکننده دارند. به همین دلیل است که با تضعیف یا بحران اقتصادی در یک کشور، ارز آن کشور نیز کم‌ارزش می‌شود و سقوط می‌کند. مثال بارز از سقوط ارزش پول فیات یک کشور در اثر بحران اقتصادی، ایران است. پول کاغذی ایران هرساله به دلایل اقتصادی و سیاسی در مقایسه با سایر پول‌های فیات جهان مانند دلار آمریکا کم‌ارزش‌تر می‌شود.

بنابراین می‌توان موارد زیر را از این قسمت نتیجه گرفت:

• پول فیات، همان پول کاغذی مرسوم هر کشور است که پشتوانه فیزیکی مانند طلا ندارد. البته برخی پول‌های کاغذی به دلیل تفاوت‌هایی که در پشتوانه دارند، در مجموعه ارزهای فیات قرار نمی‌گیرند.
• این ارز به بانک‌های مرکزی در هر کشور امکان تسلط و احاطه فوق‌العاده به بازارهای مالی را می‌دهد. زیرا کنترل میزان چاپ آن در اختیار دولت‌ها است.
• اکثر ارزهای مشهور کاغذی جهان مانند دلار آمریکا، یوان چین، یورو و پوند انگلیس پول فیات هستند.
• یکی از معایب بزرگ این پول این است که دولت‌ها ممکن است برای جبران کسری بودجه، اقدام به چاپ گسترده این ارزها کنند که منجر به رشد فوق‌العاده تورم می‌شود.

تاریخچه پیدایش و تکامل پول فیات

چین را می‌توان اولین خاستگاه ارز فیات دانست. سلسله‌های یوآن، تانگ، سونگ و مینگ اولین قدرت‌های سیاسی بوده‌اند که پول فیات در آن‌ها رواج داشته است. در سلسله تانگ (سال‌های 618 تا 907 میلادی) در یک دوره زمانی، مزایای ارز فیات تقاضا برای ارز و پول فلزی (سکه‌ای) شدیدا افزایش یافت. این میزان تقاضا اختلاف فاحش و قابل‌توجهی با میزان عرضه فلزات مورد نظر در آن مقطع داشت.

در این مقطع مردم با مفهوم اولیه اسکناس و اعتبار کاغذ به عنوان پول آشنا شدند. بنابراین تکه‌های پیش‌نویس شده کاغذ به جای اسکناس‌های معتبر به راحتی رد و بدل می‌شد. اما به صورت رسمی و قانونی، اولین بار سلسله یوآن (سال‌های 1276 تا 1367 میلادی) اقدام به رواج پول‌های بدون مزایای ارز فیات پشتوانه کاغذی کرد. در زمان سلسله مینگ (سال‌های 1344 تا 1668 میلادی) نیز مالکیت انحصاری چاپ و صدور این پول‌ها به وزارت دارایی واگذار شد.

اما در جهان غرب، استفاده از این نوع ارز در قرن هجدهم آغاز شد. کشورهای غربی خصوصا در زمان جنگ، از ارزهای فیات برای محافظت از ذخایر طلا و نقره خود استفاده می‌کردند. برای مثال در آمریکا و همزمان با جنگ‌های داخلی این کشور، دولت قابلیت تبدیل پول کاغذی آن زمان یعنی Greenbacks به طلا و نقره را لغو کرد. این در حالی بود که مبادلات عادی در کشور با پول کاغذی انجام می‌شد. با این روش، ذخایر فلزات گرانبهای این کشور، سخت‌تر در دسترس قرار می‌گرفت.

بعدها برای ایجاد ارتباط بین پول و فلزات گرانبها و تسهیل تبادل آن‌ها، در توافقنامه برتون وودز (Bretton Woods) قیمت هر اونس طلا معادل 35 دلار فیات آمریکا تعیین شد. اما در سال 1971 و در دوران ریاست جمهوری نیکسون، به دلیل کاهش ذخایر فلزات مزایای ارز فیات گرانبها در کشور، قابلیت تبدیل مستقیم دلار به طلا مجددا لغو شد. از این زمان به بعد، کشورهای بزرگ و مشهور دنیا سعی کردند انواعی از ارزهای فیات را ارائه کنند که قابلیت تبدیل‌کردن آن‌ها در سراسر دنیا به یکدیگر وجود داشته باشد. امروزه صرافی‌ها مرجع اصلی مبادلات ارزی در جهان هستند.

نحوه تأثیرگذاری و عملکرد ارز فیات

همانطور که گفتیم هیچ کالای فیزیکی پشتیبان این مدل از پول نیست. اعتبار این پول به صادرکننده و قدرت آن است. پول فیات به عنوان یک جایگزین برای سیستم مبادله کالا با کالا طراحی شده است. این پول بسته به محدوده جغرافیایی که در آن به رسمیت شناخته می‌شود، قدرت خرید و ارزش ایجاد می‌کند. بنابراین با استفاده از پول‌های بی‌پشتوانه می‌توان بدون نیاز به مبادله کالا، هر محصولی را خریداری کرد.

با استفاده از مدل مذکور از پول، قدرت خرید برای مردم ذخیره می‌شود. آن‌ها می‌توانند بدون درنظرداشتن محدودیت زمانی، برای خریدها و کالاهای مد نظر خود برنامه‌ریزی زمانی انجام دهند. همچنین پرداخت دستمزدها و هزینه خدمات با استفاده از ارزهای فیات، شفاف می‌شود و به راحتی امکان‌پذیر است.

ارزش پول فیات به سیاست‌های پولی و مالی کشورها، نرخ بهره و روش اداره کشور بستگی دارد. کشورهایی که از نظر سیاسی یا اقتصادی ثبات نداشته باشند، تورم بیشتری خواهند داشت. طبیعی است که در چنین شرایطی ارزش پول فیات کاهش داشته باشد و قیمت کالاها و خدمات افزایش یابد. بنابراین قدرت خرید کاهش می‌یابد و فشار اقتصادی مضاعفی به مردم وارد می‌شود. مثال روشن این شرایط، ریال ایران و شرایط اقتصادی چندساله اخیر ایران است.

به طور کلی یک ارز بدون پشتوانه زمانی عملکرد مناسبی خواهد داشت که بتواند قدرت خرید و اطمینان برای اکثریت جامعه در تأمین کالاهای مورد نیاز ایجاد کند. همچنین دولت‌ها باید با اتخاذ سیاست‌های درست اقتصادی برای حفظ و حتی افزایش ارزش پول ذکرشده، به دنبال افزایش قدرت خرید مردم از این راه باشند.

انواع ارز فیات

ارزهای فیات انواع مختلفی دارند که در قسمت زیر تعداد 15 ارز مشهور را همراه با نماد رسمی آن‌ها و صادرکننده آورده‌ایم:

ارز فیات	نماد	صادرکننده
دلار آمریکا	USD	ایالات متحده آمریکا
پوند	GBP	بریتانیا (انگلستان)
ین	JPY	ژاپن
یوان	CNY	جمهوری خلق چین
ریال ایران	IRR	جمهوری اسلامی ایران
یورو	EUR	اتحادیه اروپا
دینار کویت	KWD	کویت
دلار کانادا	CAD	کانادا
ریال عمان	OMR	ریال عمان
فرانک سوئیس	CHF	سوئیس
درهم امارات	AED	امارات متحده عربی
روپیه هند	INR	هندوستان
کرون نروژ	NOK	نروژ
روبل روسیه	RUB	روسیه
لیره ترکیه	TRY	ترکیه

نکته مهم: برای برخی واحدهای پولی در ستون اول نام کشور ذکر شده است. این امر به دلیل وجود واحدهای پولی در کشورهای دیگر با نام متفاوت است. مثلا واحد پول دانمارک و نروژ هردو کرون است. اما ارزش کرون دانمارک با کرون نروژ و همینطور نمادهای آن‌ها با یکدیگر متفاوت هستند. بنابراین با دو نوع ارز مواجه هستیم.

مزایا ارز فیات

مهم‌ترین ویژگی پول فیات، ثبات ارزش آن است؛ دقیقا مخالف با آنچه در پول‌های کالایی طلا، مس و نقره وجود دارد. استفاده از ارزهای فیات به صورت گسترده در سراسر جهان در قرن بیستم رواج یافت. زیرا استفاده از این سیستم به جای استفاده از پول‌های کالایی و سکه‌ای توجیه‌های اقتصادی بیشتری داشت. همچنین با استفاده از پول‌های کاغذی، ذخایر فلزات گرانبها در کشورها حفظ می‌شود و خروج آن‌ها از مرزهای کشور سخت‌تر خواهد بود.

مزیت دیگر استفاده از پول فیات این است که امکان کنترل گسترده سیستم مالی و بانکی کشور را با کنترل میزان چاپ پول، نقدینگی و نرخ بهره به دولت‌ها می‌دهد. مثلا استفاده از این سیستم باعث شد تا در بحران مالی جهانی سال 2008، صدمات وارده به ایالات متحده مدیریت شود و به حداقل برسد.

معایب ارز فیات

اما کارشناسان این پول را نیز بی عیب و نقص نمی‌دانند. ارز فیات هیچ محدودیتی ندارد و بنابراین می‌تواند در میلیون‌ها یا میلیاردها نسخه حتی در روز چاپ شود. همین امر می‌تواند عاملی باشد که ارزش این مدل از پول کاهش پیدا کند. اما فلزات گرانبها مانند طلا و نقره به دلیل محدودیت موجودی و عرضه، چنین نقصی ندارند.

از سوی دیگر، جعل و تقلب در پول‌های فیات بسیار ساده و آسان بوده است. هرچند امروزه از روش‌های مختلفی برای هوشمندسازی اسکناس‌ها و جلوگیری از کپی آن‌ها استفاده می‌شود. اما استفاده از این روش‌ها نیز هزینه تولید چاپ پول را به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. همچنین دیگر نقص مدل مذکور از پول این است که با تغییر نظام‌های حاکم بر کشورها ممکن است کاملا دگرگون شود.

تفاوت‌های ارز دیجیتال با ارز فیات؛ آیا چیزی به نام ارز دیجیتال فیات وجود دارد؟

پول فیات و ارز دیجیتال دو مفهوم کاملا مستقل و جدای از هم هستند. بنابراین اصطلاح ارز دیجیتال فیات کاملا بی‌معنا است. ارز دیجیتال یا رمزنگاری‌شده، نوع جدیدی از سرمایه مالی است که می‌تواند تا سال‌های آینده جایگزین پول‌های فعلی شود. اما راه پر فراز و نشیبی در این مسیر وجود دارد. زیرا جایگزینی ارزهای فیات با رمزارزها مستلزم یک پذیرش و مقبولیت جهانی و اجماعی از سوی اکثریت مردم، شرکت‌های بزرگ و کوچک جهان است.

ارزهای رمزنگاری‌شده مانند بیت‌ کوین نیز مشابه دلار فیات و سایر ارزهای فیات، شکلی از پول هستند. تفاوت این دو در روش عملکرد و نحوه تأثیرگذاری آن‌ها است. ارزهای فیات ارزش خود را از دولت صادرکننده می‌گیرند این در حالی است که ارزهای دیجیتال ارزش خود را مستقیما از بلاکچین خود می‌گیرند. بنابراین هرچه بلاکچین قدرتمند، بروز و پیشرو در ارائه پاسخ به نیازها باشد، ارز دیجیتال آن نیز قدرتمندتر خواهدبود.

نظارت بر ارزهای فیات بر عهده بانک‌های مرکزی و نهادهای بالادستی حوزه اقتصادی هر کشور است. اما بلاکچین‌ها با پروتکل‌های مخصوص، اجماع کاربران و رأی‌گیری اداره می‌شوند. همچنین دیگر تفاوت این دو مزایای ارز فیات ارز در توزیع آن‌ها است. ارز فیات برای توزیع نیاز به واسطه دارد. اما ارزهای دیجیتال مبتنی بر شبکه‌های غیرمتمرکز هستند که با ساختاری خاص امکان برقراری معاملات ناشناس را فراهم می‌کنند.

سؤالات متداول

ارز فیات یعنی چی؟

ارز فیات یعنی پولی که در حالت عادی و بدون پشتوانه سیاسی هیچ ارزش و اعتباری نداره و کل ارزشش رو مدیون صادرکننده خودشه. هرچی صادرکننده از نظر سیاسی و اقتصادی قوی‌تر باشه، ارز تحت حمایتش هم میتونه قوی‌تر بشه.

ارزهای فیات کدامند؟

ارزهای فیات واحد پول کشورهای مختلف هستن که با همدیگه فرق دارن. مثلا دلار آمریکا، ریال ایران، پوند انگلیس، یورو، فرانک سوئیس و…

فیات در بایننس چیست؟

فیات در بایننس یعنی قابلیت تبدیل ارزهای دیجیتال به پول فیات در صرافی بایننس. مثلا تبدیل بیت‌کوین به دلار آمریکا در صرافی یادشده.

فیات در ارز دیجیتال چیست یا ارز دیجیتال فیات چیست؟

چیزی به اسم ارز دیجیتال فیات نداریم. ارزهای دیجیتال شکل جدیدی از پول هستن که تفاوت‌های زیادی با پول فیات دارن. اما اینارو میشه به هم دیگه تبدیل کرد. یعنی تو صرافی‌ها و بروکرهای بزرگی مثل بایننس با استفاده از جفت‌های ارزی میشه ارزهای دیجیتال رو به پول فیات یا برعکس تبدیل کرد. اینو بعضیا اصطلاحا بهش میگن فیات ارز دیجیتال.

فرق رمز ارز با ارز دیجیتال چیه؟

هیچ فرقی ندارن و دوتاشون یکین. ارز دیجیتال ترجمه برگردان واژه انگلیسی Digital currency هست و رمزارز هم ترجمه برگردان واژه cryptocurrency. اما در کاربرد و مفهوم این دوتا یکین و فرقی ندارن.

نتیجه‌گیری؛ مزایای ارز فیات پول فیات یک ارز قدیمی است

بررسی تاریخچه پول و اشکال مختلف آن در سراسر جهان نشان می‌دهد که با پیدایش نیازهای جدید، اشکال قدیمی منسوخ می‌شوند و جای خود را به جدیدترها می‌دهند. این دقیقا همان دلیلی است که باعث رونق ارز فیات و از رونق افتادن پول‌های مبتنی بر کالا ( مانند طلا، نقره و مس) شد.

امروزه تمایل به انجام معاملات سریع، مطمئن و بدون نیاز به احراز هویت در جهان شدیدا افزایش یافته است. ارزهای فیات، کارت‌های اعتباری، پرداخت موبایلی و حتی استفاده از سیستم‌های سریع بین‌المللی بانکی جهانی امروزه دیگر پاسخگوی این نیاز نیستند. اما یک مفهوم پولی جدید به نام ارز رمزنگاری‌شده یا همان ارز دیجیتال در حال ارائه بستری با سرعت خیره‌کننده برای انجام چنین معاملاتی به صورت ناشناس است.

با در نظر گرفتن این نیازها و همچنین محدودیت‌های فیزیکی، امنیتی و دسترسی ارزهای فیات، آینده از آن اشکال جدید پول خواهد بود. پول‌های جدیدی که بتوانند دغدغه‌ها را در این زمینه‌ها برطرف کنند. امروزه ارز دیجیتال پیشروترین و جدیدترین نوع پول در پوشش این نیازها و دغدغه‌ها است. بنابراین پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ای نزدیک، استفاده از ارزهای فیات نیز از رونق بیفتد.

مقایسۀ ارز فیات و ارزدیجیتال

با داغ شدن مبحث ارز دیجیتال، موضوع مقایسه، پذیرش و به‌کارگیری این ارزهای جدید نیز در جامعه شدت گرفته است. برخی از افراد پیش‌تر نسبت به پذیرش این ارزها اقدام کرده‌اند و در مورد آن‌ها اطلاعات کاملی دارند.

اما عده دیگری با این پرسش و سردرگمی مواجهند که بهترین گزینه برای آن‌ها چه می‌تواند باشد؟ اگر به صورت مسئله نگاه کنیم، ارزهای دیجیتال قابلیت پس‌انداز در بانک‌ها را ندارند و در هر فروشگاهی به سادگی نمی‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

پس این ارزها دقیقاً چه استفاده‌ای دارند؟ پیش از آن که به بررسی دقیق‌تر جزئیات رمزارزها و موارد استفاده از آن‌ها بپردازیم، ابتدا نگاهی خواهیم داشت به تفاوت‌ها و شباهت‌های این ارزها با ارزهای رایج بین المللی یا همان پول فیات (fiat).

پول فیات

پول فیات، پولی است که از جانب دولت و حکومت بعنوان ارز قانونی اعلام شده و توسط یک کالای فیزیکی پشتیبانی نمی‌شود. اغلب مردم در سراسر جهان در کارهای روزمره خود از پول فیات استفاده می‌کنند. اما از آنجاییکه این پول توسط یک کالای فیزیکی (مانند طلا و نقره) پشتیبانی نمی‌شود، ارزش آن به اعتقاد و اعتباری است که از طرف دولت مربوطه القا شده است.

مزایا:

مدیریت اعتبار : پول فیات نیازی به پشتیبانی توسط منابع ثابت و مادی ندارد، از این رو بانک‌های مرکزی می‌توانند میزان عرضه آن را به نسبت شرایط مدیریت کنند. این مسئله باعث خواهد شد تا بانک‌های مرکزی از قدرت اقتصادی برای مدیریت اعتبار، نرخ بهره و نقدینگی برخوردار شوند.

کمک به بحران اقتصادی : چاپ و نگهداری از پول فیات می‌تواند در شرایط رکود اقتصادی محلی نقشی نجات‌بخش داشته باشد. بااین‎حال استفاده از این روش در مقیاس وسیع و یا در شرایط رکود جهانی موثر نیست.

پایداری نسبی : برخلاف طلا و یا ارزهای دیجیتال که ارزش آن‌ها بسته به شرایط بازار تغییر می‌کند، ارزش پول فیات معمولاً با پایداری نسبی همراه است. بااین‌حال ارزش این نوع از ارز عمدتاً به قدرت دولت و حکومت وابسته است.

معایب:

درصورت عرضه نامحدود پول فیات ممکن است تورم افسار گسیخته‌ای ایجاد شود. ارزهای وابسته به منابع ثابتی مانند طلا و نقره، باتوجه به عرضه محدود این منابع، در بلندمدت پایداری بیشتری دارند.

بسته به میزان انباشتگی ثروت و محل عرضه، ممکن است مالیات بالایی داشته باشد.

به‎دلیل عدم پشتیبانی توسط یک کالای فیزیکی، امکان بازخرید آن وجود ندارد.

ثبات آن وابسته به دولت است . درصورتیکه یک دولت از لحاظ اقتصادی عملکرد مثبتی داشته و بانک‌های آن به خوبی کار کنند، پول فیات کارکرد مناسبی خواهد داشت؛ ولی زمانیکه یک کشور به‎دلیل ضعف مدیریتی و یا هر دغدغه دیگری دچار مشکل شود، پول فیات آن نیز دچار عدم ثبات شده و مردم آن کشور از لحاظ مالی متضرر خواهند شد.

سرعت تراکنش کند : باوجود پیشرفت‌های فناوری و اینترنت و درنتیجه کاهش زمان تراکنش‌ها، تراکنش‌های الکترونیکی این نوع از پول معمولاً چندین روز به طول می‌انجامند و همچنین شامل تاخیرهای بانکی و کارمزد نیز می‌شوند.

امکان چاپ غیرقانونی و جعل آن وجود دارد. پول‌های فیات چاپی و چک‌ها آسان‌ترین اهداف برای جعل به شمار می‌روند.

مقایسۀ ارز فیات و ارزدیجیتال

ارز دیجیتال

رمزارزها از نوع ارزهای دیجیتالی به‎شمار می‌روند. اغلب این ارزها بر مبنای فناوری بلاکچین ایجاد شده و برای حفظ امنیت آن‌ها از رمزنگاری استفاده می‌شود. این ویژگی امنیتی امکان کنترل و ایجاد واحدهای جدید و انتقال امن دارایی‌ها را فراهم می‌کند.

برخلاف پول فیات که توسط بانک‌های مرکزی و دولت‌ها کنترل می‌شوند، رمزارزها به‎صورت غیرمتمرکز کنترل می‌شوند. بیت‌کوین اولین ارز رمزنگاری شده غیرمتمرکز بود که در سال ۲۰۰۹ پدید آمد. از زمان توسعه آن به بعد، هزاران آلت‌کوین و توکن رمزنگاری شده دیگر برای اهداف مختلفی ایجاد شده‌اند.

مزایا:

تعداد ارزهای رمزنگاری شده به سرعت افزایش نیافته و دچار تورم نمی‌شوند . دولت‌ها و بانک‌های مرکزی به هراندازه‌ای که بخواهند قادر به چاپ پول رایج خود هستند. همین مسئله باعث می‌شود تا پول فیات در دام تورم گرفتار شود.

دسترسی جهانی : ماهیت غیرمتمرکز ارزهای رمزنگاری شده باعث شده تا دسترسی به آن‌ها برای افراد سراسر جهان مقدور شود. درنتیجه برای استفاده از این ارزها محدودیت وجود ندارد و نیازی نیست که برای بکارگیری آن‌ها به خدمات بانکی دسترسی داشته باشیم.

تراکنش‌های شفاف : یکی از مهم‌ترین مزایای رمزارزها شفافیت تراکنش‌های آن است. به لطف وجود دفترکل باز یا همان بلاکچین، تراکنش‌های ثبت شده به صورت عمومی تایید شده و غیرقابل تغییر و بازگشت هستند.

این ارزها به سادگی مشمول مالیات نمی‌شوند .

رمزارزها به‎راحتی قابل انتقال هستند . انتقال این ارزها به‎صورت نامحدود و تقریباً آنی انجام می‌پذیرد.

غیرقابل جعل : ماهیت غیرمتمرکز رمزارزها باعث شده تا ایجاد هر توکن و سکه دیجیتالی جدید نیازمند تایید عمومی باشد. درنتیجه تکثیر غیرمجاز و جعل این ارزهای دیجیتالی غیرممکن است.

فاقد کارمزد بانکی : بانک‌ها به دلایل مختلفی همچون هزینه انتقال، نگهداری ماهانه، هزینه برداشت، هزینه‌های بین‌المللی بانکی و اضافه برداشت، اقدام به دریافت مبالغ اضافی از مشتریان خود می‌کنند. این درحالی است که کل هزینه‌های مرتبط با رمزارزها، به هزینه‌های شبکه مربوط بوده و به نسبت مبالغ دریافتی از جانب بانک‌ها بسیار پایین است.

مقایسۀ ارز فیات و ارزدیجیتال

معایب:

ارزش یک رمزارز مستقیماً به میزان تقاضای آن بستگی داشته و قابل کنترل نیست.

این ارزها هنوز از محبوبیت بالایی برخوردار نیستند . از آنجایی که اغلب مردم هنوز درک درستی از کاربرد رمزارزها ندارند، درحال‎حاضر بسیاری از افراد و کسب‌و‌کارها این نوع ارزها را به‎عنوان یک پول رایج نپذیرفته‌اند. درنتیجه استفاده از ارزهای رمزنگاری شده هنوز در مرحله‌ای محدود قرار دارد.

امکان انجام فعالیت‌های مجرمانه در دنیای ارزهای رمزنگاری شده وجود دارد. از آنجایی که این نوع از ارزها بسیار جدید هستند، رگولاتورها هنوز در مرحله توسعه راهکارهایی برای جلوگیری از فعالیت‌های جنایی از طریق آن‌ها قرار دارند. پیش از آن که مقررات مشخصی برای شناسایی مشتری (KYC) در مبادلات ارزهای رمزنگاری شده تبیین شود، مجرمان به سادگی و بدون لو رفتن هویت واقعی خود قادر به انجام معاملات با این ارزهای دیجیتال بودند.

ارزش ناپایدار : همانطور که اشاره شد رمزارزها توسط یک دولت یا بانک مرکزی کنترل نمی‌شوند. از همین رو ممکن است ارزش این ارزهای بسیار ناپایدار بوده و به سرعت تغییر یابد. برخی از مردم این ویژگی ارزهای دیجیتال را ستایش می‌کنند؛ مزایای ارز فیات چراکه امکان ریسک و دریافت سود بالا را فراهم می‌کند. این درحالی است که عده دیگری از مردم دارایی‌های باثبات‌تر را ترجیح می‌دهند.

امکان دستکاری در بازار : گاهی در بازار رمزارزها شاهد پیاده‌سازی طرح‌هایی مانند پمپ و تخلیه (Pump and dump) هستیم که به دلیل ماهیت تراکنش‌های این ارزهای دیجیتال، امکان ردیابی آن‌ها بسیار دشوار است.

مقایسۀ ارز فیات و ارزدیجیتال

چگونه می‌توان از رمزارزها استفاده کرد؟

در کنار مواردی چون تجارت ارزهای دیجیتال و اندوختن ثروت، استفاده از این ارزهای دیجیتالی به روش‌های متعددی امکان‌پذیر بوده و همه روزه کانال‌های بسیار و روش‌های متنوع‌تری برای بهره‌گیری از آن‌ها ایجاد می‌شود. در ادامه به معرفی برخی از این روش‌ها می‌پردازیم:

سرمایه‌گذاری : ارزهای رمزنگاری شده باعث شده‌اند تا راه برای کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های جدید را دارند، آسان‌تر شده و موانع آن‌ها برای تعامل با سایر سرمایه‌گذاران برطرف شود.

ارسال پول در مقیاس جهانی بدون پرداخت کارمزدهای بانکی و بین‌المللی: همه روزه برای افرادی که از دسترسی به بانک‌ها محروم هستند، راهکارهای جدیدی ابداع می‌شود. ارسال پول به صورت بین‌المللی از طریق ارزهای رمزنگاری شده به ویژه اهمیت بالایی برای جمعیت‌های فقیر و کشورهای محروم در سراسر جهان دارد.

استفاده در سفر : صنعت سفر و توریسم یکی از بزرگترین حوزه‌هایی است که می‌توان در آن از رمزارزها استفاده کرد. این مسئله به لطف وجود ماهیت غیرمتمرکز و جهانی این ارزها حاصل شده است.

شرکت‌های مسافرتی زیادی ازجمله چیپ‌ایر (CheapAir)، بیتکوین تراول (bitoin.travel) و تراوالا (travala) از رمزارزها پشتیبانی می‌کنند. در نتیجه مسافران قادراند تا با کمک این ارزها یک سفر جهانی را برنامه‌ریزی کرده و هزینه‌های خود را با آن بپردازند. حتی برای پرداخت هزینه‌های سفر به فضا نیز می‌توانید از ارزهای دیجیتال استفاده کنید!

فرصت‌های بازاریابی: تعداد شرکت‌های جدید افزایش پیدا کرده و صنعت بازاریابی و تولید محتوا در بخش بازار ارزهای رمزنگاری شده رشد یافته است. شرکت در برنامه‌های ایر دراپ (Airdrop) و باونتی(Bounty) این فرصت را برای مردم فراهم می‌کند که از تلاش‌های بازاریابی مشترک سود ببرند.

خرید: فروشگاه‌های آنلاین زیادی درحال پذیرش رمزارزها به‎عنوان روشی برای پرداخت هستند. برخی از بازارهای مبتنی بر بلاکچین نیز برای پرداخت هزینه‌های خرید کالا و دریافت خدمات، تنها از این ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کنند.

بازی و تفریح: تعداد بازی‌های آنلاینی که در آن‌ها از رمزارزها استفاده می‌شود، درحال افزایش است. حتی برخی از این بازی‌ها امکان تبدیل ارزهای رمزنگاری شده به پول فیات و یا نوع دیگری از دارایی‌ها را نیز امکان‌پذیر ساخته‌اند.

خرید خانه: صنعت املاک و مستغلات یکی دیگر از صنایعی است که در بازار ارزهای دیجیتال رشد سریعی دارد. بسیاری از شرکت‌های مبتنی بر توکن و سکه‌های دیجیتال در حوزه‌هایی چون به اشتراک‌گذاری زمین و ساخت و ساز فعالیت دارند.

نتیجه‌گیری

هنگامیکه بحث کاربرد به میان می‌آید، ارز دیجیتال و پول فیات عملکرد یکسانی دارند. از هر دوی این ارزها می‌توان برای اموری چون تبادل، خرید کالاها و خدمات، اعتبار، ذخیره‌سازی و یا انتقال استفاده کرد. هردوی آن‌ها وابسته به عوامل اقتصادی بوده و بسته به این عوامل ممکن است افزایش و یا کاهش یابند. هیچ یک از این ارزها توسط یک کالای فیزیکی پشتیبانی نمی‌شوند و ارزش آن‌ها وابسته به شرایط خاصی همچون میزان تامین و تقاضا تغییر می‌کند.

زمان خیلی زیادی صرف شده تا پول فیات به ثبات برسد و به عنوان یک روش مرسوم جهانی مورد استفاده قرار بگیرد. بر همین اساس می‌توان نتیجه گرفت که رمزارزها درحال‎حاضر در مراحل ابتدایی چرخه زندگی خود قرار داشته و در طول سالیان آینده رایج‌تر خواهند شد.

هر یک از این ارزها مزایا و معایب مربوط به خود را دارند؛ بااین‎حال، حجم عظیم قابلیت‌های معرفی شده توسط یک سیستم ارز غیرمتمرکز چیزی نیست که به سادگی بتوان از آن چشم‌پوشی کرد. ارزهای دیجیتالی ممکن است درحال‎حاضر نتوانند یک ساختارشکنی عظیم را در جهان ایجاد کنند، ولی با گذر زمان تاثیر خود را خواهند گذاشت.

ارز فیات(Fiat) چیست و چه تفاوتی مزایای ارز فیات با ارزهای دیجیتال دارد؟

ارز فیات در واقع همان ارز یا پول رایج یک کشور فاقد پشتوانه بوده و دارای ارزشی مشخص است و ارزش خود را از دولت صادر کننده خود می گیرد.

پول فیات یا ارز فیات در واقع پول رایج هر کشور است که دارای یک ارزش مشخص بوده و این ارزش را از دولت خود می گیرد. ارزش ارز فیات وابسته به یک کالای فیزیکی نیست. در واقع همان دولتی که ارز فیات را چاپ می مزایای ارز فیات کند ارزش آن را تعیین می کند. در دنیای کنونی اکثر کشورها به منظور خرید کالا، خدمات، سرمایه گذاری و سپرده گذاری از سیستم ارز فیات استفاده می کنند. این سیستم به عنوان یک روش جایگزین برای طلا و کالا مورد استفاده قرار می گیرد.

تاریخچه پیدایش ارز فیات

ظهور پول فیات به قرن 11 در کشور چین برمی گردد. زمانی که استان سیچوآن تصمیم به چاپ پول کاغذی گرفت. اوایل این پول قابل تبدیل به طلا، نقره یا ابریشم بود. پس از روی کار آمدن قوبلای خان سیستم ارز فیات در قرن 13 راه اندازی شد. روی کار آمدن این سیستم ارزی به دلیل هزینه کردن های بی رویه و تورم های شدید ناشی از آن منجر به سقوط امپراطوری مغول شد.

پس از گذشت مدت ها در قرن 17 ام استفاده از سیستم ارز فیات در قاره اروپا و کشورهای هلند، سوئد و اسپانیا به کار گرفته شد. این سیستم در کشور سوئد دچار شکست شد و دولت آن کشور آن را با نقره جایگزین کرد. در قرن های بعدی کشور فرانسه و مستعمرات سیزده گانه در آمریکای شمالی و پس از آن دولت فدرال ایالات متحده از این سیستم استفاده کردند. مجددا در قرن 20 میلادی ایالات متحده دوباره به سیستم پول کالایی روی آورد. همچنین از سال 1993 به بعد اقدام به توقف تبادل پول کاغذی با طلا نمود. در سال 1972 نیز توسط دستور رئیس جمهور وقت، ریچارد نیکسون استفاده از استاندارد طلا را کنار گذاشته و پول فیات را جایگزین سیستم پولی با پشتوانه نمود.

تعریف ارز فیات

واژه فیات به لاتین به معنی "باید بشود" یا "بگذار بشود" است. به واحد پولی کشورها ارز فیات یا پول بدون پشتوانه می گویند. این ارز هیچ پشتوانه ای ندارد. میزان اعتبار این ارز به میزان عرضه و تقاضای مردم و ثبات اقتصادی آن کشور وابسته است. بنابراین اعتبار ارزهای فیات از دولت صادر کننده آنها گرفته می شود.

می توان گفت ارزهای فیات دارای هیچ ارزش فیزیکی نبوده و تنها یک تکه کاغذ یا سکه هستند. در واقع همان اسکناس ها و سکه های رایج امروزی هستند که به منظور انجام مبادلات تجاری و خرید و فروش کالا در سراسر جهان استفاده می گردد. در حال حاضر ارزهای فیات به عنوان یک جایگزین برای پول کالایی و استاندارد طلا محسوب می گردند. مشکل اصلی ارزهای فیات امکان چاپ آنها بدون محدودیت است که منجر به افزایش تورم می شود.

ارز فیات یا پول بدون پشتوانه چگونه کار می کند؟

دولت صادر کننده ارز فیات برای حفظ ارزش آن تلاش زیادی می کند. در دهه های قبلی دولت ها از یک کالای فیزیکی با ارزش مانند طلا یا نقره استفاده می کردند و سکه ضرب می کردند. اسکناس های کاغذی به عنوان یک روش جایگزین ضرب سکه بود که برای مقدار مشخصی از کالاهای فیزیکی بازخرید میشد. ارزهای فیات اما به عنوان یک پول بدون پشتوانه بوده که هیچ پشتوانه فیزیکی با ارزشی ندارند. ارز فیات قابل تبدیل نبوده و غیرقابل بازخرید است.

در صورت رخداد تورم امکان کاهش ارزش ارزهای فیات وجود دارد. حتی ممکن است با وقوع ابرتورم در یک جامعه کاملا بی ارزش شود.

اکثر ارزهای مهم دنیا نظیر دلار آمریکا یک پول فیات به شمار می روند.

مزایای ارز فیات

استفاده از سیستم ارز فیات مزایایی را به همراه دارد:

• کم هزینه: چاپ کردن پول های کاغذی یا همان ارز فیات در مقایسه با ذخیره طلا هزینه بسیار کمتری دارد.
• کمیابی: طلا و پول های کالایی چون به صورت کالا و شیء هستند ممکن است در یک زمانی کمیاب شوند. اما امکان تولید پول های فیات بدون محدودیت وجود دارد.
• مبادلات بین المللی: به رسمیت شناخته شدن ارزهای فیات توسط اکثر کشورهای دنیا امکان انجام مبادلات بین المللی را به راحتی فراهم کرده است.
• ذخیره آسان: نگهداری طلا و پول های کالایی نیاز به مکانی امن و مطمئن دارد. این در حالی است که نگهداری پول های کاغذی و ارزهای فیات به فضا و هزینه کمتر نیاز خواهند داشت.
• انعطاف پذیری: در یک سری شرایط و بحران های اقتصادی ممکن است دولت ها و بانک ها روی ارزش پول فیات تاثیر بگذارند.

معایب ارزهای فیات

استفاده از ارزهای فیات در بازار و اقتصاد مشکلات و چالش هایی را به همراه دارد:

• تورم: با توجه به امکان تولید ارزهای فیات بدون محدودیت امکان ایجاد تورم وجود دارد.
• پیشینه بد: تا به حال بسیاری از دولت ها به دلیل تولید بیش از حد ارزهای فیات و اتکا به آنها دچار ورشکستگی اقتصادی شدند.

مثالی از سقوط ارزش پول فیات

در اوایل قرن بیست و یکم کشور زیمباوه با مشکلات اقتصادی زیادی مواجه شد. بانک مرکزی این کشور تصمیم به افزایش چاپ ارز فیات خود گرفت. این تصمیم اشتباه منجر به افزایش نرخ تورم این کشور از 230 تا 500 میلیارد درصد شد.

نتیجه این اتفاق افزایش سریع قیمت ها و به وجود آمدن شرایط بسیار دشوار بود. به اندازه ای که مردم به منظور خرید یک خوراک ساده نیاز به حمل کیسه های پر از پول پیدا کردند. در چنین وضعیت و بحران اقتصادی به وجود آمده برای این کشور، هر 100 تریلیون دلار زیمباوه برابر با 40 سنت آمریکا بود.

تفاوت ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال

ارزهای فیات تفاوت عمده ای با ارزهای دیجیتال دارند. در ادامه به مزایای ارز فیات بررسی این تفاوت ها می پردازیم:

• اکثر رمزارزها مقدار محدود و مشخصی تولید می گردند. دیگر رمزارزها نیز دارای پروتکل هایی برای جلوگیری از ایجاد تورم هستند. در حالی که ارزهای فیات در تولید هیچ محدودیتی ندارند.
• ارزهای فیات تحت کنترل دولت مردان و بانک های مرکزی هستند. اما ارزهای دیجیتال با هدف تمرکززدایی به وجود آمده اند.
• پول های فیات برای استفاده وابسته به مرزهای جغرافیایی و پذیرش در کشورهای دیگر هستند. اما ارزهای دیجیتال بدون محدودیت مرزی در کل جهان قابل استفاده اند.
• امنیت ارزهای دیجیتال به دلیل سیستم رمزنگاری بسیار بالاست. بنابراین نمی توان آنها را هک یا جعل نمود و امکان سرقت آنها بسیار کم است. اما امکان جعل ارزهای فیات به راحتی وجود دارد. قابلیت هک شدن حساب های بانکی که در آنها پول فیات نگهداری می شود وجود دارد. همچنین این ارزهای فیات به راحتی قابل سرقت هستند.
• پذیرش ارزهای فیات در مقایسه با ارزهای دیجیتال در میان عموم مردم بیشتر بوده است. این در حالی است که ارزهای دیجیتال هنوز توسط افکار عمومی به رسمیت شناخته نمی شود. بنابراین پول فیات دارای مقبولیت بیشتری است.
• ارزهای فیات در مقایسه با ارزهای دیجیتال دارای نوسانات بسیار کمتری هستند. اما ارزهای دیجیتال دنیای پر نوسانی دارند. بنابراین میزان اطمینان مردم برای سرمایه گذاری در این بازار کمتر است.

می توان گفت تنها وجه اشتراک ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال نداشتن پشتوانه فیزیکی این دو سیستم مزایای ارز فیات پولی است.

بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟

سوالات متداول درباره ارز فیات

• آیا ارز فیات قابلیت استخراج دارد؟
  این ارز به عنوان ارز ملی هر کشور توسط بانک های مرکزی تولید می گردد. به طور نمونه ارز فیات ایران ریال است. به همین خاطر استخراج این ارز معنی نداشته و توسط دولت ها در هر زمانی قابل تولید است.
• بزرگ ترین مشکل ارزهای فیات چیست؟
  امکان تولید ارزهای فیات بدون هیچ محدودیتی مهم ترین عیب این ارزهاست که منجر به کاهش ارزش دارایی افراد و افزایش تورم می شود.
• معایب ارزهای فیات نسبت به ارزهای دیجیتال کدام است؟
  تولید بدون محدویت آنها که منجر به ایجاد تورم و کاهش ارزش ارزهای فیات می شود.
  استفاده از ارزهای فیات محدود به مناطق جغرافیایی مختلف و پذیرش آن توسط کشورهاست.
  ارزهای فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل و نظارت می گردند.
  قابلیت جهل ارزهای فیات، هک شدن حساب های بانکی نگهدارنده ارزهای فیات و سرقت این ارزها وجود دارد. در حالی که ارزهای دیجیتال به دلیل استفاده از سیستم رمزنگاری امنیت بالایی دارند.
• مزیت های ارز فیات نسبت به ارز دیجیتال چیست؟
  ارزهای فیات در مقایسه با رمزارزها نوسانات بسیار کمتری دارند.
  نگهداری ارزهای فیات کم هزینه تر و راحت تر است.
  ارزهای فیات نسبت به ارزهای دیجیتال مورد پذیرش بیشتری از عموم مردم قرار گرفته اند.

جمع بندی

با وجود پیدایش ارزهای دیجیتال اما همچنان رایج ترین سیستم مالی دنیا ارزهای فیات نظیر دلار، پوند و یورو هستند. این ارزها به عنوان رکن اصلی فعالیت های اقتصادی در کل دنیا مورد استفاده قرار می گیرند. پول فیات با وجود تاریخچه و پیشینه نه چندان خوب و مشکلات فراوان اما همچنان نسبت به ارزهای دیجیتال مورد پذیرش عمومی بیشتری قرار گرفته اند. همانطور که گفتیم ارزهای فیات هیچ پشتوانه فیزیکی نداشته و توسط دولت هر کشور صادر می شوند. ارزش پول فیات هر کشور وابسته به وضعیت اقتصادی آن کشور داشته و متغیر است.