صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟ روش سرمایه گذاری در صندوق ETF
در مقاله انواع صندوق های سرمایه گذاری کدامند به تفصیل درباره این صحبت کردیم که استفاده از این صندوقها یکی از بهترین گزینه‌های پیش روی سرمایه‌گذاران ایرانی است. حال، در این مقاله از سایت دکتر رضا درخشی می‌خواهیم بگوییم که کدام یکی از انواع صندوقهای معاملاتی که شرح آن رفت، می‌تواند بهترین گزینه برای سرمایه گذاری باشد. در این مقاله به معرفی مفهوم ETF به زبان ساده می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم آیا صندوق ETF بخریم یا نه؟ با ما همراه باشید.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا ETF چیست؟
اگر در بازار بورس ایران به دنبال استفاده به‌جا و مناسب از سرمایه خود برای برخورداری از سود هستید، قطعا این سوال برای شما ایجاد شده که ETF چیست؟ صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا Exchange-Traded Funds (که ETF مخفف آن است) برای اولین بار حدودا در سال ۱۹۹۳ به بازارهای مالی از جمله انواع بازار بورس راه پیدا کرد. اولین صندوق ETF بیش از ۲۰ سال پیش با نام اسپایدر ( SPDR ) به بازار معرفی شد که به منظور پیروی از شاخص S&P500 طراحی شده بود.
صندوق های ETF از همان ابتدا رشد خوبی را تجربه کردند و توانستند محبوبیت زیادی به‌دست آورند. با گذشت زمان، شناخت این مدل از سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار بیشتر شد تا جایی که امروزه صندوق ETF به یکی از محبوب‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. اصلی‌ترین دلیل این اتفاق، به وجود آمدن امکان خریداری اوراق بهادار با تنوع بالا بدون نیاز به صرف سرمایه زیاد توسط سرمایه‌گذاران در این روش است و از دیگر مزایای ETF می‌توان به کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری اشاره کرد. البته در ادامه به بررسی کامل‌تر مزایا و معایب ETF خواهیم پرداخت.
صندوق ETF یک امکان برای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار
صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس که به اختصار با نام ETF (ای تی اف) شناخته می‌شود یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار اوراق بهادار است که خود مجموعه‌ای از اوراق بهادار مانند سهام را شامل می‌شود (برای اطلاعات بیشتر درباره سهام، مقاله مزایای خرید سهام در بورس را مطالعه کنید). صندوق ETF اغلب تابع شاخص‌های معین بازار میباشد. ETF ها قادر هستند تا در بخش‌های مختلف صنعت اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و یا استراتژی‌های خاص خود را رقم بزنند. ETF از جوانب بسیاری به صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک شباهت دارد. با این وجود در بازار بورس و معاملات می توان صندوق ETF را در طول روز درست مانند سهام انتخاب ETF مناسب عادی معامله کرد.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در حقیقت سبدی با قابلیت خرید و فروش در بورس به شمار می‌آید که می‌تواند متشکل از اوراق بهادار مختلف مانند سهام، اوراق قرضه، کالاهای اقتصادی و یا ترکیب همه این‌ها باشد. داشتن سبد متنوع به مانند صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله بودن همانند سهام، دو ویژگی جذاب ETF ها است. صندوقهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری در سهام و سرمایه‌گذاری مختلط، همه می‌توانند صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله نیز باشند.
نحوه عملکرد صندوق ETF
همان طور که احتمالا می‌دانید، صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک در واقع پرتفویی از چندین مالی تشکیل می‌دهند و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا برای کاهش ریسک در پرتفوی سرمایه‌گذاری خود بتوانند صاحب مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مختلف شوند. با خرید واحدهای صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک، افراد می‌توانند در چندین دارایی به‌صورت همزمان اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.
وقتی می‌گوییم ETF چیست یعنی باید با سازوکار آن آشنا شویم. صندوق سرمایه گذاری قابل معامله نیز سازوکاری مشابه با صندوقهای سرمایه‌گذاری انتخاب ETF مناسب مشترک دارد با این تفاوت که می‌توان واحدهای آن را مانند سهام شرکت‌ها معامله کرد. برخی از این صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله می‌توانند دنباله‌روی یک بازار، یک صنعت یا یک کالای خاص باشند. برای مثال یک صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله طلا با تغییرات قیمت طلا در بازار نوسان می‌کند. روند یک صندوق سرمایه‌گذاری اوراق با قیمت بازار اوراق موجود در آن رابطه‌ای مستقیم دارد و یک صندوق سهامی روندی همچون بازار سهام طی می‌کند.
روش سرمایه گذاری در صندوق ETF
روند سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله ETF چیست؟ ابتدا یک صندوق از سهام متنوع توسط تامین کننده، که اختیار صندوق دارایی‌های اساسی را دارا است، ایجاد می‌گردد. سپس سهام این صندوق برای فروش به سرمایه‌گذاران در نظر گرفته می‌شود. با این روش بخشی از صندوق قابل معامله در اختیار سهامداران قرار می‌گیرد؛ در صورتی که دارایی‌های اصلی این صندوق به‌صورت جداگانه به آن‌ها تعلق ندارد. با این حال سرمایه‌گذاران در ETF که در حال پیگیری شاخص سهام هستند می‌توانند سهام‌های تشکیل‌دهنده این شاخص را به‌صورت جداگانه برای خود خریداری کنند.
بنابراین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF دارای ۳ مرحله است. اول اینکه ارائه دهنده ETF سبدی از دارایی‌ها از جمله سهام، اوراق قرضه، کالا یا ارز را ایجاد می‌کند که لازم است تا این سبد خرید را با یک نماد یکتا (مشابه نماد شرکت‌های فعال در بورس) مشخص کند. در مرحله دوم، سرمایه‌گذاران می‌توانند مانند سهام یک شرکت، اقدام به خرید سهمی از آن سبد کنند. در مرحله آخر نیز خریداران و فروشندگان ETF ، درست مثل یک سهام عادی در طول روز به معامله آن‌ها می‌پردازند.
تفاوت صندوق ETF با سهام‌ها و صندوق مشترک
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس با صندوق مشترک و سهام شباهت‌های بسیاری دارند. این صندوقها روند کلی مشابهی را با سهام طی می‌کنند و از لحاظ ساختاری با صندوقهای مشترک شباهت زیادی دارند. با این وجود تفاوت‌هایی بین صندوق ETF و سهام و همینطور بین صندوق قابل معامله و مشترک وجود دارد که این تفاوت‌ها را با هم مرور می‌کنیم.
تفاوت ETF با سهام‌ها
ETF ها به مانند سهام‌ها در بورس معامله می‌شوند و نمادهای یکتایی دارند که امکان پیگیری تغییر قیمت را به سهامداران خود می‌دهند. تفاوت سهام و ETF چیست؟ تفاوت در این است سهام فقط نشان‌دهنده یک شرکت است، اما ETF یک سبد دارایی را در بر می‌گیرد.
تفاوت صندوق مشترک و ETF چیست؟
بخش بزرگی از جذابیت ETF ها به داشتن هزینه کمتر نسبت به صندوقهای مشترک بازمی‌گردد. این عامل باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری را برای وارد شدن به این نوع از معاملات از خود نشان دهند. یکی دیگر از مزایای ETF معافیت بالقوه مالیاتی است که برای سرمایه‌داران گزینه ایده‌آلی جلوه می‌کند. اصولا شاهد گردش مالی بیشتری در یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در مقایسه با ETF هستیم. به خصوص آن‌هایی که در حال اداره شدن به طور فعال هستند و معاملات آن‌ها می‌تواند افزایش سرمایه را نتیجه دهد. به همین ترتیب زمانی که سرمایه‌گذاران اقدام به فروختن صندوق مشترک می‌کنند، مدیر با فروش اوراق بهادار امکان جمع کردن نقدینگی را دارد. در هر یک از حالات مختلف سرمایه‌گذاران با مالیات درگیر می‌شوند. این در حالی است که ETF از این مالیات معاف است.
با وجود این که صندوقهای ETF امروزه رواج بیشتری دارند، اما همچنان تعداد صندوقهای مشترک موجود به وضوح بیشتر است. این دو صندوق ساختارهای مدیریتی متفاوتی را شامل می‌شوند. مدیریت صندوقهای مشترک به‌صورت فعال یا اکتیو صورت می‌پذیرد؛ اما شیوه مدیریت در صندوقهای ETF به صورت منفعل یا پسیو است. روش سرمایه گذاری در صندوق ETF شباهت بسیاری به سرمایه گذاری در صندوقهای سرمایه گذاری مشترک دارد. اما تفاوت اصلی صندوق قابل معامله با صندوقهای سرمایه‌گذاری دیگر، امکان ایجاد نقدشوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار سهام است.
نقدشوندگی صندوق های ETF
ETF اقدام به حذف رکن ضامن نقدشوندگی کرده است و زمینه نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری ETF را در بازار رکن جدیدی به نام بازارگردان فراهم می‌کند. بازارگردان زمانی که عرضه‌کننده‌ای وجود نداشته باشد و یا خریداری تمایل به انجام معامله نداشته باشد دست به کار می‌شود و با خرید یا فروش واحدهای تقاضا شده یا عرضه شده، کار خود را انجام می‌دهد.
مزایا و معایب صندوق ETF چیست؟
شما با دانستن مزایا و معایب صندوق های قابل معامله می‌توانید عملکرد منطقی‌تر و مطمئن‌تری هنگام سرمایه‌گذاری داشته باشید. صندوق ETF نیز به مانند هر یک از روش‌های سرمایه‌گذاری و گردش پول، مزایا و معایبی را شامل می‌شود. برای موفقیت در سرمایه‌گذاری باید هر یک از خواص و ویژگی‌ها را شناخت و با بررسی جنبه‌های مختلف به انتخاب بهترین روش برای خود اقدام کرد.
مزایای صندوق ETF
با اینکه صندوق های قابل معامله همه‌گیری صندوقهای کهنه‌تر را ندارند، اما با بیان مزایای ETF می‌توان سرمایه‌گذاران را برای تغییر جهت به سوی خود ترغیب کرد. وجود صندوق های ETF به طور چشمگیری به گرمای رقابت بین صندوقها و همچنین سهامداران افزوده است. مزایای صندوق ETF عبارتند از:
۱. ETF را می‌توان در بازار بورس معامله کرد. به همین دلیل یکی از روش‌های بسیار ساده سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود
۲. هزینه کمتری را به دلیل داشتن واحدهای ارزان نسبت به صندوقهای مشترک دارد
۳. بازده مشابهی را با وجود داشتن هزینه کمتر نسبت به بقیه صندوقها دارد
۴. با وجود داشتن قابلیت بازگردانی، بستر لازم برای امکان افزایش نقدشوندگی واحدهای صندوق فراهم شده است
۵. سهام در آن ها متنوع است. یعنی صندوق سرمایه گذاری قابل معامله این امکان را فراهم می‌کند تا سرمایه‌گذاران سهام صنایع مختلفی را در یک سبد جای دهند
۶. ETF در زمان و انرژی صرفه‌جویی می‌کند. چرا که برای خرید همه سهام‌های یک سبد خاص، پول و تلاش زیادی صرف می‌شود، اما فقط با کلیک بر روی یک دکمه می‌شود صندوق قابل معامله را به سبد خرید اضافه کرد
۷. قابلیت خرید و فروش آنلاین از مزیت‌های بدیهی و لازم ETF در دنیای دیجیتال امروز است که باعث استفاده بهینه و به روز بودن این نوع سرمایه‌گذاری می‌شود
۸. صندوق های قابل معامله دارای شفافیت بالایی هستند. هر فردی که به اینترنت دسترسی داشته باشد قادر خواهد بود تا تغییرات قیمت بر روی هر یک از ETF های خاص را در بورس مشاهده کند. علاوه بر این نکته باید گفت که منابع صندوق روز به روز برای عموم اطلاع‌رسانی می‌شود که این برخلاف سایر صندوقها است که به صورت ماهانه و یا هر چند ماه یک بار اقدام به افشای این اطلاعات می‌کنند
۹. معاملات واحدهای صندوق ETF معافیت مالیاتی دارند که این خود از بارزترین مزایای ETF برای سهامداران خواهد بود
معایب صندوق ETF
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله معایب زیادی ندارند و همین نکته می‌تواند به شما یادآوری کند که دلیل روند رو به رشد ETF چیست. اما به مانند هر روش دیگری نکاتی هست که باید به آن‌ها توجه لازم را داشت. در معامله واحدهای ETF باید هزینه‌های معاملاتی آن را پرداخت کرد که این هزینه‌ها شامل هزینه کارمزد کارگزاری‌های آنلاین است. هرچند که این هزینه در معاملات سهام نیز وجود دارد.
مانند هر اوراق بهادار دیگری، قیمت واحدهای صندوق های قابل معامله می‌تواند تحت تاثیر هیجان افراد تازه‌کار قرار گیرد و با توجه به نوسانات عرضه و تقاضای بازار دست‌خوش تغییرات بسیاری شود. البته که این مسائل در بازار بورس همواره وجود دارد و امری طبیعی به شمار می‌آید. یکی از محدودیت‌های صندوق ETF به دلیل معامله شدن مانند سهام این است که امکان دارد تا قبل از ناپدیدی آربیتراژ و برقراری تعادل به قیمت‌های متفاوت از NAV معامله شوند.
کاهش ریسک با سرمایه‌گذاری در ETF
ما در این مقاله سایت دکتر درخشی سعی کردیم تا پاسخ مناسبی به سوال ETF چیست برای شما عزیزان ارائه دهیم و شما را با صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس آشنا کنیم. همچنین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF را برای شما توضیح دادیم. آنچه در مجموعه این آگاهی‌ها بیشتر خودنمایی می‌کند این است که صندوق های قابل معامله با ترکیب اوراق بهادار، ریسک سرمایه‌گذاری را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهند. بنابراین ETF یکی از آن گزینه‌هایی است که شما با بهره‌گیری روشمند، دقیق و آگاهانه از آن می‌توانید به عنوان یکی از روش‌های با ریسک پایین برای سرمایه‌گذاری در بورس ایران استفاده‌اش کنید. البته این شیوه بهره‌گیری نیازمند آموزش، کسب تجربه و مهم‌تر از هر چیزی، داشتن متخصصی باتجربه در کنار خود است و ما همگی این ارکان را در دوره آموزش مقدماتی بورس برای شما عزیزان گرد هم آورده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم حتما از این دوره دیدن کنید تا از مزایای ارزشمند آن بی‌بهره نمانید.
اگر سوالی درباره صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) دارید، در قسمت نظرات پایین صفحه مطرح کنید تا کارشناسان سایت دکتر درخشی پاسخگوی شما عزیزان باشند.
10 بهترین صندوق سرمایه گذاری در شهریور 1401
این روزها بحث سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری جذابیت زیادی برای علاقه مندان به حوزه سرمایه‌گذاری دارد. این نوع سرمایه‌گذاری به دلیل نقدشوندگی بالا، سود و بازده مناسب، امنیت سرمایه‌گذاری، عدم نیاز به دانش معامله گری در بازارهای مالی و . یکی از پرطرفدارترین روش‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. در تعریف صندوق سرمایه‌گذاری را می‌توان نوعی نهاد مالی برشمرد که دارایی افراد را برای سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف جذب می‌کند و به تناسب سرمایه هر فرد سود مناسب پرداخت می‌کند. برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید ابتدا با انواع صندوقها و نحوه فعالیت هر کدام آشنا شده و سپس به یادگیری روش انجام معاملات بپردازید. پس با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.
معرفی 10 بهترین صندوق سرمایه گذاری
صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت فارابی دوم
تخصیص سود روز شمار ۲۱ درصد و معاف از مالیات
اتصال حساب بانکی هر شخص به پینوست با قابلیت سرمایه‌گذاری خودکار
امکان تنظیم پس‌انداز دوره‌ای
کسب سود روزشمار با اتصال دستگاه کارتخوان
نداشتن اپلیکشن موبایل
لیست درحال بروزرسانی میباشد.
کدام صندوق سرمایه گذاری مناسب است؟
برای این که بهترین صندوقهای سرمایه‌گذاری را بشناسید، در قدم اول باید بدانید که با توجه به ترکیب دارایی، صندوقها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که اصلی‌ترین آن‌ها صندوق سرمایه‌گذاری در سهام، صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت و صندوق سرمایه‌گذاری مختلط هستند. در ادامه هر یک از این صندوقها را بررسی کرده تا در نهایت به نحوه انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری بپردازیم:
صندوق سرمایه گذاری در سهام
صندوق‌هایی که در این دسته قرار می‌گیرند، درصد زیادی از دارایی خود را انتخاب ETF مناسب در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند. از آنجایی که ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوقها بالاتر است، سرمایه‌گذاری در آن‌ها به افرادی توصیه می‌شود که ریسک‌پذیری بالایی دارند. در این صندوقها حداقل سود تضمین شده یا بازدهی بیشتر وجود ندارد.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
در صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت بیشتر دارایی‌ها روی اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری می‌شوند. این صندوقها مناسب افرادی است که اهل ریسک نبوده و در قبال آن انتظار سود تضمین شده دارند. علاوه بر سود تضمینی و ثابت، نباید از نقدشوندگی بالای این دسته غافل شد. واحدهای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت به نسبت دیگر صندوقها با سرعت بیشتری به پول نقد تبدیل می‌شوند.
صندوق سرمایه گذاری مختلط
شاید شما ترکیبی از دسته بندی صندوقهای معرفی شده را برای سرمایه‌گذاری ترجیح دهید. به عبارتی از نظر ریسک چیزی بین سرمایه‌گذاری در صندوقهای درآمد ثابت و سهامی. در این صورت باید صندوقهای مختلط را انتخاب کنید. این صندوقها درصد بیشتری از دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کرده و مابقی آن را نیز به اوراق با درآمد ثابت ( اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی ) اختصاص می‌دهند.
اولین گام برای انتخاب یک حوزه سرمایه گذاری یا بازار مالی خوب، کشف روحیات و میزان ریسک پذیری سرمایه‌گذار است. در بازارهای مالی ریسک و بازده رابطه‌ای مستقیم داشته و با ریسک بیشتر می‌توانید انتظار بازدهی بیشتر از سرمایه خود را داشته باشید. البته این به معنی این نیست که انتظار شما حتما برآورده شده و به سود مورد نظر می‌رسید. نکته دیگر این است که اگر به دنبال درآمد ثابت هستید، از آنجایی که صندوقهای درآمد ثابت اغلب پرداخت سود ماهیانه دارند، باید به دنبال سرمایه‌گذاری در آن‌ها باشید. اگر در این دسته از سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرید، پیشنهاد می‌کنیم که به دنبال صندوقهای سهامی و مختلط نباشید.
چگونه باید در صندوق ها سرمایه گذاری کرد؟
تا به این جا در خصوص انواع صندوقها صحبت کردیم. اما چگونه می‌توان واحدهای صندوق را معامله کرد؟ صندوقها علاوه بر تنوع دارایی از نظر قابلیت معامله نیز به دو دسته صندوق قابل معامله در بورس و صندوق صدور و ابطالی تقسیم می‌شوند که هر کدام نحوه سرمایه‌گذاری متفاوتی دارند.
سرمایه گذاری در صندوقی که مبتنی بر صدور و ابطال است، خارج از بورس انجام می‌شود. در این شرایط شخص سرمایه‌گذار باید بعد از یافتن صندوق مناسب و مراجعه به سایت رسمی آن بر اساس دستورالعمل سرمایه‌گذاری که مختص آن صندوق است، برای سرمایه‌گذاری اقدام کند. در گذشته نیاز به مراجعه حضوری برای صدور و ابطال واحدهای صندوق بود. اما امروزه اغلب صندوقها تمامی خدمات مربوطه، از جمله صدور و ابطال واحدها را به شکل غیرحضوری انجام می‌دهند.
برای سرمایه‌گذاری در صندوقهای قابل معامله، باید در ساعت انجام معاملات بازار به سایت کارگزاری مراجعه کنید. بنابراین در قدم اول باید کد بورسی داشته تا با انتخاب یک کارگزاری تایید شده توسط سازمان بورس، امکان استفاده از پنل معاملاتی آن برایتان فراهم باشد. مانند خرید سهام شرکت‌ها در بورس با جست و جوی نماد صندوق می‌توانید اقدام به خرید و فروش واحدهای صندوق کنید. واحدهای صندوق درآمد ثابت از نوع قابل معامله در بورس یا ETF می‌تواند به راحتیِ معاملات سهام، در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری خرید و فروش شود. صندوق ETFعلاوه بر خرید و فروش سریع در بورس مزایای دیگری نیز دارد. هزینه کارمزد کم، سرمایه کم برای سرمایه‌گذاری، شفافیت مالی و معافیت مالیاتی از جمله مزایای اصلی صندوقهای قابل معامله در بورس محسوب می‌شوند.
بهترین صندوق سرمایه گذاری را چطور انتخاب کنیم؟
صندوقهای سرمایه‌گذاری با اسامی مختلفی فعالیت می‌کنند. برای انتخاب بهترین آن‌ها باید به موارد مختلفی توجه کنید. بازدهی صندوق، ضامن نقدشوندگی، حداقل تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری، دارایی‌های تحت مدیریت صندوق و… در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری تاثیر دارد. در ادامه برخی از ویژگی‌هایی که باید برای انتخاب صندوق در نظر بگیرید را بررسی کرده‌ایم. در نهایت می‌توانید با توجه به روحیات سرمایه‌گذاری، میزان ریسک‌پذیری، مقدار سرمایه و دیگر موارد مورد انتظار خود، بهترین صندوق را انتخاب کنید.
سابقه عملکرد صندوق
عملکرد صندوق در طول مدت فعالیت آن، برای انتخاب کمک زیادی به شما خواهد کرد. این اطلاعات و سوابق را می‌توانید در وب سایت رسمی هر صندوق بررسی کنید. بررسی بازده می‌تواند در نگاه اجمالی عملکرد صندوق را به خوبی نمایش دهد. برای این که نگاهی عادلانه به عملکردها داشته باشید، در نگاه به سوابق صندوق باید فراز و فرودهای اقتصادی را نیز مد نظر قرار داده و بازده کسب شده را به تناسب آن در نظر بگیرید.
دارایی تحت مدیریت صندوق
میزان دارایی تحت مدیریت (AUM) ، نشان از اعتماد تعداد بیشتری از سرمایه‌گذاران به صندوق است. این مورد نیز یکی از معیارهای مهم برای بررسی بهترین صندوق سرمایه گذاری محسوب می‌شود. البته باید در نظر داشته باشید که هر چه میزان دارایی تحت مدیریت صندوق بیشتر باشد، مدیریت آن تخصصی‌تر شده و به مراتب سختتر خواهد بود. در این شرایط تیم مجرب و کاربلد می‌توانند به طور مناسبی دارایی‌های موجود در صندوق را مدیریت کنند.
ضریب بتا
ضریب بتا یکی دیگر از موارد با اهمیت در تعیین قدرت صندوق سرمایه گذاری است. این ضریب میزان تغییر ارزش دارایی‌های صندوق را نسبت به بازار نشان می‌دهد. با ضریب بتا امکان محاسبه ریسک صندوق ایجاد شده و درست به همین دلیل فاکتور مهمی برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری محسوب می‌شود.
ضریب آلفا
ضریب آلفا نیز با نشان دادن مقدار بازدهی مازاد یک صندوق نسبت به شاخص بازار، مانند ضریب بتا در تعیین ارزش سرمایه‌گذاری یک صندوق کاربرد دارد. ضریب آلفا تحت عنوان بازده فعال نیز شناخته می‌شود.
سپرده گذاری بانک بهتر است یا صندوق سرمایه گذاری؟
شاید در نگاه اول سرمایه‌گذاری در صندوقها، به خصوص صندوق درآمد ثابت، مشابه با سرمایه گذاری در بانک به نظر برسد. با وجود این که بانک و صندوقهای سرمایه گذاری درآمد ثابت سود پرداختی نزدیک به هم دارند، اما تفاوت‌هایی بین این دو مکان برای سرمایه‌گذاری وجود دارد که صندوقها را بین علاقه‌مندان به حوزه سرمایه‌گذاری محبوبتر ساخته است.
درصد سودِ بیشتر در بانک برای حساب‌های بلندمدتی تعریف شده است. بنابراین اگر سرمایه‌گذار به هر دلیلی قبل از موعد تعیین شده قصد برداشت سرمایه خود را داشته باشد، قوانین سپرده بلندمدت را شکسته و سود انتخاب ETF مناسب خود را از دست خواهد داد. در صندوق درآمد ثابت این امکان وجود دارد که در زمان نیاز با فروش واحدهای صندوق به سرعت بتوان به وجه نقد دسترسی پیدا کرد.
از دیگر مزایای صندوقهای درآمد ثابت شفافیت مالی است. این صندوقها به طور شفاف میزان سود یا نوسان موجود را به نمایش درآورده و عملکرد خود را به صورت هفتگی و وضعیت مالی را به صورت ماهانه و دوره‌ای در وب‌سایت خود برای آگاهی سرمایه‌گذاران انتشار می‌دهند. علاوه بر این، نظارت لحظه‌ای مدیران صندوق و کارشناسان سازمان بورس و اوراق برای ارزیابی و تحلیل اتفاقات صندوق وجود دارد که این به نوبه خود امنیت سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد.
سخن پایانی
صندوقهای سرمایه گذاری این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند. تنوع بالا در ترکیب دارایی، هزینه کارمزد کم، سرمایه کم برای سرمایه‌گذاری، شفافیت مالی و . از جمله مزایای انتخاب این روش برای سرمایه‌گذاری است. انواع مختلف این صندوقها امکان سرمایه‌گذاری برای افراد مختلف را فراهم می‌کند. سرمایه گذاری در صندوقها برای سرمایه‌گذار دردسر کمتری دارد. به عبارتی از آن جا که یادگیری مهارت‌ها و تکنیک‌های معامله‌گری در بازارهای مالی نیاز به صرف زمان دارد، صندوقهای سرمایه‌گذاری می‌توانند بهترین انتخاب برای سرمایه‌گذاران باشند. البته در این راه باید با توجه به روحیات سرمایه‌گذاری و سطح ریسک پذیری خود نسبت به انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری اقدام کنید.
سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری نیاز به دانش تخصص نداشته و با این حال می‌تواند درآمد ثابتی برای سرمایه‌گذار ایجاد کند. امنیت بالای سرمایه‌گذاری در این صندوقها با نظارت سازمان بورس تضمین شده و این مسئله به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری منجر می‌شود. شاید برای تقسیم دارایی و کنترل ریسک دچار مشکل شوید؛ اما این صندوقها با تقسیم دارایی‌ها در قسمت‌های مختلف موجب کنترل ریسک می‌شوند. علاوه بر این صندوقهای سرمایه‌گذاری تنوع بسیار زیادی دارند و هر فرد می‌تواند با توجه به اولویت‌های خود گزینه مناسب خود را انتخاب کند.
هر روز معاملاتی سود به دست آمده از معاملات به واحدهای سرمایه‌گذاری اضافه شده و طبق امیدنامه هر صندوق، در زمان مشخص قابل برداشت است. اما در اغلب صندوقها در کنار این سود، سود مرکب هم وجود دارد که سرمایه‌گذار می‌تواند در صورت عدم برداشت سود به دست آمده، در دوره بعدی سوددهی، سود اصل سرمایه به اضافه سود دوره قبل که روی هم انباشته شده است را دریافت کند.
از مهمترین نکات برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری مقایسه عملکرد صندوقهای مختلف با یکدیگر است. خوشبختانه این امکان فراهم بوده و با مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا سایت فیپیران می‌توان به اطلاعات صندوقهای مختلف دسترسی پیدا کرد. البته اطلاعات و سوابق هر صندوق را می‌توان در کنار اطلاعات اصلی آن در سایت رسمی هر صندوق مشاهده کرد.
صندوقهای سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند. صندوق با درآمد ثابت که بیشتر دارایی خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده و به همین دلیل ریسک کمتری را به سرمایه‌گذار تحمیل می‌کند. این صندوق دارای سود ثابت است. صندوق سهامی درصد بالایی از ترکیب دارایی خود را به سهام موجود در بازار بورس تخصیص داده و به همین دلیل بیشترین ریسک را به سرمایه‌گذاران تحمیل می‌کند. در نهایت صندوق مختلط که دارای ریسک و بازدهی متوسطی بوده و برای سرمایه‌گذارانی مناسب است که روحیات سرمایه‌گذاری خود را چیزی بین صندوق درآمد ثابت و صندوق سهامی می‌بینند.
محبوبیت در انتخاب، از میان تمام صندوقهای سرمایه گذاری به صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت تعلق می‌گیرد. این محبوبیت به دلیل میزان ریسک پایین، بازدهی بیشتر و شرایط سرمایه‌گذاری آسانتر حتی نسبت به سپرده‌های بانکی است. سرمایه گذاران می‌توانند با انتخاب صندوق درآمد ثابت با شباهت بسیار نزدیک به امنیت سرمایه گذاری در بانک، واحدهای سرمایه گذاری را خریداری کنند. برای سرمایه گذاری کم ریسک می‌توانید با خیال راحت روی این نوع صندوق حساب باز کنید. این نوع صندوقهای سرمایه گذاری در مقابل صندوقهای سرمایه گذاری سهامی و مختلط در کشور از سود کمتری برخوردار هستند. سود یا بازدهی صندوق درآمد ثابت میزان مشخصی نداشته و بسته به صندوق انتخابی شما می‌تواند متفاوت باشد.
6 نکته پیش از انتخاب صندوق سرمایه گذاری
برای افرادی که زمان و تخصص لازم را برای تحلیل داده های بازار سرمایه ندارند، راه های جایگزین در نظر گرفته شده است؛ از جمله ی این راه ها می توان به سبدگردان های اختصاصی و صندوق های سرمایه گذاری مشترک اشاره کرد که افراد می توانند در آن ها سرمایه گذاری کنند. برای انتخاب صندوق سرمایه گذاری، در ابتدا باید با انواع صندوق ها آشنا شوید؛ به طور کلی شکل های مختلفی از صندوق های سرمایه گذاری مشترک وجود دارد انتخاب ETF مناسب انتخاب ETF مناسب که از جهات مختلفی از جمله ترکیب دارایی‌ها، هدف سرمایه‌گذاری و اندازه، می توان آن ها را به موارد زیر تقسیم بندی کرد:
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت
- صندوق های سرمایه گذاری در اوراق مبتنی بر سپرده کالایی
- صندوق سرمایه گذاری سهامی
- صندوق سرمایه گذاری مختلط
- صندوق سرمایه گذاری طلا
- صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردانی
- صندوق سرمایه گذاری شاخصی
- صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری
- صندوق های سرمایه گذاری پروژه ای
- صندوق های سرمایه گذاری زمین و ساختمان
- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله بورسی (ETF)
همانطور که مشاهده کردید انواع مختلفی از صندوق ها برای سرمایه گذاری وجود دارد. به عبارت دیگر تعدد این صندوق ها باعث سردرگمی سرمایه گذاران در انتخاب صندوق سرمایه گذاری می شود؛ به همین دلیل افرادی که قصد سرمایه گذاری در این صندوق ها را دارند، باید پیش از انتخاب صندوق سرمایه گذاری مد نظر خود، نکات و ویژگی های یک صندوق سرمایه گذاری خوب را بدانند که در ادامه به برخی از این نکات اشاره می کنیم.
1) نقدشوندگی
اولین نکته پیش از انتخاب صندوق سرمایه گذاری، بررسی نقدشوندگی صندوق است. در تعریف نقدشوندگی باید گفت که قابلیت تبدیل شدن دارایی به وجه نقد را نقدشوندگی می نامند و به طور کلی، هر دارایی که نقدشوندگی بالاتری را داشته باشد، ارزش معاملاتی آن بیشتر است. صندوق های سرمایه گذاری نیز یک دارایی محسوب می شوند و صندوق هایی که واحدهای آن ها در هر لحظه و به قیمت خالص ارزش روز دارایی ها، قابلیت فروش و نقد شدن را داشته باشند، از ارزش معاملاتی بالاتری برخوردار هستند.
لازم به ذکر است که برخی از صندوق های سرمایه گذاری برای جذب سرمایه های بیشتر، امکانات دیگری را نیز برای دارندگان واحدهای خود در نظر می گیرند؛ از جمله این امکانات و مزیت ها می توان به ضمانت نقدشوندگی اشاره کرد. ضمانت نقدشوندگی در یک صندوق سرمایه گذاری در واقع به معنای فراهم کردن نقدینگی لازم برای مواقعی است که صندوق ها برای انجام پرداخت ها و یا ابطال واحدها توسط سرمایه انتخاب ETF مناسب گذاران، پول کافی ندارند؛ به همین دلیل ضمانت نقدشوندگی این اطمینان خاطر را به دارندگان صندوق ها می دهد که هرگاه آن ها اقدام به ابطال یا فروش واحدهای سرمایه گذاری خود بکنند، در کوتاه ترین زمان وجه نقد حاصل از فروش این واحدها را دریافت خواهند کرد. بنابراین به هنگام انتخاب صندوق سرمایه گذاری، ضروری است که میزان نقدشوندگی آن را بررسی کنید.
2) عملکرد و بازدهی صندوق
یکی دیگر از ملاک های انتخاب صندوق سرمایه گذاری، بازدهی آن است؛ به اینصورت که سرمایه گذاران پیش از انتخاب صندوق ها باید عملکرد و میزان سودآوری آن ها را در بازه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت مورد ارزیابی قرار دهند چرا که عملکرد خوب یک صندوق باید تکرار پذیر باشد نه اینکه فقط در یک بازه مشخص بازدهی خوبی را بدست آورده باشد.
3) مدت و بازه زمانی سرمایه گذاری
بازه زمانی انجام سرمایه گذاری در صندوق ها و اینکه شخص سرمایه گذار قصد دارد چه مدتی سرمایه خود را در صندوق انتخاب شده نگهداری کند، بسیار مهم است. به طور کلی می توان گفت که از لحاظ بازه زمانی، دو دیدگاه برای سرمایه گذاری در صندوق ها وجود دارد:
الف) دیدگاه بلند مدتی
معمولا سرمایه گذاری بلند مدتی را در حدود 3 الی 4 سال و یا بالاتر در نظر می گیرند و با توجه به ساختار اقتصادی ایران و شرایط تحریمی آن، اغلب هر چند سال یک بار تورم بزرگی تمام بازارهای مالی ایران را تحت تاثیر خود قرار می دهد. بنابراین با دیدگاه بلند مدت قطعا تورم نیز اثر گذار خواهد بود و به دنبال آن بهتر است سرمایه گذاران، عمده سرمایه خود را در صندوق های سهامی و یا صندوق های مختلط سرمایه گذاری کنند؛ چرا که در این بازه زمانی، سرمایه گذاری در صندوق های درآمد ثابت بازدهی خوبی را در مقایسه با تورم ایجاد شده به شما نخواهد داد. به این دلیل که عمده دارایی های صندوق های با درآمد ثابت از اوراق مشارکت و. تشکیل شده است که خود انتخاب ETF مناسب را نمی تواند با تورم ایجاد شده در جامعه هم راستا کند.
ب) دیدگاه چند ماهه
بخش دیگری از سرمایه گذاران نیز هستند که دیدگاه بلند مدتی ندارند و فقط برای چند ماه قصد سرمایه گذاری در صندوق ها را دارند. برای سرمایه گذاری کوتاه مدت (چندماه) دو موضوع پیش می آید که با توجه به آن باید نوع سرمایه گذاری خود را تغییر دهید. اول اینکه اگر شرایط اقتصادی جامعه به هم ریخته بود و تورم های سنگین در هر ماه احساس می شد، سرمایه گذاران بهتر است حتی برای چند ماه نیز در صندوق های سهامی یا مختلط سرمایه گذاری کنند. دیدگاه دوم برعکس این قضیه است؛ به اینصورت که اگر شرایط اقتصادی جامعه متشنج نبود و تعادل در بازارهای مالی دیده می شد، برای سرمایه گذاری چند ماهه بهتر است در صندوق های با درآمد ثابت سرمایه گذاری شود.
4) اعتبار صندوق و مدیر آن
برای انتخاب صندوق سرمایه گذاری، حتما به معروف بودن صندوق و همچنین مدیر آن دقت کنید؛ چرا که انتخاب ETF مناسب اکثر مسائل و تصمیم های کلیدی در صندوق های سرمایه گذاری، در ارتباط با مدیر صندوق است و نقشی تاثیر گذار در روند معاملاتی صندوق مذکور در بازار سرمایه دارد. استراتژی های مدیر صندوق در چیدن دارایی های آن می تواند متفاوت باشد و این مهارت مدیر صندوق است که خود را در عملکرد و بازدهی آن صندوق نشان می دهد.
بنابراین در هنگام انتخاب صندوق سرمایه گذاری، شهرت و معروفیت صندوق و مدیر آن را حتما لحاظ کنید؛ به این دلیل که اغلب افراد متخصص و خبره بازار سرمایه که در میان اهالی بورس، شناخته شده هستند، در سمت مدیر صندوق نیز، عملکردهای مناسبی را در بازه های مختلف برای صندوق های سرمایه گذاری زیر نظر خود خلق می کنند.
5) مقایسه صندوق های سرمایه گذاری با یکدیگر
یکی از بهترین راه ها برای انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسب، مقایسه آن ها با یکدیگر است. به اینصورت که عملکرد و بازدهی آن ها را در بازه های مختلف و با دیدگاهی کلی تر ببینید تا بتوانید تصمیم های بهتری را اخذ کنید؛ برای این کار می توانید به سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران به نشانی www.fipiran.com مراجعه کنید. در این سایت فهرست صندوق های مختلف گردآوری شده و به راحتی می توانید عملکرد و بازدهی آن ها را با یکدیگر مقایسه کنید.
6) ریسک پذیری
یکی از مولفه های اصلی در نوع سرمایه گذاری افراد، میزان ریسک پذیری آن ها است و با توجه به انتظارات و اهدافی که سرمایه گذاران برای خود متصور می شوند، میزان ریسک پذیری آن ها می تواند تغییر کند. به عنوان مثال افرادی که درجه ی ریسک پذیری آن ها بالاتر است، معمولا انتظار کسب سود بیشتر نیز از سرمایه گذاری های خود دارند و اغلب این افراد در صندوق های سهامی، جسورانه، پروژه ای و. سرمایه گذاری می کنند.
در طرف مقابل نیز برخی از سرمایه گذاران از ریسک پذیری کمتری برخودار هستند و سعی می کنند نقدینگی خود را در گزینه های کم خطر سرمایه گذاری کنند؛ به عنوان مثال افرادی که ریسک گریز هستند، معمولا در دارایی هایی همچون صندوق های با درآمد ثابت، سپرده های بانکی و. سرمایه گذاری می کنند.
در خصوص میزان ریسک پذیری افراد، دسته سوم نیز وجود دارد؛ به این معنا که برخی از سرمایه گذاران حد وسط را رعایت می کنند. این دسته از سرمایه گذاران علاوه بر دارایی های پر ریسک، در دارایی های کم ریسک نیز سرمایه گذاری می کنند و به دنبال تشکیل یک سبد با ریسک متوسط هستند.
لازم به ذکر است که میزان ریسک پذیری افراد با توجه به سیکل ها و دوره های بازار ممکن است تغییر کند؛ به عنوان مثال یک سرمایه گذار ممکن است در بازار نزولی کمتر ریسک کند و سرمایه خود را در صندوق های با درآمد ثابت نگهداری کند، اما همین سرمایه گذار ممکن است در روند صعودی بازار سرمایه، جسارت بیشتری از خود نشان دهد و برای کسب بازدهی های بالاتر، میزان ریسک پذیری خود را افزایش دهد. بنابراین افرادی که قصد سرمایه گذاری در صندوق ها را دارند، ابتدا بهتر است میزان ریسک پذیری خود را در نظر بگیرند و سپس صندوق های مورد نظر خود را انتخاب کنند.
جمع بندی
صندوق های سرمایه گذاری همواره به عنوان یکی از بهترین راه های سرمایه گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه ایران شناخته می شود و اغلب افرادی که زمان و دانش کافی برای تحلیل داده های موجود در بازار سرمایه را ندارند، از این روش برای سرمایه گذاری استفاده می کنند؛ علاوه بر آن بازدهی های قابل توجه و چشمگیر اغلب صندوق های سرمایه گذاری در سالیان اخیر موجب جذابیت این روش سرمایه گذاری برای فعالان بازار سرمایه شده است. پس اگر شما نیز به دنبال انتخاب صندوق سرمایه گذاری متناسب با میزان ریسک پذیری خود هستید، پیش از انتخاب صندوق سرمایه گذاری نکات گفته شده در بخش های بالاتر را رعایت کنید.
تعیین زمان جلسه معاملاتی صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس ETF
آنطور که آخرین اطلاعیه سازمان بورس می‌گوید جلسه معاملاتی بازار صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس یا همان ETF و بازار اوراق بدهی از ساعت ۹ تا ۱۵ روز شنبه ۲۰ شهریور ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد.
به گزارش ایسنا، بنابر اعلام رده، بر این اساس، زمان پیش‌گشایش مانند سایر نمادها از ساعت ۸:۴۵ تا ۹:۰۰ خواهد بود. این تصمیم برای تمامی ۵۰ صندوق ای تی اف در بورس انجام می‌گیرد.
برای اینکه بدانیم اصلا صندوق ETF چیست و چگونه می‌توان در آن سرمایه‌گذاری کرد و آیا روش مناسبی برای این کار هست یا نه، ادامه این مطلب را بخوانید.
صندوق ETF یا قابل معامله در بورس چیست؟
صندوق ETF یا همان صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله از سرواژه‌های عبارت انگلیسی آن یعنی Exchange Traded Fund گرفته شده است. حالا اگر بخواهیم تخصصی توضیح بدهیم، ابتدا باید از انواع صندوقهای سرمایه‌گذاری بنویسیم، ریسک هر یک را هم مفصل توضیح بدهیم و بسیاری از نکته‌های دیگر که یا می‌دانید و در «رده» در صفحه مخصوص صندوقهای سرمایه‌گذاری می‌خوانید. اما اینجا با کمترین حاشیه‌گویی، فقط درباره صندوق ETF و جزئیات سرمایه‌گذاری در آن می‌گوییم.
ETFها یا صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله، از نظر ساختاری مانند صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک است (یعنی صندوق‌هایی که راه ورود غیرحرفه‌ای‌ها به بورس است؛ سرمایه از نابلدها و کار و معامله از کاربلدها!)، اما نقدشوندگی ETFها بالاتر از صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک است؛ یعنی راحت‌تر معامله می‌شوند و سریع‌تر به پول تبدیل می‌شوند.
نکته: در صندوق ای تی اف همه چیز به نقدشوندگی و پول نزدیک‌تر است؛ خیلی نزدیک‌تر.
مزایا و معایب صندوق ETF در مقایسه با بقیه صندوق ها چیست؟
اگر دنبال سرمایه‌گذاری امن هستید، اگر سرمایه دارید ولی نمی‌توانید به صندوقهای سرمایه‌گذاری بورسی اعتماد کنید، اگر در معاملات بورسی حرفه‌ای نیستید و حوصله استرس‌های آن را ندارید، صندوق ETF کار شما را راه می‌اندازد. فقط باید از همین روز اول بدانید که دارید چه نوع سرمایه‌گذاری را انتخاب می‌کنید.
بازدهی صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله
سرمایه‌ای که در بورس است، همانند بقیه معاملات بورسی نوسان دارد ولی چون مجموعه‌ای از سهام متنوع است، میزان ریسک سقوط و صعود کمتری دارد و راحت‌تر هم خرید و فروش می‌شود. اما به همین نسبت، از سودهای یک‌شبه در آن خبری نیست. از سویی چون به‌طور شفاف می‌دانید که چه سهامی را در اختیار دارید، نوسان قیمت‌ها را بررسی می‌کنید و مثل بی‌اعتمادی به برخی صندوقهای سرمایه‌گذاری نیست که ندانید چه خبر است و چرا سود ماهانه یا سالانه با توجه به افت و خیز بورس تغییر کرده است؟! (موارد متعدد شکایت از این مورد آخر (یعنی عدم شفافیت) را می‌توانید در کامنت‌های فراوان زیر تک‌تک صندوقهای سرمایه‌گذاری در «رده» مشاهده کنید).
کم‌هزینه‌ترین روش سرمایه‌گذاری
برای سرمایه‌گذاری در صندوقها معمولا یک حداقلی از سرمایه تعیین می‌شود تا شما بتوانید با خرید آن واحدها، سرمایه‌گذاری کنید. به‌خصوص در سبدگردان‌ها این رقم بین پانصد میلیون تا ۵ میلیارد تومان در نوسان است و می‌توانید جدول مقایسه‌ای آن را در جدول بهترین سبدگردان‌های بورس ایران مشاهده کنید. اینجاست که مزیت صندوق ETF مشخص می‌شود که شما با مبلغ کمتر سرمایه‌گذاری می‌کنید.
چگونه صندوق ETF مناسب انتخاب کنیم؟
اما از بین بیش از ۵۰ صندوق ETF یا همان صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله چگونه می‌شود بهترین را انتخاب کرد؟ این چالشی است که همیشه و در هر «انتخابی» وجود دارد. برای این کار، یک‌سری معیارهای ثابت و قابل اعتماد وجود دارد که در این بلبشوی بورسی شاید انتخاب شما را اندکی آسانتر و کم‌ریسک‌تر کند.
اندازه صندوق ETF
همانند هر انتخاب دیگری، بررسی میزان دارایی‌های صندوق اهمیت دارد که به آن اندازه یا حجم صندوق می‌گوییم. هرچه این اندازه بزرگ‌تر باشد یعنی اعتماد سرمایه‌گذاران بیشتری را به خود جلب کرده و توانسته نظر مساعد متخصصان این حوزه را به همراه داشته باشد، پس قابل اعتمادتر است.
عمر صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله
یکی از داده‌هایی که باید مورد بررسی قرار بگیرد، سابقه صندوق ETF است. مثل هر چیز دیگری، قدمت باعث اعتماد می‌شود. پس اگر صندوقی از نظر حجم و اندازه با دیگری برابر بود، سابقه و عمر آن، تاثیر زیادی در انتخاب خواهد داشت. یعنی صندوق در سال‌های سخت و پرنوسان بورس دوام آورده و توانسته به حیات خودش ادامه دهد، شما به چنین مجموعه سخت‌جان و موفقی اعتماد نمی‌کنید؟
نوع پرداخت سود
این دیگر به ذهنیت و برداشت شما از سرمایه‌گذاری برمی‌گردد، در نتیجه می‌توان یکی از گزینه‌های انتخاب شما باشد. برخی از صندوقهای سرمایه‌گذاری ETF سود را به صورت دوره‌ای به حساب بانکی فرد واریز می‌کنند و صندوق‌هایی هم هستند که به انتخاب شما، سود حاصل‌شده را در همان صندوق به شکل اتوماتیک سرمایه‌گذاری می‌کنند تا سود شما مرکب افزایش یابد. برداشت و انتظار شما از پرداخت سود، تاثیر بسزایی در انتخاب صندوق ETF خواهد داشت.
نوع برخورد مدیریت ETF ها
برخلاف موجی که در صندوقهای سرمایه‌گذاری درباره نظارت و اعتماد به‌وجود آمده، صندوقهای ETF توسط نهادهای بسیاری پوشش داده و نظارت می‌شوند. اما همه این‌ها باعث نمی‌شود که شما به رفتار و برخورد مدیران و دست‌اندرکاران صندوق توجه نکنید. شفافیت داشتن در ارائه اطلاعات، اسناد و داده‌های بورسی باعث اعتماد سرمایه‌گذار می‌شود. این مدل برخورد و شفافیت اطلاعاتی هرچند ریشه در «قدمت صندوق» هم دارد ولی بررسی آن، در انتخاب صندوق مناسب نباید فراموش شود.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟ روش سرمایه گذاری در صندوق ETF
در مقاله انواع صندوق های سرمایه گذاری کدامند به تفصیل درباره این صحبت کردیم که استفاده از این صندوقها یکی از بهترین گزینه‌های پیش روی سرمایه‌گذاران ایرانی است. حال، در این مقاله از سایت دکتر رضا درخشی می‌خواهیم بگوییم که کدام یکی از انواع صندوقهای معاملاتی که شرح آن رفت، می‌تواند بهترین گزینه برای سرمایه گذاری باشد. در این مقاله به معرفی مفهوم ETF به زبان ساده می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم آیا صندوق ETF بخریم یا نه؟ با ما همراه باشید.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا ETF چیست؟
اگر در بازار بورس ایران به دنبال استفاده به‌جا و مناسب از سرمایه خود برای برخورداری از سود هستید، قطعا این سوال برای شما ایجاد شده که ETF چیست؟ صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا Exchange-Traded Funds (که ETF مخفف آن است) برای اولین بار حدودا در سال ۱۹۹۳ به بازارهای مالی از جمله انواع بازار بورس راه پیدا کرد. اولین صندوق ETF بیش از ۲۰ سال پیش با نام اسپایدر ( SPDR ) به بازار معرفی شد که به منظور پیروی از شاخص S&P500 طراحی شده بود.
صندوق های ETF از همان ابتدا رشد خوبی را تجربه کردند و توانستند محبوبیت زیادی به‌دست آورند. با گذشت زمان، شناخت این مدل از سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار بیشتر شد تا جایی که امروزه صندوق ETF به یکی از محبوب‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. اصلی‌ترین دلیل این اتفاق، به وجود آمدن امکان خریداری اوراق بهادار با تنوع بالا بدون نیاز به صرف سرمایه زیاد توسط سرمایه‌گذاران در این روش است و از دیگر مزایای ETF می‌توان به کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری اشاره کرد. البته در ادامه به بررسی کامل‌تر مزایا و معایب ETF خواهیم پرداخت.
صندوق ETF یک امکان برای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار
صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس که به اختصار با نام ETF (ای تی اف) شناخته می‌شود یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار اوراق بهادار انتخاب ETF مناسب است که خود مجموعه‌ای از اوراق بهادار مانند سهام را شامل می‌شود (برای اطلاعات بیشتر درباره سهام، مقاله مزایای خرید سهام در بورس را مطالعه کنید). صندوق ETF اغلب تابع شاخص‌های معین بازار میباشد. ETF ها قادر هستند تا در بخش‌های مختلف صنعت اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و یا استراتژی‌های خاص خود را رقم بزنند. ETF از جوانب بسیاری به صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک شباهت دارد. با این وجود در بازار بورس و معاملات می توان صندوق ETF را در طول روز درست مانند سهام عادی معامله کرد.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در حقیقت سبدی با قابلیت خرید و فروش در بورس به شمار می‌آید که می‌تواند متشکل از اوراق بهادار مختلف مانند سهام، اوراق قرضه، کالاهای اقتصادی و یا ترکیب همه این‌ها باشد. داشتن سبد متنوع به مانند صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله بودن همانند سهام، دو ویژگی جذاب ETF ها است. صندوقهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری در سهام و سرمایه‌گذاری مختلط، همه می‌توانند صندوق سرمایه‌گذاری قابل انتخاب ETF مناسب معامله نیز باشند.
نحوه عملکرد صندوق ETF
همان طور که احتمالا می‌دانید، صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک در واقع پرتفویی از چندین مالی تشکیل می‌دهند و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا برای کاهش ریسک در پرتفوی سرمایه‌گذاری خود بتوانند صاحب مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مختلف شوند. با خرید واحدهای صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک، افراد می‌توانند در چندین دارایی به‌صورت همزمان اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.
وقتی می‌گوییم ETF چیست یعنی باید با سازوکار آن آشنا شویم. صندوق سرمایه گذاری قابل معامله نیز سازوکاری مشابه با صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک دارد با این تفاوت که می‌توان واحدهای آن را مانند سهام شرکت‌ها معامله کرد. برخی از این صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله می‌توانند دنباله‌روی یک بازار، یک صنعت یا یک کالای خاص باشند. برای مثال یک صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله طلا با تغییرات قیمت طلا در بازار نوسان می‌کند. روند یک صندوق سرمایه‌گذاری اوراق با قیمت بازار اوراق موجود در آن رابطه‌ای مستقیم دارد و یک صندوق سهامی روندی همچون بازار سهام طی می‌کند.
روش سرمایه گذاری در صندوق ETF
روند سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله ETF چیست؟ ابتدا یک صندوق از سهام متنوع توسط تامین کننده، که اختیار صندوق دارایی‌های اساسی را دارا است، ایجاد می‌گردد. سپس سهام این صندوق برای فروش به سرمایه‌گذاران در نظر گرفته می‌شود. با این روش بخشی از صندوق قابل معامله در اختیار سهامداران قرار می‌گیرد؛ در صورتی که دارایی‌های اصلی این صندوق به‌صورت جداگانه به آن‌ها تعلق ندارد. با این حال سرمایه‌گذاران در ETF که در حال پیگیری شاخص سهام هستند می‌توانند سهام‌های تشکیل‌دهنده این شاخص را به‌صورت جداگانه برای خود خریداری کنند.
بنابراین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF دارای ۳ مرحله است. اول اینکه ارائه دهنده ETF سبدی از دارایی‌ها از جمله سهام، اوراق قرضه، کالا یا ارز را ایجاد می‌کند که لازم است تا این سبد خرید را با یک نماد یکتا (مشابه نماد شرکت‌های فعال در بورس) مشخص کند. در مرحله دوم، سرمایه‌گذاران می‌توانند مانند سهام یک شرکت، اقدام به خرید سهمی از آن سبد کنند. در مرحله آخر نیز خریداران و فروشندگان ETF ، درست مثل یک سهام عادی در طول روز به معامله آن‌ها می‌پردازند.
تفاوت صندوق ETF با سهام‌ها و صندوق مشترک
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس با صندوق مشترک و سهام شباهت‌های بسیاری دارند. این صندوقها روند کلی مشابهی را با سهام طی می‌کنند و از لحاظ ساختاری با صندوقهای مشترک شباهت زیادی دارند. با این وجود تفاوت‌هایی بین صندوق ETF و سهام و همینطور بین صندوق قابل معامله و مشترک وجود دارد که این تفاوت‌ها را با هم مرور می‌کنیم.
تفاوت ETF با سهام‌ها
ETF ها به مانند سهام‌ها در بورس معامله می‌شوند و نمادهای یکتایی دارند که امکان پیگیری تغییر قیمت را به سهامداران خود می‌دهند. تفاوت سهام و ETF چیست؟ تفاوت در این است سهام فقط نشان‌دهنده یک شرکت است، اما ETF یک سبد دارایی را در بر می‌گیرد.
تفاوت صندوق مشترک و ETF چیست؟
بخش بزرگی از جذابیت ETF ها به داشتن هزینه کمتر نسبت به صندوقهای مشترک بازمی‌گردد. این عامل باعث می‌شود انتخاب ETF مناسب تا سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری را برای وارد شدن به این نوع از معاملات از خود نشان دهند. یکی دیگر از مزایای ETF معافیت بالقوه مالیاتی است که برای سرمایه‌داران گزینه ایده‌آلی جلوه می‌کند. اصولا شاهد گردش مالی بیشتری در یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در مقایسه با ETF هستیم. به خصوص آن‌هایی که در حال اداره شدن به طور فعال هستند و معاملات آن‌ها می‌تواند افزایش سرمایه را نتیجه دهد. به همین ترتیب زمانی که سرمایه‌گذاران اقدام به فروختن صندوق مشترک می‌کنند، مدیر با فروش اوراق بهادار امکان جمع کردن نقدینگی را دارد. در هر یک از حالات مختلف سرمایه‌گذاران با مالیات درگیر می‌شوند. این در حالی است که ETF از این مالیات معاف است.
با وجود این که صندوقهای ETF امروزه رواج بیشتری دارند، اما همچنان تعداد صندوقهای مشترک موجود به وضوح بیشتر است. این دو صندوق ساختارهای مدیریتی متفاوتی را شامل می‌شوند. مدیریت صندوقهای مشترک به‌صورت فعال یا اکتیو صورت می‌پذیرد؛ اما شیوه مدیریت در صندوقهای ETF به صورت منفعل یا پسیو است. روش سرمایه گذاری در صندوق ETF شباهت بسیاری به سرمایه گذاری در صندوقهای سرمایه گذاری مشترک دارد. اما تفاوت اصلی صندوق قابل معامله با صندوقهای سرمایه‌گذاری دیگر، امکان ایجاد نقدشوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار سهام است.
نقدشوندگی صندوق های ETF
ETF اقدام به حذف رکن ضامن نقدشوندگی کرده است و زمینه نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری ETF را در بازار رکن جدیدی به نام بازارگردان فراهم می‌کند. بازارگردان زمانی که عرضه‌کننده‌ای وجود نداشته باشد و یا خریداری تمایل به انجام معامله نداشته باشد دست به کار می‌شود و با خرید یا فروش واحدهای تقاضا شده یا عرضه شده، کار خود را انجام می‌دهد.
مزایا و معایب صندوق ETF چیست؟
شما با دانستن مزایا و معایب صندوق های قابل معامله می‌توانید عملکرد منطقی‌تر و مطمئن‌تری هنگام سرمایه‌گذاری داشته باشید. صندوق ETF نیز به مانند هر یک از روش‌های سرمایه‌گذاری و گردش پول، مزایا و معایبی را شامل می‌شود. برای موفقیت در سرمایه‌گذاری باید هر یک از خواص و ویژگی‌ها را شناخت و با بررسی جنبه‌های مختلف به انتخاب بهترین روش برای خود اقدام کرد.
مزایای صندوق ETF
با اینکه صندوق های قابل معامله همه‌گیری صندوقهای کهنه‌تر را ندارند، اما با بیان مزایای ETF می‌توان سرمایه‌گذاران را برای تغییر جهت به سوی خود ترغیب کرد. وجود صندوق های ETF به طور چشمگیری به گرمای رقابت بین صندوقها و همچنین سهامداران افزوده است. مزایای صندوق ETF عبارتند از:
۱. ETF را می‌توان در بازار بورس معامله کرد. به همین دلیل یکی از روش‌های بسیار ساده سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود
۲. هزینه کمتری را به دلیل داشتن واحدهای ارزان نسبت به صندوقهای مشترک دارد
۳. بازده مشابهی را با وجود داشتن هزینه کمتر نسبت به بقیه صندوقها دارد
۴. با وجود داشتن قابلیت بازگردانی، بستر لازم برای امکان افزایش نقدشوندگی واحدهای صندوق فراهم شده است
۵. سهام در آن ها متنوع است. یعنی صندوق سرمایه گذاری قابل معامله این امکان را فراهم می‌کند تا سرمایه‌گذاران سهام صنایع مختلفی را در یک سبد جای دهند
۶. ETF در زمان و انرژی صرفه‌جویی می‌کند. چرا که برای خرید همه سهام‌های یک سبد خاص، پول و تلاش زیادی صرف می‌شود، اما فقط با کلیک بر روی یک دکمه می‌شود صندوق قابل معامله را به سبد خرید اضافه کرد
۷. قابلیت خرید و فروش آنلاین از مزیت‌های بدیهی و لازم ETF در دنیای دیجیتال امروز است که باعث استفاده بهینه و به روز بودن این نوع سرمایه‌گذاری می‌شود
۸. صندوق های قابل معامله دارای شفافیت بالایی هستند. هر فردی که به اینترنت دسترسی داشته باشد قادر خواهد بود تا تغییرات قیمت بر روی هر یک از ETF های خاص را در بورس مشاهده کند. علاوه بر این نکته باید گفت که منابع صندوق روز به روز برای عموم اطلاع‌رسانی می‌شود که این برخلاف سایر صندوقها است که به صورت ماهانه و یا هر چند ماه یک بار اقدام به افشای این اطلاعات می‌کنند
۹. معاملات واحدهای صندوق ETF معافیت مالیاتی دارند که این خود از بارزترین مزایای ETF برای سهامداران خواهد بود
معایب صندوق ETF
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله معایب زیادی ندارند و همین نکته می‌تواند به شما یادآوری کند که دلیل روند رو به رشد ETF چیست. اما به مانند هر روش دیگری نکاتی هست که باید به آن‌ها توجه لازم را داشت. در معامله واحدهای ETF باید هزینه‌های معاملاتی آن را پرداخت کرد که این هزینه‌ها شامل هزینه کارمزد کارگزاری‌های آنلاین است. هرچند که این هزینه در معاملات سهام نیز وجود دارد.
مانند هر اوراق بهادار دیگری، قیمت واحدهای صندوق های قابل معامله می‌تواند تحت تاثیر هیجان افراد تازه‌کار قرار گیرد و با توجه به نوسانات عرضه و تقاضای بازار دست‌خوش تغییرات بسیاری شود. البته که این مسائل در بازار بورس همواره وجود دارد و امری طبیعی به شمار می‌آید. یکی از محدودیت‌های صندوق ETF به دلیل معامله شدن مانند سهام این است که امکان دارد تا قبل از ناپدیدی آربیتراژ و برقراری تعادل به قیمت‌های متفاوت از NAV معامله شوند.
کاهش ریسک با سرمایه‌گذاری در ETF
ما در این مقاله سایت دکتر درخشی سعی کردیم تا پاسخ مناسبی به سوال ETF چیست برای شما عزیزان ارائه دهیم و شما را با صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس آشنا کنیم. همچنین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF را برای شما توضیح دادیم. آنچه در مجموعه این آگاهی‌ها بیشتر خودنمایی می‌کند این است که صندوق های قابل معامله با ترکیب اوراق بهادار، ریسک سرمایه‌گذاری را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهند. بنابراین ETF یکی از آن گزینه‌هایی است که شما با بهره‌گیری روشمند، دقیق و آگاهانه از آن می‌توانید به عنوان یکی از روش‌های با ریسک پایین برای سرمایه‌گذاری در بورس ایران استفاده‌اش کنید. البته این شیوه بهره‌گیری نیازمند آموزش، کسب تجربه و مهم‌تر از هر چیزی، داشتن متخصصی باتجربه در کنار خود است و ما همگی این ارکان را در دوره آموزش مقدماتی بورس برای شما عزیزان گرد هم آورده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم حتما از این دوره دیدن کنید تا از مزایای ارزشمند آن بی‌بهره نمانید.
اگر سوالی درباره صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) دارید، در قسمت نظرات پایین صفحه مطرح کنید تا کارشناسان سایت دکتر درخشی پاسخگوی شما عزیزان باشند.
دیدگاه شما