اثر مخرّب «نقدشوندگی بالا» در بازار دارایی های مصرفی
نقدشوندگی بالا در هر بازاری، امکان انجام معاملات سریع و مکرر را تسهیل میکند. اگر این ویژگی در بازار «دارایی های مصرفی» مانند مسکن ایجاد شود، اثر مخربی خواهد داشت و امکان تامین آن نقدشوندگی سهم بالا باشد کالا برای مردم عادی را کاهش می دهد. وضع مالیات بر عایدی سرمایه می تواند جلوی اثر مخرب نقدینگی در بازار دارایی های مصرفی را بگیرد.
مسیر اقتصاد / مالیات بر عایدی سرمایه یکی از پایه های مالیاتی شناخته شده در جهان است که خاصیت تنظیمگرانه آن نسبت به بعد درآمدی، مزیت دارد. این پایه مالیاتی، بر سرعت گردش پول و نقدشوندگی بازار اثر جدی دارد. این اثر در نهایت بر روی نرخ تورم موثر است.
نقدشوندگی بالا چه تاثیری بر سوداگری دارد؟
در اقتصاد مفهومی به نام Market liquidity یا نقدشوندگی بازار وجود دارد که به توانایی و میزان آمادگی تبدیل به وجه نقد شدن یک دارایی اطلاق میشود. آن دارایی که از نقدشوندگی بالایی برخوردار است، به آسانی میتواند در بازار فعال، معامله شود و بر اساس قیمتهای رایج، به پول نقد تبدیل شود. نقدشوندگی رابطه سرعت فروش با قیمت است.
هر نوع دارایی با دوامی که بتواند عنوان سرمایهای شدن به خود بگیرد و جنبه عمومیت بیشتر و قابلیت نقدشوندگی بالاتری در اقتصاد داشته باشد، میتواند دستمایه سوداگری[۱] قرار گیرد. سوداگری به عنوان یک فعالیت غیرمولد، فعالیتی است که بدون ایجاد ارزش افزوده در اقتصاد به دنبال کسب منفعت بیشتر و کسب سود از راه افزایش قیمتهاست.
در واقع سوداگران با انجام برخی معاملات یا احتکار، بدون ایجاد رشد اقتصادی و بزرگ کردن کیک اقتصاد، سهم خود را از کیک اقتصاد افزایش میدهند. جلوهای از معاملات سوداگرانه، معاملات مکرر و کوتاهمدت است که باعث التهاب در بازار میشود. این معاملات، انتظارات تورمی و تقاضای دارایی و پول را افزایش میدهند.
اثر بازدارنده مالیات بر عایدی سرمایه بر معاملات سریع و تورم
یکی از کارکردهای ویژه مالیات بر عایدی سرمایه افزایش هزینه معاملات مکرر و سریع است. این مالیات با کاهش برخی معاملات سریع و مکرر، علاوه بر کاهش تقاضا موجب کاهش سرعت پول میشود. با کاهش سرعت پول و با توجه به نظریه مقداری پول [۲] ، با ثابت ماندن حجم پول و حجم تولید، به ناچار باید قیمت ها کاهش یابد. بنابراین یک اثر مستقیم مالیات بر عایدی سرمایه بر روی سطح قیمتهاست.
قابلیت نقدشوندگی به عنوان یک مزیت در بازارهای مالی محسوب میشود؛ اما این قابلیت در ابعاد کلان اقتصادی و به ویژه در بازار دارایی های مصرفی لزوما مزیت نیست. هر چند ممکن است این قابلیت در رونق بازار و سهولت انجام معاملات موثر باشد اما نقدشوندگی بالا میتواند زمینه بروز تصمیمات هیجانی، افزایش غیرمنطقی قیمتها، ایجاد بستر سوداگری، نوسانات شدید وکاهش امنیت سرمایهگذاری را فراهم کند.
نکته مهم اینجاست که اگر قابلیت نقدشوندگی در خدمت سوداگری قرار بگیرد، باید با افزایش هزینه مبادلاتی، این قابلیت را تضعیف و با سوداگری مقابله کرد.
مقابله با سوداگری بر روی داراییهای خاصی که معیار قیمتگذاری برای سایر کالاها قرار میگیرند (مانند طلا و ارز) و یا مانند املاک که کالای اساسی و نهاده تولید محسوب میشوند، اهمیت دوچندان دارد. نتیجه مقابله با سوداگری در بلندمدت، خروج سوداگران از این بازارها است و تنها اشخاصی که تقاضای مصرفی و نقدشوندگی سهم بالا باشد یا تولیدی دارند در بازار باقی خواهند ماند.
کاهش نقدشوندگی با مالیات بر عایدی سرمایه و تاثیر آن بر رکود و رونق بازار
نکتهای که وجود دارد این است که مقابله با سوداگری با ابزار مالیات بر عایدی سرمایه باعث ایجاد رکود یا اثر قفل شدگی[۳] نخواهد شد. در واقع ظرافتی که باید در نحوه قانونگذاری دیده شود به رفع این دغدغه کمک خواهد کرد. اعمال درست معافیتها و وضع نرخهای بازدارنده و عدم تعدیل تورمی، مهمترین نکاتی است که میتواند قانون مالیات بر عایدی سرمایه را کارا و موثر گرداند.
تحلیل پدیده رکود که ناشی از شکست بازار و یا کمبود تقاضا باشد، در مسئله مالیات بر عایدی سرمایه اهمیت دارد. در بازارهای داراییهای مهم و عمومی، از جمله بازار مسکن، که مالیات بر عایدی سرمایه جهت حراست از آن ها وارد عمل میشود، هیچ گاه کاهش تقاضا ملاحظه نمیشود بلکه بیشتر پدیده شکست بازار که ناشی از کاهش قدرت خرید است دیده میشود. لذا مشکل از این ناحیه نیست.
اثر قفلشدگی نیز ناشی از کاهش یکباره نرخ (فاصله زیاد براکتها) و یا اعمال تعدیل تورمی است. اگر نرخ مالیات بر عایدی سرمایه به صورت منطقی و با توجه به ساختار هر بازار (دوره های رکود و رونق) اعمال شود، عدم عرضه دارایی به امید کاهش نرخ به صرفه نخواهد بود و این پدیده نیز رخ نخواهد داد.
در واقع مالیات بر عایدی سرمایه نه تنها موجب ایجاد رکود و پدیده قفل شدگی نخواهد شد، بلکه با ایجاد ثبات و روند منطقی در بازار، زمینه را برای افزایش سرمایهگذاری و ایجاد رونق اقتصادی فراهم خواهد کرد.
پینوشت:
[۲] نظریهی مقداری پول (QTM) بیان می دارد که یک رابطهی مستقیم بین مقدار پول (M) در اقتصاد و سطح قیمت کالا و خدمات فروخته شده (P) وجود دارد. MV=PY
خبر مهم درباره زمان پرداخت سود سهام عدالت
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا، دستیار ویژه سهام عدالت رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه سود سهام عدالت امسال دو برابر میشود، از پرداخت سود سهام ۱۳ شرکت غیر بورسی عدالت تا پایان شهریورماه خبر داد.
پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) اعلام کرد، پیمان حدادی امروز در جمع خبرنگاران در محل سازمان بورس در مورد سود ۱۳ شرکت غیر بورسی سهام عدالت، اظهار داشت: طبق مصوبه یک ماه قبل شورایعالی بورس سود این شرکتها بعد از اعمال افزایش سرمایه برخی از شرکتها که از محل آورده نقدی بوده است توسط سازمان خصوصیسازی دریافت شده و با همکاری شرکت سپردهگذاری مرکزی تا پایان شهریور امسال پرداخت شود.
وی افزود: سود شرکتهای غیر بورسی از ابتدا جمعآوری شده و در حساب خزانه دولت نگهداری میشود و قرار است تا پایان شهریور امسال این سودها را هم به ذینفعان سهام عدالت بپردازند.
دستیار ویژه سهام عدالت رئیس سازمان بورس با اشاره به اینکه پولی برای بازارگردانی سهام عدالت وجود ندارد، گفت: صندوق توسعه بازار به دلیل اینکه پولی در اختیار نداشت نمیتوانست بازارگردانی کند. از طرفی گفته شده بود قیمت سهام استانی باید حدود ارزش روز سهام یا NAV باشد که این با ذات عملیات بازارگردانی همخوانی نداشت، چراکه وظیفه بازارگردان کمک به نقدشوندگی سهم است.
حدادی ادامه داد: یکی از عواملی که باعث بستهشدن نمادها شد به دلیل نداشتن بازارگردان و افت سهام به زیر ارزش روز بوده است؛ چون ممکن بود برخی اشخاص حقوقی با خرید یکی دو درصد از سهام شرکتهای استانی مدیریت آن شرکتها را به دست بگیرند که این با فلسفه سهام عدالت در تناقض قرار داشت.
امسال ۶۰ هزار میلیارد تومان سود سهام عدالت توزیع میشود
وی با انتقاد از روش اداره سهام عدالت در دولت قبل بیان کرد: معلوم نیست بر اساس چه مبنایی ابتدا ۳۰ درصد و سپس ۶۰ درصد از سهام عدالت مردم قابل معامله شد که این امر باعث شد مردم و سهامداران عدالت برای فروش سهام خود اقدام کنند، در حالی که فلسفه اعطای سهام عدالت این بود که مردم سهام ارزنده را داشته باشند و از سود آن استفاده کنند.
دستیار ویژه سهام عدالت رئیس سازمان بورس تاکید کرد: سال گذشته ۳۰ هزار میلیارد تومان سود سهام عدالت توزیع شد و امسال پیشبینی میشود ۶۰ هزار میلیارد تومان سود توزیع شود، یعنی سود یک میلیونی سال گذشته برای هر نفر به دو میلیون تومان افزایش مییابد.
توثیق سهام برای وام بهجای فروش آن
حدادی تصریح کرد: سهامداران عدالت اگر نیاز به نقدینگی دارند، میتوانند بهجای فروش سهام خود آن را وثیقه بگذارند و از بانک وام دریافت کنند؛ اما اگر قرار باشد مانند گذشته ۶۰ درصد سهام خود را بفروشند بهخاطر افزایش برای فروش آن قیمت سهام ارزنده پایین میآید.
وی ادامه داد: در سال ۹۹ حدود ۳.۵ میلیون نفر برای فروش سهام عدالت اقدام کردند و ۱۴ هزار میلیارد تومان پول فروش سهام عدالت در روش مستقیم از بازار سرمایه خارج شد و یکی از عوامل ریزش بازار به شمار میرفت.
دستیار ویژه سهام عدالت رئیس سازمان بورس با اشاره به ابلاغیه ۹ اردیبهشت ۹۹ برای آزادسازی سهام عدالت گفت: در واقع یک حکم حکومتی بود که اختیاراتی به شورایعالی بورس داد که ضوابط اجرایی سهام عدالت را شورایعالی بورس تهیه کند. ممکن است این بار تصمیم بگیرد سالی ۱۰ درصد از سهام عدالت قابلیت خریدوفروش داشته باشد، اما باز هم تأکید بر این است که یک دارایی ارزشمند است که در اختیار دهکهای پایین جامعه قرار دارد و مردم باید از سود آن استفاده کنند.
حدادی با اشاره به راهاندازی سامانه ستاره برای توثیق سهام عنوان کرد: این سامانه فعلاً برای سهامداران عدالت در روش غیرمستقیم است. سال قبل عدهای از سهامداران از طریق وثیقهگذاری سهام عدالت خود کارت اعتباری دریافت کردند.
فوت ۳.۵ میلیون سهامدار عدالت در ۱۶ سال
وی در مورد سهام عدالت متوفیان گفت: از ۴۹ میلیون سهامدار عدالت ظرف ۱۶ سال گذشته ۳.۵ میلیون نفر فوت کردهاند که برخی از آنها بعد از آزادسازی سهام عدالت بوده است و حتی در این مدت برخی از ورثههای سهام عدالت هم فوت کردهاند. شرکت سپردهگذاری مرکزی در همکاری با قوه قضاییه که اطلاعات متوفیان و وارثان آنها را دارد، این اطلاعات را با هم ردوبدل کنند و بهصورت قهری سهام عدالت بین ورثه تقسیم شود. در حال حاضر مرحله انتقال اطلاعات افراد متوفی در سهام عدالت از مرکز آمار قوه قضاییه خیلی کَند به شرکت سپردهگذاری مرکزی منتقل میشود.
دستیار ویژه سهام عدالت رئیس سازمان بورس افزود: امسال سود سهام عدالت نسبت به سال قبل ۲ برابر میشود. یک پیشنهاد در این زمینه وجود دارد که سود سهام در دو مرحله پرداخت شود که این بهشرط این است که ۳۶ شرکت سرمایهپذیر قبول کنند سودهای خود را سریع بپردازند درحالیکه طبق قانون تجارت بعد از برگزاری مجمععمومی هر شرکت ۸ ماه فرصت وجود دارد که سود سهام خود را بدهند. خوشبختانه در سالهای اخیر رقابتی بین شرکـتها شکلگرفته است که سود سهامداران حقیقی خود را سریعتر بپردازند.
شرکتهای غیر بورسی سهام عدالت در بازار پایه پذیرش میشوند
به گفته حدادی، تاکنون سه شرکت از ۱۳ شرکت غیر بورسی وارد بازار سرمایه شدهاند و ۱۰ شرکت مانده شرایطی فراهم شود. این شرکتها در بازار پایه فرابورس پذیرش شوند و در ۶ ماه دوم امسال تعدادی از این شرکتها وارد بورس میشوند؛ همچنین قرار شد این شرکتها در قالب یک هلدینگ وارد بازار سرمایه شوند که سهام این هلدینگ به تمام ۴۹ میلیون سهامدار عدالت در روش مستقیم و غیرمستقیم اختصاص داده شود.
وی یکی از دلایل طول کشیدن اصلاح آییننامه سهام عدالت را اینگونه عنوان کرد: در سهام عدالت شورایعالی بورس، سازمان بورس، سازمان خصوصیسازی، سازمان اطلاعات سپاه، وزارت اطلاعات، فراکسیون سهام عدالت، اتاق تعاون، اتاق بازرگانی، سازمان بازرسی و در مجموع ۱۲ نهاد مختلف حضور دارند که اعمالنظر این ۱۲ نهاد کار بسیار سختی است اما آییننامهای تدوین میشود که به مشارکت واقعی مردم در مدیریت و مالکیت سهام عدالت منجر شود.
شرکت سهام عام پروژه، راهکار هدایت نقدینگی به سمت تولید/غفلت دولت از عمق دهی به بازار سرمایه
عضو سابق شورای عالی بورس گفت: تامین مالی پروژهها به صورت شرکت سهام عام پروژه ها راهکار هدایت نقدینگی به سمت تولید است.
شاهین چراغی، عضو شورای عالی بورس در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، ضمن اشاره به وضعیت بازار بورس در سال گذشته گفت: متاسفانه بخشی از اقتصاد به خصوص از بالارفتن شاخص ها در سال گذشته که تقریبا مورد غفلت قرار گرفت، تامین مالی برای پروژه ها و بحث بازار اولیه بوده است که میتواند سبب عمقدهی به بازار شود.
عضو سابق شورای عالی بورس، ادامه داد: واقعیت این است که مدل تامین مالی شرکت سهام عام پروژه میتواند نقدینگی لازم را برای پیشبرد پروژهها را تامین کند.
وی افزود: تقریبا در دولتهای قبل از آقای احمدی نژاد، برای شرکتهای سرمایه گذاری در مقیاس بزرگ اصلا پذیره نویسی نداشتیم، در دولت آقای هاشمی اتفاق های مثبتی افتاد ولی پذیره نویسی و بازار های اولیه فقط از طریق بانکها و بیمهها بودند. بازار سرمایه جایگاه اصلی تامین مالی بلندمدت شرکتها و پروژهها است.
عضو سابق شورای عالی بورس در رابطه با لزوم هدایت نقدینگی با بسترسازی شرکت سهام عام پروژه ادامه داد: با توجه به حجم نقدینگی در دست مردم عدد بسیار بزرگی است و این حجم نقدینگی در صورت عدم هدایت به سمت تولید میتواند در سالهای آینده به اقتصاد لطمه بزند؛ تامین مالی پروژهها به صورت شرکت سهام عام پروژه ها راهکار هدایت نقدینگی به سمت تولید است. البته باید مدلی طراحی شود که در همان ابتدا سهمها قابلیت معامله داشته باشند و اینطور نباشد که تا پایان پروژه این سهمهای خریداری شده قفل شوند و غیر قابل جابجایی باشند. بالعکس باید با پیشرفت پروژه قیمت سهمها به روزرسانی شده و بتوان سهمها را واگذار یا معامله کرد.
*نقدشوندگی سهام زمینه جذابیت آن را مهیا میکند
وی با اشاره به لزوم نقدشوندگی اینگونه سهام، بیان داشت: برای مردم مهم است که هرلحظه بتوانند سرمایه یا سود سهام خود را معامله یا نقد کنند؛ بنابراین وقتی قرار است مردم وارد تامین مالی پروژهها شوند و نقدینگی در اینجا جمع شود باید امکان معامله در لحظه با توجه به پیشرفت پروژه ایجاد شود؛ بنابراین پشتوانه لازم هدایت نقدینگی، بسترسازی مناسب با شرکت سهام عام پروژه با نقدشوندگی بالا است تا این نوع سرمایه گذاری از سپرده گذاری در بانکها جذابتر باشد.
چراغی، در پایان با اشاره به مشکلات تامین مالی بانک محور در ایران اظهار داشت: یکی از معضلات اقتصاد ایران بانکهای ورشکسته هستند؛ اصولا بانکها در ایران با توجه به روند سوددهی خود نباید وارد تامین مالی پروژههای بلند مدت شوند، در هیچ جای دنیا، تسهیلات برای ساخت کارخانهای که قرار است برای مدت طولانی چندین ساله بدهکار بانک باشد؛ داده نمیشود.
معمولا بانکها مسئول اعطای تسهیلات کوتاه مدت مثلا برای خرید مواد اولیه یا ماشین آلات هستند. بنابراین، تامین مالی بلند مدت در بورس انجام می شود و جای تامین مالی کوتاه مدت بانک است.
Liquidity وLiquid Asset در ارزهای دیجیتال به چه معناست؟
فرقی نمیکند که در کدام یک از بازارهای مالی سرمایهگذاری کردهاید، شما همیشه نیاز دارید در سریعترین زمان ممکن سرمایه خود را به دارایی نقد تبدیل کنید تا بتوانید هزینههای زندگی و شرایط اضطراری احتمالی را پوشش دهید، اما باید در نظر داشته باشید برخی داراییها راحتتر از سایر داراییها به پول نقد تبدیل میشوند یا در اصطلاح نقدینگی دارند.
درواقع میتوان نقدینگی را شبیه یک طیف در نظر گرفت که در انتهای آن داراییهای غیرنقدی قرار دارند که ارزشگذاری و فروش نقدی آنها بسیار سخت است. برای درک بهتر مفاهیم نقدینگی (Liquidity) و دارایی نقدپذیر (Liquid Asset) تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
نقدینگی (Liquidity) در ارزهای دیجیتال به چه معناست؟
نقدینگی در ارز دیجیتال یا دیگر بازارهای مالی به فرایندی گفته میشود که در آن یک توکن به پول نقد یا دارایی دیجیتالی دیگر تبدیل میشود، بدون آنکه بر قیمت تأثیر بگذارد؛ به عبارت دیگر Liquidity نشاندهنده سلامت کلی بازار است.
بنابراین بهعنوان مثال هرچه یک کریپتو نقدینگی بیشتری داشته باشد، نوسان کمتر و پایدارتری دارد. درواقع اگر Liquidity بالا باشد، میتوانید مطمئن باشید که خریدار یا فروشندهای برای شما در هر لحظه وجود خواهد داشت. در حال حاضر، ارزهای فیات بیشترین نقدینگی را در سطح جهان دارند؛ زیرا هرکس بهدنبال پول نقد رایج هر کشوری باشد، بهراحتی به آن دست پیدا خواهد کرد. دقیقاً به همین دلیل است که بازار فارکس، بیشترین میزان Liquidity در سطح جهان را دارد.
در ادامه به مفهوم لیکویید در ارز دیجیتال میپردازیم. در بازار ارزهای دیجیتال، ۳ نوع liquid وجود دارد:
۱- نقدینگی دارایی یا لیکوئیدبودن یک ارز زمانی است که برای یک دارایی بهویژه، خریدار و فروشنده وجود داشته باشد.
۲- منظور از Liquidity صرافی زمانی است که makers و takers و جفتهای معاملاتی موردنظر برای استفاده وجود داشته باشند.
۳- نقدینگی بازار، شامل نقدینگی دارایی و صرافی است که موجب شکلگیری یک بازار سالم میشود.
نقدینگی چه اهمیتی دارد؟
پل کروگمن (Paul Krugman)، برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۸، میگوید: «اهمیت Liquidity برای بازارها همان روغن برای موتور خودروهاست». نقدینگی راه نجات بازار ارزهای دیجیتال است؛ زیرا ریسک سرمایهگذاری را کاهش میدهد و مهمتر از همه، در تعریف استراتژی خروج بهموقع شما از بازار کمک میکند؛ به همین دلیل حضور در بازارهایی با درصد نقدشوندگی بالا، اهمیت زیادی برای معاملهگران دارد.
کاهش احتمال دستکاری بازار
بهعنوان یک فناوری نوپا، ارزهای رمزنگاریشده در حال حاضر مسیر مشخصی ندارند. ممیزی این بازار بهسختی انجام میشود و به همین دلیل افرادی زیادی از این موضوع و با دستکاری بازار، شرایط را به نفع خود تغییر میدهند. با این حال، ماهیت نقدشوندگی زیاد ارزهای دیجیتال با عملکرد برتر، آنها را در برابر دستکاریهای بازار بسیار مقاوم میکند؛ درنتیجه شرایط برای کنترل بازار برای سرمایهداران کلان، سختتر میشود.
ثبات قیمت و نوسانات کمتر
سرمایهگذاران باتجربه، بازارهایی با Liquidity بالا را باثباتتر و با نوسانات کمتر میدانند؛ چراکه هرچه لیکوییدتی بازار بیشتر باشد، یعنی فعالیتهای تجاری بیشتری در آن در حال انجام است و این یعنی تعادل بین خریدار و فروشنده بهخوبی برقرار است.
بنابراین هر زمان در حال فروش یا خرید هستید، چندین نفر دیگر مایل به انجام برعکس عملیات تجاری هستند. این روند به ثابت نگهداشتن قیمت و کاهش نوسانات کمک شایانی میکند. در بازارهایی با نقدشوندگی بالا افراد میتوانند بدون تجربه نوسان قیمت یا لغزش زیاد، ورود و خروج بهموقع از موقعیتهای مختلف داشته باشند.
به عنوان مثال، اگر میخواهید ارزهای دیجیتال با لیکوییدتی بسیار بالا مانند بیت کوین را بخرید، یافتن یک فروشنده آسانتر خواهد بود؛ زیرا تعداد علاقهمندان و سرمایهگذاران این ارز بسیار زیاد است؛ بنابراین عرضه و تقاضا در حالت تعادل خواهند بود. این بدان معناست که قیمت ارزهای دیجیتال در برابر نوسانات معاملات بزرگ پایدار و مقاوم خواهد بود؛ درحالیکه در بازارهایی با نقدشوندگی کم، فعالیت نهنگها بهسادگی میتواند شرایط بازار را تغییر دهد.
تحلیل آسان رفتار معاملهگران
تعداد فعالان بازار و علاقهمند به یک ارز دیجیتال، معمولاً میزان نقدشوندگی یک بازار را تعیین میکند. مشارکتکنندگان بیشتر منجر به نقدینگی بیشتر میشوند. سفارشهای خرید و فروش بیشتر سبب ایجاد اسپرد محدودتر (تفاوت بین قیمت پیشنهادی و درخواستی) میشود و نوسانات را به حداقل میرساند.
این عوامل به ایجاد نمودارهای فنی دقیق برای تعریف رفتار معاملهگران و جهتگیری بازار کمک میکند؛ بنابراین تحلیل بازار، پیشبینیهای دقیق و تصمیمگیری آگاهانه برای معاملهگران آسانتر خواهد بود.
افزایش سرعت انجام معاملات
علاوه بر تجربه کاربری عالی و راحت، Liquidity در ارز دیجیتال نیز برای تریدرها برای به حداکثر رساندن سود بسیار مهم است. همانطور که پیش از این گفته شد، هرچه میزان لیکوییدتی یک بازار بیشتر باشد، یعنی تعداد افرادی که به خرید یا فروش تمایل دارند، بیشتر است، اما این موضوع برای تریدرها چه سودی دارد؟
در طول نوسانات شدید بازار، تریدرهایی که در این داراییها سرمایهگذاری کردهاند، وقتی بازار برخلاف موقعیت آنها حرکت میکند، بهراحتی میتوانند از بازار خارج شوند؛ بدون آنکه متحمل ضرر زیادی شوند. درمقابل، دارندگان داراییهای غیر نقد شونده تا زمانی که خریدار علاقهمندی پیدا نکنند، در معاملات گرفتار خواهند شد، حتی اگر بازار علیه آنها باشد.
در مقابل، در داراییهایی که نقدشوندگی کمی دارند، انجام سفارش فروشندگان تا زمانی که خریدار مناسبی پیدا نشود، به تعویق میافتد.
نقدینگی چه کمکی به تعریف اثر بازار میکند؟
منظور از تأثیر بازار، تغییر قیمت ناشی از ترید (خرید و فروش) یک دارایی است. همانطور که گفته شد، نقدینگی سبب افزایش ثبات و کاهش نوسانات بازار میشود؛ به این معنا که تعداد معاملهگران بیشتر با ثبات و نوسانات کمتر در بازار برابر است، اما دلیل این امر چیست؟
در بازاری با لیکوییدتی بالا، داراییها بین شرکتکنندگان بیشتری در بازار توزیع میشود؛ بنابراین وقتی تریدری تصمیم میگیرد از موقعیت معاملهشده خارج شود، تنها بخش کوچکی از دارایی را میفروشد و این بر قیمت بازار تأثیری نخواهد داشت.
بازار غیر نقدشونده یا بازاری که لیکوییدتی کمی دارد، به این معناست که افراد کمتری به مشارکت علاقهمند هستند که سبب میشود تعداد محدودی قسمت عمدهای از داراییها را در اختیار داشته باشند؛ بنابراین وقتی یک تریدر میخواهد از موقعیت خارج شود، احتمالاً مقدار زیادی از دارایی را میفروشد و این امر بهطور قابلتوجهی بر بازار تأثیر میگذارد و سبب بیثباتی و کاهش قیمت دارایی میشود.
نحوه اندازهگیری نقدینگی ارزهای دیجیتال
مفهوم لیکوییدشدن ارز دیجیتال برخلاف سایر اصطلاحات ارزهای دیجیتال، مقدار ثابتی ندارد؛ به همین دلیل محاسبه میزان نقدینگی یک بازار یا صرافی، کار مشکلی است. با این حال، چند شاخص برای تعیین Liquidity تخمینی یک بازار وجود دارد.
حجم معاملات، تعداد کل داراییهای دیجیتالی است که در یک صرافی ارز دیجیتال در یک دوره زمانی معامله میشوند. این شاخص جهت و رفتار فعالان بازار را تعیین میکند. حجم معاملاتی بالا به معنای فعالیتهای تجاری (خرید و فروش)، نقدینگی و کارایی بیشتر بازار است.
اسپرد درخواست/ پیشنهاد تفاوت بین بالاترین قیمت پیشنهادی (فروش) و کمترین قیمت درخواستی (خرید) در دفتر سفارشهاست. هرچه اسپرد کمتر باشد، میتواند لیکوییدتی صرافیهای ارزهای دیجیتال را افزایش دهد و درنتیجه به شکلگیری قیمتها و نمودارهای پیشبینی دقیقتری منجر شود.
دارایی نقدپذیر (Liquid Asset) چیست؟
داراییهای نقدپذیر داراییهایی هستند که بهراحتی میتوان آنها را با پول نقد مبادله کرد. در ادامه به برخی از این داراییها اشاره شده است:
پول نقد، اولین دارایی با بیشترین میزان نقدشوندگی است. علاوه بر نگهداری ارزهای فیزیکی و دستگاههای خودپرداز، از طریق حساب سپرده و جاری و برنامههای پرداخت همتا به همتا میتوان به پول نقد دسترسی داشت.
اوراق قرضه معمولاً بسیار با ثبات و نقدشوندگی بالا هستند که از سوی دولت حمایت و پشتیبانی میشوند؛ درنتیجه اگر قبل از اینکه به سود کامل برسند به پول آنها نیاز دارید، میتوانید فوراً بهصورت نقدی در بازار ثانویه آنها را بفروشید. برخی سرمایهگذاران اوراق قرضه میخرند و آنها را تا زمان سررسید نگه میدارند.
اما بازار ثانویه برای معاملات اوراق قرضه گسترده است؛ به این معنا که بسیاری از انواع اوراق قرضه در دسته سرمایهگذاری با نقدشوندگی بالا قرار میگیرند. مانند هر اوراق بهادار، ممکن است درنهایت اوراق قرضه را کمتر از آنچه برای خرید آنها پرداخت کردهاید، بفروشید.
گواهی سپرده سرمایهگذاری (Certificates of deposit):
گواهیهای سپرده سرمایهگذاری میتوانند APY های بالاتری در مقایسه با حسابهای پسانداز به دست آورند، اما معمولاً محدودیتهای برداشت سختتری نیز دارند. در بیشتر موارد اگر بخواهید به وجهی که در مؤسسههای مالی سپردهگذاری کردهاید، زودتر از موعد سررسید دسترسی داشته باشید، باید جریمهای پرداخت کنید.
گفتنی است میتوان به وجه موجود در برخی از حسابهای سپردهگذاری دسترسی داشت، اما این مدل از حسابها معمولاً نرخ بهره سالانه کمتری دارند.
سهام در دسته دارایی نقدپذیر قرار میگیرد؛ زیرا میتوان بهسرعت آنها را در بازار بورس فروخت و به دارایی نقدی تبدیل کرد. معمولاً در عرض چند روز پول نقد ناشی از فروش را دریافت میکنید. همانطور که در بالا ذکر شد، ممکن است درنهایت سهام بورس را مانند اوراق بهادار کمتر از آنچه برای آن پرداخت کردهاید، بفروشید.
صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF)
ETF ها صندوقهای سرمایهگذاری هستند که مانند سهام در مبادلات عمومی معامله میشوند و بهراحتی میتوان آنها را فروخت به دارایی نقد تبدیل کرد. درحالیکه صندوقهای قابل معامله در بورس ریسک کمتری در مقایسه قبا سهام و اوراق قرضه دارند، اما درصورت نیاز سریع به پول خود، ممکن است مجبور شوید ETF ها را با ضرر بیشتری در مقایسه با دو دارایی دیگر بفروشید.
صندوق سرمایه گذاری مشترک
صندوق سرمایهگذاری مشترک تنوع زیادی دارد، اما تنها یک بار در روز میتوان آن را معامله کرد. این ویژگی سبب میشود Liquidity آنها کمی کمتر از سهام و ETF ها باشد.
فلزات گران بها
فلزات گرانبها نیز میتوانند در دسته دارایی نقدپذیر قرار بگیرند. در برخی کشورها مانند ایران، سرمایهگذاری در فلزات گرانبها مانند طلا و نقره بسیار رایج است، اما چالشی که درباره این نوع داراییها مطرح است، نحوه نگهداری و تبدیل آنها به پول نقد است؛ به همین دلیل نسبت به دیگر انواع دارایی مطرحشده در این مقاله، نقدشوندگی کمتری دارند.
نقدینگی بازار خوب است یا بد؟
بازارهای مالی به نقدینگی کافی در بازار نیاز دارند تا اطمینان حاصل شود معامله گران میتوانند بهطور سریع داراییها را به پول نقد یا دیگر انواع دارایی تبدیل کنند. سطوح بالای Liquidity باز و بستهشدن سریع موقعیتها را آسانتر میکند و به کاهش قیمت پیشنهادی منجر میشود. این شرایط مساعد تنها سبب افزایش تعداد فعالان بازار میشود که به نوبه خود بر میزان Liquidity میافزاید.
زمانی که بازار نقدینگی نداشته باشد، خرید یا فروش کالا دشوار میشود؛ بنابراین یا باید مدت زیادی منتظر بمانید تا طرف مقابل برای خرید دارایی شما حاضر شود یا بهطورکلی از معامله خود صرفنظر کنید. در یک بازار غیر نقد شونده، خریداران و فروشندگان نمیتوانند درباره قیمت بازار به توافق برسند که معمولاً به افزایش قیمت پیشنهادی و هزینههای اجرایی بالاتر منجر میشود.
نمونههایی از نقدینگی
همانطور که گفته شد، علاوه بر وجه نقد، برخی اشکال سهام نیز میتوانند نقدشوندگی بالایی داشته باشند؛ برای مثال در بازار بورس میتوانید سهامی را که Liquidity بیشتری دارد، بهسادگی شناسایی کنید. این نوع داراییها معمولاً به مقدار زیاد معامله میشوند و در میان سرمایهگذاران محبوب هستند. گاهی اوقات ممکن است صدها هزار یا حتی میلیونها از این سهام معامله شوند. این حجم بالای تجارت به نقدشوندگی بالای این سهام کمک میکند.
پیش از این گفته شد علاوه بر پول نقد و سهام، گواهی سپرده و حسابهای سپردهگذاری نیز دارای نقدشوندگی بالایی هستند. درواقع میتوانید برای مدتی کوتاه روی آنها سرمایهگذاری کنید و سپس بهراحتی آنها را به پول نقد تبدیل کنید. درباره سهام و اوراق قرضه بورسی نیز به همین صورت است.
نقدشوندگی سهم بالا باشد
1401-04-16 محمدرضا سهرابی
مقدمه
یکی دیگر از نکات مهم تابلوخوانی، توجه به شناوری سهام مدنظر است. شناوری نماد را میتوان مستقیما در سایت tsetmc مشاهده کرد ولی برای بدست آوردن نسبت حجم معاملات امروز به شناوری که یکی از مهم ترین راه های شناسایی حجم مشکوک است، نیاز به انجام محاسبات و فیلترنویسی است تا در سریعترین زمان، درستترین تصمیم گرفته شود.
شناوری چیست؟
به تعداد برگه سهمی از سهام یک شرکت که در دست سهامداران خرد است (زیر 1 درصد از سهام شرکت) سهام شناور یا حجم شناوری می گویند.
بنابراین به مجموع سهامی که در دست سهامداران عمده است حجم غیر شناور یا سهام غیر شناور می گویند. سهامداران عمده که دارای سیت هیات مدیره هستند عموما فروشنده سهام خود به صورت خیلی زیاد نیستند و عموما درصد آن ها در میان مدت در شرکت ثابت می ماند. بگذارید در ابتدا تفاوت سهامدار عمده و خرد را توضیح دهیم.
سهامداران به دو دسته تقسیم میشوند:
سهامدار عمده: ک لیهی اشخاص حقوقی و حقیقی که مالک بیش از 1 درصد از سهام شرکت باشند، جزو سهامداران عمده به شمار میروند. این دسته شامل دستهای از سهامداران شرکت است که برای دورهای بلندمدت روی سهم سرمایهگذاری کردهاند و عموما جزو مالکان شرکت هستند. سهامدار عمده میتواند با خرید و فروش سهام، درصد شناوری سهم را تغییر بدهد. تعداد و درصد مالکیت سهامداران عمده را میتوان در تب سهامداران هر نماد در سایت tsetmc مشاهده کرد.
در تب سهامداران فلش سبز رنگ نشانهی خرید و فلش قرمز رنگ بیانگر فروش است. البته نکته قابل توجه آن است که این قسمت در طول بازار بهروزرسانی نشده و اطلاعات این بخش برای روز کاری گذشته است و بهروزرسانی با یک روز تاخیر انجام میشود.
سهامدار خرد: این دسته شامل تمام کدهای حقیقی و حقوقی است که جزو سهامداران عمدهی نماد نیستند ولی به دلایل مختلفی مشغول خرید و فروش سهم هستند. از این رو به بخشی از سهام شرکت که میتواند هر لحظه در بازار بورس مورد معامله قرار بگیرد را سهام شناور میگویند
محاسبه سهام شناور (شناوری سهم):
برای بدست آوردن سهام شناور ابتدا باید اطلاعات دقیقی از سهامدارن عمده و بالای 1 درصدی داشته باشید و سپس با داشتن این اطلاعات میتوان تعداد کل سهام شرکت را از تعداد سهام غیرشناور کم کرده و به تعداد سهام شناوری رسید. البته به صورت تقریبی درصد شناوری سهم برابر اختلاف مجموع درصد سهام سهامداران عمده از عدد 100% است.
ارتباط شناوری سهم با پذیرش در بازارهای بورس و فرابورس:
شرکتهایی که بتوانند بیشتر از 25 درصد سهام شرکت را جزو شناوری بیاورند در صورت داشتن سایر شرایط، میتوانند در تابلوی اصلی بازار اول بورس پذیرش شوند. اگر شناوری این سهام بین 20 تا 25 درصد باشد در تابلوی فرعی بازار اول و اگر بین 15 تا20 درصد باشد در صورت داشتن سایر شرایط در تابلوی دوم بورس پذیرش میشوند. در غیر این صورت اگر کمتر از 10 درصد شناوری داشته باشند عمدتا در بازارهای فرابورس مورد پذیرش قرار میگیرند.
تاثیر شناوری بر روی قیمت:
هر شرکتی که شناوری زیادی داشته باشد، به سرمایهی زیادی برای تغییر در قیمت نیاز دارد و به راحتی نمیتوان با شایعه یا بازارسازی قیمت آن را تغییر داد. در ضمن نقدشوندگی سهام با شناوری آنها رابطه مستقیم داشته و هر قدر شناوری سهمی بالاتر باشد نقدشوندگی سهم بهتر و بیشتر میشود.
از طرفی شرکتی که شناوری کمتری داشته باشد (اصطلاحا خشک شده باشد) به راحتی قابل دستکاری است و سهامدار عمده به راحتی میتواند قیمت سهم را کنترل کند و به سمت اهداف خودش هدایت نماید. پس شناوری کم مثل یک شمشیر دولبه خواهد بود و همانطور که احتمال رشد خوب دارد، امکان ریزش و گیرکردن در صف فروش را نیز دارد.
شناوری مطلوب بازار
پس از محاسبه شناوری و بدست آوردن مقدار آن این سوال ایجاد میشود که چه مقدار شناوری برای سهم خوب است؟ در محاسبات شناوری بهتر است از ارزش شناوری استفاده کنید یعنی چه مقدار پول نیاز هست تا در سهم تحرکت شارپ ایجاد کرد. معمولا بخشی از سهامداران سهم را به دید بلندمدت و گرفتن سود مجمع خریداری می کنند و خیلی کم دست به فروش سهم میزنند؛ پس بهتر است از حجم شناوری سهم، 15 الی 20 درصد کم شود تا به یک ملاک بهتر از شناوری واقعی برسید. در هنگام مقایسه شناوری دو شرکت نیز بهتر است ارزش شناوری آنها مقایسه شود.
از کجا سریعا ارزش شناوری را بدست آوریم؟
برای محاسبه خودکار ارزش شناوری، معاملهگران قادر به نوشتن فیلتر شناوری در سایت tsetmc نیستند و هیچ پارامتری برای محاسبهی آن ندارند؛ ولی سایت LiveTse این امکان را برای معاملهگران محیا کرده است تا حجم معاملات امروز سهم را نسبت به شناوری آن مقایسه کنند و از مقدار شناوری معامله شده مطلع شوند. قابل نقدشوندگی سهم بالا باشد ذکر است که میتوان نمادها را بر اساس درصد شناوری از بیشترین به کمترین با دوبار کلیک بر روی ستون شناوری مرتب کرد. برای دسترسی به این بخش کافیست به بخش دیده بان وب سایت مراجعه کنید.
تاثیر افزایش سرمایه در شناوری:
اگر افزایش سرمایه شرکتی کمتر از ۲۰۰ درصد باشد، نماد بعد از گذشت چند روز از مجمع فوقالعاده بازگشایی میشود ولی اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی سهامداران، منوط به ثبت تغییرات شرکت در روزنامه رسمی است؛ اما در صورتی که افزایش سرمایه بیش از 200 درصد باشد، حتی بازگشایی نماد هم منوط به ثبت نهایی افزایش سرمایه است. اگر افزایش سرمایه کمتر از 200 درصد باشد، تعداد سهم های افزایش یافته در بخش شناوری بهروزرسانی نمیشود و محاسبات سهامداران را با خطا همراه میکند. راه حل مشکل مذکور استفاده از سایت LiveTse است؛ زیرا این وبسایت حجمها را به صورت تعدیل شده محاسبه و در اختیار فعالان بازار سرمایه قرار میدهد. باید به این نکته توجه شود که شناوری در وبسایت LiveTse توسط تیم تحلیلی وبسایت به صورت جداگانه برای هر نماد محاسبه شده و به صورت تعدیل شده است و از اعتبار مضاعفی برخوردار است.
نتیجه گیری:
یکی از پارامترهای مهم در علم تابلوخوانی حجم معاملات است که این پارامتر در تحلیلها وزن زیادی نسبت به سایر پارامترها دارد. یکی از پارامترهایی که ارتباط نزدیکی به حجم معاملات دارد حجم شناوری است که کاربرد زیادی در محاسبه حجم مشکوک و کد به کد واقعی دارد. شناسایی سهم هایی که حجم بالایی نسبت به حجم شناور خود معامله می شوند یک راه شناسایی مهم تحرکات شارپ سهم می باشد. با استفاده از بخش دیده بان وب سایت لایو تی اس ای براحتی میتوانیم در هر لحظه ببینیم کدامین نماد بیشترین حجم را نسبت به شناوری خود معامله کرده اند و در صورتی که سایر پارامترهای تابلو آن مناسب باشد می تواند به عنوان یک سیگنال خرید قوی تلقی شود.
آخرین ها از آموزش فیلترنویسی
1401-06-24 مجتبی لطیفی
1401-06-04 محمدرضا سهرابی
1401-04-30 محمدرضا سهرابی
1401-03-11 محمدرضا سهرابی
1401-02-09 حامد عبدی پور
1401-02-08 حامد عبدی پور
مطالب مرتبط
روانشناسی معامله گری- اقلیت برنده ها و اکثریت بازنده ها
1401-06-24 مجتبی لطیفی
آموزش رصد لحظهای بورس + ویدئو
1401-06-04 محمدرضا سهرابی
آموزش تابلوخوانی پیشرفته
1401-04-30 محمدرضا سهرابی
درباره ما
شرکت آریاسرمایه الگو سیستم فعال در حوزه معاملات الگوریتمی و نرم افزار های تخصصی بازار سرمایه توسط جمعی از کارشناسان باتجربه بازار سرمایه به همراه نخبگانی از دانشگاه های برتر ایران تشکیل شده است. هدف ما ترکیب علم و تجربه در تولید محصولات مرتبط با بازار سرمایه است.
با ما در تماس باشید:
کلیه حقوق متعلق به شرکت آریا سرمایه الگو سیستم است. بازنشر اطلاعات سایت با ذکر منبع، بلامانع است. (قوانین و مقررات)
دیدگاه شما