بیمه و اقتصاد
پایگاه اطلاع رسانی استاد باقر حیدر قلیزاده مدرس دانشگاه و نماینده بیمه ملت
تمرین های اقتصاد خرد
| A B C D E | |
| 0 ۸ ۱۴ ۱۸ ۲۰ | خوراک |
| ۴ ۳ ۲ ۱ ۰ | پوشاک |
۲ – توابع عرضه و تقاضا برای کالا در بازار به صورت Q D = 400 – ۲ P , Q 6 = 34 P – ۷۲ می باشد
الف ) قیمت و مقدار تعادلی را تعریف کنید . ب ) در صورتی که تابع عرضه به صورت Q 6 = 15 P – ۹۰ تغییر یابد ، قیمت و مقدار تعادلی را تعیین کنید .
۳ – یک بنگاه تولیدی با تابع تقاضایی به صورت Q D = 60 – ۳ P در بازار و ……. می باشد . مدیریت این بنگاه تابع عرضه Q S = 2 P – ۱۶ را برای محصولات تولیدی اش تخمین زده است . الف ) قیمت و مقدار تعادل را تعیین کنید . در صورتی که دولت بر هر واحد محصول تولیدی بنگاه معادل ۳ واحد پولی مالیات وضع کند ، قیمت تعادلی جدید را محاسبه کنید .
۴ – تابع تقاضای دو فرد را برای کالایی به ترتیب P = 10 – ۲Q , P = 6 – ۲ Q می باشد ، اگر بازار از همین ۲ فرد تشکیل شده باشد، تابع تقاضای بازار را به دست آورید .
۵ – برای توابع تقاضای زیر در سطح قیمت P = 20 ، مقدار کشش قیمتی تقاضا را محاسبه کنید و نوع کالا را از نظر کششی قیمتی تقاضا بیان نمایید .
) ۱۲ Q + 7 P – ۲۱۶ = ۰ الف
۶ – فرض کنید که در یک بازار با دو تابع تقاضا مواجه می با شیم . تابع تقاضای اول به صورت Q 1 = 5000P و تابع تقاضای دوم را در نقطه ی P = 10 قطع می نماید . اگر کشش قیمتی تقاضای تابع تقاضای دوم در نقطه ی تقاطع ۶ برابر کشش قیمتی تقاضای تابع اول باشد ، تابع تقاضای دوم را تعیین کنید .
۷ – فرض کنید که با دو تابع عرضه مواجه باشیم . تابع عرضه ی اول به صورت Q = -4 + 6 P و در سطح قیمت P =15 تابع عرضه دوم را قطع کند ، اگر کشش قیمتی عرضه برای تابع عرضه اول ، در نقطه تقاطع ۸ برابر کشش قیمتی عرضه تابع عرضه دوم باشد ، تابع عرضه دوم را تعیین کنید .
۱- تفاوت اساسی علم اقتصاد و علوم طبیعی در چیست ؟
الف ) آزمایشگاه ب ) شرایط زمانی ج ) شرایط مکانی د ) موضوع مطالعه
۲ – کدام یک از راه های زیر موجب حرکت از نقطه A به نقطه B در منحنی امکانات تولیدی می شود ؟
الف ) تقسیم کار ب ) افزایش منابع طبیعی ج ) انتخاب کارا د ) حداقل کردن هزینه فرصت
۳ – الف ) انتخاب کدام یک از نقاط شکل رو به رو رشد اقتصادی بیشتری را در آینده به دنبال خواهد داشت ؟
الف ) A ب) B ج ) C د ) D
ب ۳ – کدام نقطه عدم کارایی را در تولید نشان می دهد ؟
الف ) A ب ) B ج ) C د( D
ج ۳ – کدام نقطه کارایی اقتصادی را نشان می دهد ؟
الف ) A ب ) B ج ) E د ) نمی توان تعیین کرد
۴ – کمیاب ترین عامل تولید در اقتصاد شامل کدام یک از منابع است ؟
الف ) منابع طبیعی ب ) منابع سرمایه ای ج ) منابع انسانی کارفرمایی د ) منابع انرژی
۵ – کدام یک از کالاهای زیر می تواند پست باشد
الف ) نوشابه ب ) آسپرین ج ) سیگار د ) نان
۶ – اگر کالای x و y جانشین باشد ، با فرض افزایش قیمت کالای x کدام نتیجه حاصل می شود ؟
الف ) کاهش تقاضای کالای y ب ) افزایش تقاضای y ج ) افزایش تقاضای x د ) تقاضای y
7 – اگر با افزایش در آمد مصرف کننده تقاضای کالا نیز افزایش یابد ، در آن صورت آن کالا چه نامیده می شود ؟ تغییری نمی کند
الف ) معمولی ب ) پست ج ) ضروری د ) لوکس
۸ – کدام یک از موارد زیر سبب انتقال منحنی تقاضا نمی شود ؟
الف ) تغییر در سلیقه ب ) تغییر در در آمد ج ) تغییر در قیمت کالا د ) تغییر انتظارات درباره قیمت های نسبی آینده
۹ – در دنیای دو کالایی اگر یک کالا پست باشد در آن صورت کالای دیگر :
الف ) نمی تواند لوکس باشد ب ) نمی تواند ضروری باشد ج ) نمی تواند معمولی باشد
د ) نمی تواند پست باشد
۱۰ – در معادله تقاضا Q = 20 – ۲ P شیب منحنی تقاضا برابر است با :
الف ) ۲- ب ) ۵/۰- ج ) ۲+ د ) ۵/۰+
۱- بانک مرکزی تورم سال ۱۳۷۷ را ۲۰ درصد اعلام کرده است ، این موضوع در حیطه اقتصاد دستوری است یا اثباتی ؟ چرا ؟
۲- در سال ۱۳۷۷ دولت به منظور تامین مالی کسری بودجه اش اقدام به فروش اوراق مشارکت نمود . این اقدام در حیطه ی اقتصاد خرد است یا کلان ؟ چرا ؟
فصل اول : معرفی عرضه و تقاضا و بازار
۱ – مفهوم تعادل چیست ؟ با رسم نمودارهای مناسب نشان دهید تعادل هنگامی که عرضه و تقاضا شیب متعارف خود را نداشته باشند نیز می تواند پایدار باشد .
۲ – با توجه به توابع عرضه و تقاضای زیر: D : P = 300 – ۳ Q
الف ) نقطه تعادل بازار را معین کنید؟
ب ) آیا تعادل پایدار است ؟ با نمودار تقریبی رسم شود
۳ – روش تحلیل مقایسه ای ایستا چگونه است ؟ یک مثال از کاربرد آن در اقتصاد خرد بیان کنید .
۴ – در رابطه با درستی یا نادرستی عبارت زیر استدلال نمایید .
اگر افزایش قیمت قند ، منجر به کاهش تقاضا برای چای گردد در این صورت افزایش قیمت چای می بایستی تقاضا برای قند را کاهش دهد .
۵ – چگونگی تاثیر هر یک از حالات زیر را بر منحنی عرضه چرم در ایران تجزیه و تحلیل کنید . اگر تغییر در عرضه وجود دارد ، منحنی عرضه چرم در چه جهتی منتقل می شود ؟ چرا ؟
الف ) ایران و ترکیه قراردادی مبنی بر صدور چرم ایران به ترکیه برای اولین بار امضا کنند .
ب ) قیمت گوشت گاو کاهش پیدا کند
ج ) دستگاه جدید دباغی چرم اختراع شود که هم ارزان تر وهم سریع تر از دستگاه های قبلی کار کند .
د ) قیمت چرم افزایش یابد
ه ) دولت برای چرم ، سقف قیمت تعیین کنید و مانع فروش به قیمتی بیشتر شود .
۶ – دانستن انواع کشش در مورد تابع تقاضایی که شما فروشنده محصول آن می باشید چه کمکی می تواند به شما بکند ( تحلیل کنید )
۷ – سینما قدس در سانس های آخر شب با کمبود در آمد مواجه است . مدیر مالی سینما گزارش زیر را برای مدیریت سینما ارائه کرده است . مدیر با استفاده از اطلاعات زیر بلیط سینما را از ۴۰۰۰ به ۶۰۰۰ ریال افزایش می دهد . نظر شما راجع به این تصمیم چیست ؟ کشش قیمتی تقاضا برابر ۵/۱- تعداد تماشاگر ۳۰۰ نفر
۱ – فرض کنید تابع مطلوبیت مصرف کننده ای به صورت u = 100 x y باشد . الف ) مطلوبیت نهایی x و y را به دست آورید . ب ) اگر قیمت هر واحد x برابر ۲۰ (واحد پول ) و قیمت هر واحد y برابر ۱۰ (واحد پول ) باشد و مصرف کننده ای قصد داشته باشد ۵۰۰ واحد پول هزینه کند چه مقدار از هر کالا را خریداری خواهد نمود ؟
۲ – فرض کنید تابع مطلوبیت مصرف کننده ای به صورت u = 20 x y باشد اگر قیمت هر واحد x برابر ۸ و قیمت هر واحد y برابر ۴ و درآمد مصرف کننده ۲۰۰ باشد میزان مصرف از هر کالا را به دست آورید .
۳ – تابع مطلوبیت مصرف کننده ای a = x y با درآمد m = 100 وp y = 1 , p x = 2 داده شده است چه مقدار مصرف کالا رفاه مصرف کننده را حداکثر می کند .
۴ – با توجه به تابع مطلوبیت زیر تابع تقاضای فرد را برای کالای x به دست آورید. کشش تابع تقاضای به دست آمده چگونه است ؟ در یک نقطه فرضی آن را محاسبه کنید
5 – فرض کنید قیمت هر واحد کالای x برابر ۱۰ و هر واحد کالای y برابر ۵ باشد با توجه به جدول مطلوبیت نهایی زیر مقدار تقاضا برای هر کالا را در درآمد ۸۵ به دست آورید .
| ۱۰ ۹ ۸ ۷ ۶ ۵ ۴ ۳ ۲ ۱ | Q X |
| 15 ۲۰ ۲۵ ۳۰ ۳۵ ۴۰ ۴۵ ۵۰ ۵۵ ۶۰ | mux |
| 5 ۱۰ ۱۶ ۲۰ ۳۰ ۴۰ ۵۰ ۶۰ ۸۰ ۱۰۰ | muy |
6– تابع مطلوبیت مصرف کننده ای به صورت v = x y داده شده است . اگر p x = p y = 1 و m=100 باشد ، چه مقدار مصرف دو کالا مطلوبیت فرد را حد اکثر می کند .
۷ – تابع مطلوبیت فردی به صورت زیر است U = 2 C S ( C ساعت تفریح و S ساعات استراحت این افراد است ) اکر این افراد در ازای هر ساعت کار ۵ تومان دستمزد بگیرد و در ازای هر ساعت تفریح ۱۰ تومان خرج کند این فرد در شبانه چند ساعت کار ، چند ساعت استراحت و چند ساعت تفریح می کند .
۱- الف ) با رسم نموداری مناسب نواحی تولید را توضیح دهید : ب ) ناحیه اقتصادی تولید کدام ناحیه است . چرا به آن ناحیه اقتصادی می گویند .
۲ – مناطق ( نواحی ) سه گانه تولید برای عامل کار و سرمایه را رسم نموده و ناحیه اقتصادی را تعیین کنید
۳ – چرا فعالیت تولیدی خارج از محدوده بین خطوط مرزی غیر اقتصادی است ؟ ( با نمودار توضیح دهید )
۴ – چرا منحنی های تولید نسبت به مبدا مختصات محدب است
۵ – نقطه تعادل تولید کننده ی زیر را مشخص کنید :
P L= 4 , P K = 20 , C = 200 L K Q =
6 – با توجه به اطلاعات داده شده زیر نقطه تعادل بنگاه را مشخص کنید . ب ) مقدار تولید در نقطه تعادل چقدر است ؟
Q = L K P L = 2 P K = 20 C = 4000
7 –قانون بازدهی نزولی را توضیح دهید و با رسم نموداری مناسب نواحی تولید را تشریح نمایید .
۱- فرض کنید تابع هزینه کل موسسه ای در کوتاه مدت به صورت زیر باشد در این صورت به سوالات پاسخ دهید .
الف ) توابع AFC , AVC , AC , MC را به دست آورید : Tc = 2 q 3 – ۲۴ q 2 + 12 q + 250
ب ) نشان دهید MC از حداقل هزینه متوسط متغیر می گذرد .
۲ – میزان استخدام هر یک از عوامل تولید برای بنگاه زیر چقدر باشد تا با هزینه ثابت ۲۰۴۰۰ واحد در هر دوره سود او بیشینه شده باشد .
Q = 2 L 2 + K 2 PL = 4 P K = 20
3 – فرض کنید تابع هزینه کل بنگاهی به صورت TC = q 3 - 5 q 2 + 20 q + 10 باشد :
الف ) توابع AFC , AC , MC را به دست آورید .
ب ) نشان دهید MC در حداقل AVC با آن برابر است.
۴ – عرضه بلند مدت یک صفت رقابتی را که در آن پیامد خارجی مثبت ( اقتصادی ) وجود دارد به همراه نمودارهای هزینه متوسط و نهایی یک بنگاه فرضی رسم نموده و توضیح دهید .
۵ – تابع تولید زیر مروض است . Q = L K
الف ) اگرw = r = 1 و k = 100 باشد تابع هزینه بنگاه در کوتاه مدت را به دست آورید و هزینه های متوسط و نهایی را پیدا کنید .
ب ) اگر w = r = 1 باشد تابع هزینه بلند مدت بنگاه را به دست آورید . هزینه متوسط و نهایی را پیدا کنید .
انحصار کامل فروش :
۱ – اگر تابع تقاضای مصرف کنندگان برایکالای x یک بنگاه انحصاری به صورت p = 330 -20 Q و تابع هزینه کل این بنگاه به صورت T C = 5 Q 2 +30 Q باشد . الف ) قیمت و مقدار تعادل را به دست آورید ب ) حداکثر سود انحصارگر را محاسبه کنید .
۲ – اگر تابع تقاضای مصرف کنندگان برای کالای انحصارگری که تابع هزینه نهایی او mc = 10 می باشد و به صورت p = 100 – ۲ Q باشد . قیمت و مقدار تعادل و سود انحصارگر را محاسبه نمایید .
۳ – اگر تابع تقاضا در یک بازار انحصاری به صورت زیر باشد ، چه میزان از تولید سود بنگاه را حداکثر می کند ، میزان سود را محاسبه نمایید .
P = 20 – ۲ Q TC = Q 3 – ۴ Q 2 +10
4 – اگر تابع تقاضا ی مصرف کنندگان برای کالای یک بنگاه انحصاری به صورت P = 50 – Q باشد و بدانیم تابع هزینه کل این بنگاه TC = 10 Q + 10 است . الف ) قیمت و مقدار تعادل را در این بازار به دست آورید . ب ) حداکثر سود انحصارگر چه میزانی است ؟
۵ – آیا انحصارگر همیشه سود می برد . وضعیتی را ترسیم کنید که انحصارگر دچار زیان کوتاه مدت شده است ؟
۶ – اثر مالیات بر واحد تولید اقتصاد در یک بازار انحصاری را تحلیل کنید .
۷ – تابع تقاضا و تابع هزینه یک بنگاه انحصاری در کوتاه مدت به صورت زیر است . P = 100 – Q TC = 100 = Q 2
الف )اگر بنگاه بخواهد درآمد خود را حداکثر درآمد و سود او چقدر است ؟
ب ) اگر بنگاه بخواهد سود خود را حداکثر کند درآمد و سود او چقدر است ؟
ج ) اگر بنگاه بخواهد درآمد را حداکثر کند مشروط بر این که سود او حداقل ۹۰۰ باشد چه مقدار تولید می کند
تعیین قیمت در بازار رقابت کامل :
۱ – فروش حاکم بر بازار رقابت کامل را برشمرده و تعادل کوتاه مدت بنگاه در رقابت کامل را با رسم نمودارهای مناسب تشریح کنید .
۲ – با توجه به تابع هزینه کل بنگاه رقابتی زیر معین کنید در چه سطحی تولیدی سود بنگاه بیشینه می شود ؟
TC = q 2 - 2 q + 100
3 – خصوصیات یک بازار رقابت کامل را تشریح کنید ، آیا چنین بازاری عملاً وجود دارد یا خیر ؟ علت مطالعه چنین بازاری چیست ؟
۴ – ثابت کنید تابع عرضه ، کوتاه مدت بنگاه در رقابت کامل همان MC است و در قسمت صعودی بالاتر از حداقل AVC است .
۵ – شرایط بازار رقابت کامل را توضیح دهید و مثالی برای هر یک از ساختار های رقابت کامل – انحصار کامل – رقابت انحصاری بیان نمایید .
۶ – فرض کنید ۵۰۰ مصرف کننده مشابه با تابع تقاضای فردی Qdx = 10 - px و ۵۰ تولید کننده مشابه با تابع عرضه فردی در بازار کالای x وجود داشته باشد .
الف ) قیمت و مقدار تعادل در بازار را به دست آورید .
ب ) در قیمت p x = 12 مازاد تقاضا وجود دارد یا عرضه ؟ چرا ؟ آن را محاسبه کنید .
ج ) تابع تقاضایی را که هر بنگاه با آن رو به روست با فرض رقابتی بودن بازار به دست آورید .
۷ – ویژگی های بازار رقابت کامل را بیان کنید ، تابع عرضه بنگاه رقابتی را در کوتاه مدت با رسم شکل به دست آورید .
باقر حیدر قلیزاده
قیمت خودرو در بازار تابع عرضه و تقاضا است
معاون نظارت بر کالاهای سرمایه‌ای و خدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان گفت: قیمت خودرو در بازار همانند هر کالای دیگر تابع عرضه و تقاضا است.
معاون نظارت بر کالاهای سرمایه‌ای و خدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان گفت: قیمت خودرو در بازار همانند هر کالای دیگر تابع عرضه و تقاضا است.
به گزارش ایسنا به نقل از وزارت صنعت، معدن و تجارت، وحید منایی با استناد به ضوابط عمومی قیمت‌گذاری مصوب هیأت تعیین و تثبیت قیمتها و نیز وظایف نظارتی محوله به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان گفت: در مقطع کنونی صنعت و بازار خودرو در شرایط عادی بسر نمی‌برد و بایستی توجه داشته باشیم که دلایل گوناگونی اعم از تشدید نوسانات نرخ ارز، تغییر منشأ تأمین ارز از ترجیحی به نرخ نیمایی، استمرار و فزونی مشکلات ناشی از بدهی صنعت خودرو به قطعه‌سازان، گران شدن مواد اولیه که عمدتاً شامل ورق‌های پوشش دار گالونیزه به فلزات غیرآهنی و رنگین و نیز محصولات صنایع پتروشیمی که در تولید قطعات خودرو کاربرد داشته از جمله عوامل مؤثری بوده‌اند که باعث رکود ۴۰ درصدی در تولید سال ۹۷ خودرو نسبت به سال ۹۶ و به تبع کاهش توزیع خودرو شده‌اند.
وی ادامه داد: از طرفی فزونی تقاضای کاذب (بعضاً وجود خریداران ۲ تا ۳۰ خودرو) به واسطه نقدینگی سرگردان موجود در دست عده‌ای که مصرف کننده واقعی نبوده و به همه اینها اضافه کنید برخی سو مدیریت‌هایی که در این صنعت وجود دارد نیز باعث اثرگذاری منفی بر تنظیم بازار این محصول شد و لذا سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری صحیح برای مدیریت بخش صنعت خودرو را با ریسک پذیری بالا مواجه کرده است.
معاون نظارت بر کالاهای سرمایه‌ای و خدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان گفت: اما آنچه که سازمان حمایت به عنوان بازوی اجرایی تنظیم بازار در جهت حمایت از مصرف‌کنندگان واقعی و نیز تولیدکنندگان حرفه‌ای بدنبال آن است قطعاً مبتنی بر اختیارات قانونی (و نه اقدامات سلیقه‌ای) توان نظارتی موجود و مصوبات مراجع بالا دست نظیر کارگروه تنظیم بازار است بنابراین رویکرد اقدامات این سازمان در دو بخش کارشناسی و محاسبه بهای تمام شده کالا و خدمات که مبتنی بر ضوابط قیمت‌گذاری مصوب هیأت تعیین و تثبیت قیمتها و نیز اعمال مسؤولیتهای نظارت بر تأمین توزیع و قیمت کالا و خدمات مطابق اولویت بندی بعمل آمده در مصوبه شماره ۱۵۱۷۸ مورخ ۱۰/۰۶/۹۷ کارگروه تنظیم بازار بوده انجام پذیرفته است.
منایی تصریح کرد: لازم به ذکر است در زمینه محاسبه کارشناسی بهای تمام شده خودرو نیز در آذرماه سال ۹۷ اقدام لازم توسط سازمان حمایت براساس دستورالعمل شماره ۱۶۹۷۵۶ مورخ ۲۷ شهریور ۱۳۹۷ رئیس کارگروه تنظیم بازار انجام پذیرفته و نتیجه به ستاد تنظیم بازار منعکس شده است.
وی اضافه کرد: همچنین در بخش اقدامات نظارتی اولویت اقدامات سازمان حمایت ابتدا انعکاس هشدارهای نظارتی از آخرین وضعیت تأمین، توزیع و قیمت کارخانه و بازار اقلام کالایی حساس و ضروری در تنظیم بازار برای تصمیم‌گیری بهنگام به مراجع ذیصلاح بوده که به طور مثال در زمینه خودرو در حال حاضر نسبت به تهیه گزارشات روزانه از وضعیت قیمت، تولید و تحویل و انعکاس به مقام محترم وزارت صنعت معدن و تجارت اقدام می‌شود.
معاون نظارت بر کالاهای سرمایه‌ای و خدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان همچنین بیان کرد: در بخش رسیدگی و پاسخگویی به شکایات مردمی نیز سازمان حمایت فعال بوده و به طور مثال در سال ۹۷ به حدود ۱۳ هزار شکایت مردمی رسیدگی شده (آمار شکایات واصله در سال ۹۶ حدود یک هزار شکایت بوده) و این در حالی است که اولویت در رسیدگی به شکایات حتی المقدور عدم انعکاس پرونده به سازمان تعزیرات و ایجاد مصالحه بین شاکی و متشاکی بوده است.
منایی در خصوص قیمت بازار نیز گفت: قیمت خودرو در بازار همانند هر کالای دیگر تابع عرضه و تقاضا می‌باشد.
وی همچنین به عوامل بروز عدم تعادل عرضه و تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت خودرو در بازار نیز اشاره و اظهار کرد: در سمت عرضه میزان تولید شرکت‌های خودروساز در سال ۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال قبل بواسطه مشکلات ایجاد شده در تأمین قطعات مورد نیاز خطوط تولید بدلیل تحریم‌های ظالمانه با کاهش حدود ۴۰ درصدی مواجه بوده و در طرف تقاضا نیز بروز اخبار و گزارشهایی دال بر آزادسازی قیمت خودرو موجب افزایش انتظارات تورمی و انتقال تقاضای آتی به حال شد و از طرفی نقدینگی قابل توجه موجود در سطح جامعه و ترجیح مردم به تبدیل نقدینگی به کالا (به‌دلیل افزایش چشمگیر قیمت طلا، مسکن، ارز قاچاق و…) به همراه انتقال تقاضای اشباع نشده خودروهای وارداتی منتج از افزایش قیمت به سمت کالای جانشین تولید داخل و همچنین افزایش تقاضای سفته‌بازی و واسطه‌گری خودرو در بازار، موجب عدم تعادل عرضه و تقاضا و در نتیجه افزایش قابل ملاحظه قیمت بازار شده و به نظر می‌رسد تا در این ارتباط تولید مکفی صورت نپذیرد و یا مسیر مطمئنی برای بازدهی سود سرمایه‌گذاری ناشی از نقدینگی در دست مردم تعریف نشود کنترل فضای عرضه و تقاضا و نوسانات قیمتی مشکل خواهد بود.
معاون نظارت بر کالاهای سرمایه‌ای و خدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در مورد خودروی خاص اشاره شده در گزارش یکی از خبرگزاری‌ها گفت: این مورد مربوط به شرکت مدیران خودرو از جمله خودروهای غیرمشمول بوده که تعیین قیمت آن براساس تصمیمات وقت شورای رقابت در اختیار هیأت مدیره شرکت‌ها قرار داشته اما پیش از این، موضوع اخذ اطلاعات مالی شرکت مدنظر در دستور کار قرارگرفته و در حال رسیدگی می‌باشد و در صورت احصا هرگونه تخلف از ضوابط قیمت‌گذاری اقدام قانونی لازم انجام می‌شود.
منایی در پایان یادآور شد: قیمت خودرو در سطح بازار علاوه بر عوامل فوق‌الذکر تابع سلیقه مصرف‌کننده نیز بوده و علت اینکه برخی خودروها در سطح بازار دارای سطوح قیمتی پایین‌تر از قیمت مصوب شرکت است نیز به دلیل سطح استقبال مصرف‌کنندگان است.
عرضه و تقاضا در بازار بورس
عبارت عرضه و تقاضا در خارج از فضای بورس نیز عبارتی پر کاربرد و مشهور است. به طور کلی هر چیزی که قیمت داشته باشد، با مفهوم عرضه و تقاضا در ارتباط است. هر کالا، خدمت، اوراق یا حقوقی که قرار باشد مورد خرید و فروش قرار بگیرد، توسط مفهوم عرضه و تقاضا است که ارزش گذاری می‌شود. در هر فرایند خرید و فروش، یک رقابت میان عرضه کالای مورد معامله با تقاضایی که برای خرید آن وجود دارد، رخ می‌دهد. نتیجه این رقابت، تعیین کننده قیمت معامله خواهد بود. رابطه میان عرضه و تقاضا و قیمت، به سادگی در تصویر زیر قابل مشاهده هست.
رابطه میان عرضه و تقاضا
به طور کلی رابطه میان عرضه و تقاضا معکوس یکدیگر است. اگر حجم عرضه یک کالا از حجم تقاضای آن بیشتر شود، قیمت کالا کاهش می‌یابد. در حالت معکوس هم اگر مقدار عرضه کمتر از تقاضا باشد، کالا کمیاب شده و قیمت آن افزایش می‌یابد. در بازار بورس نیز همین قاعده ساده و ابتدایی وجود دارد. در این مقاله قصد داریم به طور جزئی‌تر به مفهوم عرضه و تقاضا در بازار سرمایه و تاثیر آن روی فرایند تحلیل بورس و تصمیم‌گیری‌ها برای خرید و فروش بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
اهمیت عرضه و تقاضا در بازار بورس
علی رغم تمام پیچیدگی‌هایی که بازار بورس دارد، اما در نهایت تنها یک چیز است که در بورس اهمیت دارد و آن قیمت سهام است. هر اتفاقی که در بورس می‌افتد، تاثیر آن بر روی قیمت سهام دیده می‌شود. درستی یا نادرستی تمام روش‌ها و ابزارهای تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، نهایتا در قیمت سهام است که ارزیابی می‌شود. اما همان طور که در سطرهای بالا اشاره شد، قیمت هر چیزی بر اساس رابطه ساده میان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. پس تمام اخبار مهم، گزارش‌های مالی شرکت‌ها، سودآوری یا زیان‌دهی شرکت‌ها، اتفاقات سیاسی و اقتصادی کشور و دنیا و تمام موثر در بازار بورس، ابتدا تاثیر خود را روی حجم عرضه و تقاضا برای هر سهم گذاشته و سپس قیمت سهام را تعیین می‌کنند.
تعریف عرضه
به جز در شرایطی خاص که در ادامه این مطلب به آن پرداخته خواهد شد، معمولا هر سهام بورس در هر لحظه از ساعت مجاز خرید و فروش، دارای تعدادی سفارش خرید و تعدادی سفارش فروش است. به تعیین قیمت عرضه و تقاضا مجموع تمامی سفارش‌های فروش یک سهام بورس، عرضه گفته می‌شود. نکته مهم آن است این سفارش‌ها در حجم‌ها و قیمت‌های متفاوت از یکدیگر ثبت می‌شوند. برای مثال یک سهامدار ممکن است 100 عدد سهم را با قیمت 100 تومان و سهامدار دیگری 3000 عدد سهم را با قیمت 105 تومان برای فروش بگذارد. مجموعه حجم – قیمت تمامی سفارش‌های فروش یک سهم، مقدار عرضه آن سهم است.
تعریف تقاضا
بر اساس تعریفی که برای عرضه انجام شد، تعریف تقاضا نیز دیگر مشخص است. به مجموع حجم و قیمت تمامی سفارش‌هایی که سهامداران مختلف برای خرید یک سهم ثبت می‌کنند، تقاضای آن سهم گفته می‌شود.
همان طور که گفتیم، عرضه و تقاضا همیشه در حال برهم‌کنش هستند. متناسب با این که نتیجه این برهم‌کنش چگونه باشد، سه روند می‌تواند در قیمت سهام ایجاد شود. در ادامه این سه روند را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
تعادل عرضه و تقاضا
1- بازار تعادلی
زمانی که حجم عرضه و تقاضا تقریبا برابر باشد، برهم‌کنش میان آنها از حالت رقابتی خارج می‌شود. در این حالت حجم عرضه و تقاضا فشار قابل توجهی را بر روی قیمت وارد نمی‌کند. در این شرایط خریداران و فروشندگان می‌توانند در حدود قیمت دلخواه خود معامله کنند یا به عبارت ساده‌تر خریداران و فروشندگانی وجود دارند که به خرید و فروش در یک حدود قیمتی راضی هستند. در این حالت به اصطلاح گفته می‌شود که بازار متعادل شده است و به این حدود قیمتی، نقطه تعادل گفته می‌شود. اگر مقدار عرضه کمی بالاتر رود، نقطه تعادل کاهش و اگر مقدار تقاضا بالاتر رود، نقطه تعادل اندکی افزایش می‌یابد.
2- بازار نوسانی
فرض کنید که قیمت سهام یک شرکت در روند صعودی که نشان‌گر پیروزی تقاضا در رقابت با عرضه است. این روند صعودی آن قدر ادامه پیدا میکند تا تعدادی از سهامداران برای فروش سهم و ذخیره کردن سود خود ترغیب شده و اقدام به ثبت سفارش فروش می‌کنند. جذابیت فروش سبب می‌شود که افراد بیشتری اقدام به فروش سهم خود کنند، بدین ترتیب فشار عرضه شروع به افزایش میکند. افزایش عرضه تا جایی پیش می‌رود که در رقابت عرضه و تقاضا، عرضه پیروز شده و قیمت سهام شروع به کاهش میکند. در این حالت گفته می‌شود که سهم به محدوده مقاومت رسیده و روند نزولی آغاز می‌شود.
با ادامه روند نزولی، قیمت سهام تا جایی افت پیدا میکند که از ارزش ذاتی سهم نیز کمتر می‌شود. در این محدوده و با توجه به قیمت پایین سهام، افراد زیادی برای خرید آن ترغیب شده و اقدام به ثبت سفارش خرید می‌کنند. اگر حجم تقاضا برای خرید سهم از مقدار عرضه بیشتر شود، روند نزولی سهم تمام شده و افزایش قیمت سهام آغاز می‌شود. در این حالت به اصطلاح گفته می‌شود که سهم حمایت شده است.
این نوع برهم‌کنش میان عرضه و تقاضا که در آن قیمت سهام افزایش پیدا میکند و پس از رسیدن به حد مقاومت مجددا کاهش پیدا میکند تا به محدوده حمایتی برسد، رفتار نوسانی نام دارد.
افزایش تقاضا در حمایت‌ها و کاهش آن در مقاومت‌ها
3- صف خرید و صف فروش
زمانی که حجم تقاضا برای یک سهام بورس خیلی افزایش پیدا کند، تعداد سفارش‌های خرید به شدت بالا می‌رود. در این صورت ممکن است که تعداد خریداران از فروشندگان بیشتر شود و یا در حالتی حتی هیچ فروشنده‌ای وجود نداشته باشد. در این صورت افراد برای خرید سهام مربوطه باید در صف قرار بگیرند تا اگر نوبت به آنها برسد، بتوانند خرید کنند. در این حالت می‌گویند صف خرید تشکیل شده است.
در حالت دیگر نیز اگر در رقابت میان عرضه و تقاضا فشار عرضه به شدت بالا رود، افراد زیادی سفارش‌های فروش ثبت می‌کنند. پس این احتمال وجود دارد که که تعداد فروشندگان از خریداران بیشتر شده و یا حتی هیچ خریداری وجود نداشته باشد. در این حالت می‌گویند صف فروش تشکیل شده و کسانی که تصمیم به فروش سهام خود دارند باید در صف باشند تا اگر نوبت به آنها رسید، بتوانند سهم را به فروش برسانند.
نکته جالب آن است که در هیچ یک از بازارهای بورس دنیا، رقابت عرضه و تقاضا منجر به تشکیل صف خرید و فروش نمی‌شود و این پدید مختص بورس ایران است. علت این موضوع آن است که در بورس ایران، دامنه نوسان محدود وجود دارد. در بورس کشورهای دیگر، اگر فشار عرضه یا تقاضا خیلی بالا رود، این فشار بر روی قیمت اعمال می‌شود و آن قدر قیمت را بالا یا پایین میکند تا بالاخره معاملات انجام شوند. اما در بورس ایران، چون امکان تغییر قیمت خرید و فروش خارج از محدوده نوسان وجود ندارد، برهم‌کنش‌های عرضه و تقاضا در شرایطی که توضیح داده شد، منجر به تشکیل صف خرید یا صف فروش می‌شود.
کلام آخر
عرضه و تقاضا از جمله مهمترین پارامترهایی است که باید در تحلیل بورس مورد توجه قرار بگیرد. درستی یا نادرستی بسیاری از روش‌های تحلیل تکنیکال و تابلوخوانی، وابسته به بررسی صحیح عرضه و تقاضا در سهام مختلف است. افرادی که تجربه بالایی در تحلیل بورس ندارند، نیازمند آموزش هستند و یکی از کلیدی‌ترین نکات در آموزش بورس نحوه بررسی عرضه و تقاضا است که در این مقاله به تعریف آن پرداخته شد.
نظام عرضه و تقاضا عامل تعيين قيمت كالاهای اساسی است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: تاکنون برای گوشت قرمز هیچ افزایش قیمتی تعیین نشده با این وجود عرضه و تقاضا، قیمت را مشخص میکند و مردم نباید به شایعات دامن زده و با هجوم خود برای خرید باعث افزایش قیمت شوند.
به گزارش “پیام خاوران“، مهدی جعفری درباره افزایش قیمت کالاهای اساسی و مشکلات مطرح شده شهروندان اظهار داشت: افزایش قیمت فقط بر روی ۴ قلم کالا شامل «مرغ، تخم مرغ، روغن و لبنیات» اعمال شده و مابقی مایحتاج مردم مشمول هیچ افزایش قیمتی نخواهد شد.
وی افزود: مردم با هجوم خود برای خرید ولع ایجاد کرده و باعث افزایش قیمت کالاها می‌شوند افزود: عرضه و تقاضا قیمت را مشخص میکند وقتی تقاضا بیش از حد باشد تولیدکننده اقدام به افزایش قیمت کالای تولیدی خود میکند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه گوشت قرمز در دو روز گذشته عرضه نشده است یاد آور شد: تولیدکننده قصد افزایش قیمت دارد اما تاکنون برای گوشت قرمز هیچ افزایش قیمتی تعیین نشده با این وجود عرضه و تقاضا، قیمت را مشخص میکند و مردم نباید به شایعات دامن زده و با هجوم خود برای تعیین قیمت عرضه و تقاضا خرید باعث افزایش قیمت شوند.
جعفری با بیان اینکه مردم تقاضای کاذب ایجاد کرده و باعث افزایش قیمت برخی کالاها می‌شوند گفت: پس از شروع این جراحی اقتصادی و افزایش قیمت چهار قلم کالای اعلام شده و بر اساس تصمیم و اعلام ستاد تنظیم بازار کشور روغن‌های موجود در کارخانه‌ها به قیمت روز عرضه تعیین قیمت عرضه و تقاضا می‌شوند.
وی با بیان اینکه از امروز روغن با درج قیمت روز نیز در سطح استان توزیع می‌شود افزود: برای جلوگیری از دو نرخی شدن قیمت و جلوگیری از صف و ایجاد نارضایتی مردم، روغن موجود در کارخانه‌ها نیز با توجه درج قیمت قدیم با قیمت جدید به فروش می‌رسد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی تعیین قیمت عرضه و تقاضا خراسان جنوبی یادآور شد: با توجه به مشخص بودن موجودی روغن عمده فروشی‌ها و کارخانجات در سامانه جامع انبارها، دولت مابه التفاوت قیمت را از کارخانجات دریافت کرده و به همین دلیل منعی برای فروش روغن‌های قدیم با قیمت جدید وجود ندارد.
جزوه درس ۵ اقتصاد دهم
– بنگاه‌ها: همان چیزی است که مردم به عنوان کسب و کار می‌شناسند شامل: مزارع کشاورزی، فروشگاه‌ها، کسب وکارهای خویش فرما مثل کارخانه‌های تولیدی و غیره هستند.
جریان چرخشی ساده
بازار:
– به مجموعه خریداران و فروشندگان چیزی در هر جای ممکن گفته می‌شود.
– مبادلات در آن ممکن است حضوری یا مجازی باشد.
– در بازار کالاها و خدمات خانوارها خریدار و بنگاه ها فروشنده هستند.
– پولی که خانوارها بابت کالا و خدمات خریداری شده پرداخت می کنند با عبور از کالا وخدمات بهعنوان درآمد دریافت می شود.
vخانوارها به دنبال خریداری کالا و خدمات مورد نیاز هستند.
vخانوارها به دنبال رفع نیاز هستند.
vبنگاه ها به دنبال فروش کالا و خدمات هستند.
vبنگاه ها به دنبال کسب درامد هستند.
حالا این رفتار متفاوت به چه صورت است؟
به این صورت که خانوارها به ازای قیمت های پایین تر مقدار تقاضای خود را افزایش دهند.
اما فروشندگان به ازای قیمت های بالاتر مقدار عرضه خود را افزایش می دهند.
اما این رفتار متفاوت می بایست جایی به توافق برسند در واقع : در قیمتی به نام قیمت تعادلی خانوارها حاضرند مقداری را تقاضا کنند که عرضه کنندگان هم حاضرند در آن قیمت کالا عرضه نمایند.
نکته: در یک قیمت تعادلی میزان عرضه کالا با میزان تقاضای آن کالا برابر است.
تقاضا کنندگان و فرایند تصمیم گیری
کالای عادی : با افزایش درآمد تقاضا برای کالا افزایش می یابد
تقاضا و نوع کالا
کالای پست : با افزایش درآمد مقدار تقاضا برای کالا کاھش می یابد
رابطه مصرف کالاھا با تقاضا:
کالاھای جانشین: با افزایش قیمت یک کالا و کاھش تقاضا برای آن تقاضا برای جانشینان افزایش می یابد گوشت (قرمز و مرغ)
کالاھای مکمل: افزایش قیمت یکی از کالاھای مکمل باعث کاھش تقاضا برای کالاھای دیگر خواھد شد( چای و قند و شکر)
کالاھای مستقل: افزایش قیمت و کاھش تقاضا برای یکی از کالا ھا روی کالاھای دیگر تاثیری نمی‌گذارد. (گوشت و خودرو)
قیمت به عنوان ابزاری برای مدیریت مصرف
سیاست گذاران معمولاً تلاش می کنند از دو راه مقدار تقاضا و مصرف سیگار را کم کنند.
یکی از راهها آگاه سازی مردم به زیان های کشیدن سیگار
دیگری با بالا بردن قیمت آن از طریق وضع مالیات بر سیگار.
منحنی عرضه
جزوه درس ۵ اقتصاد دهم
عرضه و تقاضا باید با یکدیگر در تعادل باشند.
تقاضا > عرضه :کمبود کالا بالا رفتن قیمت ھا
عرضه > تقاضا: مازاد کالا پایین آمدن قیمت ھا برای جلب مشتری
انواع بازار
سوالات درس پنج اقتصاد دهم
بازار چیست ؟
مبادلات در بازار به چه صورت هایی امکان پذیر می باشد؟
بازیگران اصلی در بازار چه کسانی هستند؟
تقاضا کنندگان در بازار را را توضیح دهید؟
عرضه کنندگان در بازار چه کسانی هستند توضیح دهید؟
قانون تقاضا چیست ؟
تقاضا به چه عواملی بستگی دارد؟
رابطه تقاضا با قیمت کالا یک رابطه …….. است .
رابطه تقاضا با درآمد یک رابطه……… است .
چگونه قیمت به عنوان ابزاري براي مدیریت مصرف به کار می رود؟
نمودارعرضه یک نمودار……. است زیرا رابطه بین قیمت و عرضه یک رابطه……. است .
دیدگاه شما