آشنایی با نسبت های مالی
خرید و فروش سهام و شناخت بهترین های هر گروه نیاز به تبحر و مهارت دارد، حتی با توجه به اینکه تمام اطلاعات پیش روی شماست از بین ده ها نسبت و عدد در بررسی وضعیت شرکت ها برخی از آنها سادگی و کارایی بیشتری دارند. در اینجا مفهوم چند مورد از نسبت مالی را که مفیدتر است توضیح داده و در ادامه براساس همین نسبت ها به مرور عملکرد کلی هر گروه را مقایسه میکنیم تا راحت تر بهترین های هر گروه را انتخاب نمایید.
نسبت P/S
نسبت قیمت به فروش شرکت است. این نسبت از حاصل تقسیم ارزش بازار شرکت بر کل فروش 12 ماهه ایجاد می شود. “کن فیشر” معتقد است این نسبت به شما می گوید برای هر دلار فروش سالانه چقدر هزینه می کنید. از آنجایی که برخی مواقع درآمد شرکت ها به شکل سیکلی است نسبت P/E در برخی مواقع مثل این نسبت نمی تواند کارایی داشته باشد. یک نکته را باید حتماً مد نظر قرار دهید که نسبت پایین P/S می تواند بخاطر بی ثباتی سود آوری و بالا بودن شدید بدهی ها زیر سوال باشد. این نسبت هر چه کمتر باشد میتواند بیانگر پایین بودن ارزش سهم باشد.
نسبت P/E
حاصل تقسیم قیمت سهم به سود شرکت است. در حالت طبیعی سهمی که P/E پایین تر دارد بهتر است. شما می توانید از سود رو به جلو استفاده کنید در واقع همان P/E تحلیلی است. بنجامین گراهام، استاد وارن بافت در دانشگاه کلمبیا بدین شکل فرض می کرد که سهام باید P/E برابر 8.5 به اضافه دو برابر رشد درآمد معامله شود. شرکت هایی که امید به آینده چندانی برایشان متصور نیستیم P/E پایین تری می گیرند و سهامی که تهاجمی هستند و امید به آینده شان بیشتر است P/E بالاتری می گیرند. بطور کلی شما باید نسبت P/E را در به حالت مقایسه ای در یک صنعت استفاده کنید. حتی معیار مقایسه P/E فعلی با میانگین این نسبت در 3% 5 تا 10 سال گذشته نیز می تواند ملاک باشد.
نسبت P/B
نماگر نسبت ارزش بازاری به ارزش دفتری که میان بورس بازها و تحلیلگران به P/B معروف است در واقع نشان می دهد آیا قیمتی که اکنون یک سهم از یک بنگاه حاضر در بورس به آن قیمت معامله می شود از ارزشی که از نظر حسابداری در دفاتر حسابداری آن شرکت ثبت شده کمتر، بیشتر یا مساوی است. در یک جمله می توان گفت هرچه نسبت P/B برای سهام یک بنگاه بالاتر باشد، آن بنگاه وضعیت بهتری در بازار دارد. طبیعی است هرچه میانگین P/B تمام سهام موجود در بازار بهتر باشد، وضع آن بازار و در واقع وضع آن اقتصاد بهتر است حداقل از نظر نسبت میان ارزش بازار به ارزش دفتری. مقدار پایین این نسبت می تواند نشان دهنده این باشد که سهم زیر ارزش ذاتی قرار دارد همچنین می تواند به این معنا نیز باشد که مشکل بنیادی در شرکت وجود دارد.
نسبت ROE
در میان تمام نسبتهای مالی که توانایی سودآوری و کارایی شرکت را به خوبی نشان میدهد، نسبت بازده دارایی هاست که بیان میکند مدیریت شرکت و کلا آن مجموعه تا چه حد توانستهاند با پولی که سرمایه گذاران بابت خرید سهام شرکت پرداختند در جهت ایجاد سود استفاده کنند و به بیانی دیگر ROE نشان می دهد که شرکت به ازای سرمایه گذاری سهامداران به ازای هر سهم چقدر سود کسب کرده است. گرچه به طور عام بالا بودن این نسبت به مفهوم اقبال سرمایه گذاران به خرید سهام شرکت می باشد.
اغلب تحلیل گران و سرمایه گذاران حرفهای بازار حداقل ROE را که مطلوب میدانند ۱۵ درصد است.
نسبت ROA
اندازه گیری اثربخشی مدیریت است که یک شرکت با ROA بالاتر معمولا به ROA پایین تر ترجیح داده می شود، زیرا این نشان می دهد که توانایی رشد سود را از یک پایه دارایی مناسب بهتر می کند. اغلب سرمایه گذاران حرفهای بازار بر روی سهامی سرمایه گذاری میکنند که نسبت ROA آن کمتر از ۵% یا نزدیک به آن باشد.
حاشیه سود
حاشیه سود نشان می دهد که چه میزان یک شرکت از هر تومان از فروش سود کسب می کند. حاشیه سود عملیاتی به طور کلی بهترین اندازه کلی سودآوری را از فعالیت های تجاری فعلی ارائه می دهد. توجه داشته باشید که کاهش حاشیه سود در طول زمان، برای جبران نیاز به سطح بالاتری از درآمد دارد تا سطح سود فعلی حفظ شود.
بصورت خلاصه تر هر چقدر نسبت ROA بالاتر باشد یعنی اینکه شرکت توانسته است از دارایی های بکار گرفته شده سود بیشتری کسب نمیاد. کمترین میزان نسبت ROA جهت سرمایه گذاری برای شرکت های تولیدی 5 میباشد. نسبت ROE نیز نشان دهنده حقوق صاحبان سهام بوده و هرچه این نسبت بالاتر باشد میزان سودآوری سهامداران آن شرکت افزایش یافته است. حداقل ROE مطلوب برای شرکت های تولیدی نیز 15 میباشد.
همچنین P/B نیز نسبت ارزش بازاری به ارزش دفتری شرکت میباشد که این عدد نشان میدهد که قیمت بازاری هر سهم آن شرکت چند برابر ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام آن به ازای هر سهم میباشد که پایین بودن این نسبت می تواند نشان دهنده این باشد که سهم زیر ارزش ذاتی قرار دارد و هرچه نسبت P/B برای سهام یک شرکت بالاتر باشد، آن شرکت وضعیت بهتری در بازار دارد که در حقیقت میتوان گفت نسبت P/B ارزش سهام یک شرکت را نسبت به ارزش خالص دارایی های شرکت با بهای تمام شده می سنجد.
تحلیل P/E و EPS
درمقاله قبلی درباره استراتژی سودآوری سهم که یکی از پارامترها در تحلیل بنیادی میباشد صحبت کردیم در این مقاله قصد داریم درباره EPS یا مقدار سود هر سهم صحبت کنیم که محاسبه این مقدار وابسته به مقدار TTM هر سهم می باشد. یعنی باید ابتدا مقدار TTM را محاسبه کرد و سپس از حاصل آن میتوان EPS را بدست آورد و در نهایت میتوانیم با مقدار EPS، مقدار P/E را محاسبه کنیم.
EPS یا سود هر سهم چگونه محاسبه میشود؟
EPS یا سود هر سهم عبارت است از سود و زیان خالص شرکت(TTM) ، تقسیم بر تعداد کل سهام شرکت.
مزیت محاسبه EPS بر اساس TTM این است که از اطلاعات واقعی سود و زیان شرکت که در صورت های مالی ارائه شده است، برای محاسبه سود هر سهم استفاده می شود.
ما میتوانیم روی نمودار TTM مقدار صعود یا نزول مقدار ESP را نیز ببینیم، زیرا با توجه به فرمول بالا، با کم یا زیاد شدن TTM مقدار EPS نیز تغییرمیکند و متناسب با آن نمودار حرکت میکند.
نسبت P/E شرکت :
P/E سهم یکی از فاکتورهای تاثیر گذار در ارزش گذاری سهام یک شرکت است و به این معناست که هر یک ریال سود شرکت، چند ریال برای سهامداران شرکت ارزش دارد؟
P/E هر سهم عبارت است از قیمت پایانی سهم تقسیم بر سود هر سهم (EPS):
P/E گروه چیست؟
P/E گروه میانگین P/E شرکت هایی است که در یک صنعت هستند و محصولات مشابهی تولید می کنند.
به عنوان یک قانون کلی P/E شرکت به سمت P/E گروه میل می کند. یعنی سعی میکند به مقدار P/E گروه نزدیک شود. زیرا شرکت های هم گروه در دراز مدت تحت تاثیر عوامل محیطی یکسانی (نظیر تورم، قیمت های جهانی، سیاست های دولت و . ) هستند. از این قانون نتایج زیر در مورد P/E شرکت بدست می آید:
1- اگر P/E شرکت از P/E گروه بیشتر باشد، شرکت باید در ماه های آینده روند سودآوری(TTM) رو به رشدی داشته باشد در غیر این صورت قیمت سهام آنها سقوط خواهد کرد.
2- اگر P/E شرکت از P/E گروه کمتر باشد، با توجه به این که، مقدار P/E شرکت به سمت P/E گروه میل می کند و مقدار EPS صعودی است، قیمت سهم در آینده رشد خواهد کرد.
نتیجه :
از بین شرکت های هم گروه که با توجه به گزارشات مالی خود، روند سودآوری رو به رشدی را دارند، شرکت هایی با P/E کمتر نسبت به P/E گروه خود، بیشتر مستعد افزایش قیمت سهم در آینده خواهند بود و در اولویت قرار می گیرند. البته فراموش نشود که P/E تنها یکی از پارامترهای بنیادی سهم است و در دراز مدت تاثیرات خود را نشان خواهد داد.
در هر دو حالت فوق برای اینکه افزایش قیمت سهم را داشته باشیم، نیازمند این است که شرکت به لحاظ سوددهی(EPS) روند رو به رشدی را داشته باشد یعنی سود هر سهم روندی صعودی را طی کند.
از آنجایی که سود هر سهم از تقسیم TTM بر تعداد کل سهام شرکت بدست می آید، برای افزایش سود هر سهم باید مقدار TTM افزایشی باشد.
شما میتوانید این اطلاعات برای هر سهم را در صفحه تحلیل سهم در بخش تحلیل بنیادی مشاهده کنید
و یا در صفحه سهم های بنیادی و در لیست سهم های بنیادی نیز میتوانید این اطلاعات را برای سهم های بنیادی خود مشاهده کنید.
و همینطور در صفحه دیده بان من و در لیست سهم های دیده بان میتوانید این اطلاعات را در اختیار داشته باشید.
و در صفحه فیلتر نویسی و هشدار پیامکی در لیست سهم های منتخب خود نیز میتوانید این اطلاعات را مشاهده کنید.
مفهوم P/E ، DPS و EPS در بورس
P/E یا نسبت قیمت به سود یکی از افزارهای قدیمی و عموماً پر استفاده به منظور ارزش گذاری سهام است.
هر چند محاسبه P/E بسیار ساده است اما تفسیر آن عملاً دشوار می نماید. در شرایط معینی این نسبت بسیار گویا و در زمان های دیگر کاملاً بی معنا جلوه می کند. از این رو، غالباً سرمایه گذاران این اصطلاح را نادرست به کار می گیرند و در تصمیماتشان بیش از حد لازم به آن وزن می دهند.
در بخش های بعدی این مقاله ابتدا به تشریح آشنایی با نسبت P/E و تبیین P/E می پردازیم، سپس چگونگی استفاده از این نسبت را در تجزیه و تحلیل سهام بازگو می کنیم، و سرانجام به شرایطی می پردازیم که نباید از این نسبت استفاده شود.
P/E چیست ؟
P/E کوتاه شده نسبت price) P یا قیمت سهم) به ESP) Earning Per Share) یا سود هر سهم است. همان گونه که از نام آن پیدا است، برای آشنایی با نسبت P/E محاسبه P/E آخرین قیمت روز سهام یک شرکت به سود هر سهم (EPS) آن تقسیم می شود.
غالباً P/E در تاریخ هایی محاسبه می شود که شرکت ها اطلاعات EPS (معمولاً سه ماهانه) را افشا می کنند. این P/E را که بر مبنای آخرین EPS محاسبه می شود بعضاً P/E دنباله دار نیز می گویند. اما گاهی از EPS برآوردی برای محاسبه P/E استفاده می شود، این EPS معمولاً معرف سود برآوردی سال آینده است.
در این صورت به P/E محاسبه شده P/E برآوردی یا پیشتاز گفته می شود.
محاسبه P/E گاهی روش سومی هم دارد که مبتنی بر میانگین دو فصل گذشته و برآورد دو فصل باقیمانده سال است. تفاوت عمده ای بین این سه نوع وجود ندارد اما باید بدانید که از محاسبات داده های تاریخی واقعی در مقایسه با برآوردهای تحلیلگران مالی استفاده کنید. مشکل بزرگ محاسبه P/E مربوط به شرکت هایی است که سود آور نیستند و از این رو EPS منفی دارند.
در خصوص چگونگی رفتار با این پدیده دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. برخی قائل به وجود P/E منفی هستند، گروهی در این حالت P/E را صفر می دانند و بسیاری دیگر هم معتقدند که دیگر P/E محلی از اعراب ندارد.
به لحاظ تاریخی در بورس اوراق بهادار تهران عموماً میانگینP/E در دامنه ۲/۳ تا ۲/۱۳تجربه شده است. نوسان P/E در این دامنه عمدتاً بستگی به شرایط اقتصادی هر زمان دارد.
در حال حاضر میانگین P/E کل شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران حدود ۲/۸ است. همچنینP/E بین شرکت ها و صنایع می تواند کاملاً متفاوت باشد.
کاربرد P/E
به لحاظ نظری، P/E یک سهم به ما می گوید که سرمایه گذاران چند ریال حاضرند به ازای هر ریال سود یک شرکت پرداخت نمایند. به همین جهت به آن ضریب سهام نیز می گویند. به عبارت دیگر اگر P/E یک سهم ۲۰ باشد بدین معنی است که سرمایه گذاران حاضرند ۲۰ ریال برای هر ریال از سود این سهم (که شرکت تولید می کند) بپردازند.
رشد سود
آنچه در بحث بالا به آن پرداختیم رشد شرکت ها است. قیمت سهام بازتاب انتظارات سرمایه گذاران از ارزشو رشد آینده شرکت است. اما توجه کنید که اندازه سود (EPS) معمولاً مبتنی بر سود های (EPSهای) گذشته است. اگر شرکتی انتظار رشد دارد بنابراین انتظار داریم که سودش نیز رشد کند.
در نتیجه تفسیری بهتر از P/E آن است که خوشبینی بازار از آینده رشد یک شرکت را باز تاب می دهد.
اگر P/E شرکتی بالاتر از میانگین بازار یا صنعت باشد بدین معنی است که بازار در ماه ها یا سال های آینده انتظارات بزرگی از سهم این شرکت دارد. شرکتی با P/E بالا باید سود های فزاینده ایجاد کند، در غیر این صورت قیمت سهمش سقوط خواهد کرد. مثالی از شرکت ایران خودرو گویای این بحث است.
ارزانی یا گرانی
P/E در مقایسه با قیمت بازار شاخص بهتری برای ارزش گذاری سهم است. مثلاً به شرط پایداری سایر متغیرها، سهمی با قیمت ۲۰۰ ریال و P/E برابر ۱۰ بسیار گران تر از سهمی با قیمت ۲۰۰۰۰ و P/E برابر ۱۰ است. توجه کنید که محدودیت هایی در این مثال وجود دارد.
شما نمی توانید P/E های دو شرکت کاملاً متفاوت را برای ارزش گذاری بهتر آنها مقایسه کنید.
به عبارت دیگر تعیین بالا یا پایین بودن P/E بدون توجه به دو عامل اصلی بسیار دشوار است :
نرخ رشد شرکت
آیااندازه رشد گذشته شرکت ها می تواند معرف نرخ های انتظاری از رشد آینده باشد؟ هر چند پاسخ این پرسش نمی تواند صریح باشد اما در عمل سرمایه گذاران برای پیش بینی سود (EPS ) و محاسبه P/E از نرخ های رشد گذشته استفاده می کنند.
صنعت
مقایسه شرکت ها تنها در صورتی فایده مند است که به یک صنعت تعلق داشته باشند، مثلاً شرکت های صنعتی که عمدتاً دارای ضرایب P/E پایین هستند. چون به رغم ثبات صنعت رشد پایینی دارند. از طرف دیگر شرکت های صنعتی به دلیل انتظار رشد از P/E های بالایی برخوردارند.
دام های کاربرد P/E
تا بدین جا آموختیم که در شرایط معینی P/E می تواند ما را در تعیین بالا یا پایین بودن ارزش یک شرکت کمک کند. همچنین پی بردیم که P/E تنها در شرایط معینی معتبر است. اما علاوه براین دام های دیگری نیز در تحلیل P/E وجود دارد که در ادامه درباره برخی از آنها بحث می شود.
حسابداری
سود یک اندازه حسابداری است که در محاسبه اش از اقلام غیرنقدی نیز استفاده میشود. معیارهای اندازه گیری سود بر طبق اصول حسابداری همگانی (GAAP ) مقرر می شوند. این اصول در گذر زمان تغییر می کند و در هر کشوری نیز متفاوت از دیگر کشورها است.
از این رو محاسبه سود ( EPS) بسته به چگونگی دفترداری و حسابداری می تواند به صورت های متفاوت ارائه شود. در نتیجه مقایسه سودها (EPS ها) با یکدیگر گاهی به مقایسه سیب و پرتقال می ماند.
تورم
در شرایطی که اقتصاد کشور تورم بالایی را تجربه می کند طبعاً کالاها و هزینه های استهلاک به دلیل بالا رفتن هزینه های جایگزینی کالاها و تجهیزات در مقایسه با سطح عمومی قیمت ها کم نمایی می شود. بنابراین در زمان های تورمی P/E ها عموماً پایین تر می آیند زیرا بازار سودها را که به صورت ساختگی به بالا گرایش دارد تخریب شده می بیند.
بررسی P/E همانند تمامی نسبت ها در گذر زمان برای پی بردن به روند آن ارزشمند است. تورم این بررسی را دشوار می کند زیرا اطلاعات گذشته در امروز از فایده مندی کمتری برخوردارند
تفسیری دیگر
P/E پایین لزوماً آشنایی با نسبت P/E بدین معنی نیست که ارزش یک شرکت کم نمایی شده است. بلکه به معنای آن است که بازار معتقد است شرکت در آینده نزدیک با مشکل روبه رو خواهد شد. سهمی که قیمتش پایین می آید معمولاً دلیلی دارد.
عمده ترین دلیلش این است که سود شرکت کمتر از سود انتظاری اش خواهد بود. این مسئله P/E دنباله دار بازتابی ندارد مگر آن که سود در عمل نیز محقق گردد.
تنها به اتکای P/E سهام نخرید
یکی از پر بسامدترین اشتباهاتی که سرمایه گذاران غیر حرفه ای مرتکب می شوند خرید سهام صرفاً به اتکای P/E بالا یا پایین است. توجه کنید که ارزشیابی سهام تنها با تکیه بر شاخص های ساده ای مانند P/E ساده انگارانه و نادرست است.
P/E بالا ممکن است به معنی بیش نمایی ارزش سهم باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد که بعداً به سرعت پایین نیاید. ضمناً توجه کنید که حتی اگر ارزش سهمی کم نمایی شده باشد ممکن است ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد تا بازار ارزش آن را اصلاح نماید.
در هر صورت تجزیه و تحلیل سهام امری بسیار پیچیده تر از دانستن چند نسبت ساده است. به عبارت دیگر هر چند کلیدی برای معمای ارزش گذاری سهام است اما تمام آن نیست. از این رو توصیه می شود که سرمایه گذاران برای خرید سهام با خبرگان سرمایه گذاری رایزنی نمایند. پاسارگاد نیک آماده است تا سرمایه گذاران علاقه مند را با قواعد سرمایه گذاری آشنا سازد.
نتیجه گیری
P/E همه چیز یا به عبارتی حرف آخر را درباره ارزش سهم نمی گوید اما برای مقایسه شرکت های یک صنعت، کل بازار یا روند تاریخی P/E یک شرکت سودآور است.
به یاد بسپارید که :
• P/E یک نسبت است و از تقسیم P یا PRICE یا قیمت روز سهم به EPS یا E یا سود هر سهم به دست می آید.
• سه نوع EPS به نام های EPS دنباله دار، آینده و میانگین وجود دارد.
• به لحاظ تاریخی، میانگین P/E ها در بازه ۲/۳ _ ۲/۱۳ قرار می گیرد.
• به لحاظ نظری، P/E یک سهم به ما می گوید که سرمایه گذاران حاضرند چند ریال به ازای هر ریال سود بپردازند.
• تفسیر بهتری از P/E این است که آن بازتاب خوشبینی بازار از آینده رشد یک شرکت است.
• P/E در مقایسه با قیمت بازار شاخص بهتری برای ارزش گذاری یک سهم است.
• بدون در نظر گرفتن نرخ های رشد صنعت، صحبت از بالا یا پایین بودن P/E یک شرکت بی معناست.
• تغییر در اصول حسابداری شامل وجود چندین روش مجاز برای سود (EPS ) تجزیه و تحلیل P/E را دشوار می کند.
• P/E ها عموماً در زمان تورم حاد پایین تر می آیند.
• تفاسیر بسیاری پیرامون دلیل پایین بودن P/E یک شرکت وجود دارد.
• تنها به اتکای ضریب P/E اقدام به خرید و فروش سهام نکنید.
می توانیم بگوییم که eps یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می آید.
خود کلمه eps مخفف عبارت earning per share است که به معنی درآمد هر سهم است. وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال (سال مالی) را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع eps آن شرکت را محاسبه کرده اید. برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان یک سال ۱۰۰ میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز ۱ میلیون سهم است. در نتیجه eps آن شرکت برابر است با:
ریال۱۰۰ = ۱,۰۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰
یعنی این شرکت توانسته است در انتهای سال به ازای هر ۱عدد سهم خود ۱۰۰ ریال سود بدست آورد. پس eps این شرکت در انتهای سال برابر ۱۰۰ ریال شده است. در ادامه به توضیح درباره دونوع از eps که در بورس بسیار رایج هستند می پردازیم:
EPS پیش بینی شده
EPS پیش بینی شده (درآمد پیش بینی شده هر سهم) مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد. شرکتهای بورسی هر ساله موظف هستند که قبل از شروع سال مالی جدید یک پیش بینی از عملکرد مالی خود به بورس ارائه کنند که در آن پیش بینی براساس عملکرد گذشته شرکت و همچنین نظر مدیران و کارشناسان شرکت یک eps برای سال مالی پیش روی شرکت پیش بینی می شود. به این eps به اصطلاح eps پیش بینی شده گفته می شود. این eps همانطور که از نامش پیداست یک پیش بینی است که هنوز محقق نشده است. این eps همان سودی است که شما در سایت tsetmc.com به عنوان عدد روبروی eps شرکتها مشاهده می کنید. پس باید توجه داشته باشید که عددی که شما در سایت tsetmc.com به عنوان eps یک شرکت مشاهده می کنید، فقط پیش بینی آن شرکت از میزان سودی است که در انتهای آن سال بدست خواهد آمد و هیچ قطعیت و تضمینی وجود ندارد که حتما در انتهای سال این مقدار از eps برای شرکت بدست بیاید.
EPS محقق شده
این eps سودی است که یک شرکت توانسته بعد از گذشت یکسال مالی بدست بیاورد. حسابداران و مدیران شرکت بعد از پایان سال مالی شرکت عملکرد واقعی شرکت را بررسی می کنند، بعد از محاسبه درآمدها و هزینه های شرکت، مبلغی را به عنوان سود خالص و نهایی شرکت اعلام می کنند که این سود همان eps تحقق یافته است.
پس به طور خلاصه می توان گفت eps پیش بینی شده سودی است که شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند در انتهای آن سال به آن سود برسد. eps تحقق یافته میزان سودی است که شرکت بعد از پایان سال مالی خود به آن می رسد.
نکاتی درباره eps شرکتها
- از آنجایی که eps پیش بینی شده فقط یک پیش بینی است، در نتیجه ممکن است که در طی سال چندین بار تغییر پیدا کند. زیرا شرایط ممکن است در طی سال تغییر پیدا کند. مثلا ممکن است با گذشت عملکرد شرکت بهتر یا بدتر شود. یا اتفاق خاصی در روند سودآوری شرکت رخ بدهد. احتمال دارد شرکت به این دلایل پیش بینی eps اولیه را کاهش یا افزایش دهد. به این اتفاق تعدیل سود یا تعدیل eps گفته می شود.
- شرکت های بورسی موظف هستند بعد از گذشت هر فصل از سال مالی خود، گزارش عملکرد خود را اعلام کنند و بعد از آن مجددا یک eps پیش بینی شده برای ادامه سال مالی خود ارائه بدهند. این eps جدید می تواند نسبت به eps پیش بینی شده قبلی تفاوتی نداشته باشد و یا تفاوت پیدا کرده باشد و شرکت تعدیل eps داشته باشد که این به عملکرد شرکت در ۳ ماه گذشته بستگی دارد.
- هرچقدر از شروع سال مالی می گذرد، به دلیل اینکه اطلاعات بیشتری از عملکرد واقعی شرکت وجود دارد و اطلاعات مالی در دسترس مدیران شرکت واقعی تر است، eps پیش بینی شده شرکت به آن eps که در انتهای سال محقق خواهد شد نزدیکتر می شود و قابلیت اتکای بیشتری برای سهامداران شرکت خواهد داشت.
- معمولا eps پیش بینی شده مبنای قیمت گذاری قرار می گیرد، چرا که eps تحقق یافته بعد از پایان سال مالی شرکت بدست می آید و اثر آن قبلا بر روی قیمت سهم گذاشته شده است. در نتیجه یک سرمایه گذار باید این توانایی را بدست بیاورد که خودش بررسی کند که آیا براساس شرایط موجود eps پیش بینی شده شرکت به واقعیت نزدیک است. یا اینکه شرکت پیش بینی درستی از eps خود ارائه نداده است و این eps می تواند در انتهای سال افزایش یا کاهش پیدا کند.
معنی DPS چیست؟
کلمه dps مخفف عبارت dividend per share است. dps آن قسمتی از eps است که بین سهامداران تقسیم می شود. درصد سود تقسیمی یا dps در بین شرکتها متفاوت است. شرکتها سیاستهای متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند. برخی ترجیح میدهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرحهای توسعهای، اختصاص میدهند. حال اینکه چه مقدار از eps به عنوان dps بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع شرکت تصمیم گیری می شود.تفاوت EPS و DPS چیست؟
خود dps در واقع بخشی از eps است. جنس هردوی آنها از سود شرکت است. تفاوت در این است که در بیشتر مواقع با هم برابر نیستند.معمولا مقدار dps از eps شرکت کمتر است. چون شرکتها علاقه دارند بخشی از سود را نزد خود نگهدارند. اما گاهی نیز ممکن است به دلایلی dps از eps بیشتر شود. مثلا شرکت علاوه بر سود امسال، ازسود انباشته ای که از سال گذشته داشته است نیز مقداری را تقسیم کند. این کار باعث می شود که مقدار dps از مقدار eps بیشتر شود.
نکات مهم در مورد DPS
- معمولا شرکتها همه سود خود را به عنوان dps بین سهامداران تقسیم نمی کنند. بلکه مقداری از آن را نزد خود نگه آشنایی با نسبت P/E می دارند تا بر حسب شرایط و نیاز خود از آن استفاده درست بکنند.
- هر شخصی که در هنگام مجمع شرکت سهامدار است، سودی که به عنوان dps در مجمع تصویب می شود به او تعلق می گیرد. پس حتی اگر فردای مجمع سهام خود را بفروشد نیز dps یه او تعلق می گیرد.
- شرکتها طبق قوانین بورس ۸ ماه زمان دارند که سود نقدی سهامداران را پرداخت کنند. بعضی از شرکتها این سود را زود و بعضی نیز خیلی دیر پرداخت می کنند.
در نهایت اینکه میزان تقسیم سود و زمان پرداخت آن، به سیاستهای شرکت بستگی دارد. برای فهمیدن این رویه می توانید روند گدشته شرکت را بررسی کنید.
Eps چیست و چه کاربردی در بورس دارد؟
اگر شما یک متخصص بورس و بازار سهام هستید، بدون شک مفهوم EPS را می دانید. در واقع می توان گفت که EPS یکی از مفاهیم کلیدی است که بر قیمت سهام شرکت ها در بورس تاثیر می گذارد. از آنجایی که هدف سرمایه گذاران از ورود به بازار سهام کسب سود است، EPS می تواند به ما در تعیین سودی که در هر سهم خریداری شده توسط شرکت کمک کند.
با توجه به اهمیت و کاربرد بالای مفهوم EPS در تراکنش ها، توصیه می کنم برای آشنایی کامل با EPS و انواع آن تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
EPS مخفف چیست و به چه معناست؟
EPS مخفف “Earn Per Share” به معنای سود خالص (زیان) هر سهم است. در تعریف کلی، اگر کل درآمد شرکت (سود پس از کسر مالیات) در پایان سال مالی را بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنید، تعداد سهام شرکت محاسبه می شود.
با توجه به فرمول محاسبه EPS می بینیم که هر چه سود یک شرکت بیشتر باشد، EPS بیشتر و سودآوری شرکت مورد بررسی بیشتر قرار می گیرد. بنابراین این تجارت می تواند انتخاب خوبی برای سرمایه گذاران فعال در بورس باشد. باید در نظر داشته باشید که برای کسب درآمد خوب، علاوه بر مفهوم EPS باید عوامل دیگری را نیز در نظر بگیرید.
پیشنهاد میشود دو مقاله زیر را مطالعه فرمایید:
کاربرد EPS در بازار بورس چیست؟
همانطور که گفته شد می توانیم وضعیت مالی فعلی شرکت را با استفاده از EPS محاسبه کنیم. علاوه بر این، EPS به ما اجازه می دهد تا عملکرد گذشته شرکت را بررسی کنیم. در واقع با نگاهی به سود شرکتها در طول سال ها، می توان میزان اثربخشی هر کدام را مشخص کرد.
به این ترتیب شرکتی که طی چند سال سود هر سهم را افزایش داده است، به گزینه سرمایه گذاری مطلوب و جذاب تری تبدیل می شود، زیرا در این صورت سرمایه گذاران سودآوری شرکت را بیشتر از ارزش سهام می شناسند. در نتیجه حاضر به سرمایه گذاری در آن شرکت می شوند.
برعکس، شرکت های ناپایدار سرمایه گذاران کمتری را جذب خواهند کرد.
فرمول محاسبه EPS
EPS یا درآمد هر سهم از تقسیم سود خالص بر تعداد کل سهام بدست می آید. درآمد حاصل را می توان در حساب های مالی شرکت (میان دوره یا در پایان دوره) بدست آورد. طبق فرمول با تقسیم این عدد بر تعداد کل سهام شرکت، سود خالص هر سهم یا EPS به دست می آید.
EPS = سود هر سهم = سود خالص شرکت در پایان سال مالی / کل سهام شرکت
توصیه می شود از میانگین وزنی سهام در زمان مناسب برای محاسبه EPS استفاده شود. این به این دلیل است که ممکن است تعداد سهام شرکت ها هر از چند گاهی تغییر کند و ارقام EPS آشنایی با نسبت P/E دقیق تری به دست آید. برای مشاهده EPS سهام این مطلب را با تمرکز بالاتری مطالعه کنید تا اطلاعات جامعی در این رابطه به دست آورید.
چگونه EPS سهام را مشاهده کنیم؟
سرمایهگذارانی که نمیخواهند مستقیماً EPS را محاسبه کنند، میتوانند به راحتی با استفاده از دو روش به EPS شرکتها پی ببرند. روش اول مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری و روش دوم مراجعه به سایت کدال می باشد.
در روش اول پس از ورود به سایت tsetmc.com به دنبال نام نمادی باشید که می خواهید صفحه مرتبط با نماد روی آن ظاهر شود. اکنون می توانید عدد EPS نماد مورد نیاز را مشابه تصویر زیر مشاهده کنید.
دوم به سایت codal.ir مراجعه کنید و در انتهای صورت سود و زیان EPS های شاخص مورد نظر را با عنوان «سود (زیان) خالص هر سهم – ریال» مشاهده کنید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد انواع EPS در بورس بدست آورید.
انواع EPS در بورس
به طور کلی انواع EPS در مبادله را می توان به دو دسته «پیش بینی شده » و «تحقق یافته» تقسیم کرد. در زیر به بررسی هر یک از این دو نوع به طور جداگانه خواهیم پرداخت.
EPS پیش بینی شده
در ابتدای هر سال مالی، شرکت ها باید از ارقام سود برای پیش بینی سود هر سهم استفاده کنند. در واقع، آنها انتظار دارند که شرکت در پایان سال مالی به عدد اعلام برسد. این مقدار به عنوان “EPS پیش بینی شده” شناخته می شود.
همانطور که از نام آن پیداست، این EPS فقط پیش نمایش می باشد و در حال حاضر به واقعیت نپیوسته است. پیش بینی می شود این رقم بر اساس نتایج صورت های مالی شرکت و عملکرد قبلی، با هدف ارائه تصویری از نتایج مالی شرکت برای سال مالی آینده باشد.
با توجه به حساسیت سازمان های بورس نسبت به تحقق این مبلغ، کارشناسان بازرگانی با احتیاط خاصی محاسبه و تبلیغ می کنند. در نتیجه EPS های پیش بینی شده معمولا در عمل پیاده سازی می شوند.
لازم به ذکر است که عددی که در سایت tsetmc به صورت EPS مشاهده می شود نیز EPS در نظر گرفته شده است. بنابراین تضمینی برای دستیابی شرکت به این رقم تا پایان سال مالی وجود ندارد.
EPS تحقیق یافته
EPS واقعی سود خالصی است که شرکت در سال مالی گذشته به دست آورده است. در واقع کارشناسان در پایان سال مالی با محاسبه درآمدها و هزینه های شرکت و با محاسبه میزان eps های تحقیق یافته شرکت در پایان سال، عملکرد واقعی شرکت را محاسبه می کنند.
پس از محاسبه EPS های محقق شده، اگر این عدد بیشتر از EPS مورد انتظار شرکت باشد، نشان دهنده یک برنامه رشد جدید برای شرکت در نظر گرفته می شود. اگر EPS واقعی کمتر از EPS تحقیق یافته باشد، وقوع رکود اقتصادی را میتوان عاملی منجر به آن دانست.
EPS بالا خوب است یا پایین؟
همانطور که در بالا ذکر شد، EPS بالا نشان دهنده سود بیشتر شرکت است، اما باید توجه داشت که این لزوما به معنای ارزش سهام شرکت نیست. برای درک بهتر موضوع را با مثال توضیح می دهیم.
شرکت های X و Y را تصور کنید که سود مساوی دارند. بنابراین اگرچه سرمایه شرکت X اغلب چندین برابر بیشتر از شرکت Y بوده. در این مثال، با بررسی سایر دستورالعمل ها، متوجه می شویم که شرکت Y در آن دوره عملکرد بهتری داشته است.
بنابراین برای مقایسه EPS شرکت های بورسی باید تمامی پارامترهای شرکت اعم از ارزش سرمایه شرکت، نوع فعالیت و نوع صنعت و … را در نظر گرفت. به خاطر داشته باشید که EPS تنها یکی از بسیاری از پارامترهای اساسی برای تجزیه و تحلیل شرکت ها است و سایر عوامل نیز باید در نظر گرفته شوند تا به گزینه سرمایه گذاری مناسب برسیم. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد EPS بعد از افزایش سرمایه به شما بدهیم.
EPS بعد از افزایش سرمایه چیست؟
به طور معمول، شرکت ها پس از افزایش سرمایه، افت EPS را تجربه می کنند. دلیل این امر افزایش تعداد سهام شرکت در نتیجه افزایش سرمایه است که منجر به کاهش کلی سود قابل انتساب به سهم خواهد شد.
لازم به ذکر است که این کاهش با افزایش سودآوری شرکت قابل جبران است. در واقع، شرکتی که برای بهبود عملکرد خود سرمایه جذب می کند و برنامه هایی از قبل برای بهبود سودآوری شرکت در آینده طراحی کرده است، مطمئناً به زودی می تواند این کاهش را جبران کند و EPS مناسب را دوباره به دست آورد. بنابراین توصیه می کنیم در دوره جاری فقط به EPS های شرکت توجه کنید و دوره را ارزیابی آشنایی با نسبت P/E کنید.
نحوه انتخاب بهترین EPS
اگر می خواهید بهترین EPS را برای خود انتخاب کنید لازم است به سه نکته زیر حتما توجه کنید.
مقادیر گذشته EPS
ما مقادیر EPS را بر اساس سال بررسی می کنیم و آنها را با هم مقایسه می کنیم. اگر این میزان هر سال نسبت به سال قبل افزایش یابد، نشان دهنده رشد خوبی برای شرکت بوده و نشانه خوبی است. اگر این میزان نسبت به سال های گذشته کاهش پیدا کند، این نشانه خوبی نیست. اما لازم نیست در همین جا متوقف شوید.
دلایل این کاهش را بررسی می کنیم. چون ممکنه دلیلی داشته باشد با کاهش تعداد EPS ها در گذشته اخیر، شرکت علت خود را نشان می دهد. دلایل شرکت بستگی به ما دارد و اینکه آیا آن را آشنایی با نسبت P/E میپذیریم یا نه و در آن شرکت سرمایه گذاری می کنیم.
مقایسه با دیگر شرکت های موجود در صنعت بورس
این یک روش بسیار مفید برای مقایسه نسبت EPS یک شرکت با شرکت های دیگر در همان گروه است. ما حتی می توانیم این کار را برای سایر نسبت های مالی انجام دهیم. این امر به این دلیل است که شرکتهای فعال در این صنعت با عوامل کلان اقتصادی مانند سیاسی، جمعیت شناختی و … مانند آن مواجه هستند. به عنوان مثال اگر EPS شرکتی 2000 باشد و EPS شرکت های این گروه صنعتی 1500 تومان باشد، می توان گفت که شرکت ما در این معیار نتیجه خوبی گرفته است.
در طول تحلیل مالی شرکت سعی می کنیم بررسی کنیم که آیا سهام ارزش خرید دارد یا خیر؟ EPS در این بررسی به ما کمک نمی کند. برای این ما به نسبت P / E دست پیدا می کنیم! زیرا EPS به ما نمی گوید که آیا سهام ارزش خرید دارد یا خیر.
نسبت P/E هر سهم با قیمت بازار آن مرتبط است و بنابراین به ما کمک می کند ارزش سهام را تخمین بزنیم. EPS بدون در نظر گرفتن نسبت P / E اطلاعاتی به ما نمی دهد.
معایب EPS چیست؟
- جریان نقدی نشان می دهد که توانایی شرکت برای بازپرداخت وام های خود در محاسبه EPS لحاظ نشده است.
این بدان معنی است که شرکت ممکن است EPS بالا اما جریان نقدی پایینی داشته باشد. بنابراین، قبل از تصمیم گیری نهایی در مورد انتخاب شرکت برای سرمایه گذاری، باید عوامل مهم دیگری را در آشنایی با نسبت P/E نظر بگیریم تا بتوانیم قضاوت دقیقی در مورد وضعیت کلی شرکت، سودآوری و عملکرد شرکت در بازاربه دست بیاوریم.
- EPS تنها یک قطعه کوچک از پازل تحلیل مالی یک شرکت است و نمی تواند اطلاعات جامعی را در اختیار ما قرار دهد.
نگاه کردن به سود و زیان می تواند به ما در درک هزینه های یک شرکت و نحوه مدیریت هزینه ها کمک کند.
محدودیت های EPS
- رشد EPS نمی تواند به طور قابل اعتماد نرخ رشد آینده را پیش بینی کند. به عبارت دیگر کیفیت سود باید در نظر گرفته شود.
- مستقل از تورم محاسبه می شود. نرخ رشد واقعی EPS ممکن است با نرخ رشد اسمی آن متفاوت باشد.
- EPS تحت تأثیر انتخاب سیاست های حسابداری مدیریت و برنامه ریزی معاملات است که بر مقایسه بین شرکت ها تأثیر می گذارد.
- با توجه به اینکه نوسان سود شاخصی از ریسک شرکت است و باعث نوسانات بازار سهام میشود، مدیران تمایل دارند با انتخاب روش های حسابداری و برنامه های معاملاتی، سود را هموار کنند. بنابراین، EPS ممکن است به صلاحدید مدیران باشد.
- EPS بر ساختار سرمایه تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، تغییر در تعداد سهام دریافتی در نتیجه انتشار سهام پاداش (سود سهام) بر میزان EPS دوره های جاری و گذشته تأثیر میگذارد و این امر مقایسه شرکت ها را دشوار می کند.
محاسبه EPS به روش TTM
ممکن است این عبارت را در صفحه شاخص بورس دیده باشید: “EPS بر اساس سود و زیان 12 ماه گذشته (TTM) است. حتما شما هم می خواهید بدانید آشنایی با نسبت P/E که TIM به چه معناست؟
اگر EPS یک شرکت در یک دوره 12 ماهه محاسبه شود، به آن TTM می گویند. این EPS کاملاً بر اساس داده های سال گذشته محاسبه می شود. TTM مخفف Trailing Twelve Month است.
برای مشاهده EPS مبتنی بر TTM، میتوانیم به صفحه نماد شرکت در www.tsetmc.com مراجعه کنیم.
سخن پایانی در مورد EPS
در این مقاله سعی کرده ایم که توضیح دهیم EPS
- به سود حاصل شده هرسهم از سهام گفته می شود
- خوب است به روش درآمد عملیاتی به دست آید
- آن را در کنار سایر نسبت های مالی بررسی کنیم
اگر تمامی این موارد را به خوبی در نظر داشته باشید، قطعا موفق تر عمل خواهید کرد. توصیه می کنمی که هیچ گاه بدن آگاهی و تجربه از آنها استفاده نکنید.
امیدواریم با مطالعه این مطلب اطلاعات خوب و مفیدی در مورد EPS بدست آورده باشید.
آشنایی با نسبت P/E
تابلو خوانی رو با ۹۵۰۰۰ تومان یادبگیر!!
در مبحث قبلی با P/E بازار آشنا شدید. در این بخش می خواهیم P/E یک صنعت خاص و یا یک شرکت را بررسی کنیم و درباره آن اطلاعات بیشتری کسب نماییم.با شناخت کامل این مفهوم می توانید تشخیص دهید آیا یک سهم یا صنعت برای سرمایه گذاری مناسب است و یا اینکه قیمتش بالا می باشد و برای سرمایه گذاری جذاب نیست.
برای دیدن ادامه مطلب باید درس را خریداری کنید
فایل های دانلودی
برای دسترسی به لینک های دانلود این درس باید درس را خریداری کنید .
نظرات کاربران
سلام وقت بخیر. بحث p/e به عالی ترین شکل توضیح داده شده بود. (بر خلاف بحث سود انباشته که نظر انتقادیم رو نشر ندادین) سپاس از کاریمو
دوستانی که مشکل دانلود دارن،اکسپلورر “موزیلا “Firefox رو تست کنن
سلام وقت بخیر
این قسمت قابل دانلود نیست،ممنون میشم نسبت به رفع ایراد اقدام کنید
با تشکر از زحماتتون
سلام چک شد بدون مشکل هست لطفا روند دانلود رو بررسی کنین و از ورود خوپتون به اکانت مطمین شین
سلام
عزیزان
آیا پاسخگو نیستید؟
یا نظر دیگران برایتان اهمیتی ندارد
در قانون بازار در قبال پولی که می گیرند خدماتی می دهند
چند بار خدمت شما پیام و ایمیل زدم دوره مقدماتی را خریده ولی ارسال شما برای ایمیل بنده به گونه ای است دانلود نمی شود.
نسبت به این موضوع بی اعتنا بوده اید…..
دست کم سعی کنید در کارتان صداقت داشته باشید که اعتماد از شما سلب نشود
دیدگاه شما