قیمت تعادلی نرخ بهره

دارایی های متعارف
راه دیگر معامله دارایی های متعارف مانند ارزها و سهام است. در حالت ایده آل، سهام تمایل به عملکرد خوب زمانی که نرخ بهره پایین است. به این دلیل است که وقتی نرخ ها پایین است، مردم از پول نقد با بازده پایین تر به دارایی های دیگر مانند سهام می روند.

اصلاح قیمت گاز پرمصرف‌های خانگی ضروری است / نخست باید کاری کنیم که شدت مصرف انرژی از این بیشتر نشود

به گفته یک کارشناس انرژی، سرانه مصرف انرژی در کشور ما به طور کلی بالاست. در زمینه برق شرایط بهتری داریم، ولی در مورد گاز شدت مصرف ما نسبت به کشور‌های دیگر خیلی بالاتر است. برای پرمصرف‌ها که معمولاً مصرفی چند برابر الگوی مصرف دارند، می‌توان تعرفه گاز را غیریارانه‌ای و آزاد اعمال کرد.

تازه‌ترین تحولات در بازار توافقی/ قیمت دلار چقدر شد؟

معاملات بازار توافقی ارز در آخرین روز هفته با رشد نسبی شاخص ارزی در کانال ۳۱ هزار تومانی همراه شده است.

تاریک‌خانه شرکت‌های دولتی شفاف شد؛ انتشار صورت‌های مالی سال ۱۴۰۰ شرکت‌های دولتی غیربورسی

به گفته مدیر کل امور شرکت‌های دولتی وزارت اقتصاد، انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی غیربورسی، موجب تقویت فضای پرسشگری عمومی و افزایش مطالبات مردمی نسبت به پاسخگویی مدیران خواهد شد و زمینه را برای ورود پژوهشگران و صاحب نظران حوزه‌های اقتصادی برای بررسی عملکرد هر یک از این شرکت‌های دولتی فراهم خواهد کرد.

رشد ۲۸۰ درصدی تولید خودرو‌های کامل/ صادرات ۲۴ میلیارد دلاری در نیم‌سال اول/ آخرین وضعیت عضویت ایران در پیمان اوراسیا/ درآمد ۱۹ هزار میلیارد تومانی از حقوق دولتی معادن محقق شد

وزیر صمت گفت: در مبادلات بین المللی بیش از آن که توازن ارزی اهمیت داشته باشد، قدرت برای ما اهمیت دارد؛ یعنی اینکه ما کالا‌هایی صادر کنیم که برایمان تولید قدرت کند، جهت گیری ما در وزارت صمت اینجاست.

مشکلات مدیریتی تامین اجتماعی موجب اخذ حق بیمه قرارداد و بیشتر از عرف از تولیدکنندگان شده است

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: سازمان تامین اجتماعی یک ابر سازمان اقتصادی است اما به دلیل مشکلات مدیریتی همواره شرکت های وابسته به آن زیان ده هستند و با انواع و اقسام روش‌ها مانند حق بیمه قرارداد به دنبال اخذ حق بیمه بیشتر از تولیدکنندگان است. اگر سازمان تامین اجتماعی بتواند از شرکت های زیر مجموعه اش مانند شستا در حوزه درآمدی استفاده کند، می تواند بهتر عمل کند و در زمینه حق بیمه قرارداد نیز روند فعلی را اصلاح کند.

دستاوردی مهم از پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای؛ چگونه صادرات تضمینی نفت و ارزآوری حاصل می‌شود؟

ایران جزو کشورهای پیشرو در حوزه خدمات فنی و مهندسی حوزه انرژی و پالایشی است؛ اخیرا نیز در حاشیه اجلاس شانگهای، ایران و ازبکستان برای بازسازی دو پالایشگاه این کشور به توافق نهایی رسیدند که نشان از اهمیت سیاست پالایشگاه داری فراسرزمینی دارد.

ابراهیمی جایگزین سعید محمد شد

سرعت‌گیر جدید در مسیر واردات خودرو / رئیس مجلس به مصوبه واردات خودرو ایراد گرفت / واکنش وزارت صمت چیست؟

در شرایطی که روز گذشته وزیر صمت بر قطعی بودن موضوع واردات خودرو تاکید داشت، امروز نامه‌ای به امضای رئیس مجلس خطاب به رئیس جمهور مبنی بر ایرادات قانونی به مصوبه دولت درباره واردت خودرو رسانه‌ای شد. در این باره، سخنگوی وزارت صمت در گفت‌وگو با تابناک اقتصادی توضیحاتی داد.

رمزگشایی از مزایده لوکس‌های خاک خورده / ۹۶۵ خودروی خارجی به قیمت بیش از ۴ هزار میلیارد تومان به فروش رسید / ۵۸ خودروی لوکس دقیقه ۹۰ از لیست مزایده خارج شد

رئیس سازمان اموال تملیکی گفت: به دلیل احتمال تبانی در روند برگزاری مزایده، با توجه به تدابیر قاضی صادرکننده، تصمیم بر حضور تمام وقت نماینده حفاظت اطلاعات قوه قضائیه و نمایندگان بازرسی کل کشور و . گرفته شد تا احتمال بروز هر گونه تبانی منتفی شود و امکان تبانی نباشد؛ بنابراین، شبهات در خصوص احتمال تبانی کاملا منتفی است.

واردات خودرو در مراحل پایانی؛ وزیر صمت از اعلام اسامی واردکنندگان خودرو خبر داد

یکی از برنامه‌های وزارت صمت برای کاهش فاصله بین عرضه و تقاضای خودرو، موضوع واردات خودروست؛ اقدامی مهم که حالا با گذشت مدتی از ابلاغ آیین نامه، وزیر صمت در جمع خبرنگاران از آخرین وضعیت واردات خودرو و زمان اعلام اسامی شرکت‌های واجد شرایط خبر داده است.

واردات با اعطای معافیت؛ ضربات مهلکی بر بدنه تولید داخل وارد کرد / لزوم پیگیری ماده ۳ قانون جهش تولید دانش بنیان برای نظام تعرفه‌ای هوشمند واردات

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس معتقد است: باید کنترل جدی در حوزه‌ی واردات در کشور داشته باشیم تا حمایت از تولید داخلی را در دستور کار قرار دهیم. مشکل اولیه این واردات، اعطای معافیت به واردات ماشین آلات بود که در نهایت به واردات بی رویه منجر شد که ضربات مهلکی را بر بدنه‌ی تولید داخلی وارد آورد.

رشد خیلی خوب ایران در زمینه صادرات پهپاد / حمایت وزارت صمت از تولید هواپیما‌های سبک ۱۲ و ۱۷ نفره / تولید بنگاه‌های بورسی در پنج ماهه نخست امسال حدود ۷ درصد قیمت تعادلی نرخ بهره افزایش داشت

وزیر صمت در حاشیه بازدید از نمایشگاه دستیابی به دانش و فن آوری‌های طراحی و ساخت هواپیمای جت ۷۲ نفره در جمع خبرنگاران، به تشریح دستاورد‌های صنعت هوایی کشور پرداخت. به گفته فاطمی امین، کاملا معقول و اقتصادی است که مردم فاصله بین شهر‌هایی با ۱۰۰ یا ۲۰۰ کیلومتر مسافت را با هواپیما‌های ۱۲ نفره و سبک طی کنند.

فرصت‌ سوزی وزارت نفت در فعال کردن ظرفیت تبادل فرآورده‌های نفتی با روسیه

ایران موقعیت جغرافیایی خاصی در جهان دارد که مزیت‌های نسبی بسیاری برای آن پدید آورده‌ است. با این همه، در چند دهه گذشته، ما نتوانسته‌ایم از فرصت‌های موجود در این زمینه، آنچنان که باید بهره‌برداری کنیم. از جمله این فرصت‌ها، امکان گذردهی فراورده‌ها و کالا‌های کشور‌های نواحی شمالی ایران از جمله روسیه، ترکمنستان و آذربایجان به بازار‌های متنوع سواحل جنوبی ایران است.

جزئیات برنامه دولت برای افزایش دوباره حقوق کارمندان و بازنشستگان

دولت مبلغ ۹۰۰ هزار تومان را برای افزایش پایه حقوق بازنشستگان در نظر گرفته که با لحاظ بندهای دیگر لایحه دولت که مربوط به سایر بندهای حقوق است تا ۲ میلیون تومان بالا خواهد رفت.

اولتیماتوم نهایی بانک مرکزی به بانک‌ها؛ سقف نرخ سود سپرده ۱۸ درصد است

بانک مرکزی معتقد است، ادامه روند نقض ضوابط ابلاغی در خصوص نرخ‌های سود علی الحساب بدون توجه به پیامد‌های آن توسط برخی بانک‌ها، ضمن افزایش بهای تمام شده پول در شبکه بانکی، موجب تضییع حقوق سایر ذینفعان و همچنین تهدید ثبات، سلامت و استحکام مالی بانک‌ها و موسسات اعتباری شده است.

تاریکخانه تسهیلات بانکی زیر ۱۰۰ میلیارد تومان شفاف شود/ قانون بودجه چه می‌گوید؟

هنوز دو ماه از اجرای بند «د» تبصره «۱۶» قانون بودجه ۱۴۰۱ نگذشته بود که شورای پول‌واعتبار در مصوبه‌ای بانک مرکزی را مکلف به افشای اطلاعات مربوط به تسهیلات بالای ۱۰۰ میلیارد تومان بانک‌ها کرد؛ مصوبه‌ای که انتقاد بسیاری از کارشناسان را برانگیخت. بانک مرکزی هم، سردرگمی مخاطبان از حجم گسترده و غیرضروری اطلاعات را دلیل تعیین آستانه مشخص برای افشا اطلاعات عنوان کرد!

جزئیات حذف قرعه کشی خودرو؛ فروش ماهیانه یکصد هزار خودرو کلید می‌خورد

معاون وزیر صمت با اشاره به رشد بیش از ۲۸۳ درصدی تولید خودروی سواری کامل گفت: در نیمه دوم امسال، عرضه همه خودرو‌های سایپا و دیگر شرکت‌های خودروساز با توجه به معادل بودن عرضه و تقاضا، توسط خود شرکت‌ها یا از طریق بورس کالا انجام می‌شود. ایران خودرو نیز فروش خودرو‌های تولیدی را در سامانه فروش خود شرکت اجرا خواهد کرد.

نبض قیمت مسکن کندتر شد؛ رشد تورم ماهانه پایین‌تر آمد/ بازدهی ۳۱ روزه بازار مسکن، اندکی بیش از یک درصد!

در شهریورماه امسال، ۵۵.۹ درصد واحد‌های مسکونی با قیمتی کمتر از متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی معامله شد. همچنین درصد افزایش کرایه مسکن اجاری در قیمت تعادلی نرخ بهره ۱۲ ماه منتهی به شهریور امسال، کمترین رقم در سیزده ماه اخیر محسوب می‌شود.

اهمیت تمرکز بر مدل‌های غیرقیمتی برای کنترل قاچاق و مصرف بنزین/ مهم‌ترین دلیل شکل‌گیری ناترازی بنزین چیست؟

با توجه به حذف ارز ترجیحی و بالا رفتن نسبی قیمت‌ها، جامعه پذیرای افزایش قیمت سوخت نیست. به همین دلیل، دولت روی سیاست‌های غیرقیمتی برای مدیریت مصرف سوخت، از جمله افزایش کنترل کارت سوخت جایگاه داران و کاهش سهمیه‌ی آزاد کارت سوخت‌های خودرو‌های شخصی متمرکز شده است.

دست کم شش بانک سود بالای ۱۸ درصد می‌دهند/ افزایش قانونی نرخ سود سپرده کلید می‌خورد؟

به گفته معاون نظارت بانک مرکزی، حسب بازرسی‌های انجام شده و گزارش‌های به دست آمده، برخی از بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی همچنان با توسل به روش‌ها و شیوه‌های مختلف از نرخ‌های مصوب ابلاغی تخطی می‌کنند.

جزئیات اختصاص سهام عدالت ۱۰ میلیون تومانی برای جاماندگان اعلام شد

با تصویب هیات وزیران، باقی مانده سهام متعلق به دولت در برخی شرکت‌ها و بانک‌های دولتی، مستقیم به افراد فاقد سهام عدالت که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی قرار دارند، واگذار می‌شود.

تسهیلات نکول شده‌ی زیر ۱۰۰ میلیارد تومان همچنان منتشر نمی‌شود؟

کارشناسان اقتصادی درخصوص غیرشفاف بودن قاعده شورای پول‌واعتبار و اینکه تداوم انتشار این فهرست با حذف اطلاعات تسهیلات زیر ۱۰۰ میلیارد تومان، کمک چندانی به شفافیت اقتصادی نمی‌کند، دلایلی را برشمرده‌اند. برخی تحلیل‌ها بیانگر این است که انتشار فهرست ناقص تسهیلات و تعهدات کلان، به ابهام بیشتر در این زمینه می‌انجامد.

بدهی ۱۷۴ هزار میلیارد تومانی دولت قبل برای دولت سیزدهم/ اصل و سود اوراق منتشر شده تا پایان ۱۴۰۵ چقدر است؟

دولت از ابتدای سال جاری تا تاریخ تهیه این گزارش ۸۷ هزار میلیارد تومان بابت اصل و سود اوراق بدهی منتشر شده در سال‌های قبل، پرداخت کرده که شامل ۶۵ هزار میلیارد تومان بابت اصل و ۲۱.۹ هزار میلیارد تومان بابت سود این اوراق بوده است.

جزئیات پرداخت ۱۱۶۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش صنعت و معدن توسط بانک‌ها

بر پایه این تفاهم‌نامه، پرداخت ۹۳۳ هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش و ۲۳۴ هزار میلیارد تومان سرمایه ثابت به بخش صنعت و معدن توسط بانک‌ها در سال ۱۴۰۱ هدفگذاری شد.

واکنش سخنگوی اقتصادی دولت به افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان به بهانه افزایش مالیات/ کالابرگ مهرماه می‌آید؟

خاندوزی درباره چرایی قطع شدن دستگاه‌های پوز از سوی نانوایان و افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان به بهانه افزایش مالیات گفت: ما هیچ برنامه‌ای برای افزایش مالیات خباز‌ها نداریم و نباید چنین تخلفی انجام شود و در صورت مواجهه با چنین تخلفی، وزارت کشور، استانداری‌ها و سازمان غله پیگیری لازم را انجام خواهند داد.

برخی‌ به پیشواز مخالفت با واردات خودرو رفتند؛ می‌گویند با ۱۰ هزار دلار چه خودرو‌هایی می‌خواهد وارد کشور شود؟ / زیان خودروسازان با افزایش قیمت جبران می‌شود؟

قالیباف گفت: تا این لحظه هیچ درخواستی برای واردات خودرو از هند و برزیل در وزارتخانه وصول نشده است. واردکنندگان تاکنون با برند‌های خوب اروپایی و کره‌ای در رده خودرو‌های اقتصادی بین ۱۰ تا ۲۰ هزار دلار مذاکره کرده‌اند که خودرو‌های بسیار باکیفیت است که می‌توانند استاندارد‌های ۸۵گانه ما را پاس کنند.

سخت گیری شعب بانکی در پرداخت وام ازدواج/ قانون بر یک «ضامن یا سفته» تاکید دارد؛ اما برخی بانک‌ها ساز مخالف می‌زنند!

مبلغ وام ازدواج از رقم چند صد هزار تومان در سال‌های دور، حالا به بالای ۱۰۰ میلیون تومان رسیده است. اما این روی خوش ماجرا در اجرا با کاستی و مشکلاتی برای جوانان متقاضی این وام همراه شده است که نیازمند ورود جدی نهاد ناظر به ماجراست.

وزارت اقتصاد و دستگاه‌های اجرایی باید بدانند صدور مجوز تنها از درگاه ملی مجوز‌ها مطالبه مردم است؛ برخورد با مخالفان صدور مجوز از طریق درگاه ملی مجوز‌ها

نمایندگان مجلس باید نظارت خود را بر اجرای این قانون با شدت ادامه دهند تا قانونی که تصویب کرده اند به نتیجه برسد. مجلس ابزار‌های متفاوتی از جمله تذکر به وزیر، سوال از وی، تحقیق و تفحص را می‌تواند مورد استفاده قرار دهد.

نباید فعالیت‌های توسعه‌ای بنگاه‌ها را معطل حل مشکلات سیاسی کنیم/ دولت علاقه‌ به اصلاح ساختار اقتصاد کلان دارد/ مادام‌العمر کردن ریاست اتاق‌های بازرگانی کذب است

سلاح ورزی گفت: دولت نشان داده است که علاقه‌مندی‌های جدی برای اصلاح ساختار اقتصاد کلان دارد؛ اما طبیعتاً انجام این جراحی برای بدنه جامعه بسیار دردناک خواهد بود. توجه و تأکید بنگاه‌های اقتصادی به مسئولیت اجتماعی ممکن است در نقش یک مُسکن، عبور از این شرایط دشوار را تسهیل کند

چرا در برخی بانک‌ها خبری از پرداخت وام به مردم نیست؟

بانک مرکزی تاکید دارد، همه بانک‌ها مکلفند روند اعطای تسهیلات خرد به هموطنان را در چارچوب قوانین و مقررات انجام دهند؛ اما با وجود این، تماس‌های مخاطبان تابناک حکایت از این دارد که درب برخی از بانک‌ها همچنان بر پاشنه وام نداریم می‌چرخد.

راهکار‌های غیرقیمتی دولت برای کنترل قاچاق بنزین چیست؟

عضو کمیسیون انرژی مجلس معتقد است: افزایش قیمت بنزین به منظور کنترل مصرف آن در برنامه دولت و مجلس قیمت تعادلی نرخ بهره نیست. دولت تلاش دارد با استفاده از نظربات کارشناسان راهکار‌های غیرقیمتی برای حل مشکل ناترازی بنزین پیدا کند.

حساب بانکی با هزار تراکنش واریزی ۳۵ میلیارد تومان هم ممکن است تجاری نباشد/ نگرانی رئیس کل بانک مرکزی از مراجعه مردم به بانک‌ها برای معرفی حساب شخصی به نام تجاری! / حساب بانکی بورسی‌ها هم تجاری است؟

صالح آبادی گفت: ما اکنون این نگرانی را داریم که فردی با وجود فعالیت غیر تجاری برای بهره منده از مشوق‌های در نظر گرفته شده برای حساب‌های تجاری، نام خود را تجاری معرفی کند، چون در عین عدم پرداخت مالیات از مشوق‌های در نظر گرفته شده برای حساب‌های تجاری هم استفاده می‌کند.

جزئیات تفکیک حساب‌های شخصی از تجاری / حساب بانکی صندوق‌های خانوادگی و مدیر ساختمان؛ تجاری است یا شخصی؟ / جریمه کتمان حساب تجاری و مشوق‌های دارندگان حساب‌های تجاری چیست؟ /برای تجاری شدن حساب، چه اقدامی باید انجام داد؟

انواع تسهیلات و تعهداتی که هم در امور تجاری و هم در امور غیرتجاری کاربرد دارند، در صورتی که برای امور تجاری به اشخاص ارائه شوند، باید منوط به وجود حساب تجاری به نام متقاضی باشند. ابزار‌های پذیرش مانند POS و درگاه‌های پرداخت نیز فقط به صاحبان حساب‌های تجاری تعلق می‌یابند.

گران کردن «بنزین» در دستور کار نیست/ استفاده از ابزارهای غیرقیمتی برای کنترل قاچاق و مصرف بنزین

همزمان با مدیریت توزیع بدون وقفه سوخت در کشور با استفاده از ذخایر موجود، برای جلوگیری از کمبود سوخت در کشور و کنترل قاچاق، نشست‌های کارشناسی مفصلی در سطح وزارت نفت، دولت و سایر دستگاه‌های حاکمیتی برگزار شده تا راهکار‌های مناسبی برای کنترل مصرف و به خصوص قاچاق سوخت بدون تحمیل هزینه به قیمت تعادلی نرخ بهره مردم اندیشیده شود.

صادرات خدمات فنی مهندسی و تقویت روابط دیپلماتیک با بازسازی پالایشگاه‌های کشور‌های همسو

در میان صادرات یک کشور، تنها صادراتی که صد درصد سود و کمترین هزینه را دارد، صادرات خدمات فنی مهندسی است. در صادرات خدمات فنی مهندسی با انتقال ایده به خارج از کشور و استفاده از توان و مهارت نیرو انسانی، حاصل اندیشه و مهارت تبدیل به ارز و ورود به کشور می‌شود.

نرخ بهره یا سود چیست؟

نرخ بهره یا سود (اینترست ریت – Interest Rate) جزو مفاهیم مهم اقتصادی است. به مقایسه نرخ بهره اسمی و موثر پرداخته و اهمیت آن را بررسی می‌کنیم.

قرض گرفتن رایگان پول از دیدگاه اقتصادی منطقی نیست. تصور کنید آلیس تصمیم گرفته از باب، 10 هزار دلار پول قرض بگیرد. صرف نظر از مسائل انسان‌دوستانه و کمک به یکدیگر، باب برای ترغیب به انجام این کار به یک انگیزه مالی نیاز دارد. این انگیزه با تعیین نرخ بهره برای وی فراهم خواهد شد؛ بهره را می‌توان نوعی کارمزد در نظر گرفت که به مبلغ اصلی قرض گرفته شده اضافه می‌شود. در نهایت آلیس باید اصل پول قیمت تعادلی نرخ بهره را همراه سود آن برگرداند.

نرخ بهره عمیقا بر اقتصاد گسترده تاثیر می‌گذارد. افزایش یا کاهش آن تاثیر زیادی روی رفتار مردم یک جامعه دارد. به طور کلی می‌توان درباره نرخ سود اینطور گفت:

• ذخیره‌سازی پول با افزایش نرخ بهره جذاب‌تر می‌شود، چرا که بانک‌ها به ازای نگهداری پولتان در آن‌ها، مبلغ قابل توجهی به شما پرداخت می‌کنند. با افزایش اینترست ریت افراد کمتری مایل به گرفتن وام خواهند بود. علت، نیاز به پرداخت مبلغی قابل توجه علاوه بر اصل پول است.
• دریافت وام از بانک یا قرض گرفتن پول از سایر افراد با کاهش نرخ بهره جذاب‌تر می‌شود، چرا که با بیکار ماندن پولتان در یکجا مثلا یک حساب بانکی، مبلغ قابل توجهی به آن افزوده نخواهد شد. از طرفی مجبور به پرداخت مبلغی هنگفت در کنار اصل پول قرض گرفته شده نیستید.

مقدمه‌ای درباره نرخ بهره

اعتبار نقش بسیار مهمی در اقتصاد دارد. در واقع این یک روان‌کننده برای تراکنش‌های مالی است؛ افراد می‌توانند از سرمایه‌ای که در دسترس ندارند استفاده کرده و مدتی بعد آن را پس بدهند. البته نرخ بهره یا سود در اینجا فاکتوری تعیین‌کننده است.

کسب و کارها می‌توانند از اعتبار به منظور خرید منابع مختلف بهره برده و از آن منابع برای کسب سود استفاده کنند. از پول به دست آمده به واسطه این فعالیت اقتصادی، مشاغل قادر به پس دادن اصل پول به وام‌دهنده خواهند بود. ممکن است یک ایده اقتصادی بسیار خوب در سر داشته و پشت کار فراوانی برای اجرایی کردن آن داشته باشید، اما بدون اعتبار، قادر نخواهید بود به این فکر جامه عمل بپوشانید. یک مشتری می‌تواند برای خرید کالایی که پرداخت کل مبلغ آن از توانش خارج است، وام دریافت کرده و کل پول را در قالب تکه‌های کوچک‌تر (اقساط) به مرور زمان پرداخت کند. همانطور که متوجه شدید، اعتبار نقشی کلیدی در دنیای اقتصاد دارد، اما چطور می‌توان آن را به دست آورد؟

واقعیت این است که بدون انگیزه مالی، یک وام‌دهنده رغبتی به ارائه اعتبار به دیگران ندارد. این افراد با تعیین نرخ بهره و دریافت سود از وام‌گیرندگان، به تخصیص اعتبار تشویق می‌شوند. در این مطلب قصد داریم معنا و مفهوم نرخ سود و چگونگی کارکرد آن در یک سیستم اقتصادی را بررسی کنیم.

منظور از نرخ بهره چیست؟

بر اساس تعریفی دیگر، یک میزان مبلغ مشخص که وام‌گیرنده باید به وام‌دهنده پرداخت کند، بهره نام دارد. این پول جدا از اصل مبلغی است که به عنوان قرض بین دو طرف رد و بدل شده است. به عبارتی سود باید مازاد بر اصل پول پرداخت شود. برای درک بهتر مثال زیر را در نظر بگیرید.

آلیس تصمیم گرفته از باب 10 هزار دلار قرض بگیرد. باب این مبلغ را در اختیار وی قرار می‌دهد،‌ اما یک نرخ بهره 5 درصدی تعیین می‌کند. در نتیجه، تا فرا رسیدن موعد مقرر، آلیس باید علاوه بر اصل پول یعنی 10 هزار دلار، 5 درصد این مبلغ را نیز پرداخت کند. در نتیجه بدهی وام‌گیرنده به وام‌دهنده در عمل 10 هزار و 500 دلار است.

نرخ بهره درصدی از سود بدهی در هر دوره است. اگر این میزان 5 درصد سالیانه تعیین شود، آلیس در صورت تسویه حساب تا پایان ماه دوازدهم، همین میزان مازاد پرداخت خواهد کرد، در غیر این صورت باید سود بیشتری بپردازد. شرایطی را در نظر بگیرید که قرض‌گیرنده قادر به پرداخت پول در انتهای سال نخست نبوده یا از همان ابتدا، تسویه تا انتهای سال دوم بین دو نفر توافق شده است.

• اگر قرار بر محاسبه بر اساس نرخ بهره ساده باشد، در سال‌ها بعد نیز به ازای هر دوازده ماه، 5 درصد از اصل پول به مبلغ اضافه خواهد شد. به این ترتیب آلیس باید بعد از بیست و چهار ماه، 11 هزار دلار پرداخت کند.
• در صورتی که باب نرخ سود را مرکب تعیین کند، شرایط عوض خواهد شد؛ آلیس باید به ازای هر سال، 5 درصد از کل مبلغ (اصل پول به همراه بهره اضافه شده به آن) را پرداخت کند. به این ترتیب سال دوم، 5 درصد به جای محاسبه از 10 هزار دلار، از 10 هزار و 500 دلار محاسبه خواهد شد. پس کل مبلغ بدهی در انتهای دومین سال برابر 11 هزار و 25 دلار است.

دلیل تعیین نرخ سود چیست؟

شاید در نگاه اول دریافت مبلغی مازاد بر اصل پول وام داده شده جالب به نظر نرسد، اما این کار ضروری است. بهره، پولی است که به خاطر مقابله با کاهش ارزش پول پرداختی در امروز و دریافتی در آینده از وام‌گیرنده، دریافت می‌شود. تصور کنید امروز 10 میلیون تومان به فردی قرض داده‌اید. در این زمان قیمت هر دلار به عنوان فاکتوری تعیین‌کننده، برابر 10 هزار تومان است پس مبلغ قرض داده شده هزار دلار ارزش دارد. حین دریافت از وام‌گیرنده، قیمت دلار به 20 هزار تومان افزایش پیدا کرده است، پس با بازپرداخت 10 میلیون تومان اولیه، در عمل 500 دلار به وام‌دهنده پس داده‌اید.

وقتی از یک بانک یا فرد پول قرض می‌گیرید، آن را در قالب اقساط و به صورت تدریجی یا یکجا، مدتی بعد پس خواهید داد. از طرفی می‌دانیم ارزش پول به مرور کاهش پیدا می‌کند. پس با در نظر گرفتن معیار تورم و کاهش ارزش پول، می‌بایست علاوه بر اصل مبلغ قرض گرفته شده، مبلغ اضافه‌ای را نیز پرداخت کنید. میزان آن توسط نرخ سود یا بهره مشخص می‌شود.

می‌توان بهره را به نوعی جبران فرصت‌های سرمایه‌ گذاری تعبیر کرد. فرد وام‌دهنده می‌توانست پولش را در بیت کوین سرمایه گذاری کرده یا سهام یک شرکت رو به رشد را خریداری کند، اما آن را به شما قرض داده است. او این فرصت‌ها را از دست داده است، پس باید آن‌ها را جبران کرد.

می‌توان از طرفی دیگر نیز به قضیه نگاه کرد. وقتی شما پولتان را در حسابی سپرده می‌کنید، بانک مورد نظر بر اساس نرخ بهره تعیین شده توسط بانک مرکزی سودی به آن پرداخت می‌کند. این سود، برای جبران فرصت سرمایه گذاری از دست رفته برای شما است، چرا که می‌توانستید پولتان را وارد بازارهای بورس، طلا، ارز، مسکن، ارز دیجیتال یا دیگر دارایی‌های باارزش کنید.

نگاهی به اهمیت نرخ بهره در اقتصاد

مگر این که منحصرا قیمت تعادلی نرخ بهره با رمز ارزها، پول نقد و سکه‌های طلا معامله کنید، نرخ بهره شبیه دیگران، روی شما نیز تاثیر می‌گذارد. حتی اگر روشی برای پرداخت همه چیز با دوج کوین پیدا کرده باشید، همچنان به خاطر اهمیت این موضوع در کل اقتصاد، تاثیر خواهید پذیرفت!

یک بانک تجاری را در نظر بگیرید. کل مدل تجاری آن‌ها (بانکداری ذخیره کسری) حول دریافت و ارائه وام گردش می‌کند. وقتی شما در اینجا حسابی افتتاح کرده و پولی سپرده می‌کنید، در حال ایفای نقش وام‌دهنده به بانک هستید. بانک به شما بهره پرداخت خواهد کرد، چرا که پول شما به عنوان قرض در اختیار دیگر افراد قرار گرفته شده است. متقابلا، وقتی شما وام دریافت می‌کنید، باید به آن‌ها سود بپردازید.

بانک‌های تجاری در تعیین نرخ بهره عملا انعطاف زیادی ندارند، چرا که مشخص کردن اعداد و ارقام مربوط به سود بر عهده یک مرجع بالاتر یعنی بانک مرکزی قرار دارد. بانک مرکزی یک کشور باید بتواند وضعیت اقتصادی را مدیریت کردن و آن را جمع و جور کند. یکی از اعمال برای دستیابی به این هدف، افزایش یا کاهش نرخ سود محسوب می‌شود.قیمت تعادلی نرخ بهره

اگر نرخ بهره بالا باشد، سود بیشتری به ازای قرض دادن پول خود دریافت خواهید کرد. از طرفی دیگر در این شرایط، قرض گرفتن برای شما گران تمام می‌شود، چرا که باید در کنار اصل پول، مبلغ قابل توجهی نیز پرداخت کنید. در آن سو اگر نرخ بهره پایین باشد، جذابیت برای وام‌دهندگان کاهش و برای وام‌گیرندگان افزایش پیدا می‌کند.

در نهایت، این اقدامات رفتار مصرف‌کنندگان را کنترل می‌کنند. از جمله مهمترین دلایل کاهش نرخ سود توسط بانک مرکزی تحریک مردم به خرج کردن پول در شرایط کند شدن این وضعیت است. همانطور که در بالا اشاره کردیم، با پایین آمدن مبلغ بهره، افراد و مشاغل بیشتری به گرفتن وام ترغیب می‌شوند. آن‌ها با در اختیار داشتن اعتبار زیادتر، به احتمال زیاد اقدام به مصرف می‌کنند.

پایین آوردن نرخ‌های بهره ممکن است به اقتصاد، برای کوتاه مدت، جان تازه‌ای ببخشد، هر چند احتمال افزایش تورم به واسطه آن را نباید فراموش کرد. همانطور که در پاراگراف قبل گفتیم، این عمل میزان اعتبار در دسترس را با وجود یکسان باقی ماندن مقدار منابع افزایش می‌دهد. به عبارتی دیگر، تقاضا برای خرید کالا در حالی که روند عرضه تغییری نکرده است، افزایش پیدا می‌کند. به طور طبیعی، با افزایش تقاضا و پیشی گرفتن آن از عرضه، قیمت‌ها افزایش پیدا خواهند کرد. این روند تا زمان رسیدن به یک تعادل ادامه پیدا می‌کند.

در آن نقطه، افزایش نرخ بهره اقدامی متقابل است. در این شرایط میزان اعتبار در گردش به خاطر تلاش مردم برای پس دادن بدهی‌های خود کاهش پیدا می‌کند. از آن جایی که بانک‌ها در این مرحله نرخ‌های سود سخاوتمندانه‌ای تعیین می‌کنند، افراد به جای خرج کردن، تصمیم به پس‌انداز کردن پولشان خواهند گرفت. هر چه باشد اکنون نرخ بهره افزایش یافته و سود بیشتری به یک میزان مبلغ مشخص تعلق می‌گیرد. کاهش تقاضا برای خرید کالا، تورم را کاهش داده و در عین حال سرعت رشد اقتصاد را کم می‌کند.

بررسی یک مفهوم عجیب ؛ نرخ بهره منفی چیست؟

اغلب اوقات، اقتصاددانان و صاحب نظران درباره نرخ سود منفی صحبت می‌کنند. همانطور که بر اساس نام آن می‌توان متصور شد، در شرایط این چنینی اینترست ریت به زیر 0 کاهش پیدا کرده است، پس برای وام‌دهی باید پول نیز پرداخت کرده یا مبلغی را در بانک ذخیره کنید. با استمرار این وضعیت، قرض دادن تبدیل به عملی پرهزینه برای بانک‌ها می‌شود. در واقع، حتی پس‌انداز کردن نیز هزینه در پی خواهد داشت.

در نگاه اول بروز چنین شرایطی دیوانه‌کننده و خارج از درک و منطق است! در هر صورت، این وام‌دهنده است که ریسک و استرس احتمال عدم بازپرداخت مبلغ توسط وام‌گیرنده را به جان می‌خرد. پس دلیل نیاز به پرداخت چیست؟ نرخ سود منفی سیاستی است که برخی کشورها عمدا در پیش می‌گیرند.

شاید به همین دلیل نرخ بهره منفی آخرین راه حل برای اصلاح یک اقتصاد درگیر به شمار می‌رود. علت اتخاذ چنین سیاستی، ترس از نگهداری پول توسط مردم در دوران رکود اقتصادی است. افراد در این شرایط از انجام فعالیت‌های اقتصادی خودداری کرده و تا زمان بهبودی اوضاع منتظر می‌مانند. اما وقتی نرخ‌ها منفی هستند، این عمل دیگر بی‌معنی است؛ به نظر می‌رسد وام گرفتن و خرج کردن منطقی‌ترین انتخاب باشد! به همین دلیل است که نرخ سود منفی، تحت شرایط اقتصادی غیر عادی، توسط برخی دولت‌ها به عنوان اقدامی موثر در نظر گرفته می‌شود.

نگاه به نرخ بهره اسمی و واقعی

میزان تورم، تفاوت بین نرخ سود اسمی و واقعی را تعیین می‌کند. نرخ اسمی بدون در نظر گرفتن تورم بیان می‌شود. این می‌تواند به سود بهره، بازدهی سود سرمایه یا اقدامات اقتصادی نظیر GDP (تولید ناخالص داخلی) اشاره داشته باشد. اگر سی‌دی شما 1.5 درصد در سال پرداخت می‌کند (به عنوان نمونه نرخ بهره بانکی)، این نرخ اسمی است. در یک سرمایه گذاری هزار دلاری با نرخ (سالانه) اسمی 1.5 درصد، پس از یک سال، شما 15 دلار دریافت می‌کنید.

مشکل آن قیمت تعادلی نرخ بهره چه در بالا بررسی کردیم، عدم لحاظ فاکتوری بسیار مهم یعنی نرخ تورم است. در عمل آن چه مشاهده می‌کنید، همان چیزی نیست که دریافت می‌کنید. برای محاسبه باید از فرمول ساده «نرخ واقعی = نرخ اسمی – نرخ تورم» استفاده کنیم. مثال بالا را در نظر بگیرید. در صورتی که سی‌دی شما 1.5 درصد درآمد داشته و تورم 2 درصد باشد، نرخ بهره واقعی در عمل منفی 0.5 درصد است.

در اینجا نرخ واقعی بازگشت شما در واقع منفی شده است. احتمالا از شنیدن این موضوع چندان تعجب نکرده‌اید، چرا که در قسمت قبل با مفهوم نرخ سود منفی آشنا شدید. در عمل، تورم قدرت خرید پول شما را کاهش می‌دهد، به این معنی که با یک میزان مبلغ مشخص، در مقایسه با قبل قادر به خرید اجناس کمتری خواهید بود (قیمت‌ها افزایش پیدا کرده‌اند).

تورم قادر به تاثیرگذاری روی رشد واقعی اقتصاد است. اگر تولید ناخالص داخلی اسمی 2.5 درصد و تورم 2.0 درصد باشد، تولید ناخالص داخلی واقعی در حقیقت 0.5 درصد است. تورم می‌تواند یک نرخ تولید ناخالص داخلی (اسمی) را در شرایط حقیقی منفی کند. از طرفی می‌دانیم یک تولید ناخالص منفی انقباض اقتصادی را نشان می‌دهد. در صورتی که این رخداد به اندازه کافی بلند باشد، دال بر اقتصاد در حال رکود است.

اهمیت تورم در مسئله نرخ سود

واقعیت این است که تورم، یک قاتل خاموش سرمایه محسوب می‌شود. اگر برای خرید مایحتاج روزانه خود یک سال قبل X تومان پرداخت کرده و امروز برای تهیه دقیقا همان کالاها مجبور به پرداخت X+Y تومان هستید، درگیر تورم شده‌اید. به همین دلیل می‌گوییم قدرت خرید پول کاهش یافته و ارزش قیمت تعادلی نرخ بهره آن کم شده است.

تصور کنید در چنین شرایطی، چطور یک نفر می‌تواند بدون مشخص کردن نرخ بهره و دریافت سود، پولش را در اختیار فردی دیگر قرار بدهد؟ مبلغی که وام‌دهنده بعد از گذشت مدت زمانی مشخص از وام‌گیرنده دریافت می‌کند، دیگر ارزش سابق را ندارد. با در نظر گرفتن این موضوع می‌توان درک کرد بهره لزوما برای سودآوری نیست و در برخی مواقع فقط برای جلوگیری از ضرر تعیین می‌شود.

نتیجه‌گیری

به ظاهر، نرخ بهره مفهومی ساده است و راحت می‌توان آن را درک کرد. با این وجود‌، مفهوم مورد بحث بخشی جدایی‌ناپذیر از اقتصادهای مدرن محسوب می‌شود. همانطور که در بالا مشاهده کردید، با تنظیم و تعیین نرخ‌های سود می‌توان رفتار پولی افراد و مشاغل جامعه را تغییر داد و به سمت و سوی دلخواه (به نفع اقتصاد کشور) برد. به همین دلیل بانک‌های مرکزی کشورها در استفاده از آن‌ها برای پیشبرد اقتصاد کشورها نقش فعالی دارند.

رشد نرخ سود در بازار بین‌بانکی

تهران- ایرنا- جدول تغییرات هفتگی نرخ سود بین بانکی نشان می‌دهد این نرخ در ادامه روند صعودی هفته‌های اخیر خود با عبور از رکورد ۹ ماه گذشته، به بیش از ۲۱ درصد رسید.

به گزارش روز شنبه ایرنا، نرخ سود بین‌بانکی یکی از انواع نرخ‌های بهره در بازار پول است که به نرخ‌های سود یا بهره در سال بازارها جهت می‌دهد.

در بازار بین بانکی، بانک‌ها و موسسات اعتباری برای تامین مالی کوتاه مدت و ایجاد تعادل در وضعیت نقدینگی خود با یکدیگر معامله می‌کنند و در فاصله زمانی کوتاه و با نرخ سودی معلوم بازپرداخت کنند.

در این بازار، بانک‌هایی که دارای مازاد منابع هستند به بانک‌های دچار کسری قرض می دهند تا بتوانند از طرف دیگر نرخ سود را در بازار مدیریت کنند.

همچنین این بازار کمک می‌کند تا بانک ها برای تامین نقدینگی به بانک مرکزی مراجعه نکنند در نتیجه از انبساط حجم نقدینگی جلوگیری می‌شود. این نرخ هم اکنون ۲۱.۰۹ درصد است.

نرخ بین بانکی در دو ماه نخست سال در محدوده ۱۹.۹ درصد قرار داشت اما در خردادماه با کاهشی محسوس به رقم ۱۸ درصد رسید و در اواسط تیرماه هم رقم ۱۷.۹۴ درصد را ثبت کرد.

نرخ سود بین بانکی در مرداد و شهریورماه امسال و قیمت تعادلی نرخ بهره همزمان با تغییر دولت در محدوده قیمتی ۱۸ درصد در نوسان بود و در مهرماه وارد کانال ۱۹ درصد شد و این سیر صعودی ادامه داشت تا اینکه در آبان ماه به قله ۲۰ درصد رسید و به حرکت رو به جلوی خود ادامه داد و در یکهفته منتهی به چهارم آذرماه به ۲۱.۰۹ درصد رسید.

همانطور که اشاره شد تغییرات نرخ بهره بین بانکی در کل بازار پول تأثیر می‌گذارد. زمانی که نرخ‌ها تغییر می‌کند این حرکت وجوه به سمت بانک‌ها می‌تواند بازارهای دیگر همچون بازار ارز، بازار طلا را با رکود همراه کند.

افزایش نرخ سود بین بانکی در واقع نشانه کاهش حجم پول بین بانکی و کم تر شدن آن بیانگر افزایش حجم در حساب جاری بانک‌هاست.

زمانی که حجم پول در بانک‌ها افزایش پیدا کند تورم نیز مسیری صعودی دارد و در مقابل وقتی که بانک‌ها با کاهش پول مواجه شوند می توان انتظار کاهش تورم را داشت.

نرخ بهره چیست؟

نرخ بهره یا بیان دیگر نرخ سود به مبلغی گفته می ‌ شود که وام ‌ دهنده از وام ‌ گیرنده طلب می ‌ کند و آن را به صورت درصدی از اصل وام اعطاء شده محاسبه می ‌ شود . نرخ بهره وام به طور معمول به صورت سالانه مشخص می ‌ شود که به عنوان نرخ درصد سالانه ( APR ) نیز شناخته می ‌ شود . همچنین نرخ سود می ‌ تواند بر روی مبلغی که یک بانک یا موسسه اعتباری از یک حساب پس ‌ انداز یا گواهی سپرده ( CD ) کسب می ‌ کند هم اعمال شود . عبارت بازده درصدی سالانه ( APY ) به سود بدست آمده از این نوع حساب ‌ های سپرده ‌ گذاری اشاره دارد .

فهمیدن نرخ ‌ های بهره

به طور کلی بهره هزینه ‌ ای است که وام ‌ گیرنده جهت استفاده از یک دارایی پرداخت می ‌ کند . دارایی ‌ های قرض گرفته شده انواع گوناگونی می ‌ تواند داشته باشد که برخی از آنها عبارتند از : کالاهای مصرفی، پول نقد، وسایل نقلیه و سایر دارایی ‌ ها . نرخ بهره بر روی بیشتر معاملات استقراض و وام اعمال می ‌ شود . در اکثر مواقع مردم برای خرید ماشین، خانه، تامین مالی پروژه ‌ های خودشان، راه ‌ اندازی قیمت تعادلی نرخ بهره یا تامین مالی مشاغل و یا حتی پرداخت شهریه دانشگاه خود یا بستگانشان پول قرض می ‌ کنند . در طرف دیگر کسب و کارها جهت تامین مالی پروژه ‌ های سرمایه ‌ ای وام دریافت می ‌ کنند و با خرید دارایی ‌ های ثابت و بلند مدت مثل ساختمان، ماشین آلات و زمین عملیات ‌ های خودشان را گسترش می ‌ دهند . در این شرایط پول قرض گرفته شده یا به صورت یکجا در تاریخ از پیش تعیین شده و یا به صورت اقساط دوره ‌ ای به قرض دهنده باز پرداخت می ‌ شود .

نرخ سود وام ‌ ها به اصل پول اعمال می ‌ شود که همان مبلغ وام است . نرخ بازده برای وام ‌ دهنده و نرخ بهره هرینه بدیهی برای وام ‌ گیرنده است . زیرا پولی که قرار است وام ‌ گیرنده آن را باز پرداخت کند معمولا بسیار بیشتر از مبلغ قرض شده است زیرا کسانی که وام می ‌ دهند برای از دست دادن مالکیت پول خود در طول دوره وام به غرامت نیاز دارند . به بیان دیگر وام ‌ دهنده می ‌ توانست به جای دادن وام وجوه یا مبلغ وام را در آن دوره که به وام ‌ گیرنده داده است در مکان دیگری سرمایه ‌ گذاری کند و کسب درآمد داشته باشد . تفاوت بین اصل وام و مبلغ بازپرداخت شده همان سود بدست آمده است .

هنگامی که وام ‌ گیرنده از نظر وام ‌ دهنده کم ریسک تشخیص داده می ‌ شود، معمولا نرخ سود کمتری را از وام ‌ گیرنده دریافت می ‌ کند . اما از طرف دیگر اگر وام ‌ گیرنده پرریسک تشخیص داده شود، نرخ بهره ‌ ای که از آن دریافت می ‌ کنند بالاتر می ‌ رود که این موضوع خود باعث افزایش هزینه وام خواهد شد .

نکته : میزان ریسک در زمانی ارزیابی می ‌ شود که وام ‌ دهنده به امتیاز اعتبار وام ‌ گیرنده به صورت بالقوه نگاه می ‌ کند، به همین خاطر هم است که اگر دوست دارید واجد شرایط بهترین وام باشید، داشتن یک امتیاز عالی بسیار مهم است .

یک مثال از نرخ بهره

اگر شما 100 میلیون تومان وام را جهت خریداری لوازم خانه از یک بانک دریافت کنید و در قرارداد وام هم قید شده باشد که نرخ سود وام معادل 10 درصد است، مبلغی که شما باید به بانک بازپرداخت کنید برابر 110 میلیون تومان خواهد بود .

110 = (100 * 0.1) + 100

مثالی که در بالا بیان شد براساس فرمول نرخ بهره ساده سالانه محاسبه شده است که عبارت است از :

بهره ساده وام = اصل پول + اصل پول * نرخ بهره

فردی که در مثال بالا وامی برای خرید لوازم خانه گرفته بود باید مبلغ 10 میلیون تومان سود را در انتهای سال باز پرداخت کند، با این فرض که این قرارداد یک وام یک ساله است . اما اگر مدت وام بیان شده 5 سال باشد سود پرداختی به صورت زیر محاسبه می ‌ شود :

نرخ بهره = اصل پول * نرخ سود * زمان

نرخ بهره سالانه در مثال بالا 10 درصد به باز پرداخت سود سالانه 10 میلیون تومان تبدیل می ‌ شود . در نتیجه بعد از 5 سال شخص وام ‌ گیرنده باید علاوه بر اصل وام، مبلغ 50 میلیون تومان را به عنوان بهره وام پرداخت کند . این موضوع نشان می ‌ دهد که بانک ‌ ها چگونه درآمد کسب می ‌ کنند .

نرخ بهره مرکب

گاهی اوقات برخی از وام ‌ دهندگان روش نرخ بهره مرکب را ترجیح می ‌ دهند، به این خاطر که وام ‌ گیرنده باید بهره بسیار زیادتری را باز پرداخت کند . سود مرکب که با عنوان سود بهره هم شناخته می ‌ شود، به اصل و همچنین سود انباشته شده از دوره ‌ های قبلی اعمال می ‌ شود . در این روش بانک فرض می ‌ کند که در پایان سال فرد وام ‌ گیرنده اصل و بهره آن سال را به بانک بدهکار است و در نتیجه نرخ بهره را برای سال دوم بر روی این مبلغ اهمال می ‌ کند و نه اصل پول وام گرفته شده .

در نتیجه سود بدهی هنگام محاسبه به روش مرکب بسیار بیشتر از سود بدهی به روش بهره ساده است . برای یک بازه زمانی کوتاه، محاسبه سود از هر دو روش مشابه خواهد بود . اما با افزایش زمان وام ‌ دهی تفاوت بین این دو نوع محاسبه بهره افزایش خواهد یافت .

فرمول زیر می ‌ تواند به عنوان فرمول محاسبه سود مرکب مورد استفاده قرار بگیرد : بهره مرکب

در فرمول بیان شده p بیان ‌ گر اصل وام و n بیان ‌ گر تعداد دوره ‌ های ترکیب است . اگر بخواهیم مثالی را که در سطرهای بالا زدیم را مطابق با بهره مرکب محاسبه کنیم، مقدار پول باز پرداختی برابر 61 میلیون تومان خواهد بود که از مقدار محاسبه شده توسط روش بهره ساده بسیار بیشتر است .

حساب ‌ های پس ‌ انداز و سود مرکب

وقتی با استفاده از حساب پس ‌ انداز پول خودتان را پس ‌ انداز می ‌ کنید در این صورت هم بهره مرکب بسیار مورد توجه پس ‌ انداز کنندگان است . سودی که این حساب ‌ ها بدست می ‌ آورند به عنوان غرامتی به شخص صاحب حساب برای اجازه دادن به بانک جهت استفاده از آن مبالغ پس ‌ اندازه شده می ‌ باشد . به عنوان مثال، اگر شما مبلغ 500 میلیون تومان را در یک حساب پس ‌ انداز قرار بدهید، بانک بخشی از این پول را جهت ارائه وام به درخواست کننده وام پرداخت می ‌ کند و در عوض آن بانک برای جبران خسارت شما به صورت سالانه 8 درصد سود به حساب شما واریز می ‌ کند . بنابراین زمانی که بانک 10 درصد از وام ‌ گیرنده بهره می ‌ گیرد، 8 درصد آن را به صاحب حساب پرداخت می ‌ کند و مابه التفاوت آن به عنوان سود خود بانک محاسبه می ‌ شود . در اصل، افراد پس ‌ اندازه کننده به بانک پول قرض می ‌ دهند که به نوبه خود در ازای بهره، مبالغی را در اختیار وام ‌ گیرنده قرار می ‌ دهد .

هزینه بدهی وام ‌ گیرنده

در شرایطی که نرخ بهره درآمد بهره برای وام ‌ دهنده را نشان می ‌ دهد، آنها هزینه بدهی به وام ‌ گیرنده را ایجاد می ‌ کنند . شرکت ‌ ها و موسسات هزینه وام گرفتن را در مقابل هزینه حقوق صاحبان سهام مثل پرداخت سود سهام را بررسی می ‌ کنند تا معلوم شود که کدام منبه تامین مالی کم هزینه ‌ تر خواهد بود . از آنجایی که بیشتر شرکت ها سرمایه خودشان را با قبول بدهی و / یا انتشار سهام تامین می ‌ کنند، هزینه سرمایه جهت بدست آوردن ساختار بهینه سرمایه ارزیابی می ‌ شود .

نرخ بهره به چه صورت مشخص می ‌ شود

نرخ بهره ‌ ای که بانک ‌ ها برای ارائه تسهیلات خودشان در نظر می ‌ گیرند به عوامل متعددی مثل وضعیت اقتصاد وابسته است . بانک مرکزی یک کشور ( مثل فدرال رزرو در کشور آمریکا ) نرخ بهره بانک ‌ های آن کشور را مشخص می ‌ کند که هر بانک از آن نرخ برای تعیین محدوده نرخ درصد سالانه وام ‌ های خود استفاده می ‌ کنند . زمانی که بانک مرکزی نرخ سود را در سطح بالایی تعیین می ‌ کند به این معنی است که هزینه بدهی افزایش خواهد یافت . زمانی که هزینه بدهی افزایش یابد، افراد را از استقراض و وام گرفتن منصرف می ‌ کند و در نتیجه تقاضای مصرف ‌ کنندگان را کند می ‌ کند . همچنین نرخ بهره بانک ‌ ها به طور معمول با تورم افزایش پیدا می ‌ کند .

جهت مبارزه با تورم، بانک ‌ ها ممکن است که الزامات دخیره بالاتری را مشخص کنند، در نتیجه عرضه پول کاهش یابد و یا اینکه تقاضا برای اعتبار افزایش پیدا کند . در یک اقتصاد با نرخ بهره زیاد، افراد عادی به پس ‌ انداز پول ‌ های خود می ‌ پردازند، زیرا از نرخ سود پس ‌ انداز خودشان بیشتر سود کسب می ‌ کنند . در چنین شرایطی بازار سهام دچار آسیب خواهد شد، چون سرمایه ‌ گذاران خرد ترجیح می ‌ دهند که پول ‌ های خودشان را در جاهایی قرار بدهند که دارای ریسک کمتری است، در نتیجه با زیاد شدن نرخ سود یک سرمایه ‌ گذاری بدون ریسک، مردم عادی دیگر علاقه نخواهند داشت تا سرمایه خودشان را صرف یک دارایی با ریسک بالا به مانند خرید سهام در بازار بورس کنند . در نتیجه این اتفاق ‌ ها کسب و کارها دسترسی محدودی به منابع مالی سرمایه ‌ ای از طریق بدهی خواهند داشت و این موضوع باعث به وجود آمدن انقباض اقتصادی می ‌ شود .

اغلب اقتصادها در دوره ‌ هایی با نرخ پایین بهره تحریک می ‌ شوند، زیرا در چنین شرایطی وام ‌ گیرندگان به وام ‌ های با نرخ بهره پایین دسترسی خواهند داشت . از طرف دیگر چون نرخ سود در پس ‌ اندازه ‌ ها پایین می ‌ آید، این احتمال وجود دارد که کسب و کارها و افراد بیشتری به سمت ابزارهای سرمایه ‌ گذاری پر ریسک ‌ تر مانند خرید سهام بروند . این هزینه ‌ ها به اقتصاد و بازار سرمایه ( بورس ) تزریق می ‌ شود که منجر به ایجاد اقتصاد انبساطی می ‌ شود . از طرف دیگر هم اگر نرخ سود بانک ‌ ها برای مدت زمان طولانی پایین باقی بماند، در نهایت امر منجر به عدم تعادل بازار خواهد شد که در آن تقاضا بیش از عرضه است و این روند باعث ایجاد می ‌ شود . زمانی که تورم اتفاق می ‌ افتد نرخ سود بانکی افزایش می ‌ یابد تا حجم پول در گردش موجود در جامعه کاهش پیدا کند .

تبعیض و نرخ بهره

با توجه به قوانینی مانند قانون فرصت ‌ های اعتباری برابر ( ECOA ) که در آن شیوه ‌ های تبعیض آمیز وام ‌ دهی را ممنوع کرده است، اما نژادپرستی سیستماتیک در کشور آمریکا وجود دارد . مطابق با گزارش سایت Realtor.com در ماه جولای سال 2020 میلادی، به خریداران خانه که سیاه پوست بودند وام مسکن با نرخ بهره ‌ های بالاتری نسبت به خریداران خانه سفیدپوست داده شده است . در این ماه اداره حمایت مالی مصرف ‌ کننده ( CFPB ) ، که مسئول اجرای ECOA است، درخواستی جهت کسب اطلاعات صادر کرد که از طریق نظرات عمومی بتواند فرصت ‌ هایی را برای بهبود بخشیدن به اقدامات ECOA جهت کسب اطمینان از دسترسی بدون تبعیض به اعتبارات شناسایی کند . Kathleen L. Kraninger مدیریت آژانس اظهار داشتند که استانداردهای واضح به محافظت از آمریکایی ‌ های آفریقایی تبار و سایر اقلیت ‌ های این کشور کمک می ‌ کند، اما CFPB باید با کارهایی از آنها حمایت کند تا اطمینان حاصل شود که وام ‌ دهندگان و دیگران از قانون به خوبی پیروی می ‌ کنند .

نتیجه گیری

ما در این مقاله سعی کردیم که شما را با مفهوم نرخ بهره آشنا کنیم که این موضوع خود به تنهایی یکی از مسائل مهم و اساسی در تمام اقتصادهای دنیا می ‌ باشد . شما با رصد کردن و تحت نظر قراردادن بهره می ‌ توانید مسائلی مانند تورم و جریان پول را در کشور به خوبی پیش ‌ بینی کنید . به طور خلاصه می ‌ توان بیان کرد :

• نرخ بهره یا نرخ سود به مبلغی گفته می ‌ شود که توسط وام ‌ دهنده جهت استفاده از دارایی ‌ ها از وام ‌ گیرنده دریافت می ‌ کند .
• این نرخ همچنین بر روی مبالغی که در یک موسسه مالی و اعتباری و یا بانک به صورت حساب سپرده وجود دارد نیز اعمال می ‌ شود .
• وام ‌ گیرنده می ‌ تواند مبلغ باز پرداختی را با توجه به نرخ سود به دو صورت زیر محاسبه کند : نرخ سود ساده و مرکب . در مورد نرخ سود مرکب باید به این نکته توجه داشت که سود به اصل سرمایه و همچنین سودهای انباشته شده از دوره ‌ های قبل هم اعمال می ‌ شود .

تاثیر نرخ بهره در بازارهای سهام

روش های مختلفی برای معامله نرخ بهره در بازار مالی وجود دارد. معامله گران پیشرفته ابزارهایی دارند که آنها را قادر می سازد مستقیماً این نرخ ها را معامله کنند. نمونه خوبی از چنین دارایی، سوآپ نرخ است که در فرابورس (OTC) معامله می شود.

معمولاً توافقی بین دو طرف مبنی بر مبادله یک جریان از پرداخت ها برای یک جریان متفاوت در مدت زمان طولانی است. یکی دیگر از روش‌های محبوب تجارت نرخ بهره، از طریق نرخ پیشنهادی بین بانکی لندن (LIBOR) است.

دارایی های متعارف
راه دیگر معامله دارایی های متعارف مانند ارزها و سهام است. در حالت ایده آل، سهام تمایل به عملکرد خوب زمانی که نرخ بهره پایین است. به این دلیل است که وقتی نرخ ها پایین است، مردم از پول نقد با بازده پایین تر به دارایی های دیگر مانند سهام می روند.

یک مثال خوب از آن اتفاقی است که در طول همه‌گیری ویروس کرونا رخ داد، زمانی که سهام پس از کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو افزایش یافت.

صحبت در مورد ارزها، در عوض، قرض گرفتن یک ارز کم بازده و سرمایه گذاری در ارزهای با بازده بالا برای استراتژی های معاملاتی حمل و نقل بسیار مهم است.

فلزات و ارزها
سایر دارایی های محبوبی که با نرخ بهره مرتبط هستند، فلزات گرانبها مانند طلا و نقره و ارزها هستند. به عنوان مثال، فلزات گرانبها زمانی که نرخ ها پایین است افزایش می یابند در حالی که ارزش یک ارز محلی در همان شرایط کاهش می یابد.

اقتصاد خرد چیست؟

اقتصاد خرد جزو علوم اجتماعی است که پیامدهای انگیزه‌ها و تصمیمات افراد، به ویژه در مورد چگونگی تأثیر آن‌ها بر استفاده و توزیع منابع را بررسی می‌کند. اقتصاد خرد نشان می‌دهد که چگونه و چرا کالاهای مختلف ارزش‌های متفاوتی دارند، چگونه افراد و مشاغل از تولید و مبادله کارآمد سود می‌برند و چگونه افراد به بهترین وجه با یکدیگر هماهنگی و همکاری می‌کنند. به طور کلی، اقتصاد خرد درک کامل‌تر و دقیق‌تری نسبت به اقتصاد کلان ارائه می‌دهد.

مفاهیم مهم در اقتصاد خرد چیست؟

• اقتصاد خرد تصمیمات افراد و کارخانجات را برای تخصیص منابع تولید، مبادله و مصرف بررسی می‌کند.
• اقتصاد خرد با قیمت‌ها و تولیدات در بازارهای واحد و تعامل بین بازارهای مختلف سروکار دارد اما مطالعه کل اقتصاد را به اقتصاد کلان واگذار می‌کند.
• اقتصاددانان خرد انواع مختلفی از مدل‌ها را بر اساس منطق و مشاهده رفتار انسان‌ها مدلسازی می‌کنند و مدل‌ها را در برابر مشاهدات دنیای واقعی آزمایش می‌کنند.

درک اقتصاد خرد

اقتصاد خرد مطالعه چیزهایی مانند تمایلات بازار است که در هنگام تصمیمات افراد در پاسخ به تغییر انگیزه‌ها‌، قیمت‌ها‌، منابع و یا روش‌های تولید با احتمال زیادی اتفاق می‌افتد. بازیگران فردی اغلب در زیر گروه‌های اقتصاد خرد مانند خریداران، فروشندگان و صاحبان مشاغل دسته بندی می‌شوند. این گروه‌ها با استفاده از پول و نرخ بهره به عنوان مکانیزم قیمت گذاری برای هماهنگی‌، منابع عرضه و تقاضا را ایجاد می‌کنند.

موارد استفاده از اقتصاد خرد

اقتصاد خرد را می‌توان به معنای مثبت یا `به معنای معیاری به کار برد. اقتصاد خرد مثبت، رفتار اقتصادی را توصیف می‌کند و توضیح می‌دهد که در صورت تغییر شرایط خاص چه انتظاری می‌توان داشت. اگر تولید کننده‌ای قیمت خودروها را افزایش دهد‌، اقتصاد خرد مثبت می‌گوید مصرف کنندگان، کم‌تر از قبل تمایل به خرید دارند. اگر یک معدن بزرگ مس در آمریکای جنوبی سقوط کند، قیمت مس افزایش می‌یابد زیرا عرضه محدود است. اقتصاد خرد مثبت می‌تواند به یک سرمایه گذار کمک کند تا دریابد که چرا در صورت خرید کم‌تر آیفون توسط کاربران، قیمت سهام شرکت اپل کاهش می‌یابد. اقتصاد خرد همچنین می‌تواند توضیح دهد که چرا افزایش حداقل دستمزد، ممکن است شرکت وندی را مجبور به استخدام کارگران کم‌تری کند.

این توضیحات، نتیجه گیری‌ها و پیش بینی‌های اقتصاد خرد مثبت همچنین می‌تواند به صورت معیاری برای تجویز راهکارهای اقتصادی باشد؛ یعنی آنچه مردم، مشاغل و دولت‌ها باید انجام دهند تا با ارزش‌ترین یا سودمندترین الگوهای تولید، مبادله و مصرف در میان فعالان بازار انجام شود. این گسترش مفاهیم اقتصاد خرد از آنچه که هست به آنچه که باید باشد یا کاری که مردم باید انجام دهند، نوعی اقتصاد خرد معیاری به حساب می‌آید.

روش‌های اقتصاد خرد

مطالعه اقتصاد خرد از نظر تاریخی طبق نظریه تعادل عمومی (General Equilibrium Theory)، ساخته شده توسط لئون والراس در «عناصر اقتصاد خالص» (۱۸۷۴) و نظریه تعادل جزئی، ارائه شده توسط آلفرد مارشال در «اصول اقتصاد» (۱۸۹۰) انجام شده است. روش‌های مارشالی و والراسی زیر مجموعه چتر بزرگ‌تری به اسم اقتصاد خرد نئوکلاسیک هستند. اقتصاد نئوکلاسیک بر این موضوع متمرکز است که مصرف کنندگان و تولیدکنندگان برای به حداکثر رساندن رفاه اقتصادی خود، به شرط محدودیت میزان درآمد و منابع موجود، گزینه‌های منطقی را انتخاب می‌کنند.

اقتصاددانان نئوکلاسیک برای ساختن مدل‌های ریاضی رفتار اقتصادی، فرض‌های ساده‌ای را درباره بازارهای مالی در نظر می‌گیرند؛ مانند دانش کامل، تعداد نامحدود خریداران و فروشندگان، کالاهای همگن و روابط میان عوامل ثابت در بازار. این روش‌ها سعی دارند رفتار انسان را به زبان ریاضی عملکردی نشان دهند، که به اقتصاددانان اجازه می‌دهد مدل‌های قابل آزمایش ریاضی از بازارهای مختلف را بسازند. افراد نئوکلاسیک معتقد به ساختن فرضیه‌های قابل اندازه گیری در مورد وقایع اقتصادی هستند، سپس با استفاده از شواهد تجربی می‌بینند کدام فرضیه‌ها بهتر کار می‌کنند. به این ترتیب، آن‌ها شاخه «اثبات گرایی منطقی» یا «تجربه گرایی منطقی» فلسفه را دنبال می‌کنند. در اقتصاد خرد، بسته به سوالات مورد مطالعه و رفتارهای موجود، طیف وسیعی از روش‌های تحقیقی را به کار می‌برند.

مفاهیم اساسی اقتصاد خرد

انگیزه‌ها و رفتارها

نحوه واکنش افراد، به عنوان افراد حقیق یا حقوقی، در برابر موقعیت‌هایی که با آن‌ها روبرو می‌شوند.

نظریه سودمندی

مصرف کنندگان ترکیبی از کالاها را انتخاب می‌کنند که رضایت‌مندی یا «سودمندی» آن‌ها را به حداکثر می‌رساند، به شرط محدودیت میزان درآمد موجود برای خرج کردن.

نظریه تولید

این بخش به معنی مطالعه تولید است، یا فرآیند تبدیل ورودی‌ها به خروجی‌ها. تولید کنندگان به دنبال انتخاب ترکیبی از ورودی‌ها و روش‌های ترکیب آن‌ها هستند که هزینه را به حداقل برساند تا سود خود را به حداکثر برسانند.

نظریه قیمت

نظریه سودمندی و تولید برای شکل‌دهی نظریه عرضه و تقاضا‌، که قیمت‌ها را در یک بازار رقابتی تعیین می‌کند‌، با هم ارتباط دارند. در یک بازار کاملا رقابتی‌، نتیجه می‌گیریم که قیمت مورد تقاضای مصرف‌کنندگان‌، همان قیمت تولیدکنندگان است که منجر به تعادل اقتصادی می‌شود.

مکانیزم قیمت در اقتصاد خرد

بیشتر مطالعات اقتصاد خرد به تجزیه و تحلیل نحوه تعیین قیمت‌ها در بازار اختصاص دارد. بازار هر سیستمی است که از طریق آن تولیدکنندگان و مصرف کنندگان گرد هم می‌آیند. در اقتصاد اولیه معیشتی‌، بازارها معمولا مکان‌های فیزیکی بودند که مردم برای تجارت در آن جمع می‌شدند. در سیستم‌های پیچیده اقتصادی‌، بازارها به تماس فیزیکی انسان‌ها با یکدیگر بستگی ندارند‌، بنابراین امروزه بسیاری از بازارها هنگامی به وجود می‌آیند که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به صورت آنلاین به هم نزدیک شوند‌، مانند پست و اینترنت.

تولید کنندگان و مصرف‌کنندگان تمایلاتی را ایجاد می‌کنند که ما به ترتیب آن‌ها را عرضه و تقاضا می‌نامیم و این تعامل آن‌ها در بازار است که سازوکار قیمت را ایجاد می‌کند. این سازوکار زمانی به عنوان “دست نامرئی” توصیف می‌شد که اقدامات تولیدکنندگان و مصرف کنندگان را هدایت می‌کند.

نظریه عرضه و تقاضا در اقتصاد خرد

عرضه و تقاضا اساسی ترین ابزارهای تحلیل اقتصادی هستند. بسیاری از مباحث و استدلال‌های اقتصادی شامل عرضه و تقاضا در یک شکل یا اشکال گوناگون است. بنابراین عرضه و تقاضا چیست؟

بیایید به یک مثال ساده نگاه کنیم؛ در زمستان، سرما باعث می‌شود نسبت به ماه های دیگر، ساعات بیش‌تری خانه خود را گرم کنید. این احتمالا نه فقط برای شما، بلکه برای همه همسایه‌های شما نیز صادق است. در نتیجه، تقاضا برای گرما بیشتر است. از آنجا که تقاضا بیشتر است، شرکت‌های گاز می‌توانند هزینه بیشتری را برای گاز دریافت کنند. به همین ترتیب‌، نشت نفت از یک تانکر‌، آب و هوای نامناسب یا جنگ در خاورمیانه ممکن است باعث کمبود گاز در کوتاه مدت شود که این کاهش عرضه است و می‌تواند بر قیمت پرداختی شما نیز تأثیر بگذارد.

نمودار مشاهده شده در اینجا قیمت تعادلی نرخ بهره منحنی عرضه و تقاضا در اقتصاد خرد است.

قابلیت بازگشت‌پذیری

از بازگشت‌پذیری برای یافتن تغییر تقاضای مصرف کننده (تغییرات در نیاز مصرف کننده) در نتیجه‌ی تغییر در قیمت کالا استفاده می‌شود. وقتی کالا یا خدماتی بازگشت‌پذیر است، این نشان می‌دهد که تقاضای کالا یا خدمات تحت تأثیر تغییر قیمت قرار می‌گیرد، در حالی که چیزی که بازگشت‌پذیر نباشد نسبت به تغییرات قیمت حساس نیست.

یک نمونه از کالاهای بازگشت‌پذیر ممکن است سیب باشد. اگر قیمت سیب افزایش یابد، به احتمال زیاد به فکر استفاده از میوه دیگری هستید که ارزان تر باشد؛ در نتیجه با افزایش قیمت، تقاضا برای استفاده از سیب کاهش می‌یابد. چند نمونه از کالاهای بازگشت‌ناپذیر شیر خشک کودکان و یا برق است. حتی اگر قیمت بالا رود‌، به احتمال زیاد خرید آن‌ها را ادامه خواهید داد. مشاغل معمولا تلاش می‌کنند محصولات یا خدماتی را بفروشند که تقاضای بازگشت‌پذیر ندارند یا به نظر می‌رسد با تغییر قیمت میزان تقاضا کم نشود. زیرا انجام این کار می‌تواند به این معنی باشد که در صورت افزایش قیمت، فقط تعداد کمی از مشتری‌ها از دست می‌روند.

بازگشت پذیری یا کشش قیمت تقاضا با تقسیم تغییر در مقدار تقاضا بر تغییر در قیمت محاسبه می‌شود. و برعکس، کشش قیمت عرضه با تقسیم تغییر در مقدار عرضه شده بع تغییر قیمت اندازه گیری می‌شود. کشش قیمت تقاضا زمانی اتفاق می‌افتد که افزایش قیمت منجر به کاهش درآمد کل (p x q) بین آن دو نقطه منحنی تقاضا شود و عدم کشش قیمت زمانی اتفاق می‌افتد که افزایش قیمت منجر به افزایش درآمد کل شود. کشش واحد زمانی اتفاق می‌افتد که تغییر قیمت ایجاد شود اما تغییری در درآمد کل ایجاد نشود.

علاوه بر کشش قیمت، مفاهیم مشابهی نیز در رابطه با بازگشت‌پذیری وجود دارد: کشش درآمد عبارتست از پاسخگویی به مقدار تقاضا شده یا عرضه شده در برابر تغییر درآمد.بازگشت‌پذیری متقابل، پاسخگویی به مقدار مورد نیاز یا عرضه شده کالای X نسبت به تغییر قیمت کالای Y است.

نقطه تعادل

همان‌طور که در نمودار بالا مشاهده می‌کنید، با فرض ثابت بودن کلیه عوامل تعیین کننده عرضه و تقاضا به جز قیمت، یک شرکت در جایی شروع به تولید می‌کند که منحنی عرضه منحنی تقاضا را به سمت بالا قطع کند. طبق تعریف، این همان نقطه‌ای است که در آن مقدار عرضه شده برابر با مقدار مورد نظر است. قیمت در تقاطع منحنی‌های عرضه و تقاضا تعیین می شود. اگر قیمت بالاتر از قیمت تعادل تنظیم شود، به این نتیجه می‌رسیم که ممکن است مقدار عرضه شده بیش از مقدار خواسته شده باشد. بنابراین، این شرکت برای متعادل کردن صورت‌های مالی خود باید قیمت را کاهش دهد. برعکس، اگر قیمت زیر قیمت تعادل تنظیم شود، این امر منجر به وضعیت تقاضای مازاد می‌شود و تنها راه متعادل کردن این وضعیت، افزایش قیمت است.