افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص با 7 روش کامل و عالی + مراحل ثبت
همیشه سوالات بسیار مهم و متداولی در مورد افزایش سرمایه شرکت وجود دارد مانند: افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص چگونه است؟ مدارک مورد نیاز برای انواع ثبت افزایش سرمایه شرکت چیست؟ مراحل افزایش سرمایه شرکت در اداره ثبت شرکتها شامل چه مواردی است و تصمیم گیری در مورد آن در اختیار کدام مجمع عمومی است؟ […]
همیشه سوالات بسیار مهم و متداولی در مورد افزایش سرمایه شرکت وجود دارد مانند: افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص چگونه است؟ مدارک مورد نیاز برای انواع ثبت افزایش سرمایه شرکت چیست؟ مراحل افزایش سرمایه شرکت در اداره ثبت شرکتها شامل چه مواردی است و تصمیم گیری در مورد آن در اختیار کدام مجمع عمومی است؟ بهترین روش افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص کدام روش است؟ آیا هیات مدیره شرکت هم می تواند در مورد افزایش سرمایه شرکت تصمیم گیری کند؟ برای افزایش سرمایه آیا باید حتماً مبلغ اضافه شده را به حساب بانکی واریز نماییم؟ نحوه قیمت گذاری بر روی سرمایه غیر نقدی چگونه است؟ و غیره…
وکیل پایه یک دادگستری به این سوالات و موارد مهم دیگر پاسخ دقیق، کامل و قانونی داده است که در ادامه مطالعه می‌فرمایید.
خلاصه آنچه در این نوشته می خوانید
- تعریف سرمایه شرکت
- افزایش سرمایه شرکت چه روش‌هایی دارد؟
- ۷ روش افزایش سرمایه شرکت
- مدارک مورد نیاز برای افزایش سرمایه
- افزایش سرمایه از اختیارات کدام مجمع است؟
- هیات مدیره می‌تواند سرمایه شرکت را افزایش دهد؟
- آیا باید مبلغ افزایش یافته را به حساب بانکی شرکت واریز نماییم؟
- نحوه قیمت گذاری سرمایه غیر نقدی چگونه است؟
- برای ثبت افزایش سرمایه شرکت خود به کجا مراجعه نماییم؟
سرمایه شرکت به چه معناست؟
در حالت کلی به مجموع دارائی‌هایی که یک شرکت از بدو تولد و تاسیس دارد و در ادامه و به مرور به این داراییها افزوده میشود، سرمایه شرکت گفته میشود. سرمایه یک شرکت می‌تواند موارد زیر باشد:
- دارایی و وجوه نقدی که اصطلاحاً به آن سرمایه نقدی گفته میشود
- دارایی غیر نقدی مانند زمین، آپارتمان، محل دفتر شرکت (اگر سند آن بنام شرکت باشد)، ماشین آلات و غیره که به آن اصطلاحاً سرمایه غیر نقدی گفته میشود
- دارایی‌های دیگر شرکت مانند: روابط خاص سهامداران و مدیران شرکت، تخصص‌های علمی یا فنی اعضاء شرکت اعم از سهامدارن یا مدیران دارایی های غیر نقدی چیست؟ شرکت، علائم تجاری، اختراعات و یا طرح صنعتی که مالک آن شرکت باشد و غیره
مطلب مفید: نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی خاص چگونه است؟
افزایش سرمایه شرکت چه روش هایی دارد؟
هنگامی که صحبت از تغییرات در سرمایه شرکت و افزایش آن است باید دقیقاً مطابق با شرایط و مراحل قانونی که عیناً در قانون تجارت ذکر گردیده عمل بنماییم.
در بخش 8 از لایحه اصلاحی قانون تجارت تحت عنوان «تغییرات در سرمایه شرکت» به تفصیل در مورد افزایش و یا کاهش سرمایه شرکت سهامی توضیح داده شده است.
در مواد گوناگون و ابتدایی که در ذیل همین بخش از قانون تجارت وجود دارد، روشهای افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص توضیح داده شده که ما در ادامه مقاله تمامی این روش‌ها را خدمت شما توضیح می‌دهیم.
۷ روش افزایش سرمایه شرکت سهامی
در ماده 157 لایحه اصلاحی قانون تجارت در مورد افزایش سرمایه شرکت سهامی 2 طریق کلی ذکر شده است و تمامی 7 روشی که ما در دارایی های غیر نقدی چیست؟ ادامه شرح می‌دهیم در ذیل همین 2 طریق کلی قرار می‌گیرد.
الف) از طریق صدور سهام جدید
چنانچه افزایش سرمایه شرکت از طریق صدور سهام جدید باشد، پرداخت کردن مبلغ اسمی سهام جدید که صادر میشود به یکی از روشهای زیر امکانپذیر خواهد بود.
روش اول) تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید
این روش در واقع به این معنی است که اشخاص حقیقی و یا حقوقی که از شرکت بنا به هر علتی طلبکار هستند، بجای آنکه طلبشان پرداخت شود، سهام جدید صادر میگردد و به آنها سهام شرکت داده میشود و آنها نیز به این موضوع رضایت دارند و این سهام را بجای دارایی های غیر نقدی چیست؟ طلبشان می‌پذیرند.
پس از اینکار، اشخاصی که از شرکت طلبکار بوده‌اند و بجای طلبشان سهام جدیدالصدور شرکت را دریافت نموده‌اند، از این پس سهامدار شرکت محسوب شده و تمامی مزایا، مسئولیت‌ها، حقوق و تکالیف سهامداران شرکت شامل حال آنها هم میشود و همچنین می‌توانند با تصمیم مجامع عمومی به سمت بازرس شرکت و یا مدیریت شرکت نیز انتخاب شوند.
روش دوم) پرداخت مبلغ اسمی سهام جدید بصورت نقد
یعنی آنکه شرکت اقدام به صدور سهام جدید کند و تمام مبلغ این سهام جدید را از اشخاصی که اقدام به خرید آن می‌نمایند، در همان زمان خرید سهام به صورت نقدی و در قالب پول دریافت کند.
روش سوم) تبدیل سود تقسیم نشده شرکت به سهام جدید
چنانچه شرکت سودی داشته باشد که باید بین سهامداران خود تقسیم کند، در چنین حالتی شرکت می‌تواند بجای پرداخت سود به سهامداران، در صورت رضایت آنها بجای آنکه سود به ایشان بپردازد، همین سود را به سهام تبدیل نماید و به آنها سهام بدهد.
روش چهارم) تبدیل درآمدهای حاصل از اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه شرکت
گاهی اوقات ممکن است شرکت سهام جدید صادر کند و در حالی که مبلغ اسمی هر سهم جدید برای مثال 1000 تومان است، آن را به مبلغ 3000 تومان عرضه نماید و در نتیجه از محل فروش هر سهم 2000 تومان اضافه درآمد داشته باشد.
در چنین حالتی شرکت این اختیار را دارد که درآمدهای بدست آمده از اضافه ارزش سهم فروخته شده را به اندوخته منتقل کند یا بصورت نقدی بین سهامداران تقسیم نماید یا آنکه در ازاء آن سهام جدید صادر کند و به سهامداران بدهد.
در مثال فوق الذکر، اگر شرکت تصمیم داشته باشد 2000 تومان اضافه درآمد حاصل از فروش هر سهم را بین سهامداران تقسیم کند، می‌تواند بجای پرداخت این مبلغ به سهامداران، سهام جدید صادر نموده و به آنها بدهد.
روش پنجم) تبدیل اندوخته اختیاری شرکت به سهام جدید
گاهی اوقات امکان دارد که شرکت مطابق با قانون تجارت اندوخته‌های اختیاری داشته باشد و تصمیم بگیرد دارایی های غیر نقدی چیست؟ که این اندوخته‌ها را بین سهامداران شرکت تقسیم نماید. در این موارد شرکت می‌تواند بجای آن که اندوخته اختیاری را بین سهامدران تقسیم کند، این اندوخته‌ها را تبدیل به سهام نموده و سهام را به سهامداران بدهد.
نکته: در نظر داشته باشید که فقط اندوخته اختیاری می‌تواند به سرمایه شرکت اضافه و منتقل شود، چراکه طبق تبصره 2 ماده 158 لایحه اصلاحی قانون تجارت، انتقال اندوخته قانونی به سرمایه ممنوع است.
روش ششم) تعویض و یا تبدیل اوراق قرضه به سهام
اوراق قرضه به دو صورت قابل اضافه شدن به سرمایه شرکت است.
1. تبدیل اوراق قرضه به سهام شرکت
2. تعویض اوراق قرضه با سهام شرکت
در خصوص شرایط و تشریفات هر دو صورت فوق الذکر به تفصیل در مواد لایحه اصلاحی قانون تجارت توضیح داده شده و با توجه به آنکه در حال حاضر اوراق قرضه در هیچ شرکتی وجود ندارد، توضیح آن را در این مقاله بدون فایده تشخیص داده‌ایم و برای جلوگیری از طولانی شدن این مطلب از پرداختن به آن خودداری می‌نماییم.
ب) از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام موجود
این حالت نیز یکی از دو حالت کلی افزایش سرمایه شرکت است که در ادامه با ذکر مثال آن را توضیح می‌دهیم.
روش هفتم) افزایش مبلغ اسمی سهام شرکت
فرض نمایید سهام یک شرکت در ابتدای امر با مبلغ اسمی 1000 تومان عرضه و فروخته شده است اما بعد از مدتی شرکت تصمیم می‌گیرد که ارزش مبلغ اسمی سهام را به مبلغ 3000 تومان افزایش دهد.
در این صورت هر کدام از سهامداران باید بابت هر سهم خود مبلغ 2000 تومان به شرکت پرداخت نمایند و باید توجه داشته باشید که این مبالغ باید تماماً توسط سهامداران به شرکت پرداخت شود و تعهد پرداخت برای آن وجود ندارد.
نکته مهم: چنانچه این روش برای سهامداران تعهد ایجاد کند، باید تمامی سهامداران در مجمع عمومی فوق العاده حاضر باشند و به آن رای مثبت بدهند، در غیر اینصورت انجام این روش امکانپذیر نیست.
نکته: اگر این روش برای سهامداران تعهد ایجاد نکند، نیازی به جلب رضایت سهامداران وجود ندارد و میتوان طبق روال معمول و تشریفات مقرر در قانون تجارت و اساسنامه شرکت اقدام به تشکیل مجمع عمومی فوق العاده و تصویب این موضوع نمود.
مدارک مورد نیاز برای افزایش سرمایه
1- یک نسخه از اصل صورتجلسه
2- تصویر روزنامه رسمی ثبت شرکت
3- تصویر روزنامه رسمی تغییرات شرکت
4- تصویر روزنامه کثیرالانتشار مربوط به دعوت از مجمع عمومی فوق العاده (در مواردی که مجمع با حضور تمامی سهامداران تشکیل نمیشود)
5- اصل فیش واریزی مبالغ افزایش یافته به حساب بانکی شرکت
6- تاییدیه و گواهی بانک مبنی بر اینکه مبالغ مربوط به افزایش سرمایه، تماماً به حساب شرکت واریز شده است
افزایش سرمایه شرکت در اختیار کدام مجمع است؟
تصمیم به افزایش سرمایه شرکت از اختیارات انحصاری مجمع عمومی فوق العاده است.
نکته مهم: طبق لایحه اصلاحی قانون تجارت، مجمع عمومی فوق العاده پس از تصویب اصل موضوع افزایش سرمایه از طریق یکی از روشهای 7 گانه فوق الذکر، می‌تواند به هیات مدیره اجازه دهد که حداکثر ظرف مدت زمان 5 سال، اقدامات لازم برای عملی ساختن افزایش سرمایه را انجام دهد و پس از آن این موضوع را در اداره ثبت شرکتها به ثبت برساند.
هیات مدیره می‌تواند سرمایه شرکت را افزایش دهد؟
همانطور در بند قبلی ذکر گردید، افزایش سرمایه از اختیارات انحصاری مجمع عمومی فوق العاده شرکت است.
بنابراین تصمیم گیری در مورد افزایش و یا عدم افزایش سرمایه شرکت تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند با هیات مدیره باشد. امّا این امکان وجود دارد پس از آنکه مجمع عمومی فوق العاده در مورد اصل موضوع افزایش سرمایه تصمیم گیری نمود، انجام اقدامات لازم برای عملی ساختن آن را برای مدت حداکثر 5 سال به هیات مدیره تفویض نماید.
آیا باید مبلغ افزایش یافته را به حساب بانکی شرکت واریز نماییم؟
از بین روشهای 7 گانه ذکر شده در بالا، در روشهای دوم، چهارم (آن قسمت از روش چهارم که اضافه ارزش سهام جدید یا به اندوخته شرکت منتقل میشود و یا قرار است بین سهامداران شرکت تقسیم شود) و همچنین روش هفتم باید تمامی مبالغ افزایش یافته سرمایه شرکت بصورت کامل به حساب بانکی شرکت واریز شود.
نکته مهم: در هنگام ثبت شرکت سهامی خاص ، سهامداران باید حداقل 35% از سرمایه شرکت به حساب بانکی بنام شرکت در شرف تاسیس سپرده گذاری شود و در مورد 65% بقیه مبلغ سرمایه شرکت، تعهد به پرداخت وجود دارد. اما در هنگام افزایش سرمایه، چیزی بنام تعهد پرداخت وجود ندارد و 100% مبالغ افزایش یافته شرکت باید به حساب بانکی شرکت واریز شود و فیش واریزی و گواهی بانک به علاوه مدارک دیگری که در بالا به تمامی آنها اشاره شده است، به اداره ثبت شرکتها ارسال شود.
نکته: در هر دو صورت ثبت شرکت و ثبت افزایش سرمایه شرکت، پس از آنکه مراتب فوق در اداره ثبت شرکتها به ثبت رسید و همچنین در روزنامه رسمی آگهی گردید، مدیران شرکت می‌توانند با در دست داشتن آگهی ثبت تاسیس و یا آگهی ثبت تغییرات شرکت به علاوه روزنامه رسمی ، به بانک مراجعه نمایند و مبالغ واریزی را تماماً از حساب شرکت برداشت نمایند.
نحوه قیمت گذاری سرمایه غیر نقدی شرکت چگونه است؟
چنانچه سهامداران تصمیم داشته باشند در شرکت خود سرمایه غیر نقدی داشته باشند، مطابق با قانون تجارت باید حتماً قبل از اقدام به افزایش سرمایه، ارزش ریالی این نوع از دارائی‌ها بصورت رسمی و کارشناسی تعیین و قیمت گذاری شود (اصطلاحاً دارایی غیر نقدی شرکت تقویم شود).
برای این منظور باید از کارشناس رسمی دادگستری در رشته مربوطه دعوت بنمایید تا سرمایه غیر نقدی را بصورت رسمی کارشناسی نموده و قیمت و ارزش ریالی آن را در سربرگ خود با قید مهر و امضاء اعلام نماید و شرکت نیز باید سرمایه غیرنقدی شرکت را در هنگام افزایش سرمایه، با همین مبلغ و یا کمتر از آن در نظر بگیرد.
اصل نامه‌ای که کارشناس رسمی دادگستری در خصوص ارزش ریالی سرمایه شرکت به شما ارائه مینماید، در هنگام ثبت شرکت و یا ثبت افزایش سرمایه شرکت باید به اداره ثبت شرکتها ارسال شود.
برای ثبت انواع افزایش سرمایه شرکت خود به کجا مراجعه نماییم؟
ثبت تغییرات شرکت از جمله افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص و با مسئولیت محدود از تخصص‌های ویژه موسسه حقوقی مشهور است، بنابراین چنانچه نیاز به مشاوره تخصصی و راهنمایی دارید، حتماً از تجربه و تبحر کارشناسان زبده و با تجربه ما استفاده کنید.
دارایی های غیر نقدی چیست؟
خانه > محتوا > مقاله > مقاله حسابداری > مقاله حسابداری در صفحه اصلی > ثبت سند جريان هاي نقدي با رويكرد غير مستقيم در حسابداري
ثبت سند جریان های نقدی با رویکرد غیر مستقیم در حسابداری
این رویکرد با سود عملیاتی شروع و با انجام تعدیلاتی به شرح زیر به خالص جریان نقدی ناشی از فعالیت های عملیاتی دست می آید :
- اثر اقلامی که در محاسبه سود یا زیان عملیاتی دوره جاری منظور شده اند، لیکن جریان های نقدی مرتبط با آنها در دوره های قبل حادث شده یا در دوره های آتی حادث خواهد شد و بالعکس . مانند افزایش یا کاهش در مانده حساب های موجود کالا ، حساب های دریافتنی و پرداختنی نسبت به مانده اول دوره .
مزیت اصلی روش غیر مستقیم این است که تفاوت بین سود عملیاتی و جریان وجه نقد ناشی از فعالیت های عملیاتی به گونه ای برجسته نشان داده می شود . به نظر بسیاری از استفاده کنندگان از صورت های مالی ، چنین روشی در ارائه تصویری از کیفیت سود واحد تجاری ، حائز اهمیت اساسی است .
نحوه عمل در روش غیر مستقیم بدین صورت است که با انجام تعدیلاتی بر سود عملیاتی تعهدی ، سود عملیاتی بر مبنای نقدی بدست می آید . این فرایند شامل نعئیل درآمدها و هزینه های منعکس در صورت سود و زیان است که بر وجوه نقد تاثیر نداشته اندو همچنین شامل تعدیل جریان های نقد ورودی و خروجی عملیاتی است که در صورت سود و زیان منعکس نشده اند. به طور کلی ، هزینه های غیر نقدی مانند استهلاک و هزینه مطالبات مشکوک الوصول به سود عملیاتی افزوده می شوند، زیرا هزینه هایی هستند که مستلزم خروج وجه نقد نمی باشد ، اما سود عملیاتی را کاهش داده اند.
کاهش در دارایی های جاری ( مانند حساب های دریافتنی ) به سود عملیاتی افزوده می شود ، زیرا باعث ورود جریان وجه نقد گردیده ، بدون آنکه باعث افزایش سود عملیاتی شده باشد . کاهش در بدهی های جاری نیز حاکی از خروج وجه نقد است . که در صورت سود و زیان انعکاس نیافته و بدین ترتیب از سود عملیاتی کسر می شود . به طور مشابه می توان در مورد افزایش بدهی های جاری و افزایش دارایی های جاری ، استدلال هایی استنباط نمود.
زرین حساب
اما هنگامی که یک موسسه درآمدی بدست میاورد و یا هزینه ای را برای اجرای عملیات متحمل میشود سرمایه موسسه تغییر میکند.
در آمد ، سرمایه را افزایش میدهد
هزینه، سرمایه را کاهش میدهد
در آمد افزایش در سرمایه است که از فروش کالا یا خدمات به مشتریان حاصل میشود
اصل تحقق در آمد
شناسایی . ثبت درآمد در زمان فروش کالا یا انجام دادن خدمت است اعم از اینکه بهای آن نقدا وصول شده یا نشده باشد
درآمد در موسسالت خدماتی
موسسات خدماتی بر حسب نوع کسب و کار از فعالیت های گوناگون نظیر : تعمیرات ، حمل و نقل کلا و مسافر ، چاپ ، و 0000 در آمد کسب میکنند هنگامی که یک موسسه در آمد کسب میکند ، دارایی و سرمایه خود را افزایش میدهد . در آمد موسسه را میتوان بحساب سرمایه بستانکار نمود . اما برای آنکه در آمد یک موسسه در هر دوره زمانی مشحص شود در آمد های کسب شده را بجای حساب سرمایه به حساب درآمد های مختلف بستانکار میکنند
انواع در آمد در موسسات خدماتی
1 - ار طریق فروش نقد خدمات
2 – از طریق فروش نسیه خدمات
در آمد نقدی : دریافت پول نقد از مشتری بابت فروش خدمات که در معادله حسابداری باعث افزایش دارایی میشود و از طرف دیگر سرمایه نیز افزایش میکند
اثر در آمد بر معادله حسابداری
دارایی = بدهی + سرمایه
دارایی(موجودی نقدی) بدهی تغییر نمی کمد سرمایه افزایش میابد
تذکر: تمامی مثالهای این فصل ادامه تمرین ارایه شده در جلسه 11 میباشد
فرض کنید شرکت شاهوار در پی عملیات گذشته (آذرماه 85) در تاریخ 5 دی ماه 1385 بابت تعمیر سیستم های رایانه ای موسسه آموزشی نیکان مبلغ 280000 ریال دریافت کرده است . نحوه تجزه و تحلیل و ثبت این در آمد در حساب های شرکت شاهوار بشرح جدول ذیل منعکس میشود
5 دی ماه 1385 دریافت 000/280 ریال بابت تعمیر سیستم های رایانه ای موسسه نیکان
موجودی صندوق معادل مبلغ 000/280 ریال افزایش یافته
افزایش دارایی بدهکار میشود
بدهکار : موجودی صندوق 000/280
در آمد تعمیرات معادل مبلغ 000/280 ریال افزایش یافته
افزایش در آمد بستانکار شده
بستانکار : در آمد تعمیرات 000/280
در آمد غیر نقدی :
طبق اصول حسابداری در آمد در دوره ای که تحقق پیدا میکند اعم از اینکه نقد باشد یا نسیه شناسایی و در حسابها ثبت میگردد
فروش غیر نقدی یا نسیه خدمات موجب میشود که در معادله حسابداری مطالبات یا در واقع دارایی موسسه افزایش در مقابل نیز سرمایه افزایش یافته و بدهی تغییر ی نمی کند
اثر در آمد غیر بر معادله حسابداری
دارایی = بدهی + سرمایه
دارایی(بدهکاران) افزایش میابد بدهی تغییر نمی کند سرمایه افزایش میابد
شرکت شاهوار در در تاریخ 15 دی ماه 1385 بابت تعمیر تلویزیون های هتل نگارستان صورتحسابی به مبلغ 350000 ریال تهیه کرده است که قرار شد مبلغ این صورتحساب طی دو هفته دریافت شود. نحوه تجزه و تحلیل و ثبت این در آمد در حساب های شرکت شاهوار بشرح جدول ذیل منعکس میشود
15دی ماه 1385 ارسال صورتحسابی به مبلغ 000/350 ریال بابت تعمیر تلویزیون های هتل نگارستان ارسال داشته
بدهکاران معادل مبلغ 000/350 ریال افزایش یافته
افزایش دارایی بدهکار میشود
بدهکار :بدهکاران 000/350
در آمد تعمیرات معادل مبلغ 350000 ریال افزایش یافته
افزایش در آمد بستانکار شده
بستانکار : در آمد تعمیرات 000/350
هزینه : بهای کالا و خدماتی است که در عملیات یک موسسه برای کسب در آمد به مصرف میرسد
موسسات خدماتی برای کسب درآمد هزینه هایی را نظیر : دستمرد کارکنان ، اجاره بها ، آب و برق و گاز و تلفن و . را متحمل میشوند . در این هنگام سرمایه موسسه کاهش میابد . هزینه های را میتوان بحساب سرمایه بدهکار کرد اما برای اینکه هزینه ها در هر دوره زمانی مشخص گردد آنها را بجای حساب سرمایه بحساب هزینه های مختلف بدهکار میکنند
1 – هزینه های نقدی
2 – هزینه های نسیه
هزینه های نقدی : پرداخت وجه نقد از صندوق یا از حساب بانکی بابت هزینه ها موجب میشود که وجه نقد از موسسه خارج شده و دارایی کاهش یابد ، در طرف دیگر معامله حسابداری سرمایه نیز کاهش میابد
اثر مخارج (هزینه ) نقدی بر معادله حسابداری
دارایی = بدهی + سرمایه
دارایی کاهش می یابد بدهی تغییر نمی کند سرمایه کاهش می بابد
شرکت شاهوار در تاریخ 21 دی ماه سال 1385 نقدا مبلغ 200000 ریال بابت مخارج نگهداری آپارتمان پرداخت نموده است نحوه تجزیه و تحلیل این هرینه در حساب های ، بشرح جدل ذیل است
21 دی ماه : پرداخت مبلغ 200000 ریال از صندوق بابت هرینه نگهداری آپارتمان
هزینه نگهداری آپارتمان مبلغ 200000 ریال افزایش یافته است
افزایش هزینه ، بدهکار میشود
بدهکار : هزینه نگهداری آپارتمان 200000 ریال
موجودی صندوق مبلغ 200000 هزار ریال کاهش یافته است
کاهش دارایی بستانکار میشود
بستانکار : موجود صندوق 200000 ریال
هزینه نگهداری آپارتمان
هزینه های غیر نقدی
طبق اصول حسابداری ، هزینه ها در دوره ای که واقع میشود اعم از اینکه نقدی باشد یا غیر نقدی شناسایی و درحسابها ثبت میشود . مخارج نسیه موجب میشود که بستانکاران و یا در واقع بدهی موسسه افزایش یابد و در مقابل سرمایه کاهش پیدا کند و بدین ترتیب توازن معادله حسابداری برقرار میشود
اثر هزینه های غیر نقدی بر معادله حسابداری
درایی = بدهی + سرمایه
دارایی تغییر نمی کند بدهی افزایش میابد سرمایه کاهش میابد
این فرض روش پذیرفته شده حسابداری است که بر اساس آن آثار معاملات و عملیات مالی در زمان وقوع آن اعم از اینکه وجهی بابت آن دریافت و یا پرداحت شده یا نشده باشد در حسابها ثبت میشود . در این فرض ، در آمد در زمان تحقق و هزینه ها در دوره وقوع آن بدون در نظر گرفتن زمان دریافت یا پرداحت ، شناسایی و در حسابها ثبت و در صورتهای مالی دوره مربوط منعکس میشود
شرکت شاهوار بابت درج آگهی در روزنامه صورتحسابی به تاریح 22 دی سال 85 دریافت کرد که مبلغ آن 70000 ریال است و باید ظرف یک هفته پرداخت شود . نحوه تجریخ تحلیل و ثبت هزینه مزبور در حساب ها بشرح ذیل میباشد
22 دی ماه : دریافت صورتحساب به مبلغ 70000 ریال از روزنامه .
هزینه تبلیغات معادل 70000 افزایش یافته است
افزایش هزینه ، بدهکار میشود
بدهکار : هزینه تبلیغات 70000 ریال
بدهی مبلغ 70000 هزار ریال افزایش یافته است
افزایش بدهی بستانکار میشود
بستانکار : بستانکاران 70000 ریال
مطالبات یک موسسه خدماتی معمولا از فروش داراییها یا فروش نسیه خدمات ایجاد میگرددکه در اصول ، تفاوتی ندارند
وقتی که تمام یا بخشی از طلب یک موسسه دریافت میشود در واقع مطالبات به نقد تبدیل می میگردد . بعبارت دیگر یک نوع دارایی یعنی بدهکاران به صورت دارایی دیگر یعنی وج نقد تبدیل میگردد، در نتیجه جمع دارایی تغییر نمی کند چوت در طرف دیگر معادله حسابداری نیز تغییری حاصل نمیشود بنابرین توازن معادله همچنان برقرار است
اثر وصول مطالبات بر معادله حسابداری
اثر وصول مطالبات بر معادله حسابداری در کادر ذیل نشان داده شده است
درایی = بدهی + سرمایه
دارایی تغییر نمی کند بدهی تغییر نمی کند سرمایه تغییری نمی کند
شرکت شاهوار دو فقره طلب خود را بابت فروش نسیه اثاثه و فروش نسیه خدمات در دی ماه دریافت کرده است وصول این مطالبات را جداگانه مطالعه میکنیم
وصول طلب ناشی از فروش نسیه دارایی
همانطوری که در جلسات قبل توضیح داده شد شرکت شاهوار در تاریخ 25 آذر سال 85 تعدادی از اثاثه که مازاد بر احتیاجش یود را بقیمت 400000 ریال بطور نسیه به شرکت سایبان فروخت که مبلغ 300000 ریال از طلب شرکت را در تاریخ 30 آذر 85دریافت و قرار شد بقیه را در تاریخ 25 دی 85از آن شرکت دریافت نماید و شرکت شاهوار طلب خود را در تاریخ 25 دی 85 طی یک فقره چک به مبلغ 100000 ریال از شرکت سایبان دریافت و به حساب جاری شرکت خود در بانک . منظور نمود و این وصول از شرکت سایبان بشرح ذیل تجزیه و تحلیل میگردد
25 دی ماه : دریافت یک فقره چک به مبلغ 100000 ریال از شرکت سایبان بابت طلب ماه قبل
ترازنامه چیست؟
ترازنامه چیست؟ تحلیل ترازنامه
ممکن است تا به حال شنیده باشید که برای بررسی عملکرد و بازده یک واحد تجاری لازم است که ترازنامه شرکت به درستی بازبینی و تحلیل شود. تحلیل ترازنامه در تعیین وضعیت فعلی شرکت و تصمیم‌گیری برای آینده آن بسیار حائز اهمیت است. اما ابتدا باید بدانیم که ترازنامه دقیقاً چیست و چه فایده‌ای دارد؟
ترازنامه یکی از اساسی‌ترین صورتهای مالی شرکت‌های سرمایه‌گذاری است که به صورت رابطه‌ای مابین دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سهام مطرح میگردد، بدین صورت که :
مجموع منابع اقتصادی شرکت یا همان داراییها مساوی است با مجموع تعهدات اقتصادی شرکت یعنی بدهی‌ها باضافه حقوق صاحبان سهام.
سند ترازنامه که معمولاً به شکل حرف تی در انگلیسی میباشد به این شکل تنظیم میشود که همواره در ستون سمت راست داراییها قرار می‌گیرد و ستون سمت چپ مربوط به بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام میباشد. در شیوه تنظیم ترازنامه درشرکت‌های ایرانی با بعضی شرکت‌های کشورهای دیگر تفاوت‌هایی نیز مشاهده میشود. اما برای تحلیل وآنالیز آن نیاز به شناخت برخی مفاهیم و اقلام ترازنامه وجود دارد.
اقلام ترازنامه
در مورد اقلام ترازنامه و شیوه‌های مختلف حسابداری که در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد، قوانین مشخص و روشهای خاص حسابداری وجود دارد که هر واحد تجاری مطابق با نوع عملکرد و شرایط مالی خاص مشمول یکی از این طبقه‌بندی‌ها میگردد. بهتر است با این طبقه‌بندی‌ها و اصطلاحاتشان بیشتر آشنا شویم.
دارایی‌های جاری
به وجه نقد یا معادل نقد، یا دیگر دارایی‌های شرکت که انتظار داریم در طول مدت یک سال از تاریخ ترازنامه طی چرخه عملیاتی، مصرف یا فروخته شده و به وجه نقد یا دارایی نقد شونده دیگری تبدیل شود، دارایی‌های جاری می‌گوییم.
وجوه نقد
شامل تمام موجودی نقدی (موجودی صندوق) و سپرده‌های دیداری نزد بانک‌ها و موسسات مالی (موجودی نزد بانک‌ها) و همچنین تنخواه‌گردان‌ها و وجوه در را (که بعداً مطالبه میگردد) میباشد.
سرمایه‌گذاری‌های جاری
به سرمایه‌گذاری‌هایی که بلند مدت نباشد و طی مدت یک سال از تاریخ ترازنامه به فروش برسد سرمایه‌گذاری‌های جاری می‌گویند. این سرمایه‌گذاری‌ها از محل وجوه نقد مازاد و با هدف فروش کوتاه مدت نگهداری میشوند.
حسابها و اسناد دریافتنی تجاری و سایر حسابها و اسناد دریافتنی
صورتهای مالی حسابها و اسناد دریافتنی تجاری به طور مجزا در قبال فروش کالا یا خدمات تنظیم میشود اما سایر حسابها و اسناد دریافتنی بر اساس خالص ارزش بازیافتنی بدون در نظر گرفتن مبلغ اقلام مشکوک‌الوصول محاسبه می‌گردند.
موجودی کالا و مواد
به تمامی کالا و موادی که در شرکت تولید شده یا در حال ساخت باشد، یا جزء مواد اولیه و بسته‌بندی محسوب گردد یا سفارش داده شده و در راه باشد و یا حتی به طور امانی نزد شرکت نگهداری شود، موجودی کالا و مواد گویند.
پیش‌پرداخت هزینه و سفارش‌ها
پیش‌پرداخت هزینه‌هایی که در طول مدت یک سال و چرخه عملیاتی منقضی شوند، جزء دارایی‌های جاری به شمار می‌آیند اما اگر این هزینه‌ها مربوط به دوره بیش از یک سال باشد در زمره دارایی‌های غیر جاری قرار می‌گیرد.
دارایی‌های غیر جاری
تمامی دارایی‌هایی که مطابق تعریف، جزء دارایی‌های جاری محسوب نمی‌شوند، دارایی‌های غیر جاری را تشکیل می‌دهند.
سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت
سرمایه‌گذاری‌هایی که شرکت قصد نگهداری آنها برای بلند مدت را داشته باشد و به طور مستمر در فعالیت‌های تجاری مورد استفاده قرار گیرند، جزء دارایی‌های غیر جاری محسوب میشوند.
دارایی‌های ثابت مشهود
دارایی‌هایی که توسط یک شرکت تجاری برای تولید و عرضه کالا، ارائه خدمات، اجاره و یا مقاصد اداری نگهداری میشوند، دارایی‌های ثابت مشهوداند. ازجمله: زمین، ساختمان، وسایل نقلیه، لوازم و اثاثیه.
دارایی‌های غیر مشهود
دارایی‌های غیر نقدی و آنهایی که ماهیت عینی ندارند، نامشهود می‌باشند. به شرط آنکه قابل تشخیص باشند، به هدف استفاده بیشتر از یک دوره مالی فراهم شده باشد و البته اینکه برای تولید و عرضه کالا، ارائه کالا و خدمات و یا اجاره و خدمات اداری نگهداری گردند.
بدهی‌های جاری
بدهی‌هایی که در طول مدت یک سال از تاریخ ترازنامه یا به عبارتی طی یک چرخه عملیاتی احتمال تسویه آنها وجود داشته باشد، بدهی‌های جاری هستند. اگر پرداخت بدهی به بعد از چرخه عملیاتی موکول شود جزء بدهی‌های غیر جاری به شمار آمده و از محل دارایی‌های غیر جاری تسویه میشود. بدهی‌های جاری یک شرکت تجاری شامل موارد ذیل است.
حسابها و اسناد پرداختنی تجاری و سایر حسابها و اسناد پرداختنی
این بخش شامل تعهدات مبتنی بر خرید خدمات و کالا در یک شرکت تجاری میشود. و به جز این بدهی‌های تجاری، سایر بدهی‌ها به عنوان سایر حسابها و اسناد پرداختنی به شمار می‌آید.
پیش‌دریافت‌ها
دریافت‌هایی که پیش از ارائه کالا و خدمات انجام شده و شرکت را در قبال آن متعهد میکند در زمره بدهی‌های جاری محسوب میشود به شرطی که تعهد در طی چرخه عملیاتی ادا شود
سود سهام
سود سهام پرداختی که بعد از تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام مشخص میشود، لازم است طی مدت هشت ماه پس از برگزاری مجمع عمومی پرداخت گردد و در گروه بدهی‌های جاری قرار می‌گیرد.
تسهیلات مالی
در میان بدهی‌های جاری شرکت باید تسهیلات مالی کوتاه مدت و همچنین بخش‌هایی از تسهیلات مالی بلند مدتی را که طی یک سال از تاریخ ترازنامه، یا در طول چرخه عملیاتی پرداخت شوند را نیز محسوب کرد.
بدهی‌های غیر جاری
بدهی‌های بلند مدت و به طور کلی بدهی‌هایی که انتظار می‌رود نتوان آنها را در طول مدت یک سال از تاریخ ترازنامه و یا طی یک چرخه عملیاتی پرداخت کرد؛ بدهی‌های غیر جاری هستند. بدهی‌های غیر جاری به موارد ذیل تقسیم میشوند.
تعهدات بلند مدت اجاره سرمایه‌ای
در میان اموال شرکت، اجاره‌هایی که مخاطرات و یا مزایای ناشی از مالکیت دارایی‌های شرکت را به مستاجر منتقل کند، تحت عنوان اجاره سرمایه مطرح میگردد. اجاره سرمایه هم تحت عنوان بدهی و هم دارایی باید در ترازنامه درج شود. تعهدات ناشی از اجاره سرمایه‌ای مطابق شرایط زمانی می‌توانند جاری یا غیر جاری باشند.
تسهیلات مالی دریافتی بلند مدت و اوراق مشارکت
تسهیلات مالی بلند مدت که تمام یا بخشی از آنها طی یک سال از تاریخ ترازنامه و یا در طول چرخه عملیاتی تسویه نمی‌شوند، همچنین اوراق مشارکت نیز نوعی از تسهیلات به شمار می‌آیند که از طریق عرضه به عموم مردم، می‌توانند منابع مالی شرکت را تامین کنند.
سرمایه
در شرکت‌های سهامی، سرمایه شرکت به سهام تقسیم شده و حقوق صاحبان سهام در برگه سهام با مشخصات نام شدکت، مبلغ پرداخت شده، نوع سهم، تعداد سهام و مبلغ اسمی سهم نشان داده میشود. حال مجموع مبالغ اسمی کل سهام تحت عنوان سرمایه قانونی شرکت مشخص و معرفی میگردد. اگر مبلغ سرمایه‌گذاری شده بیشتر از مبلغ اسمی کل سهام باشد، تفاوت آن را تخت عنوان صرف سهام بیان میکنند اما چنانچه میزان سرمایه‌گذاری کمتر از مبلغ اسمی سهام باشد، ممکن است سرمایه‌گذاران از جانب دادگاه مجبور و متعهد به پرداخت مابه‌تفاوت این مبلغ گردند.
سود انباشته
از آغاز فعالیت یک شرکت تجاری به میزان سودهای تقسیم نشده یا تخصیص نیافته پس از کسر زیان‌های تحمیلی، سود انباشته می‌گویند. میزان سود انباشته نشان میدهد که منابع داخلی شرکت از محل فعالیت‌های شرکت تامین مالی شده و یا سرمایه‌گذاری مجدد توسط صاحبان سهام صورت گرفته است.
جمع‌بندی
دانستن مفاهیم فوق بدیهیات اولیه‌ای محسوب میشوند که برای تحلیل ترازنامه لازم بوده اما کافی نیستند. برای آنکه بتوان آنالیزی صحیح و قابل استناد از ترازنامه یک شرکت تجاری ارائه داد، به مطالعات و یادگیری شیوه‌های تحلیلی نیاز دارد.
اگر این مطلب برای شما مفیده بوده است، پیشنهاد میکنیم تا نگاهی به سایر مقالات وب سایت آکادمی دانایان داشته باشید.
حسابداری
در معاوضه دارايي ها توجه به يک نکته الزامي است چنانچه دو دارايي که با هم معاوضه مي شوند مشابه باشند براي تعويض آنها با يکديگر شناسايي سود غير منطقي است اما بر اساس اصل احتياط کل زيان شناسايي مي گردد اما در معاوضه دارايي هاي غير مشابه کل سود و زيان معامله شناسايي مي گردد
معاوضه دارايي هاي دارایی های غیر نقدی چیست؟ غير مشابه:
ثبت زير انجام مي پذيرد:
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بانک(درصورت دريافت سرک نقدي)
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
نکته:در ثبت بالا فرض بر دريافت سرک نقدي گذاشته شده بديهي است چنانچه سرک نقدي پرداخت شده باشد ثبت بانک بستانکار خواهد شد همينطور فرض بر سود است چنانچه زيان در ميان باشد به جاي سود بستانکار , زيان بدهکار خواهيم داشت
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
سود يا زيان معاوضه
معاوضه دارايي هاي مشابه:
ابتدا با استفاده از فرمول زير سود يا زيان معاوضه را مشخص ميکنيم سپس بر اساس سود يا زيان ثبتهاي متفاوتي خواهيم داشت
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
سود يا زيان معاوضه
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بانک(درصورت پرداخت سرک نقدي)
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
نکته:در ثبت بالا فرض بر پرداخت سرک نقدي گذاشته شده بديهي است چنانچه سرک نقدي دريافت شده باشد ثبت بانک بدهکار خواهد شد
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
الف-بودن سرک نقدي: سودي شناسايي نمي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
ارزش دفتري دارايي واگذارشده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
ب-پرداخت سرک نقدي:سودي شناسايي نمي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
ج-دريافت سرک کمتر از25% از ارزش مبادله:سود به تناسب بخش نقدي مبادله شناسايي مي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
سود قابل شناسايي
سرک نقدي دريافتي
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
کل سود حاصل از معاوضه
سود قابل شناسايي
سرک نقدي دريافت شده
ارزش متعارف دارايي تحصيل شده
نکته:کل سود حاصل از معاوضه از تفاوت ارزش دفتري و ارزش متعارف دارائي واگذار شده بدست مي آيد
د-دريافت سرک نقدي بيشتر از 25% ارزش مبادله: در اين حالت ديگر دو دارايي از حالت مشابه خارج مي شوند و ثبتهاي حسابداري ماند تعويض دارائي هاي غيرمشابه انجام مي شود
مثال1:يک دارايي به لرزش دفتري 600 ريال با دارايي مشابه ديگري به ارزش متعارف 800 ريال معاوضه و مبلغ 200 ريال وجه نقد دريافت مي شود دارايي تحصيل شده معادل چند ريال در دفاتر ثبت مي شود
ارزش دارايي واگذاري 1000=200+800
سود مبادله 400=600-1000
با توجه به اينکه سود مبادله کمتر از25% است و سرک نقدي دريافت شده است
سود قابل شناسايي 80=(200+800)/200*400
ارزش دارايي تحصيل شده 480=800+200-600
مثال2:يک شرکت فروشنده اتومبيل ,اتومبيل خود را با يک دستگاه رايانه معاوضه کرد ساير اطلاعات در تاريخ31 خرداد 1377 در ارتباط با اين رويداد به شرح زير است:
ارزش دفتري اتومبيل 30000
قيمت فروش اتومبيل بر اساس سياهه 45000
ارزش متعارف رايانه 43000
سرک نقدي پرداخت شده 5000
سود ناشي از معاوضه را محاسبه کنيد
ارزش متعارف اتومبيل 38000=5000-43000
سود ناشي از معاوضه 8000=30000-38000
چون معاوضه غير مشابه است ملاک ارزش متعارف دارايي واگذار شده است
مثال3:تجهيزاتي به ارزش دفتري150 ريال و ارزش متعارف 170 ريال همراه با پرداخت30 ريال سرک نقدي واگذار و در عوض ماشين الاتي به ارزش روز 210 ريال دريافت گرديد بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده چند ريال است:
پاسخ:معاوضه دارايي غير مشابه
سود معاوضه 20=150-170
بهاي تمام شده ماشين آلات 200=20+30+150
مثال4:شرکتي ماشين الاتي به ارزش دفتري125 ريال و ارزش متعارف100 ريال با يک قطعه زمين به ارزش متعارف230ريال معاوضه کرد در اين معاوضه مبلغ 120 ريال نيز نقدا پرداخت نمود ثبت حسابداري:
زيان معاوضه 25-=125-100
بهاي تمام شده زمين 220=25-120+125
مثال5: در معاوضه دارايي هاي ثابت مشابه ارزش دفتري دارايي واگذار شده 11000 سرک نقدي دريافت شده 3000ارزش روز دارايي تحصيل شده7000 ريال است ثبت حسابداري:
دیدگاه شما