قیمت دلار و تنوع نرخ ارز در ایران
در سالهای اخیر ممکن است با عبارات متفاوتی در بازار ارز روبهرو شده باشید، اما ندانید که منظور از هر یک از این عبارات چیست و چه کاربردی دارند. در این مقاله قصد داریم در رابطه با انواع دلار صحبت کنیم و با تفاوتهای آنها آشنا شویم. اما قبل از اینکه سراغ انواع $ برویم، سعی داریم که توضیح کوتاهی در رابطه با این ارز رایج بدهیم.
همانطور که واحد پول کشور ما ریال است، واحد پول رایج بیش از 20 کشور دنیا نیز $ (بخوانید دلار) است، اما این دلارها ارزشهای متفاوتی دارند و با ارزشترین آن، $ آمریکا است.
هنگامی که جنگ جهانی دوم بهوقوع پیوست، آمریکا به دارنده بیشترین ذخایر طلای جهان تبدیل شد. یکی از دلایل این اتفاق فروش سلاح توسط آمریکا به متفقین بود، که در قبال فروش سلاح، از آنها طلا دریافت میکرد.
بعد از جنگ جهانی دوم ، میزان ذخایر طلای آمریکا به بالاترین حد خود رسید، همین امر سبب شد که $ آمریکا که پشتوانه طلا بسیاری داشت، بهعنوان ارز رسمی دنیا شناخته شود. از دلایلی که باعث شده دلار تاکنون قدرت خود را حفظ کند، میتوان به رونق و توسعه اقتصادی این کشور اشاره کرد، که قویترین اقتصاد موجود در دنیا است.
منظور از دلار آبی و سفید چیست؟
ممکن است هنگام خرید $ با عباراتی چون دلار سفید و دلار آبی آشنا شده باشید اما تفاوت آنها را ندانید. دلار سفید، در واقع همان دلاری است که از سالها پیش بهعنوان واحد پول ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار گرفته است. دلار آبی، دلارهای به نسبت جدید منتشر شده توسط آمریکا است، در سال 2013 قالب اسکناسهای 100 دلاری و رنگ آن تغییر کرد.
اسکناسهای 100 دلاری قدیمی قابلیت جعل داشتند، بنابراین دولت آمریکا سعی کرد که با اضافه کردن یک نوار امنیتی آبیرنگ سه بعدی و نوشتههای ریزی که در آن وجود دارد، از جعل 100 دلاری جلوگیری کند. در واقع $ آبی بهمنظور ایمنسازی واحد پول و اعتماد بیشتر دارندگان آن در سال 2013 منتشر شد.
منتشر شدن $ جدید، به معنی نامعتبر بودن دلار قدیم یا همان دلار سفید رنگ نیست و ارزش هر کدام از این نوع اسکناسها با هم برابر است و هرکدام از نظر ارزش برتری نسبت به دیگری ندارند. استفاده از دلار سفید قانونی است و بانکهای سراسر دنیا نیز از آن استفاده میکنند. اما در کشورهای جهان سومی، دلالان ممکن است دلار آبی را به قیمتی بیشتر از $ سفید به شما بفروشند و دلیل آن را هم بر معتبرتر و ایمنتر بودن این دلار ربط بدهند، در حالی ارزش هر دوی این دلارها یکسان است.
دلار سنا
منظور از $ سنایی، نرخ ارزی است که توسط سامانه سنا (سامانه نظارت ارز) اعلام میشود. این سامانه تحت نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طراحی شده است. در این سامانه نرخهای ثبت شده، براساس میانگین وزنی نرخ خرید و فروش دلار و سایر ارزها و معاملات آنها در صرافیهای معتبر کشور محاسبه میشود. این نرخها توسط صرافیهای مجاز و معتبر در سایت ثبت میشود. در این سایت میتوانید تمامی نوسانات ارزی را در طول یک ماه مشاهده کنید.
ارز نیمایی
ارز نیمایی که نام آن از عبارت، نظام یکپارچه معاملات ارزی گرفته شده است، از اردیبهشت سال 1397 توسط بانک مرکزی به بازار معرفی شد. افراد عادی جامعه نمیتوانند از این ارز استفاده کنند و این ارز تنها در اختیار تجار و بازرگانان قرار میگیرد. بهمنظور تسهیل فرایند تامین ارز و ایجاد یک محیط ایمن برای خرید و فروش ارز توسط بازرگانان، سامانه نیما راهاندازی شده است. این سامانه در واقع بستری آنلاین برای خرید و فروش ارز ایجاد کرده و نقش موثری در کنترل نرخ ارز ایفا میکند.
تفاوت نرخ ارز سنا و نیما
با بررسی نرخ ارز در سامانه سنا و نیما میتوان گفت که نرخ ارز در سامانه نیما معمولا پایینتر از نرخ ارز در سامانه سنا است. چون در سامانه نیما عرضه ارز حجیمتر و زمان عملکردی آن طولانیتر است؛ یعنی امکان دارد امروز خریدی از یک پتروشیمی انجام شود اما پول آن 10 روز دیگر به حساب صراف بیاید.
باتوجه به گزارش ایرنا میتوان گفت، نیما یک بازار ارز کاملا خارجی است و حوالههایی که در نیما عرضه میشود، در حقیقت همان پولی است که صادرکنندگان و حتی دولت در خارج از کشور دارند و آن را به صراف میفروشند تا در اختیار واردکنندگان برای تهیه کالاها قرار گیرد. اما بازار داخلی ارز از طریق سنا کنترل میشود. در واقع سنا خرید و فروش ارز در صرافیهای مجاز سراسر کشور را پوشش میدهد.
ارز دولتی (مبادلهای)
ارز دولتی که به آن ارز مبادلهای نیز میگویند، توسط خود دولت در مرکز مبادلات ارزی توزیع میشود. همه افراد قادر به دریافت این نوع ارز نیستند و تنها به چند ردیف کالای مشخص تعلق میگیرد. قیمت این ارز بسیار کمتر از نرخ ارز آزاد است.
ارز آزاد
به قیمتی که دلار، در بازار آزاد بهطور روزانه معامله میشود، نرخ ارز آزاد میگویند. این نرخ براساس عرضه و تقاضا و با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی کشورها و بانک ملی تعیین میشود.
دلار حوالهای
به دلاری که در قالب حواله برای متقاضیان از طریق صرافیها فرستاده میشود دلار حوالهای میگویند. برخی از صرافیها دارای حسابهای ارزی در خارج از کشور هستند و میتوانند برای متقاضیان دلار حواله کنند. قیمت این دلار اندکی کمتر از دلار آزاد است، چون از این طریق اسکناس جابجا نمیشود.
دلار فردایی
این نوع دلار در بازار رسمی معامله نمیشود. ممکن است فردی به دلار احتیاج داشته باشد و حدس بزند که قیمت دلار فردا بالاتر از امروز است، بنابراین برای اینکه فردا مجبور نشود پول بیشتری بپردازد، امروز برای خرید دلار اقدام میکند. مبلغ امروز پرداخته میشود، اما دلار روز بعد به خریدار تحویل داده میشود.
دلار تهران
به دلاری که در تفاوت بورس ایران با جهان کوچه بازارهای تهران معامله میشود، اصطلاحا دلار تهران میگویند. خود این دلار تهران هم با توجه به مکانهایی که در آن فروخته میشود نامهای متفاوتی به خود میگیرد و همچنین ممکن است نرخ ارز در هر یک از این منطقهها با دیگر مناطق متفاوت باشد. عواملی مانند شایعات، اخبار نامعتبر و. بهراحتی بر قیمت دلار در این مناطق تاثیر میگذارد. احتمال فروش دلار تقلبی نیز در این مناطق وجود دارد. در ادامه تعدادی از این مناطق را معرفی میکنیم.
دلار سبزه میدان
دلار سبزه میدان که به اختصار به آن دلار سبزه هم گفته میشود. نام این دلار، از میدانی که در آن مبادلات دلاری انجام میشود و محل حضور دلالان $ است، گرفته شده. سبزه میدان، نام میدانی در نزدیکی بازار تهران است.
دلار افشار
دلاری که در این منطقه فروخته میشود، به دلار افشار معروف است و نام خود را از پاساژی فروشندگان در آنجا مستقر هستند میگیرد. این پاساژ بالاتر از خیابان فردوسی قرار دارد.
دلار چهارراه استانبول
چهار راه استانبول از دیگر مکانهای معروف است که در آنجا نیز ارزهای مختلف توسط دلالان خرید و فروش میشود.
با توجه به تحریمهای وضع شده بر کشور ما، امکان مبادلات ارزی از طریق بانکهای خارجی به داخل کشور وجود ندارد. برای حل این مشکل برخی از کشورهای اطراف همانند یک واسط عمل کرده و موجب نقل و انتقال دلار به داخل کشور میشوند. بنابراین تغییرات نرخ دلار در این کشورها هم به نوعی بر قیمت دلار در داخل کشور نیز تاثیر میگذارد. در ادامه به معرفی دو محل که تغییرات قیمت دلار بر تعیین نرخ دلار در ایران نیز موثر است، میپردازیم.
دلار هرات و سلیمانیه
با توجه به اینکه از هرات و سلیمانیه بهعنوان یک کانال جهت مبادلات ارز استفاده میشود و با توجه به فعالیت قاچاقچیانی که هم در کشورهای همسایه و هم در ایران وجود دارد. تغییرات نرخ ارز در برخی از کشورهای همسایه مثل افغانستان و عراق، بر تعیین قیمت در بازار ارز آزاد داخل کشور تاثیر میگذارد. بهخاطر همین موضوع افرادی که در داخل کشور ارز مبادله میکنند به نرخ ارز در این دو کشور همسایه نیز توجه دارند. هرات از شهرهای افغانستان و سلیمانیه از شهرهای عراق است. و معمولا قیمت $ در سلیمانیه عراق بالاتر از نرخ آن در هرات افغانستان است.
میتوانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده بفرمایید.
تفاوت فارکس و بورس جهانی
امروزه با ورود فناوری های پیشرفته افراد زیادی در حال کشف فرصتهای آنلاین جدید هستند که برای نسلهای گذشته در دسترس نبوده است.
در طی سالهای گذشته در کشورهای توسعه یافته، بسترهای معاملاتی زیادی مانند معاملات فارکس، بورس، اوراق قرضه و معاملات بازار کالا به وجود آمده است و تصمیم گیری در مورد اینکه کدام یک از این بازارها برای معامله مناسب است می تواند سبب سردرگمی افراد تازه وارد شود.
برای انتخاب بهترین بستر معاملاتی، مهمترین عنصر تحمل ریسک و استراتژی معامله گران است. به عنوان مثال افرادی که استراتژی سرمایه گذاری خرید و نگهداری دارند اغلب, برای مشارکت در بورس اوراق بهادار مناسب هستند در حالی که معامله گران کوتاه مدت و نوسان گیران ممکن است بازار فارکس را به دلیل نوسان قیمت بیشتر نسبت به بقیه بازارها، ترجیح دهند.
معامله گران اغلب فارکس و سهام را با هم مقایسه می کنند تا مشخص کنند کدام بازار برای تجارت بهتر است. فارکس و سهام بررغم ارتباط متقابل بسیار متفاوت هستند.
از نظر اغلب معامله گران بازار فارکس دارای ویژگی های منحصر به فردی است که آن را از سایر بازارها متمایز کرده و جذابیت بیشتری به آن بخشیده است از طرف دیگر افرادی با ریسک پذیری پایین تر علاقه مندی بیشتری به بازار سهام دارند.
دانستن تفاوت ها و شباهت ها بین بازار سهام و فارکس، معامله گران را قادر می سازد تا براساس عواملی مانند شرایط بازار نقد شوندگی و حجم معاملات، تصمیمات تفاوت بورس ایران با جهان آگاهانه تری بگیرند.
بازار بورس جهانی، قدیمی ترین و پر طرفدار ترین بازار مالی جهان
ایده تجارت کالا به اولین تمدن ها بر می گردد. در طول قرون وسطی، بازرگانان در وسط یک شهر تجمع می کردند تا کالاهای کشورهای جهان را مبادله و تجارت کنند. اولین معاملات سهام مدرن در آمستردام ایجاد شد. شرکت هند شرقی هلند، اولین شرکت با معامله عمومی بود و برای سالهای متمادی، تنها شرکت با فعالیت تجاری در بورس به شمار می رفت.
امروزه بازار سهام بخشی جدایی ناپذیر از اقتصاد جهان است که کشورهای جهان برای رشد اقتصادی به آن وابسته هستند. بورس اوراق بهادار یک مکان فیزیکی یا دیجیتالی است که سرمایه گذاران می توانند سهام خود را در شرکتهای تجاری عمومی خریداری و بفروشند. قیمت هر سهم توسط عرضه و تقاضا هدایت می شود.
از همان روزهای آغازین بازار سهام، تحلیل ها و اختلاف نظرهای زیادی بین سرمایه گذاران وجود داشت. بعد از گذشت سالهای طولانی و رشد بازار سهام در دنیا، معامله گران زیر نظر قانون ها و مقرراتی که دولت ها تعیین می کند، به خرید و فروش سهام می پردازند.
بازار فارکس، تحولی در بازارهای مالی
ارز خارجی که به عنوان فارکس یا FX شناخته می شود، به بازار جهانی و خارج از بورس اشاره دارد که در آن بازرگانان، سرمایه گذاران، موسسات و بانک ها ارزهای جهانی را مبادله می کنند.
معاملات از طریق بازار بین بانکی انجام می شود، یک کانال آنلاین که از طریق آن ارزها در 24 ساعت شبانه روز و پنج روز هفته معامله می شوند. فارکس یکی از بزرگترین بازارهای مالی جهان است که تخمین زده می شود گردش مالی روزانه آن بیش از 6 تریلیون دلار آمریکا باشد.
در بازار فارکس، معاملات ارز معمولاً میلیون ها دلار ارزش دارند، بنابراین با یک اختلاف قیمت اندک در پیشنهادات (چند پیپ) می تواند سود هنگفتی را برایتان به ارمغان داشته باشد. از طرف دیگر، این حجم از معاملات بزرگ به این معنی است که زیان ناچیز هم می تواند ضرر قابل توجهی به همراه داشته باشد. همیشه با دقت تجارت کنید و خطرات موجود را در نظر بگیرید.
تفاوت های بازار فارکس و بازار بورس چیست؟
بازار فارکس و بازار سهام به دلیل حجم تاریخی، نوسانات و تعداد زیادی از منابع آموزشی که در دسترس معامله گران است، یکی از محبوب ترین بازارهای مالی برای تجارت در سراسر جهان هستند.
بیشتر سرمایه گذاران و معامله گران جدیدی که در بازارها شروع به کار می کنند معمولاً از بازار سهام شروع می کنند. این امر تا حدی به دلیل آشنایی عمومی است که سرمایه گذاران با شرکت ها و قیمت سهام دارند. بورس اوراق بهادار نیز یکی از بازارهای قدیمی است و اخبار زیادی در مورد آن وجود دارد.
از طرف دیگر، بازار فارکس فقط طی دو دهه اخیر محبوبیت خود را افزایش داده است و قبل از آن، در درجه اول مکانی برای موسسات بزرگ، بانک ها و صندوق های سرمایه گذاری بود. در ادامه به تفاوت این دو بازار می پردازیم تا معامله گران تفاوت های این دو بازار را ببینند و براساس استراتژی معاملاتی خود راحت تر تصمیم بگیرند که در کدام بازار سرمایه گذاری انجام دهند.
1- ساعت معاملات بازار
زمان معاملات در بازارهای سهام بسیار کوتاهتر از بازارهای ارز است. به عنوان مثال، بورس اوراق بهادار نیویورک، ( NYSE) هر روز در ساعت 9:30 صبح شرقی برای تجارت باز می شود و در 4 بعد از ظهر بسته می شود. اکثر بازارهای سهام عمده دیگر در سراسر جهان نیز ساعت معاملاتی مشابهی را بر اساس منطقه زمانی خاص خود دارند.
بنابراین به طور کلی، اکثر قریب به اتفاق فعالیت های معاملات سهام در یک پنجره هشت ساعته، پنج روز در هفته رخ می دهد. از طرف دیگر بازارهای فارکس یک بازار 24 ساعته است و پنج روز در هفته برای کسب و کار باز است. بنابراین، تا آنجا که ساعت معاملات می گذرد، بازارهای ارز فرصت بسیار طولانی تری را برای تجارت در طول روز ارائه می دهد.
2- تفاوت نقدینگی
جذابیت خاص تجارت فارکس حجم دارایی های موجود برای تجارت است. ما معاملات فارکس را با بیش از 330 جفت ارز از جمله جفت فارکس عمده، جزئی و غیره ارائه می دهیم که بالاترین رقم در بازار فعلی است. معامله گران فارکس تمایل بیشتری دارند که ارزهای اصلی مانند EUR / USD و GBP / USD را معامله کنند، زیرا این ارزها در بازار فارکس ثابت هستند.
از نظر گستردگی بازارها ، بازار فارکس بسیار بزرگتر از بازارهای سهام است. برای اینکه به تفاوت عمق این دو بازار پی ببرید بهتر است بدانید که متوسط گردش مالی روزانه در بازارهای ارز فارکس بیش از 6 تریلیون دلار روزانه است در حالی که بورس اوراق بهادار نیویورک که بزرگترین بازار سهام در جهان به حساب می آید، روزانه کمتر از 200 میلیارد دلار معامله می کند.
شما می توانید با هزاران سهم جهانی در صنعت فناوری ، داروسازی و ماشین سازی معامله کنید. برخی از شاخص های جهانی در بورس اوراق بهادار معامله می شوند، مانند شاخص داو جونز و نزدک، با این حال تعداد سهام در بازار سهام همیشه به عنوان یک مزیت نسبت به معاملات فارکس دیده نمی شود.
3- معاملات زوج
در معاملات ارز، ارزها همیشه به صورت جفت ارز ارائه می شوند. در این معاملات شما نه تنها باید به فکر اقتصاد کشوری باشید که واحد پول آن را معامله می کنید، بلکه باید به اقتصاد کشوری که در آن معامله می کنید هم توجه داشته باشید. نگرانی های اساسی شما از یک بازار به بازار دیگر متفاوت است. هنگام خرید سهام اینتل، نگرانی اصلی شما این است که آیا سهام ارزش خود را افزایش می دهد و به قیمت سهام شرکت های دیگر کمتر توجه می کنید. از طرف دیگر، هنگام خرید یا فروش در فارکس، باید اقتصاد دو کشور را در نظر بگیرید.
بنابراین، یک تجارت موفق در بازار فارکس نیاز به تجزیه و تحلیل دو نهاد مالی دارد. بازارهای فارکس گاهی اوقات حساسیت بیشتری نسبت به اوضاع سیاسی و اقتصادی در حال ظهور در کشورهای دیگر نشان می دهند. بازار سهام ایالات متحده نسبت به اوضاع سیاسی و اقتصادی کشورهای دیگر مصونیت ندارد اما معمولاً نسبت به چنین موضوعات خارجی حساسیت کمتری دارد.
4- مقررات تعیین شده
تجارت در بورس با مزایای خاصی همراه است. برای اولین بار، بازرگانان و سرمایه گذاران به اطلاعات کل بازار دسترسی پیدا می کنند که سوابق خرید و فروش را ثبت می کند. این کار می تواند به ویژه برای معامله گران یا سرمایه گذارانی که تجزیه و تحلیل فنی یا بنیادی را دنبال می کنند مفید باشد. تجارت در بورس بسیار مطمئن تر است.
برخلاف بازارهای سهام، هیچ معامله متمرکزی برای بازارهای فارکس وجود ندارد و معاملات بصورت خصوصی بین خریدار و فروشنده انجام می شود. چنین معاملاتی خطر نقص طرف مقابل را به همراه دارد.معاملات سهام در بورس های بزرگ، مقررات و محدودیت های بسیاری دارد ولی در بازار فارکس مقررات کمتری تنظیم شده است. از برخی جهات، فضای نظارتی بازارهای سهام بزرگ محدودیت هایی را ایجاد می کند که ممکن است معامله گران از آن استقبال نکنند ولی این مقررات تا حدی از سرمایه گذاران محافظت می کند.
5- نوسانات بازار
نوسانات بسیار زیاد غالباً نشانه افزایش ریسک در بازار است و در نوسانات بسیار کم، به دست آوردن سود حاصل از حرکت قیمت غیرممکن است. از این رو نوعی نوسان متوسط برای کسب سود در معاملات مطلوب است. به طور سنتی، بورس اوراق بهادار بالاترین سطح نوسانات را در هنگام سقوط بازار و سایر رویدادها تجربه خواهد کرد.
در طی روند صعودی، بازار سهام تمایلی به نشان دادن نوسانات شدید ندارد. نوسانات در بازارهای ارز بیشتر از بازار سهام است. این بدان معناست که دوره های نوسان در بازارهای ارز کوتاه تر هستند و به همین ترتیب، شما معمولاً یک دوره مکرر را بین دوره های کم نوسان و دوره هایی با نوسان زیاد خواهید دید.
6- هزینه های معامله
دو هزینه اصلی مربوط به اجرای معاملات در بازار است که شامل اسپرد پیشنهاد قیمت و هزینه کارمزد است. اسپرد پیشنهاد قیمت به تفاوت در قیمت بازار برای خرید در مقابل قیمت بازار برای فروش اشاره دارد.
هزینه کارمزد متشکل از هر هزینه ای است که به کارگزار یا مبادله شما برای معامله در بازار پرداخت می شود. در بازارهای فارکس ، برخی از کارگزاران که کارگزاران میز کار نامیده می شوند، کمیسیونی دریافت نمی کنند، بلکه هزینه های خود را از طریق افزایش نرخ درخواست پیشنهاد دریافت می کنند.
سایر کارگزاران فارکس، که معمولاً به عنوان کارگزاران ECN نامیده می شوند، کمیسیون کمی دریافت می کنند. به طور معمول، کارگزار فارکس ECN در طولانی مدت مقرون به صرفه تر خواهد بود. در بازارهای سهام، اکثریت قریب به اتفاق کارگزاران برای انجام معاملات کمیسیون می گیرند. این هزینه ها بسته به اینکه از یک کارگزار تخفیف یا یک کارگزار خدمات کامل برای اجرای معاملات خود استفاده می کنید، بسیار متفاوت است.
7- اهرم
ویژگی دیگری که معامله ارز را نسبت به معاملات سهام ارجح می کند، توانایی معامله گران برای دستیابی به میزان اهرم بیشتر است. در بازار فارکس forex، کارگزاران بیش از 100 برابر پولی که در حسابتان هست را به شما اعتبار معاملاتی می دهند که به آن اهرم میگویند و میزان واقعی اهرمی که در دسترس است به کارگزار و شخص معامله گر بستگی دارد. در حالی که در بازار سهام باید با سرمایه خودمان معامله کنیم .
بنابراین پتانسیل سود بازار فارکس به دلیل وجود اهرم، بسیار بیشتر است. اگر چه اهرم قدرت مطمئناً می تواند به تقویت بازده کمک کند، اما باید توجه داشت که می تواند ضرر را نیز تقویت کند. به همین ترتیب، تجار و سرمایه گذاران باید اهرم را به عنوان یک شمشیر دو لبه در نظر بگیرند و از آن به شیوه ای مسئولانه استفاده کنند.
8- تأثیرات بازار
عوامل مختلفی وجود دارد که بر قیمت ارز در مقابل سهام تأثیر می گذارد. هنگام تجزیه و تحلیل سهام، می خواهید از تجزیه و تحلیل هایی که شامل مطالعه مواردی مانند چشم انداز رشد شرکت، ارزیابی فعلی و نسبت بدهی است استفاده کنید. علاوه بر داده های خاص در مورد معیارهای شرکت، شما همچنین می خواهید رقبا و شاخص بازار گسترده را تجزیه و تحلیل کنید.
فراتر از این، معامله گران سهام باید از نوعی تجزیه و تحلیل فنی برای کمک به زمان ورود و خروج بهتر استفاده کنند. معامله گران ارز بر داده های اساسی کلان تری مانند ارقام تورم ، گزارش اشتغال، داده های خرده فروشی، مازاد یا کسری تجارت ، تولید ناخالص داخلی و سایر موارد تمرکز خواهند کرد. به همین دلیل، متغیرهای زیادی وجود دارد که معامله گران فارکس باید در روند تصمیم گیری از آنها آگاه باشند.
همراه با تجزیه و تحلیل بنیادی فارکس، آنها همچنین باید در زمان بندی بازار مهارت داشته باشند. اشکال مختلفی از تجزیه و تحلیل فنی وجود دارد که می تواند به معامله گران فارکس در زمان بندی بازار کمک کند. برخی از روش های معروف تر شامل موج الیوت، تجزیه و تحلیل فیبوناچی و تحلیل الگوی نمودار است.
نتیجه گیری
در انتهای این مقاله، بار دیگر این سوال را مطرح می کنیم که آیا تجارت فارکس بهتر است یا سهام؟ با توجه به مطالبی که گفته شد پاسخ قطعی برای این سوال وجود ندارد، زیرا به شخصیت و اهداف هر معامله گر بستگی خواهد داشت. بازارهای فارکس در مقایسه با بازار سهام، فضای بهتری را برای معامله گران فعال، فراهم می کنند ولی برای آن دسته از معامله گرانی که تازه کار خود را آغاز کرده اند، بورس می تواند زمینه شروع بهتری باشد.
دلیل این امر این است که درک سهام برای اکثر مردم آسان تر است و تجارت در بازار سهام نسبتاً ساده است. معامله گران پس از کسب تجربه در بازار سهام، می توانند در معرض بازارهای ارز قرار بگیرند.
این معمولاً بهترین و منطقی ترین راه برای معامله گران تازه کار است. بدیهی است که برخی موارد استثنایی نیز در این مورد وجود خواهد داشت و شما باید از این درس به عنوان راهنمای درک بهتر جوانب مثبت و منفی هر بازار استفاده کرده و در مورد بهترین اقدام خود تصمیم بگیرید.
آموزش بورس و فارکس را در طرح کارمان تجربه کنید. کارمان برای شما دوره های کارآموزی بورس و آموزش و کارآموزی فارکس را نیز ارائه می دهد.
سهام خزانه چیست؟ مهم ترین نکات سهام خانه در بورس ایران
سهام خزانه دارای یک تعریف کلی در بازار جهانی می باشد و آن تعریف این است که یک شرکت بخشی از سهام ممتاز خود را که در بازار مالی عرضه می شود خریداری می کند که دارای قوانین و شرایط خاصی نیز می باشد.
سهام خزانه چیست؟
سهام خزانه به سهامی گفته می شود که مدیریت آن تنها مختص شرکت سهام بوده و در جهت تحقق اهداف شرکت به کار گرفته می شود یا به عبارتی دیگر سهام عادی یک شرکت سهامی عام می باشد که مجددا توسط آن شرکت خریداری می شود. در کشور ما ایران هیچ شرکتی مجاز نیست تا سهام خود را بخرد به این علت که چون مدیر آن نسبت به اطلاعات داخلی آگاه است سهام خود را با حداقل قیمت بخرد و با حداکثر قیمت در اوج بفروشد و سبب ضرر و زیان فروشنده و خریدار بشود.
سهام خزانه یعنی چه
سهام خزانه داری بخش از سهام یک شرکت می باشد که آن سهام در حساب خزانه نگهداری و حفظ می شود. هر شرکتی قادر است تنها 10 درصد از سهام خود را که منتشر کرده است بازخرید کند زیرا قوانین ایران اجازه ی خرید کل آن سهام را به دلایل مختلف به همان شرکت نمی دهد.
سهام خزانه در قانون تجارت
سهام خزانه در قانون تجارت بر اساس قانون تجارت هیچ شرکتی نمی تواند سهام شرکت مربوط به خودش را بخرد یا به عبارتی بازخرید سهام نماید این بازخرید ممکن است به دلایل بسیاری انجام بشود و منجرب کاهش سرمایه شرکت و یا فروش سهام شود. در برخی از کشورها با توجه به شرایط خاصی بازخرید مجاز می باشد.
سهام خزانه در حسابداری به چه معناست؟
سهام خزانه در حسابداری به عنوان یک عملکرد مالی در اختیارات مدیریت به شمار می رود. بر اساس استانداردهای حسابداری، این سهام به عنوان دارائی به شمار نمی رود و نباید سود حاصل از خرید و فروش در بین سهام داران توزیع بشود. مواردی هم وجود دارند که در آن سهام خزانه از حقوقی همچون حق سود سهام، حق رای، حق تقدم خرید سهام را دارا نمی باشد. در اکثر کشورها خرید سهام سود خزانه مجاز نیست.
سهام خزانه سهامی است که توسط شرکت باز خرید شده و مجددا به شرکت باز می گردد. این سهم داری یکی از ابزارهای مالی و حمایتی از سهام به شمار می رود.
منظور از سهام خرانه چیست؟
گاهی شرایطی پیش می آید که یک شرکت وادار به خرید سهام خود می شود. این کار دلایل مختلفی نیز دارد یکی از این دلایل این باشد که سهام مربوط به یک شرکت با قیمت کمی در بازار خرید و فروش می شود در صورت بروز چنین شرایطی آن شرکت می تواند از قانون سهام خرانه نیز استفاده کند و حداکثر تا ظرف ده درصد از سهام خود را باز خرید نماید و پس از بهبود اوضاع آن را دوباره به فروش برساند.
نقد شوندگی در بورس
ممکن است میزان نقد شوندگی سهام یک شرکت در بازار کاهش یافته باشد در چنین حالتی یکی از مهم ترین مزایای بورس قابلیت نقد شوندگی بالا به شمار می رود اما گاهی معامله گران نسبت به شرکت و آن سهم اعتماد خود را از دست می دهند در این شرایط چون متقاضی خرید وجود ندارد فروشندگان اقدام به خرید سهام خرانه می کنند تا سهام خود را نقد کنند و مانع از دست دادن اعتماد سرمایه گذاران نسبت به خود شوند. پیشنهاد می کنیم مقاله آموزش خرید بورس و سهام ایران را بخوانید.
حسابداری سهام خزانه
اما در روش اسمی هنگامی که شرکتی سهام خود را بازخرید می نماید به عنوان کناره گیری گروهی از سهام داران در سرمایه شرکت تلقی می شود و به همین ترتیب فروش این سهام سبب ورود گروه جدیدی از سهام داران تلقی می شود.
خرید و فروش سهام خزانه
در صورتی که درصد زیادی از سهام شرکت در اختیار افراد محدودی باشد و این افراد بتوانند در روند قیمت ها دخالت داشته باشند آنگاه شرکت برای جلوگیری از این رخداد قادر است سهام خود را خریداری کرده و کنترل قیمت ها را در دست بگیرد.
یکی از مفاهیمی که در حوزه بورس اوراق بهادر و افزایش شرکت های بورسی به کار برده می شود صرف سهام خزانه می باشد. در تحلیل ماهیت این سهام و نسبت سهم با شرکت به این صورت است که در سهام خزانه خود شرکت، طرف معامله با سهام دار قرار می گیرد.
برخی از حقوق دانان معتقدند سهم سند طلب از شرکت طلقی می شود و حق دینی محسوب می شود پس شرکت مدیون و سهام دار دائن و سهم به عنوان دین برشمرده می شود. بنابراین اگر شرکت سهم را بخرد جمع دائن و مدیون را به وجود آورده است و سهم که همان دین می باشد را از بین می برد در صورتی که می دانیم در سهام خزانه سهم نه تنها از بین نمی رود بلکه برای آن که در آینده مجددا به فروش برود نگهداری می شود پس این مشکل که سهم را دارای دو ماهیت دو گانه به شمار آوریم وجود دارد.
در نحوه ثبت حسابداری سهام خزانه می توان گفت برای سهام شرکت های اصلی در مالکیت شرکت های فرعی در صورت های مالی از روش بهای تمام شده استفاده می شود، پس در حسابداری سهام خزانه نیز از روش بهای تمام شده نیز استفاده می شود.
صرف سهام خزانه چیست
ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که سهام خزانه چیست، و به این صورت توضیح می دهیم که گاهی اوقات شرکت سود زیادی را شناسایی می کند که ارزش سهام آن در بازار بیشتر از ارزش اسمی می باشد در چنین شرایطی شرکت قادر خواهد بود سهم جدید خودش را با قیمت بیشتر از ارزش اسمی انتشار دهد و به دلیل این تقاضای شرکت سهم به ارزشی بیشتر از ارزش اسمی به فروش برسد. به میزان اختلاف ارزش اسمی و مبالغ حاصله از سهام صرف سهام خزانه می گویند.
اقتصاددانان بسیاری هستند که بر این موضوع اتفاق نظر دارند که محتویات اطلاعاتی تغییر سیاست های پرداختی شرکت می تواند اطلاعاتی را به سرمایه گذاران بیرون از سازمان انتقال دهد اما نظر کافی بر چگونگی ماهیت اطلاعات انتقال داده شده نمی باشد و از طرفی دیگر سهام خزانه با علامت دادن از وضعیت شرکت می تواند سبب بهبود قیمت سهم در بازار بشود. از نظر اقتصادی این امر پیامدهای مثبتی را در کارکرد بازار در پی خواهد داشت و سبب کارا تر شدن بازار می شود.
نحوه ثبت فروش سهام خزانه در دفاتر به صورت وجه نقد، بدهکار، سرمایه اهدایی و بستانکار انجام می شود. برای ثبت حسابداری سهام ممتاز شرکت از روش بهای تمام شده نیز استفاده می شود.
سهام خزانه که سهام ممتاز یک شرکت محسوب می شود و سهامی است که توسط همان شرکت بازخرید می شود، مدیریت این سهام ممتاز در اختیار خود شرکت بوده و برای رسیدن به اهداف انجام می شود این فرآیند عملی مثبت در بازار سرمایه به شمار می رود و در دیگر کشورها هم صورت می گیرد.
- همچنین پیشنهاد می کنیم از مقاله بهترین نماد بورس ایران برای سرمایه گذاری سال 1400 بازدید به عمل آورید.
این سهام به چه دلایلی انجام می شود
سهام خزانه به دلایل مختلفی از جمله حمایت از قیمت سهام شرکت که در بازار به قیمت کمتری نسبت به ارزش سهم مورد معامله قرار می گیرد، فرصت دادن به سهام داران شرکت در زمانی که نقد شوندگی سهام کاهش یافته است بتوانند سهم خود را به فروش برسانند، ارائه دادن تفاوت بورس ایران با جهان سیگنال های مثبت مبنی بر بالا بودن ارزش سهام، جلوگیری از تصاحب و به مالکیت در آوردن سهام توسط دیگران انجام می شود.
در قانون تجارت یکی از موانعی که برای خرید سهام شرکت بیان شده است ممنوع بودن خرید سهام شرکت توسط خود شرکت می باشد به این عمل شرکت که در اصطلاح بازخرید سهام گفته می شود.
از دیگر دلایلی که عمل باز خرید انجام می شود می توان به کاهش سرمایه شرکت و بازفروش مجدد سهام اشاره کرد. ممنوعیت این عمل می تواند مشکلات بسیاری را برای شرکت ها به وجود بیاورد و از طرفی دیگر قانون تجارت قادر به پاسخگویی دنیای تجارت امروزه نیست به همین دلیل قانونی را تصویب کرده اند که در آن قانون به رفع موانع تولید رقابت پذیر و نظام مالی کشور پرداخته است.
در این قانون تحت عنوان خزانه آمده است که خرید سهام شرکت توسط همان شرکت بر طبق مقررات خاصی قابل انجام است. سهام خزانه تفاوت بورس ایران با جهان تفاوت بورس ایران با جهان در ویکی پدیا را نیز بخوانید.
سوالات متداول
- چرا در ایران بازخرید سهام توسط شرکت ممنوع می باشد؟
در کشور ما ایران هیچ شرکتی مجاز نیست تا سهام خود را بخرد به این علت که چون مدیر آن نسبت به اطلاعات داخلی آگاه است سهام خود را با حداقل قیمت بخرد و با حداکثر قیمت در اوج بفروشد و سبب ضرر و زیان فروشنده و خریدار بشود.
گاهی اوقات شرکت، سود زیادی را شناسایی می کند که ارزش سهام آن در بازار بیشتر از ارزش اسمی می باشد در چنین شرایطی شرکت قادر خواهد بود سهام جدید خودش را با قیمت بیشتر از ارزش اسمی انتشار دهد و به دلیل این تقاضای شرکت سهام به ارزشی بیشتر از ارزش اسمی به فروش برسد. به میزان اختلاف ارزش اسمی و مبالغ حاصله از سهام صرف سهام خزانه می گویند.
قانون تجارت قادر به پاسخگویی دنیای تجارت امروزه نیست به همین دلیل قانونی را تصویب کرده اند که در آن قانون به رفع موانع تولید رقابت پذیر و نظام مالی کشور پرداخته است.
تفاوت فارکس و بورس چیست؟
مقدمه
فارکس و سهام دو نوع مختلف از انواع بازارهای مالی هستند که طرفداران زیادی برای فعالیت دارند ویژگی های این دو بازار باعث منحصر به فرد شدن آنها می شود بنابراین هیچ دلیل بر بهتر بودن هر یک از این دو نسبت به دیگر وجود ندارد. خصوصیات هر یک از این بازارها برای فعالیت کردن از اهمیت بسیاری برخودار است زیرا عدم مطالعه دقیق قبل از ورود به این بازارها عواقب غیر قابل جبرانی را در پی دارد.
بنابراین در این نوشته به بررسی تفاوت فارکس و بورس می پردازیم.
بازار فارکس در تقابل با بازار بورس
برای درک تفاوت بین این دو بازار ابتدا ماهیت آنها را به صورت کوتاه بررسی می کنیم.
فارکس یک شبکه گسترده از معاملات غیر متمرکز و با هدف تسهیل تجارت بین الملل بدون هیچ مکان فیزکی است. در این بازار ارزها به صورت جفت معامله می شوند.
بازار سهام مربوط به سهم های شرکت های تجاری فعال در حوزه اقتصاد یک کشور است که به صورت متمرکز در یک مکان فیزیکی اداره می شود.
بازار فارکس و بازار بورس سهام دو مورد از محبوب ترین بازارهای مالی برای تجارت در سراسر جهان هستند. دلایل زیادی از جمله منابع آموزشی، حجم معاملات و تبلیغات باعث این محبوبیت شده است. در این میان زمانی که در پلتفرم های معاملاتی می خواهید یک نماد را برای معامله انتخاب کنید با جفت ارزهای مختلف، سهم ها، شاخص ها و فلزات روبرو هستید که علت آن معاملات CFD است.
مقاله مرتبط : قرارداد CFD به چه معنا است؟
لیست تفاوت فارکس و بورس
تفاوت مکان | Place of activity |
محصولات مورد معامله | What is traded |
تفاوت زمان کاری | Market trading hours |
حجم معاملات | market size |
نوسان و نقدشوندگی | Volatility and liquidity |
تفاوت فارکس و بورس در مکان فعالیت (Place of activity)
مکان بورس:
اقتصاد کشورهایی که برمبنای سرمایه داری شکل گرفته است دارای یک بورس مرکزی در محلی خاص است که وظیفه اداره بازار را بر عهده دارد.
در نتیجه بورس های متعددی در سطح دنیا با هدف جذب سرمایه داخلی و خارجی برای اقتصاد بومی خود در حال فعالیت هستند.
مکان فارکس:
بازار تبادل ارزهای خارجی یا همان فارکس دارای محل خاصی نیست به عبارت دیگر فارکس یک شبکه بین بانک های معتبر دنیا است که برای تسهیل تجارت، معاملات ارزی را بین خود انجام می دهند.
چه چیزی در فارکس و بورس معامله می شود (What is traded)
در بازار فارکس ارزها به صورت جفت در تقابل یک دیگر نقل می شوند و جفت ارزها در فارکس اصلی ترین مورد معامله برای فعالان این حوزه می باشد.
همچنین جفت ارزها به چهار دسته مختلف تقسیم می شود:
- جفت ارزهای اصلی
- جفت ارزهای فرعی
- جفت ارزهای عجیب و غریب (اگزوتیک)
- جفت ارزهای کالایی
همان طور که در بالا به آن اشاره شد در بازار بورس سهم های شرکت های پیشرو و غیر پیشرو در اقتصاد یک کشور مورد معامله قرار می گیرد. در بازار سهام نیویورک می توان به سهام شرکت اپل، فیسبوک و… اشاره کرد.
در بازار بورس ایران نیز می توان به سهام های شرکت های فعال در حوزه های دارویی، انرژی و… اشاره کرد.
فرق فارکس و بورس در ساعت کاری (Market trading hours)
بازار بورس در همه جای دنیا محدود به زمان اداری است، به عنوان مثال بورس اوراق بهادار لندن بین ساعت 8:00 تا 16:30 دقیقه به وقت محلی فعال است و دو روز آخر هفته شنبه و یکشنبه تعطیل است. برای اکثر بورس های در دنیا به این شکل است.
اما ساعت کار بازار فارکس محدود به بازه های زمانی روازنه نیست و به جز آخر هفته ها (شنبه و یکشنبه) فعال است و معامله گران می توانند در آن به فعالیت بپردازند.
تفاوت حجم معاملات بازار فارکس و بورس (Forex vs. Exchange)
از نظر حجم معاملاتی بازار فارکس با هیچ یک از بازارهای بورس در دنیا قابل مقایسه نیست. حتی می توان گفت که هیچ بورس اوراق بهادری در دنیا قدرت رقابت با فارکس را ندارد.
این موضوع طبیعی است زیرا مثل مقایسه تعداد شهروندان یک کشور با تمام مردم سیاره است با این تفاوت که مردم یک کشور جزئی از کل هستند اما هیچ بورسی در دنیا جزئی از بازار فارکس نیست، بلکه نمایش دهنده اقتصاد کشور مبدا است.
نوسان و نقدشوندگی (Volatility and liquidity)
از تفاوت حجم معاملات در فارکس و بورس می توان به دو موضوع نوسان و نقدشوندگی را بررسی کرد.
بازار فارکس تقریبا 300 برابر بزرگتر از بازار بورس نیویورک است. از آنجایی که حجم معاملات هر بازاری با میزان نقدشوندگی در آن در رابطه مستقیم است می توان به این موضوع پی برد که نقدشوندگی در بازار فارکس تا چه اندازه بالاست.
موضوع نوسان نیز مانند نقدشوندگی ارتباط مستقیم با ارزش حجم معاملات یا مارکت کپ فارکس دارد. بنابراین حجم معاملات بالا، نوسان و نقدشوندگی بسیاری را در پی دارد.
همبستگی بین فارکس و بورس (Correlation)
معامله گران به دنبال همبستگی بین بازارهای مالی هستند تا بتوانند حرکت قیمت را پیش بینی کنند. مشخص شده است که بازارهای فارکس و بورس با شاخص های مختلف بازار سهام و نرخ های آن در ارتباط هستند.
به عنوان مثال، قبل از شروع رکود جهانی در سال 2008، سرمایه گذاران متوجه کاهش Nikkei، شدند و این امر را نشانه ضعف اقتصاد ژاپن می دانستند. بنابراین نتیجه گرفتند که ین در مقابل دلار آمریکا با کاهش ارزش روبرو می شود. عکس این موضوع نیز صادق است.
بسیاری از معامله گران می توانند از همبستگی ارزی برای پیش بینی حرکت های آتی بازار در هنگام بازکردن موقعیت در هر دو بازار استفاده کنند. اگرچه تفاوت های قابل توجهی بین فارکس و سهام وجود دارد، اما اغلب هنگام تجزیه و تحلیل الگوهای معاملاتی فنی به خوبی با هم کار می کنند. با این حال، به دلیل نوسانات بازار و صدها دلیل دیگر هیچ تضمینی وجود ندارد که بازار طبق این عوامل پیش برود.
بورس یا فارکس: آیا یکی سودآورتر از دیگری است؟
با در نظر گرفتن تمام نکات فوق، هیچ نتیجه گیری ساده ای وجود ندارد که کدام بازار سودآورتر یا بهتر از دیگری است. در انتخاب ابزار مالی یا بازار برای معامله باید همه عوامل خارجی مانند نوع شخصیت، تحمل ریسک و اهداف کلی معاملات را در نظر گرفت.
اگر هدف شما این است که با استفاده از استراتژی های کوتاه مدت، سودهای مکرر و ناچیزی را از حرکت قیمت ها بدست آورید، بله، فارکس سودآورتر از سهام است. بازار فارکس بسیار بی ثبات تر از بازار سهام است، جایی که سود می تواند به راحتی به یک معامله گر با تجربه و متمرکز برسد. با این حال، فارکس از ریسک بیشتری نسبت به بورس برخودار است زیرا نوسات بالای آن و همچنین استفاده از اهرم های بالا مدیریت ریسک تفاوت بورس ایران با جهان را بسیار سخت می کند.
بنابراین می توان فارکس و بورس را هر دو سود آور برای معامله گرانی که با دانش کافی وارد آن می شوند دانست.
شرکت هلدینگ چیست و چه تفاوتی با شرکت های سرمایه گذاری دارد؟
شرکت هلدینگ (Holding Company) که گاهی در ایران – با کمی بیدقتی – به عنوان شرکت مادر هم شناخته میشود، اصطلاحی است که طی سالهای اخیر در ادبیات مدیریتی و رسانهای کشور بسیار رواج پیدا کرده است.
البته مفهوم هلدینگ و شرکت های هلدینگ به تازگی مطرح نشده و چندین دهه قدمت دارد. اما گسترش کسب و کارهای اینترنتی طی سالهای اخیر و افزایش رغبت به سرمایهگذاری در استارت آپها باعث شده که هلدینگهای جوانِ بسیاری شکل بگیرند و این اصطلاح، به گفتگوهای روزمره هم راه پیدا کند.
جالب اینجاست که افراد بسیاری، هر مجموعهای از فعالیتهای متنوع را هلدینگ فرض میکنند. مثلاً بعید نیست پای صحبت یک دوست بنشینید و او بگوید: «اخیراً در شرکت خود کارهای مختلفی انجام میدهیم و میشود گفت به یک هلدینگ تبدیل شدهایم.»
منظور از شرکت سرمایه گذاری چیست؟
برای اینکه شرکت هلدینگ را به خوبی درک کنیم، لازم است ابتدا تعریف شرکتهای سرمایه گذاری را بشناسیم. سپس به این موضوع بپردازیم که هلدینگ چه تفاوتی با یک شرکت سرمایه گذاری دارد.
تعریف شرکت سرمایه گذاری
شرکت سرمایهگذاری، یک بنگاه اقتصادی است که سرمایهی خود را با هدف کسب سود، به خرید سهام شرکتها، صندوقها و سایر داراییهای سود ده، اختصاص میدهد.
شرکت سرمایهگذاری بسته به ترجیحات سرمایهگذاران خود و میزان ریسک پذیری آنها، سبد سرمایه گذاری (پورتفوی) خود را تشکیل داده و مدیریت میکند.
ویژگی مهم شرکتهای سرمایهگذاری این است که هنگام خرید سهام شرکتها تمایل ندارند به ساختار مدیریتی و جزئیات عملیاتی آنها ورود کنند و صرفاً بر اساس ارزش سهام، سود سهام و آیندهی شرکت و سهام آن، تصمیم میگیرند که چه میزان از سبد سرمایهگذاری خود را به هر شرکت اختصاص دهند.
در شرکت های سرمایه گذاری، بیش از هر چیز، اصول مدیریت پورتفولیو بر انتخابها و تصمیمگیریها حاکم است. به عبارت دیگر، این شرکتها میکوشند ترکیبی از داراییها را تشکیل دهند که سود آنها در مقایسه با ریسکی که متحمل میشوند، بهینه باشد.
بنابر این الزاماً قرار نیست سبد یک شرکت سرمایه گذاری از نظر جنس داراییها یا جهتگیری استراتژیک، همخوان باشند. چه بسا یک شرکت سرمایه گذاری، در کنار خرید سهام چند شرکت ساختمانی، سهم یک شرکت حوزهی فناوری اطلاعات را هم خریداری کند و معتقد باشد که خریداری سهام شرکتهای این حوزه، شاخصهای کلی سود و ریسک آنها را بهبود میبخشد.
البته با همهی این توضیحات، بسیاری از شرکت های سرمایه گذاری ترجیح میدهند روی حوزه های تخصصی کار کنند و سرمایهی خود را در حوزههای محدودی توزیع کنند، تا بتوانند تحلیل و سنجش وضعیت بازار را سریعتر و عمیقتر انجام دهند.
تعریف شرکت هلدینگ چیست؟
هلدینگ هم شرکتی است که سهام چند شرکت مختلف را میخرد و نگهداری میکند. اما هلدینگها با شرکت های سرمایه گذاری یک تفاوت مهم و کلیدی دارند:
تفاوت شرکت هلدینگ و شرکت سرمایه گذاری
هلدینگها بر خلاف شرکت های سرمایه گذاری، ادعای مدیریتی هم دارند و تمایل دارند با خریدن بخشی از سهام شرکتها در تصمیم گیریها و سیاستگذاریهای داخلی آنها ورود کنند.
اگر یک شرکت هلدینگ خودرو بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام در یک شرکت خودروسازی اختصاص میدهد، قاعدتاً برنامههایی برای مدیریت آن شرکت دارد یا معتقد است که اعمال نفوذ در سیاستهای داخلی آن شرکت میتواند منافع اقتصادی هلدینگ را بیشتر و بهتر تأمین کند.
با این توضیحات میتوان گفت یک شرکت هلدینگ خود را در حوزهی فعالیت شرکت های سرمایه پذیر، صاحبنظر میداند.
هلدینگها چگونه شرکتهای سرمایهپذیر را کنترل میکنند؟
وقتی یک هلدینگ، سهام قابلتوجهی از یک شرکت را خریداری کند، میتواند از طریق انتخاب یک یا چند نفر از اعضای هیأت مدیره، روی تصمیمهای شرکت تأثیر بگذارد.
اما انتخاب عضو هیأت مدیره، صرفاً یکی از روشهای کنترل و اعمال نفوذ است. هر شرکتی بسته به اساسنامه و چارت سازمانی خود، ارکان ادارهکنندهی متعددی دارد و فرایند در اختیار گرفتن هر یک از این ارکان هم، شفاف و مشخص است.
بنابراین ممکن است یک هلدینگ، با مالکان یک شرکت مذاکره کرده و توافقنامهای را تنظیم کند که بر اساس آن، به ازاء خرید بلوک مشخصی از سهام شرکت، اختیار تصمیمگیری و سیاستگذاری و حتی مدیریت عملیاتی بخشی از شرکت را در دست بگیرد.
نحوهی ورود شرکت هلدینگ در ادارهی امور شرکتهای زیرمجموعه، تابع قواعد مکانیکی و از پیشتعیینشده نیست و حد و حدود این دخالتها، تابع شکل توافق (یا چارچوبهای از پیش تعریف شدهی شرکت سرمایهپذیر) است.
اما عرف این است که برای مشخص کردن قدرت هلدینگ، از دو اصطلاح نفوذ قابل ملاحظه و کنترل استفاده میکنند.
تفاوت نفوذ و کنترل
نفوذ قابل ملاحظه (به انگلیسی: Significant Influence) به معنای توانایی مشارکت در تصمیمگیریهای مربوط به سیاستهای مالی و عملیاتی شرکت است.
اما کنترل به این معناست که ادارهی کامل سیاستهای مالی و عملیاتی یک شرکت، در اختیار هلدینگ قرار میگیرد.
بنابراین میتوانید حدس بزنید که برای کنترل یک شرکت، لازم است بلوک بزرگی از سهام آن خریداری شود.
ساختار هلدینگ چه مزیتهایی دارد؟
انگیزههای متنوعی برای استفاده از ساختار هلدینگ وجود دارد.
به عنوان مثال، ممکن است یک شرکت، به تدریج زیرمجموعههای متعددی تشکیل دهد یا بخشهای مختلفی از آن، در قالب شخصیتهای حقوقی مستقل، فعال شوند.
تأسیس یک شرکت به عنوان هلدینگ که سهام با نفوذ قابل ملاحظه (یا حتی کل سهام) شرکتهای زیرمجموعه را در اختیار دارد، کمک میکند تا ضمن راهبری کلان کل مجموعه، زمینه برای شکلگیری چابکی مطلوب در زیرمجموعهها هم فراهم شود.
چنین هلدینگهایی از دل خود شرکتها سر بر میآورند.
در این وضعیت، معمولاً شرکت هلدینگ، نگاه کلانتری به فعالیتهای کل مجموعه دارد و میتواند در جابهجایی و تخصیص منابع، نگاهی سیستمیتر و استراتژیکتر داشته باشد.
شاید یکی از بهترین نمونههای این نوع هلدینگها در سطح جهان، شرکت آلفابت باشد که در گوگل ریشه دارد؛ اما امروز مالک گوگل محسوب میشود و سایر فعالیتها را هم در قالب شرکتهای مستقل مدیریت میکند.
اما همیشهی شرکتهای هلدینگ به این شیوه شکل نمیگیرند. گاهی شرکتهای بزرگ به خاطر اهمیت استراتژیک برخی کسب و کارها، با خرید سهام، کنترل مدیریتی آن شرکتها را در اختیار میگیرند.
همچنین هلدینگهای تخصصی هم وجود دارند که تا حدی به شرکتهای سرمایه گذاری شبیهاند. آنها در یک تفاوت بورس ایران با جهان زمینهی ویژه، دانش تخصصی دارند و اگر به نتیجه برسند که پتانسیل یک شرکت بالا و قدرت مدیریتی آن ضعیف است، آن را وارد هلدینگ خود میکنند و پس از ایجاد تحول در شرکت، سهام آن را واگذار میکنند.
البته ما به انگیزههای مشروع و اخلاقی و حرفهای اشاره کردیم. اما فرار مالیاتی، جابجایی منابع مالی و پولهای کثیف میان شرکتها و نیز اخذ تسهیلات ویژه میتوانند انگیزههای دیگری باشند که افرادی را به ثبت شرکت در قالب هلدینگ تشویق میکنند.
شرکت های هلدینگ در بازار بورس ایران
در حال حاضر شرکتهای هلدینگ متعددی در بازار بورس کشور فعال هستند که از جملهی آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- توسعه سرمایه و صنعت غدیر
- سرمایه گذاری دارویی تأمین
- سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی
- گروه سرمایه گذاری سایپا
- گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو
فهرست کامل شرکتهای هلدینگ پذیرفته شده در بورس را میتوانید در سایت سازمان بورس ببینید.
البته واضح است که قرار نیست حتماً یک شرکت هلدینگ در بازار بورس فعال باشد. اما از آنجا که شرکتهای بورسی ملزم به ارائهی گزارشهای شفافسازی متعدد هستند، پیگیری گزارشهای این نوع شرکتها میتواند نقطهی آغاز خوبی برای آشنایی بیشتر با فضای هلدینگها باشد.
ضمناً میتوانید با دانلود نمونه اساسنامه شرکت هلدینگ پیشنهادی سازمان بورس، کمی بیشتر با فضای این شرکتها آشنا شوید:
معادل فارسی هلدینگ
بسته به اینکه در چه فضایی فعالیت کنید و اصطلاح هلدینگ را برای چه مخاطبی به کار ببرید، معادل فارسی آن میتواند متفاوت باشد.
مثلاً با مراجعه به سایت سازمان بورس میبینید که این شرکت، شرکت هلدینگ و شرکت مادر را به عنوان مترادف بهکار برده است (+).
اما این را هم باید به خاطر داشته باشیم که برای شرکت مادر در زبان انگلیسی اصطلاحِ مستقلِ Parent Company وجود دارد و دقیقتر این است که شرکت مادر را برای مجموعهای به کار ببریم که تقریباً تمام مالکیت شرکت زیرمجموعه را در اختیار دارد. در چنین حالتی، به شرکت زیرمجموعه هم، شرکت تابعه تفاوت بورس ایران با جهان یا Subsidiary Company گفته میشود.
ضمناً کسانی که اصطلاح شرکت مادر را به عنوان معادل هلدینگ به کار میبرند، برای هلدینگ تخصصی هم از اصطلاح شرکت مادر تخصصی استفاده میکنند.
استراتژیستها و علاقهمندان به مدیریت استراتژیک، گاهی از اصطلاح بنگاه (Firm) برای اشاره به هلدینگهایی که کسب و کارهای متعدد را در اختیار دارند استفاده میکنند (در واقع Firm را مجموعهای از Businessها در نظر میگیرند).
البته این را میدانیم که اقتصاددانها، بنگاه را به معنای بسیار گستردهتری بهکار میبرند و حتی کسب و کاری در مقیاس یک نانوایی کوچک را هم بنگاه اقتصادی در نظر میگیرند.
اما فراموش نکنید که همهی این نامگذاریها قراردادی هستند و معیارهای کاملاً عینی و صلب در این زمینه وجود ندارد. نه میتوانیم بین نفوذ و کنترل مرز قطعی تعریف کنیم و نه میان سرمایهگذاری و هولدینگ.
چون حتی یک شرکت سرمایهگذاری که سهامش کمتر از نفوذ مستقیم در شرکت است، میتواند با مدیریت عرضه و تقاضای سهم یک شرکت، مدیران آن را تا حدی تحت فشار قرار دهد.
بگذریم از اینکه بسیاری از شرکت هایی که خود را شرکت سرمایه گذاری مینامند، واقعاً سهامی در حد هلدینگ و کنترل در شرکتهای مختلف خریداری میکنند.
بنابراین بهترین روش این است که وقتی از این اصطلاحات استفاده میکنیم، به مخاطب بگوییم که چه تعریفی در ذهن داریم و آنها را به چه معنایی بهکار میبریم.
و البته به یاد داشته باشیم که هلدینگ همیشه به ساختاری متشکل تفاوت بورس ایران با جهان از رابطهی چند شخصیت حقوقی مستقل اشاره دارد و یک شرکت منفرد، هر چقدر هم که فعالیتهای متنوعی را درون خود سامان داده باشد، نمیتواند خود را هلدینگ بنامد.
اگر به استراتژی و مدیریت استراتژیک علاقهمند هستید، میتوانید در ادامهی این بحث، درس سطوح مختلف استراتژی را بخوانید. از میان سه سطح استراتژی، سطح سوم یعنی Corporate Strategy (استراتژی شرکتی) به مسائل استراتژیک مورد توجه هلدینگها میپردازد.
دسترسی کامل به مجموعه درسهای کارآفرینی برای اعضای ویژه متمم امکانپذیر است.
دیدگاه شما