حرکات ورزشی و اصلاحی
در ضایعات عضلاني و اسکلتي معاينات و روشهای درماني در جهت حفظ و به دست آوردن مکانيک مناسب بدن است. هدف برنامههای اصلاحي بويژه در مدارس بر شناسايي آموزش پيشگيري و بهبود ناهنجاریهاست. بايد ارزيابي و تشخيص بهطور دقيق و تخصصي صورت بگيرد. اولين گام توجه به پوسچر فرد است. زيرا کليه اختلالات عضلاني و اسکلتي صرفنظر از علت اوليه علائم خود را بر پوسچر فرد بروز میدهند. پوسچر خوب عبارت است از تعادل اسکلتي و عضلاني که ساختمانهای نگهدارنده بدن را در مقابل ضايعه و تغيير شکل پیشرونده در هر حالتي که کار يا استراحت میکنند حفاظت مینماید. در چنين حالتي عضلات بيشترين کارايي و ارگانهای داخل شکم و قفسه سينه وضعيت مناسبي را دارا میباشند. در هنگام ارزيابي پوسچر در حالت ايستاده از خط شاقولي به عنوان خط مرجع استفاده میشود. بهعنوانمثال در زير نقاطي از بدن که در پوسچر استاندارد و از نگاه طرفي خط مرجع از آنها میگذرد ذکر شده است: کمي در قدام قوزک خارجي/ کمي در قدام محور زانو/ کمي در خلف محور مفصل هيپ/ تنه مهرههای کمري/ مفصل شانه/ تنه بسياري از مهرههای گردن/ مئاتوس خارجي شنوايي/ کمي در خلف رأس درز کرونال. ارزيابي پوسچر از دو نگاه طرفي و خلفي مورد بررسي قرار میگیرد.
اصلیترین عوامل بروز نا هنجاریهای وضعيتي
●اختلالات ژنتیکی و مادرزادي از قبیل scoliosis,torticollis,scheurmann …
●فقر حرکتي که منجر به ضعف عضلات میشود مانند کودکان آپارتماني و غير ورزشکار
● عادات نامناسب در ايستادن. راه رفتن. نشستن. حمل اشيا مانند کیفهای دبستاني
● پوشاک نامناسب و تجهيزات غیراستاندارد مانند نیمکتهای مدارس بویژه در دوران اهمیت حرکات اصلاحی رشد
● کمبود محرکات رشدي از قبيل نور. آبوهوا. تغذيه…
● وضعیتهای رواني و شخصيتي افراد مانند افرادي که به علت خجالتي بودن سرشان دائماً پايين است.
● افزايش وزن به عنوان عاملي که میتواند در بسياري از بیماریها عامل تشدیدکننده باشد مانند صافي کف پا
آثار رشد و تکامل بر پوسچر: همانطور که مشاهده و تشخيص اختلالات شديد در يک فرد در حال رشد اهميت دارد. دانستن عدم انطباق پوسچر بچهها با پوسچر استاندارد بزرگسالان نيز مهم است. اين مسئله علل متعددي دارد اما علت اوليه آن بيشتر بودن تحرک و انعطافپذیری افراد در حال رشد نسبت به بالغين است. بسياري از انحرافات سيستم عضلاني و اسکلتي بچهها در گروه انحرافات تکاملي قرار میگیرد. اين انحرافات. در سنين تقريبا مشخصي رخ میدهند و بدون درمانهای اصلاحي بهبودیافته و کاملا از بين میروند. آيا انحراف موجود در يک کودک در حال تبدیلشدن به يک اختلال ثابت است يا خير بايد با مشاهدات مکرر صورت گيرد. يکسري اختلالات در سنين خاص طبيعي بوده و اگر پس از آن سنين مشاهده شود بايد بهطورجدی تحت درمان زودهنگام قرار بگيرد و در غير اين صورت مشکلات فراواني در دوران بزرگسالي ايجاد خواهد کرد.
پس از ارزیابیهای دقيق برنامه تمرين درماني و حرکات اصلاحي براي کودک تنظيم میگردد و مشخص میشود چه عضلاتي دچار کوتاهي و يا دچار ضعف شدهاند و پس از آن براي عضلات کوتاه شده تمرينات کششي خاص و براي عضلات ضعيف شده برنامههای تقويتي معين میگردد و در طي اين مدت مشاهدات مکرر براي بررسي پيشرفت برنامهها صورت میگیرد.
کانون تندرستی و حرکات اصلاحی دانشآموزان در هشترود راهاندازی شد
مراغه - ایرنا - نخستین کانون تندرستی و حرکات اصلاحی دانشآموزان با هدف توسعه سلامت جسمی و روانی در هشترود افتتاح شد.
رییس اداره تربیت بدنی و فعالیت های ورزشی اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی روز پنج شنبه در مراسم بهره برداری از این کانون اظهار داشت: این کانون ها همچنین در تشخیص، اصلاح و بهبود ناهنجاری های ساختار قامتی دانشآموزان موثر و مفید است.
مرتضی احمدزاده گفت: بعد از شناسایی دانش آموزان دارای مشکل ناهنجاری های اسکلتی، این افراد به کانون حرکات اصلاحی معرفی شده و آموزش های لازم به آنها در راستای این مشکل داده می شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با پایین بودن سرانه ورزشی در مدارس استان اشاره کرد و افزود: این رقم در حال حاضر برای هر دانش آموز ۲۸ سانتیمتر مربع است.
احمدزاده، ۲ ساعت درس تربیت بدنی برای دانش آموزان را کافی ندانست و از مدیران خواست برنامه منسجم و کتاب راهنمای ورزشی و تربیت بدنی در مدارس داشته باشند.
وی گفت : تمام آموزگاران پایه ابتدایی باید دوره ۴۰ ساعته آموزش درس تربیت بدنی را امسال گذرانده باشند.
مدیر آموزش و پرورش هشترود هم گفت: این کانون نخستین کانون حرکات اصلاحی در هشترود است که با هزینه ۵ میلیون تومان در مدرسه مشکات تابان راه اندازی شد که امیدواریم برای دانش آموزان مفید واقع شود.
بهمن اقدمی افزود: در راستای توسعه ورزش در مدارس، سال گذشته بسته های ورزشی به ارزش ۱۰۰ میلیون تومان توسط خیران بین دانش آموزان توزیع شد و امسال نیز ۲۸ بسته ورزشی در قالب کاروان «مهر با نشاط» در مدارس توزیع شده است.
وی با بیان اینکه از ۱۴۰ واحد آموزشی موجود در این شهرستان، ۵۶ مدرسه فرسوده است افزود: ۸۰ درصد مدارس هشترود به سیستم گرمایشی مجهز است و بقیه نیز به این سامانه مجهز خواهند شد.
وی همچنین از خیران خواست نسبت به احداث مدارس شبانه روزی در هشترود و دهستان های بزرگ اقدام کنند.
اهمیت حرکات اصلاحی
ورزش زانو و حرکات اصلاحی برای درمان زانو درد و سایر مشکلات زانو
درد زانو شایعترین مشکل سیستم اسکلتی عضلانی است که موجب می شود مردم به پزشک مراجعه کنند. در جوامع امروزی که از یک طرف آمادگی جسمانی مردم کم شده و از طرف دیگر آسیب های ورزشی بیشتر شده است زانو درد بیشتر از قبل دیده می شود.
در اکثر درد های زانو التهاب در بافت های مفصلی وجود دارد و صرف نظر از علت درد، هدف مشترک درمان کاهش التهاب در ارتروز زانو یا علل دیگر است. بدنبال هر آسیبی به مفصل زانو، موادی در محیط مفصل آزاد شده که التهاب ایجاد میکنند. این مواد خود موجب آسیب بیشتر به بافت های زانو شده که موجب ایجاد یک دور باطل با بازخورد مثبت میشود یعنی شدت درد مرتبا بوسیله خودش افزایش پیدا میکند. التهاب ایجاد شده موجب ادامه و پیشرفت درد زانو می شود. برای شکستن این دور باطل و کاهش درد باید از ادامه ایجاد آسیب های جدید جلوگیری کرد و موادی را که موجب التهاب میشوند به نحوی کنترل کرد.
رفع زانو درد با حرکات ورزشی
ورزش زانو یکی از بهترین راه حل ها برای درمان زانو درد است . بنابراین در اینجا ۶ تمرین ساده برای نگه داشتن و درمان درد زانو به میزان حداقل ارائه می شود.تمرینات و حرکات اصلاحی زانو درد باید به دقت انتخاب شوند تا از وخیم شدن اهمیت حرکات اصلاحی مشکل جلوگیری شود. ورزش برای تقویت زانو باید توسط پزشک متخصص برای شما تجویز شود.
یکی از نکته های ایمنی برای کسانی که برای مبارزه با درد مفصل زانو از ورزش استفاده می کنند این است: آن ها باید از خم کردن پاها به اندازه ای که در آن زانوها از انگشتان پا جلوتر باشند، اجتناب کنند. این قانونی است تا از فشار بیش از حد به زیر زانو جلوگیری شود تا در آینده نیازی به تعویض مفصل زانو نباشد.
“قبل از انجام دادن هرگونه تمرینات ورزشی برای کمر درد حتما با پزشک متخصص مشورت کنید”
نشستن نیمه اسکوات
این تمرین شامل نشستن روی صندلی بدون دسته و دوباره به حالت ایستاده برگشتن است. همواره کف پاها باید صاف بر روی زمین نگه داشته شوند.
حرکت کششی همسترینگ
فرد باید بر روی زمین نشسته و هر دو پای خود را به جلو دراز کند. سپس باید کف یک پا را در مقابل ران پای دیگر قرار دهد. باید به جلو خم شود مچ پای دراز شده را لمس کند.
گامی به سمت بالا
این تمرین گام گذاشتن روی یک نیمکت یا پله با یک پا و سپس تکرار آن با پای دیگر است. در تمام مدت انجام این تمرین، زانو باید به طور مستقیم در بالای مچ پا قرار گرفته باشد.
کشش عضله چهار سر
کشش عضله چهار سر راه خوبی برای بهبود دامنه حرکت زانو است. فرد یک پای خود را از عقب خم می کند، و برای حفظ تعادل می تواند از یک میز یا دیوار استفاده کند. مچ پای خود را گرفته و آن را تا باسن می کشد. این ورزش زانودرد را با پای دیگر تکرار می کند.
بالا بردن پا
فرد ابتدا باید بر روی زمین دراز بکشد. سپس حدود شش اینچ (۱۵ سانتیمتر) یک پا را از روی زمین بلند کند و تا زمانی که می تواند آن را نگه می دارد و این تمرین را برای پای دیگر تکرار می کند.
اسلاید دیوار
در این حرکات اصلاحی زانو درد فرد پشت به یک دیوار می ایستد سپس روبه پایین می آید و زانو را در حدود ۳۰ درجه خم می کند و دوباره صاف می ایستد. این کار را باید چندین بار تکرار کند، فرد باید تلاش کند پای خود را در موقعیت خم تا زمانی که می تواند، نگه دارد.
تمرین های عمومی از قبیل راه رفتن و دویدن و حرکات اصلاحی زانو برای سلامت زانو مهم هستند و به افزایش قدرت زانو و دامنه حرکتی فرد کمک می کنند. اگر تمرینات شدید باعث درد یا ناراحتی شود، دوچرخه سواری ورزش خوبی برای گرفتن بسیاری از همان مزایای بدون درد اضافی اهمیت حرکات اصلاحی است. ورزش برای زانو درد که برای سلامت زانو و کاهش درد زانو مناسب است را باید حداقل سه یا چهار بار در هفته انجام داد.
نقش حرکات اصلاحی در بهبود ناهنجاریهای اسکلتی
بیات کارشناس تربیت بدنی در گفت وگو با خبرگزاری بسیج گفت:حرکات اصلاحی در بهبود ناهنجاریهای اسکلتی نقش بسیار موثری دارد.
بهاره بیات مربی و کارشناس تربیت بدنی در گفت وگو با خبرگزاری «بسیج» در رابطه با زندگی سالم و وضعیت بدنی استاندارد گفت:وضعیت جسمانی مطلوب نقش مهمی در ایجاد زندگی سالم و با نشاط دارد.
وی ادامه داد:انجام کارهای روزمره بصورت اشتباه، کار مداوم و بدون استراحت در یک وضعیت ثابت و نیز عدم فعالیت بدنی باعث شده است تا اکثر افراد جامعه با ناهنجاریهایی در اهمیت حرکات اصلاحی بدن و به ویژه ستون فقرات مواجه شوند که این ناهنجاریها به تدریج باعث بروز بیماری و دردهایی در نواحی مختلف ستون فقرات میگردد که حرکات اصلاحی در پیشگیری و درمان این ناهنجاریها نقش بسیار مهمی دارد.
این کارشناس تربیت بدنی با تعریف ناهنجاری گفت:شانههای نامتعادل و گرد شده، ستون فقرات کج، سربه جلو، گودی کمر، انحراف لگن، زانوی پرانتزی و ضربدری، کف پای صاف و. از مصادیق ناهنجاریهای اسکلتی است.
وی با اشاره به برخی از عوامل بروز آن گفت:فقر حرکتی و عدم حرکت که منجر به ضعف عضلات میشود مانند کودکان آپارتمانی که بنا به شرایط فیزیکی زندگی امکان تحرک کمتری دارند. همچنین حالتهای روحی و روانی مانند خجالتی بودن یا افسردگی که این افراد عمدتا سرشان به طرف اهمیت حرکات اصلاحی پایین است که در دراز مدت میتواند منجر به عارضه سر به جلو یا پشت گرد شود.
وی افزود:استفاده از پوشاک نامناسب مانند کفش نامناسب مثلا کفشهای تنگ و نوک باریک و یا پاشنه بلند باعث قوز انگشتان پا و شست کج میشود؛ و یا افزایش وزن به عنوان عاملی که میتواند در بسیاری از بیماریها عامل تشدید کننده باشد مانند صافی کف پا ،عادات نامناسب در ایستادن، راه رفتن و نشستن و حمل اشیا سنگین مانند حمل کیفهای سنگین در کودکان دبستانی به صورت یکطرفه و ممتد که میتواند منجر به کجی ستون فقرات و افتادگی شانه گردد.
بیات ادامه داد:شغل و وضعیتهای ثابت بدنی در انجام امور روزمره مثلا افرادی که به طور یکنواخت در طول روز پشت رایانه هستند، استفاده از تجهیزات غیر استاندارد مانند میز و صندلی و نیمکتهای مدارس در ایجاد ناهنجاری نقش دارد.
وی همچنین خاطر نشان کرد:اختلالات ژنتیکی و مادرزادی هم میتواند در بروز این ناهنجاریها نقش داشته باشد.
بیات با تاکید بر اینکه اگر منشا این دردها را تشخیص دهیم در هنگام بزرگسالی و کهولت کمتر دچار مشکلات خواهیم شد گفت: برای مثال بی توجهی به پای پرانتزی باعث ایجاد آرتروز در سنین بزرگسالی خواهد شد.
کارشناس تربیت بدنی برای رفع و پیشگیری از ابتلا به این ناهنجاریها افزود:برای رفع و پیشگیری باید از علم حرکات اصلاحی کمک گرفت، حرکات اصلاحی شاخهای از تربیت بدنی است که اهدافش شناسایی، پیشگیری و اصلاح ناهنجاریهای فرد است.
وی همچنین خاطر نشان کرد:در کودکان و نوجوانان که در سنین رشد هستند و هنوز صفحه رشد استخوانهایشان بسته نشده و قابل انعطاف است حرکات ورزشی- اصلاحی بیشترین تاثیر را در اصلاح وضعیت قامتی دارد لذا توجه به حرکات اصلاحی در این سنین از اهمیت خاصی برخوردار است.
بیات در پایان بیان نمود:معلمان ورزش و تربیت بدنی در مدارس و دانشگاهها باید به این موضوع بیشتر اهمیت دهند و ضمن آموزش در زمینه حالات صحیح ایستادن، نشستن، خوابیدن و مطالعه کردن آنها را از عواقب شیوههای غلط نشست و برخاست و حمل کیف آگاه کنند.
آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی
پیشگیری، تشخیص و درمان آسیب دیدگی های ورزشی _ تربیت بدنی مدارس _امدادگر ورزشی _حرکت شناسی _فیزیولوژی
ارتقای تربیت بدنی مدارس
راهکارهایی برای ارتقای تربیت بدنی مدارس
اسلام حفظ بدن و تامين سلامتي آنرا از وظايف اوليه
هر مسلماني ميداند و براي سلامتي بدن آنقدر ارزش
قائل است كه انرا در رديف شناخت دين قرار داده است.
كساني كه حتي نيم ساعت در روز ورزش ميكنند ،
ساعتهاي بسياري را در كمال سلامتي مي توانند به ديگر
امروزه ورزش همانند هوا و غذا به عنوان يكي از شاخصهاي مهم سلامتي و توانايي انسانها شناخته شده است.
جهت ارتقاي تربيت بدني در مدارس :
در وهله اول فرهنگ سازي ورزش بخصوص ورزش مدارس آنهم به صورت پايه و بنيادين است كه بايد از سنين دبستان به طور جد مورد توجه قرار بگيرد. و خانواده ها و حتي خود دانش آموزان متوجه اين امر باشند كه ممكن است اكثر عارضه هاي جسماني و استخواني كه در بزرگسالي مشكل ساز تر ميشوند ، ريشه اش در دوران كودكي است كه ميتوانسته اند با ورزش منظم و اصولي و همچنين حركات اصلاحي اين عارضه ها را ازبين ببرند يا به حداقل برسانند.
البته در حال حاضر اين قضيه در دستور كار قرا ر گرفته و معلمان متخصص به مدارس تزريق شده اند كه بهتر است مربيان محترم كار خود را به صورت پايه از اول دبستان شروع كنند.
اين فرهنگ سازي بهتر است از طريق رسانه ها باشد و اين رسانه ها هستند كه ميتوانند جايگاه و ارزش والاي ورزش مدارس را در بين عموم مردم بيش از پيش ترويج دهند.
در رديف دوم با توجه به مرور ادبيات ورزش و بهداشت روان ( بعد روح و روان ) ميتوان رابطه اين دو پديده را با يكديگر بررسي كرد.
به اعتقاد دست اندر كاران تربيت بدني و بسياري از روانشناسان ، تربيت بدني و ورزش نه تنها يك نهاد تفريحي نيست بلكه به عنوان يك ابزار آموزشي ، اهداف رواني فراواني را دنبال ميكند . كه اين اهداف در توان اجتماعي و شكل پذيري شخصيت و حتي ارتقاي ورزش نقش بسزايي دارد.
پس با توجه به نوشته هاي بالا بايد دانش آموز را از لحاظ رواني آماده و به دور از هر استرس و اضطراب و با بوجود آوردن محيط امن در ورزش او را به فعاليت هاي جسماني علاقه مند كرد . كه در درجه اول والدين و معلمان بايد دليل بي علاقگي دانش آموزان را كشف و به آنان بفهمانند كه راه حلي براي اين كار وجود دارد.
بعضي از دانش آموزان در مقايسه با همسالانشان كمي ديرتر يك مهارت را مي آموزندو اگر هم بحث رقابت جدي باشد ، اين افراد سر خورده و از ورزش دل زده ميشوند كه بايد اول اصول و تكنيك صحيح مهارت را براي آنان بازگو كرد و يا حتي در خانه و در صورت نياز با دانش آموز كار شود و يا استفاده از كلاسهاي ورزشي بيرون از مدرسه . و در مراحل اوليه بايد حس رقابت بين دانش آموزان را از آموزش حذف كرد . چون اغلب دانش آموزان برد و باخت را بدترين جنبه ورزش و بازي مي دانند.
بعضي از دانش آموزان از ديد بردو باخت به قضيه نگاه مي كنند و با مشاهده باخت خود و همكلاسيهايشان عصبي و يا حتي شوكه ميشوند كه شايد يكي از دلايل آن بعد رواني ( خجالتبي بودن و يا پايين بودن اعتماد به نفس ) باشد. پس در اين گونه موارد بايد دانش آموزان را به ورزش با بكارگيري اصول صحيح علاقه مند كرد. بعد به مرور ميبينيد كه جنبه هاي رقابتي براي خود دانش آموز اهميت بيشتري پيدا ميكند و بي شك تشويق هم نقش بسزايي در اين امر دارد.
بنابراين : مهم ترين موارد در كيفي سازي ساعت ورزش مدارس :
1 ) فرهنگ سازي ورزش و اجراي آن به صورت پايه و بنيادين در مدارس و اهميت اين موضوع بين خانواده ها و حتي مديران مدارس و ديگر همكاران فرهنگي
2 ) آميختگي ورزش با بعد رواني شخصيت ( آمادگي روح و روان )
3 ) تربيت معلمان متخصص و تحصيل كرده و تزريق آنان به مدارس چون اعتقاد بر اين است كه افزايش كارايي ، به پيدا كردن راه براي كاراتر كردن مربيان بستگي دارد .
4) فضاي مناسب در مدارس جهت كيفي سازي و ارتقاي تربيت بدني ، همانطور كه ميدانيد سرانه فضاي آموزشي درس ورزش براي هر دانش آموز طبق استاندارد جهاني 2 متر است .
5 ) تجهيزات ورزشي كه در صورت نبود ، آموزش اكثر مهارتها به مشكل بر ميخورد و سرانه وسايل آموزشي براي هر دانش آموز 1000 تومان است كه اگر اين هزينه اختصاص داده شود كلي وسيله خريداري ميشود و استفاده بهينه دانش آموزان از اين وسايل .
6 ) در صورت امكان ساخت سالن هاي ورزشي در مدارس ، چون به مراتب ديده شده است ، دانش آموزاني كه در مدارس خود مجهز به سالن ورزشي هستند علاقه و رغبت بيشتري به ورزش كردن نشان ميدهند تا دانش آموزاني كه سالن ندارند و مجبور ميشوند در سرما و گرما به ورزش بپردازند آنهم با فرم مدارسه شان كه اين مسئله خيلي سخت ميباشد به خصوص براي دانش آموزان دختر ( البته اين يكي از چند دليل است ) .
7 )و در آخر ورزش قهرماني كه از ورزش مدارس شكل ميگيرد ، كه در ادامه به اين موضوع پرداخته شده است.
پس ارتقاي ورزش دانش آموزي يعني آميختگي ورزش با بهداشت روان و نقش معلم و فضا و مسابقات
زنگ ورزش يعني زنگ ايجاد خلاقيت ، يعني زنگ پرورش روح و جسم دانش آموزان.
خيلي ها معتقدند كه پايه هاي ورزش قهرماني از ورزش مدارس شكل مي گيرد.
افلاطون ، ورزش را قطبيت بزرگ تعريف كرده اند.
خيلي ها معتقدند كه مسير ورزش قهرماني از ورزش دانش آموزي مي گذرد و اگر ميخواهيم در ورزش قهرماني به اوج برسيم بايد به ورزش دانش آموزي بپردازيم.
هر دانش آموز با درس تربيت بدني ميتواند به تناسب اندام و سلامت برسد و در كنار اين موضوع ميتواند يكي از فنون ورزشي را ياد بگيرد و از آن لذت ببرند و در كنار آن يك سري نخبه ها هستند كه ميتوانند در مسير قهرماني قرار بگيرند.
محمد براتی کارشناسی ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی(حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشی) دبیر تربیت بدنی
دیدگاه شما